Σάββατο 23 Μαρτίου 2013

τρεις-ταινίες-από-το-15ο-φεστιβάλ-ντοκιμαντέρ-θεσσαλονίκης

Από τη σχολή της Σκανδιναβίας και συγκεκριμένα από τη Φινλανδία, τη Νορβηγία και τη Σουηδία προέρχεται το μουσικό ντοκιμαντέρ The Punk Syndrome που σκηνοθέτησαν από κοινού ο Jukka Karkkainen και ο J - P Passi. Η ταινία ακολουθεί για 85 λεπτά το φινλανδικό punk συγκρότημα Pertti Kurikan Nimipaivat και ενδεχομένως να μην είχε ιδιαίτερη πρωτοτυπία αν το εν λόγω συγκρότημα δεν απαρτιζόταν από διανοητικά καθυστερημένους. Υιοθετώντας ένα στυλ ζουρναλίστικης αμεσότητας, δίχως αφηγητή ή ομιλούντα κεφάλια, η κάμερα των δύο νεαρών σκηνοθετών αφήνεται ελεύθερη να καταγράψει το trip των δυστυχισμένων αυτών ανθρώπων από την απόρριψη και την αφάνεια μέχρι την αποδοχή και τη διασημότητα. Τους βλέπουμε να τσακώνονται, να ερωτοτροπούν, να μοιράζονται το στούντιο και το backstage των συναυλιών - στην τελική σχεδόν συμπάσχουμε και οι ίδιοι κερδίζουν την αμέριστη συμπάθεια μας. Πρόθεση όμως του The Punk Syndrome δεν είναι απλά ο συναισθηματισμός εκβιασμός του θεατή, όσο η πρόταξη του ουμανιστικού στοιχείου και της δύναμης της ανθρώπινης θέλησης. Στο τέλος ειδικά που η επανάσταση εναντίον του mainstream προξενείται από, φαινομενικά, πνευματικά ανάπηρα άτομα, έστω μέσω της μουσικής, το μήνυμα είναι εύληπτο: Στον αγώνα δεν υπάρχουν υγιή και ασθενή μυαλά. Υπάρχουν μόνο όνειρα και επιθυμίες για έναν καλύτερο κόσμο! Μία γλυκόπικρη ταινία τεκμηρίωσης που παρακολουθήσαμε μέσα σε μία κατάμεστη αίθουσα.
Στο δικό του ντοκιμαντέρ ο μικρομηκάς Γιάννης Χαριτίδης καταθέτει ένα απολαυστικό αφιέρωμα στο εγχώριο underground κίνημα με τίτλο Φωνές από το Υπόγειο. Παρά τα τεχνικά προβλήματα (η κόπια που είδαμε θα χαρακτηριζόταν σχεδόν ημιτελής), ο Χαριτίδης κατάφερε να φτιάξει ένα αυθεντικό underground κολάζ με πρώτη ύλη τον κινηματογραφημένο Λεωνίδα Χρηστάκη, ακμαίο αν και λίγο πριν το βιολογικό του τέλος, μαρτυρίες σημαντικών εκπροσώπων του είδους (Πουλικάκος, Μήτσορα, Κουτρουμπούσης, Βαλαωρίτης, Ρετζής, Μπαμπασάκης κ.α.), ανέκδοτο υλικό αρχείου (κυρίως έντυπα που αποτελούν πλέον μουσειακά εκθέματα), καθώς και την έρευνα του κριτικού Τέχνης, Θανάση Μουτσόπουλου. Με εστίαση σε όλους τους καλλιτεχνικούς τομείς (εικαστικά, ποίηση, μουσική), οι Φωνές από το Υπόγειο συστήνουν πολύτιμο ντοκουμέντο για μιαν εποχή ολόκληρη που συνδέθηκε με την κουλτούρα του ροκ και των μπίτνικς, τον σουρεαλισμό και την απόλυτη πνευματική ελευθεριότητα. Εύχομαι να ξαναμονταριστούν, ώστε να μην επαναλαμβάνει ο ένας ομιλητής τον άλλον, και τότε πραγματικά θα...πετάξουν προς το μέλλον! Πολύ αξιόλογη δουλειά από ένα νέο κινηματογραφιστή φτιαγμένη με μεράκι!
Εξίσου απολαυστικό ήταν και το ντοκιμαντέρ Hippie Hippie Matala Matala του Γιώργου Βαρελά σε σενάριο της δημοσιογράφου της ΕΡΤ, Μαρίας Κουφοπούλου. Έξυπνη ιδέα για ντοκιμαντέρ με αφορμή το revival των χίπικων διακοπών στις σπηλιές της Κρήτης που διοργάνωσε με επιτυχία ένας Γερμανός τέως πολίτης της πιο cult τοποθεσίας στην Ελλάδα! Εκτός απ' τον ίδιο, μιλούν ακόμη γυναίκες και άντρες, κοντά στα 70 τους χρόνια πια, από άλλες χώρες, που δεν ξέχασαν την ανέμελη νιότη τους. Και στο επίκεντρο ο ψαράς Γιώργης, στη μνήμη του οποίου αφιερώθηκε η ταινία, πιο χίπης κι απ' τους αλλοδαπούς χίπηδες στο νησί του, φίλος μάλιστα της κορυφαίας Καναδής τραγουδοποιού Joni Mitchell. Όσο για τις υπέργηρες κυρίες Αλεξάνδρα και Κατερίνα, που καταθέτουν τη γνώμη τους για τους...χασικλωμένους και τους σεξουαλικά ακόλαστους νέους που γνώρισαν στα τέλη των 60s στον μέχρι πρότινος ήσυχο τόπο τους, προξενούν και το περισσότερο γέλιο στον θεατή. Το Hippie Hippie Matala Matala, όμως, δεν είναι μόνο χαβαλές! Περιέχει και ντοκουμέντα της εποχής, τα οποία φανερώνουν πόσο διακαώς επιθυμούσαν η χουντική κυβέρνηση των απριλιανών και το παπαδαριό να εξαφανιστούν οι παρείσακτοι χίπηδες από τον ελλαδικό χώρο. Η τελική σεκάνς με τον Γερμανό συγγραφέα που επισκέπτεται ξανά τα Μάταλα και συναντά αγνώριστους από το χρόνο τους παλιόφιλους του, μας συγκίνησε ιδιαιτέρως! Από τα ντοκιμαντέρ που και τη διπλή διάρκεια να είχαν, δεν θα κούραζαν, καθόλου όμως! Εύχομαι παρ' όλα αυτά οι δημιουργοί να μην αντιμετωπίσουν προβλήματα με τα μουσικά δικαιώματα (η ταινία είναι πηγμένη σε pop-rock επιτυχίες των 60s) και να κυκλοφορήσουν την εργασία τους σε dvd για τους φαν μιας ολόκληρης εποχής! 

Δεν υπάρχουν σχόλια: