ΧΡΥΣΟΣΚΟΝΗ ΜΕΣ' ΣΤΗΝ ΟΜΙΧΛΗ!

Ξημερώματα Κυριακής και η Χρυσόσκονη της Μαργαρίτας Μαντά το έκανε το θαύμα της! Είχα πολλά χρόνια να επηρεαστώ ψυχολογικά από ελληνική ταινία. Ίσως ήταν το ανθρωποκεντρικό της σενάριο. Η συνειδητοποίηση τού πόσο μόνοι και ξένοι είμαστε στην ουσία, τόσο με τα οικεία μας πρόσωπα, όσο και με τους ίδιους τους εαυτούς μας. Αυτή η παντελής έλλειψη πρωτότυπης μουσικής με μοναδική εξαίρεση το σπαρακτικό ποίημα Κύριε του Βαγγέλη Ροζακέα που μελοποίησε ο Μάνος Χατζιδάκις και που ψιθύριζαν οι τρεις πρωταγωνιστές τις στιγμές της φιλμικής μοναξιάς τους. Το μελαγχολικό πισωγύρισμα στην παιδική ηλικία και στη χαρά της ξεγνοιασιάς που αντικαταστάθηκε από το σταδιακό βύθισμα στην κατάθλιψη της καθημερινότητας. Τις πολλές όψεις μιας σαρκοβόρου Αθήνας που όλοι λίγο- πολύ έχουμε περπατήσει.

Τρία αδέρφια: η Άννα (Μάνια Παπαδημητρίου), πιανίστρια και γι' αυτό περισσότερο ευαίσθητη από τον δικηγόρο Αλέξη (Αργύρης Ξάφης) και την τραπεζική υπάλληλο Αμαλία (Άννα Μάσχα). Ο Αλέξης επιμένει να δοθεί το ερειπωμένο πατρικό τους αντιπαροχή, αφού τα χρήματα- πιστεύει- θα καλυτερεύσουν την άχαρη ζωή του. Η Αμαλία και θέλει και δεν θέλει, δέσμια κάποιων ενδοιασμών και της επίσης άχαρης ζωής της. Η Άννα είναι η μόνη που επιθυμεί με νύχια και με δόντια να κρατήσουν το σπίτι, δηλαδή τη σύνδεση με το ευτυχισμένο παρελθόν μέσα σε μια πόλη που μεταλλάσσεται μέρα με τη μέρα. Το επισκέπτεται τακτικά, φροντίζει τον ρημαγμένο κήπο και περιεργάζεται τις σκονισμένες ντουλάπες του. Τα ημερολόγια της νεκρής μητέρας τους θα γίνουν αφορμή να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους τα τρία αδέρφια. Όταν η απόφαση παρθεί για να δοθεί το σπίτι η Άννα θ' αφήσει ένα δάκρυ να κυλήσει στο μαξιλάρι της. Και η Μαντά θα κλείσει την ιστορία τους και την ταινία της με μία σεκάνς ονειρικής ποίησης. Οι πρώτες νότες στο πιάνο και οι τίτλοι πέφτουν και η φωνή του Χατζιδάκι σε ανατριχιάζει σύγκορμο: Κύριε/ είχα μια ζεστή καρδιά/ σκεπασμένη με κεραμίδια/ στην άλλη άκρη της πολιτείας...

Στη Χρυσόσκονη της Μαργαρίτας Μαντά δε θα δείτε εντυπωσιακά φαντεζί ντεκόρ. Οι ανθρώπινοι χαρακτήρες της κινούνται σε μικροαστικά αθηναϊκά διαμερίσματα. Δε θα δείτε ακόμη γαμήσια, ούτε άνδρες και γυναίκες να ακρωτηριάζουν τα γεννητικά τους όργανα. Ο ερωτισμός πηγάζει από ένα χάδι το πολύ- πολύ ή ακόμη κι από μία γυναίκα που αφηγείται σ' έναν άνδρα κομμάτια του γαμημένου βίου της. Η κατάθλιψη δεν δηλώνεται με υστερίες απίθανες, αλλά με ένα κλάμα φυσιολογικό, διότι- ναι- οι άνθρωποι οφείλουν να κλαίνε περιστασιακά. Μία σημαντική ελληνική ταινία που διόλου τυχαία τιμήθηκε με το Βραβείο Κοινού, που δεν πουλάει στυλάκι και μαγκιά και που εύχομαι σύντομα να βρει τον δρόμο της στις αίθουσες.

Ευχαριστώ τη Μαργαρίτα γι' αυτό το γόνιμα θλιμμένο σαββατόβραδο. Τη Μάνια για το υγρό βλέμμα της, γνήσια μπεργκμανική ηρωίδα. Και βέβαια τον αθάνατο Μάνο που από ΄κει ψηλά έδωσε την έγκριση του να πέσει η προσευχή του χρυσόσκονη απ' τον Σείριο.