R.I.P. ΜΕΝΗΣ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑΣ (1931 - 2014)

Το Σάββατο 6 Δεκεμβρίου του 2014 ήταν αυτό που λένε αποφράδα μέρα. Όχι φυσικά μόνο για την 6η επέτειο από τη δολοφονία του Γρηγορόπουλου και την ατμόσφαιρα στο κέντρο που μύριζε μπαρούτι, αλλά κυρίως γιατί το πρωί ανακοινώθηκε η δολοφονία του σημαντικού συγγραφέα Μένη Κουμανταρέα μέσα στο ίδιο του το διαμέρισμα στην Κυψέλη. Το πώς τον είχα γνωρίσει κλπ. τα έγραψα στο blog μου στη LIFO, δεν έχω λόγο να κάνω αναπαραγωγή κι εδώ. Όλη η μέρα πέρασε μιλώντας με φίλους από το σινάφι γι'αυτό το αποτρόπαιο έγκλημα που μας πάγωσε το αίμα. Ο Γιώργος Χρονάς χαρακτήρισε την περίπτωση του Κουμανταρέα, ''Τρούμαν Καπότε'', και του αφιέρωσε τη μεσημεριανή εκπομπή του στο Τρίτο. Θυμήθηκε πως από εκείνον ο Κουμανταρέας είχε πληροφορηθεί τη δολοφονία του Ταχτσή. Ο ποιητής Θανάσης Νιάρχος, στενός φίλος του εκλιπόντος, είχε κλειστό το κινητό του - φαντάζομαι την οδύνη του...Δεν πάνε πολλές εβδομάδες που συντρώγαμε με τον Νιάρχο και μου διηγούταν ιστορίες από ένα ταξίδι τους με τον Κουμανταρέα στις Βρυξέλλες τη δεκαετία του ΄80. Συντετριμμένες επίσης η πιανίστρια Ντόρα Μπακοπούλου και η ερμηνεύτρια Νένα Βενετσάνου. Ήθελα πολύ να μιλούσα χθες και με τον Νίκο Κούνδουρο, μα δεν του τηλεφώνησα για να μην τον ταράξω 90 ετών άνθρωπο. Τι θα έλεγε άραγε ένας καλλιτέχνης φίλος του Κουμανταρέα, που είχε γλιτώσει από δολοφονική απόπειρα επίσης μεσ'στο ίδιο του το σπίτι; Πολλές οι εικασίες για τα αίτια και το κίνητρο του φόνου. Άλλοι λεν τα γνωστά, ταυτίζουν δηλαδή τον Κουμανταρέα με τον Ταχτσή, ακόμη και με τον Παζολίνι. Κλασική περίπτωση δηλαδή ηλικιωμένου ομοφυλόφιλου που ψώνισε τσόλι και βρήκε το θάνατο από τα χέρια του. Κάτι τέτοιο δε μοιάζει ωστόσο να ισχύει: ο άνθρωπος ήταν με φιλικό του πρόσωπο στην περιοχή και του είπε ''πετάγομαι σπίτι να πάρω τα φάρμακα μου''. Το αν σκόπευε να επιστρέψει ή όχι στην παρέα του είναι κάτι που δε γνωρίζουμε. Αν ναι, πάλι δεν κολλάει το γεγονός πώς αυτό θα έγινε λίγο μετά τις 11 το βράδυ, ενώ ο φόνος χρονολογείται στη 1 τα ξημερώματα. Εν ολίγοις, αν ο συγγραφέας θα γύριζε στην παρέα του σίγουρα δεν θα καθόταν με ένα άλλο άτομο επί μιάμιση ώρα στην οικία του για κανέναν λόγο. Αν, πάλι, δεν είχε σκοπό να συνεχίσει την έξοδο του και γύρισε απλά στο σπίτι του μαζί με κάποιον άλλο άνθρωπο - τον δράστη, δυστυχώς -, αυτό επίσης δεν το ξέρουμε. Υπήρξε και άλλος καλλιτέχνης χθες που μου είπε από τηλεφώνου: ''Τι τα θες, άμα μένεις εκεί στις πλατείες Βικτωρίας είναι δράμα η κατάσταση'', εννοώντας όχι την έντονη παρουσία των μεταναστών, αλλά των εραστών που μπαίνουν σπίτι σου για ένα πεντάευρω και μετά σε σφάζουν. Άκουσα κι άλλα πολλά, ότι ο Κουμανταρέας, σαν τον Ταχτσή κι αυτός, σκόπευε - λέει - να δημοσιοποιήσει μαρτυρίες του με τα ''άπλυτα'' διάσημων προσώπων από την πολιτική και την τέχνη. Διόλου απίθανο! Ο Ταχτσής είναι γνωστό ότι είπε κάποια στιγμή στην οικονόμο του πώς φοβάται να ξαναμιλήσει ανοιχτά στον κύκλο του γι'αυτά που προτίθεται να γράψει και να καταθέσει ως ντοκουμέντα. Πάντως, αν, λέω αν με κάθε επιφύλαξη, ο Κουμανταρέας προτίθετο να κάνει το ίδιο και τό'χε πει στον κύκλο του, ίσως ο δολοφόνος να μην είναι κανένα τσόλι της Φωκίωνος Νέγρη, αλλά κάποιος ευυπόληπτος καλλιτέχνης. Σ' αυτό συνηγορεί και το γεγονός του επιλεκτικού ψαξίματος στο προσωπικό του αρχείο, απ' ότι είπαν και τα τηλεοπτικά κανάλια, από τον δράστη. Μεταξύ μας, τώρα, τι νόημα έχουν όλα αυτά; Ο Μένης Κουμανταρέας, εκτός από σπουδαίος λογοτέχνης, ήταν και ένας ενεργός πολίτης, κυκλοφορούσε έξω, ζούσε με όλη την έννοια της λέξης, είχε φίλους που τον αγαπούσαν, θαυμαστές που τον πλησίαζαν για να του πουν ένα ''συγχαρητήρια για το έργο σας''. Ίσως γι'αυτό και μία ακόμη εκδοχή για το φόνο του είναι ότι τον έφαγαν ναζήδες όλο μίσος για τους ομοφυλόφιλους αντιφασίστες. Εδώ συνηγορεί το γεγονός της επίθεσης από ακροδεξιό νεαρό που είχε δεχτεί στο κοντινό παρελθόν εξ αιτίας της συμμετοχής του σε ένα αντιφασιστικό πάνελ και εδώ ίσως ταιριάζει και η ταύτιση της περίπτωσης του από μερικούς μ'αυτή του Παζολίνι. Προσωπικά θα τον θυμάμαι πάντα ευθυτενή, όρθιο, όλο χιούμορ με αυστηρότητα και ευγένεια μαζί, έναν ακόμη εκλεκτό ''συγγενή'' του Μάνου Χατζιδάκι που είχα την τύχη να συναντήσω στη ζωή μου. Από χθες πάω να ανοίξω εκείνο το βιβλίο του από τα παλιά που μού'χε αρέσει πολύ, μα δεν το κάνω για να μη συνειδητοποιήσω το θάνατο του. Το ξέρουμε, το εμπεδώσαμε, ο Μένης Κουμανταρέας δεν ζει πια, τον δολοφόνησαν αφού τον χτύπησαν λυσσαλέα κι εκείνος φώναζε απεγνωσμένα για βοήθεια...Ειλικρινά, αν έχεις συνευρεθεί έστω και μια - δυο φορές με μία τόσο ζωηρή προσωπικότητα, είναι κάτι τόσο θλιβερό και δυσάρεστο που δε θες να το πιστέψεις!