όταν-η-Σοφία-Βέμπο-έμαθε-ότι-δεν-θα-έλεγε-το-βασικό-τραγούδι-της-ταινίας-''Στέλλα''

1955- ΓΥΡΙΣΜΑΤΑ «ΣΤΕΛΛΑΣ»- Η ΣΟΦΙΑ ΓΥΡΙΖΕΙ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ . ΧΤΥΠΑΕΙ ΤΟ ΤΗΛΕΦΩΝΟ- ΕΙΝΑΙ Ο ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΣΙΤΣΑΝΗΣ

ΣΟΦΙΑ
Εμπρός; Ναι έλα Βασίλη ..ναι μόλις μπήκα. Στην Καλλιδρομίου ψηλά γυρίζουμε. .ναι πες μου. Τι; Ποιο τραγούδι; Η Μερκούρη;
Είσαι σίγουρος Βασίλη; Α.. στόπε ο ίδιος ο Χατζιδάκις. Μάλιστα.... Ναι θα δω τι θα κάνω…γεια σου…

ΚΛΕΙΝΕΙ ΤΟ ΤΗΛΕΦΩΝΟ

ΣΟΦΙΑ
Έτσι ρε πούστηδες ε; Δεν με ξέρετε καλά… .βρε άει σιχτίρ

ΜΠΑΙΝΕΙ Η ΑΛΙΚΗ..

ΑΛΙΚΗ
Γιατί φωνάζεις καλέ;

ΣΟΦΙΑ
Αλίκη πάρε τηλέφωνο τον Κακογιάννη και πες του πως η Βέμπο πουστιές δεν σηκώνει. Αποχωρεί απ την «Στέλλα» πες του…τέλος..

ΑΛΙΚΗ
Τι έγινε βρε Σοφία;

ΣΟΦΙΑ
Έγινε πως η συμφωνία μου ήταν να είμαι εγώ η μοναδική τραγουδίστρια της ταινίας.

ΑΛΙΚΗ
Και;

ΣΟΦΙΑ
Με πήρε τώρα τηλέφωνο ο Τσιτσάνης και τι μου είπε λες;

ΑΛΙΚΗ
Τι σου είπε;

ΣΟΦΙΑ
Πως το βασικό τραγούδι θα το πει η Μερκούρη. Κατάλαβες; Δεν της φτάνει που είναι η πρωταγωνίστρια;

ΑΛΙΚΗ
Ποιο τραγούδι είναι αυτό;

ΣΟΦΙΑ
«Αγάπη πούγινες δίκοπο μαχαίρι»..κάτι τέτοιο..

ΑΛΙΚΗ
Ναι αλλά δεν μπορείς να φύγεις. Έχεις συμβόλαιο..

ΣΟΦΙΑ
Στο διάολο τα συμβόλαιά τους. Θα φύγω και θα τους τραβήξω και μια μήνυση!!

ΑΛΙΚΗ
Έλα ηρέμησε. Εσύ δεν έχεις πάει ποτέ κανέναν στα δικαστήρια. Εσύ είσαι η Βέμπο και θα καταδεχτείς να κάνεις κάτι τέτοιο; Σκέψου το λίγο Σοφία μου..

Η ΣΟΦΙΑ ΑΡΧΙΖΕΙ ΝΑ ΠΗΓΑΙΝΕΙ ΠΑΝΩ-ΚΑΤΩ ΣΤΟ ΔΩΜΑΤΙΟ ΚΑΙ ΛΙΓΑ ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΑ ΜΕΤΑ ΛΕΕΙ

ΣΟΦΙΑ
Εντάξει. Το σκέφτηκα. Έχεις δίκιο. Δεν θα φύγω κι ούτε μήνυση θα κάνω..

ΑΛΙΚΗ
Μπράβο Σοφία μου και τι θα κάνεις;

ΣΟΦΙΑ
Πάρτι..

ΑΛΙΚΗ
Πάρτι;

ΣΟΦΙΑ
Και μάλιστα θα τους καλέσω όλους

ΑΛΙΚΗ
Ποιούς όλους;

ΣΟΦΙΑ
Όλους της ταινίας…

ΑΛΙΚΗ
Μα ρε Σοφία είμαστε αδέκαρες το ξέχασες; Πως θα κάνουμε πάρτι; Με τι θα κάνουμε πάρτι;

ΣΟΦΙΑ
Πήγαινε στο μπακάλη στη γωνία, πάρε ότι χρειάζεται και πες του να τα γράψει τεμπεσίρι.

Ευχαριστώ την θεατρική συγγραφέα και σεναριογράφο Μάρω Μπουρδάκου για την παραχώρηση αποσπάσματος από το θεατρικό έργο, που θα ανέβει προσεχώς βασισμένο στη ζωή της Σοφίας Βέμπο. Η σκηνή - βασισμένη στη βιογραφία της Βέμπο που έγραψε ο ακομπανιατέρ της στο πιάνο, Ανδρέας Μαμάης - περιγράφει την αντίδραση της σαν μαθαίνει από τον Βασίλη Τσιτσάνη ότι το βασικό τραγούδι της ταινίας ''Στέλλα'', θα το ερμηνεύσει η πρωταγωνίστρια Μελίνα Μερκούρη, σύμφωνα με την επιθυμία του Χατζιδάκι. Ωστόσο, η ιστορία μάς κληροδότησε απ' την ιδια ταινία και δύο ακόμη υπέροχα τραγούδια του Χατζιδάκι με τη φωνή της Βέμπο, τα ''Ο μήνας έχει δεκατρείς'' και ''Το φεγγάρι είναι κόκκινο''.

της-μελαγχολίας-και-της-συνειδητοποίησης

Η κρίση βαθαίνει και τελικά αποδεικνύεται κρίση του καθενός μας ξεχωριστά. Σήμερα, 40 χρόνια ακριβώς μετά τη δολοφονία του Πιέρ Πάολο Παζολίνι, η Αλβανίδα περιπτερού έκλαιγε. Όχι για τον Παζολίνι, αλλά για τον ομοεθνή σύζυγο της που χώρισαν και της πήρε το ένα παιδί στα Τίρανα. Για τσιγάρα πήγα κι έμεινα ένα τέταρτο να μου μιλάει για το δράμα της. Κι ήμουν σίγουρος πως όση ώρα η επόμενη πελάτισσα, πίσω μου, κράδαινε ένα ανόητο τηλεοπτικό περιοδικό στα χέρια της, αυτή θα ήθελε να της το σκίσει κι έπειτα να κατεβάσει γρήγορα - γρήγορα τα ρολά του μικρομάγαζου της και να μείνει μόνη να κλαίει, να κλαίει. Είτε για το χωρισμό της, είτε για το παιδί της. Τα ίδια και στο Μέγαρο Μουσικής προχθές, στη συναυλία του Γιάννη Μαρκόπουλου. Εκεί δεν έκλαιγε κανείς, αλλά η αίσθηση ήταν αυτή της απόλυτης κατάθλιψης. Δεν αναφέρομαι φυσικά στη συναυλία καθαυτή, μα στο αναρτημένο πανό στην είσοδο του Μεγάρου που έγραφε ''Σας υποδέχονται οι απλήρωτοι υπάλληλοι''. Με τι ψυχή να μπεις μέσα να ψυχαγωγηθείς; Παρακολουθούσα τον κόσμο, τις καλοντυμένες κυρίες και τους συνοδούς τους, να ανεβαίνουν τα σκαλιά και σκεφτόμουν πως ώρα είναι να επέλθει ένα blackout, λόγω χρέους του Μεγάρου στη ΔΕΗ, και να γίνει το σώσε εκεί μέσα. Το πανό εκείνο ήταν οι ίδιοι οι άνθρωποι του Μεγάρου, που αν βάλει λουκέτο, όπως φημολογείται, θα μείνουν άνεργοι κι αυτοί, δηλαδή απλήρωτοι με τη βούλα πλέον και χωρίς καμία ελπίδα. Τόσα χρόνια μπαινοβγαίνω περιστασιακά στο Μέγαρο Μουσικής και ήταν η πρώτη φορά που εισέπραττα τόση αρνητική ενέργεια. Δεν ξέρω, ίσως ήταν κι εκείνη η καλή φίλη της μάνας μου που έμαθε πρόσφατα ότι ο καρκίνος έκανε μετάσταση στο συκώτι της. Πολύ θλιβερό! ''Θέλω να ζήσω'' μου είπε έξω από το Μέγαρο, σε μια βόλτα που την πήρα να κάνουμε οι δυο μας για να μου μιλήσει. ''Αυτό να λες'' αρκέστηκα να της πω, γνωρίζοντας πως είναι και μαμούνι του διαδικτύου και ήδη θα είδε πόσο δύσκολη και απάλευτη είναι η κατάσταση της. Απόψε λέω να πάω στην Αρλέτα στο Half Note. Παίζει με τη Μπακοπούλου. Τις αγαπώ και τις δύο, γνωστό αυτό, οπότε μάλλον θα είμαι εκεί. Ίσως έρθει και ο Απόλλωνας, αν ξεμπερδέψει νωρίς με τη νέα διαφημιστική καταχώρηση της αφίσας των ''Γραμμάτων στη Γερμανία'' για την έντυπη LIFO. Ο Απόλλωνας επίσης θα δώσει συνέντευξη και στη Μάνια Ζούση για το artplay.gr, μια και εγώ αρνήθηκα να ξαναμιλήσω για την ταινία, δεδομένης μιας ενδεχόμενης μαϊντανοποίησης μου. Άσε που με αφορμή τόσες και τόσες συνεντεύξεις που έδωσα το τελευταίο δίμηνο, συνειδητοποίησα πόσο αρνητικά τελικά μπορούν να αποβούν όλα αυτά για τη μοίρα ενός καλλιτεχνικού έργου. Στην Ελλάδα ζούμε και ως γνωστόν δεν σου χαρίζεται κανένας και για τίποτα...

Τα-''Γράμματα-στη-Γερμανία''-από-5/11-στον-Μικρόκοσμο-μαζί-με-το-''El-Club''

 

Πέρασε κιόλας ένας μήνας από την πρώτη προβολή της ταινίας μικρού μήκους ''Γράμματα στη Γερμανία'' στις ''Νύχτες Πρεμιέρας'' της Αθήνας, στην οποία μας τίμησαν πολλοί σημαντικοί καλλιτέχνες και φίλοι, από τον Νίκο Κούνδουρο και τον Παναγιώτη Τέτση μέχρι την Ελένη Καραΐνδρου με τον Αντώνη Αντύπα και την Τάνια Τσανακλίδου. Εδώ είμαστε με τον Απόλλωνα Μπόλλα, την Καραΐνδρου και τον καλό μου φίλο, δημοσιογράφο Δημήτρη Μανιάτη. 

Εδώ πάλι, είμαστε έξω από το Ιντεάλ, με την Τσανακλίδου και τους δύο ηθοποιούς, τον Απόλλωνα Μπόλλα και τη Λίλα Μπακλέση. Η πρεμιέρα λοιπόν έγινε, η ταινία δεν κατάφερε να πάρει κάποιο βραβείο, αλλά ταυτόχρονα σχεδόν με την αποστολή της σε φεστιβάλ του εξωτερικού, έκατσε η ευχάριστη είδηση: Ο Ανδρέας Σωτηρακόπουλος του κινηματογράφου ''Μικρόκοσμος'' στη Συγγρού, που μου είχε ζητήσει να δει την ταινία από κάποιο link, διαδικτυακά δηλαδή, πρότεινε να τη βγάλει στη διανομή μαζί με μία ξένη μεγάλου μήκους ταινία. Ό,τι καλύτερο ήταν αυτό! Ούτως ή άλλως, ανεξαρτήτως της πορείας της ταινίας εκτός Ελλάδας, ποια θα ήταν η μοίρα της; Να κλεινόταν στα κουτιά της και το πολύ-πολύ να παιζόταν σε κάποιο αφιέρωμα ξέρω γω. Ενώ τώρα θα μπορεί ο κόσμος να πηγαίνει να τη βλέπει κανονικά στο σινεμά, πληρώνοντας μόνο ένα εισιτήριο - αυτό για το ''El Club'' που αντικειμενικά είναι αριστούργημα!

Θα γράψω διεξοδικά στο LIFO.gr γι' αυτή την ταινία από τη Χιλή που έχει σαρώσει διεθνώς τα βραβεία. Ο συνεργάτης μου, ο οπερατέρ Δημήτρης Θεοδωρόπουλος, μου έλεγε χθες πόσο σημαντικός σκηνοθέτης είναι ο Pablo Larrain και πως είναι καλό ''δέσιμο'' αυτό της ταινίας μας, μιας ταπεινής ελληνικής παραγωγής, με τη δική του. Χαίρομαι και ελπίζω να ''πάει'' η ταινία ''El Club'', να μείνει δηλαδή για εβδομάδες στον ''Μικρόκοσμο'', όπως προβλέπεται να μείνει και το ''The Lobster'' του Λάνθιμου. Ουρές, λέει, κάνουν οι σινεφίλ και μια απ' αυτές τις μέρες θα περάσω κι εγώ από τον ''Μικρόκοσμο'' για να τη δω και να γράψω κάτι. 

Κατά τα άλλα, εύχομαι να σας δω όλους εκεί. Τρεις προβολές θα έχει καθημερινά το ''El Club'' στον ''Μικρόκοσμο'', αρχής γινομένης από την Πέμπτη 5/11, με προβλεπόμενες ώρες τις εξής: Στις 18.00, στις 20.45 και στις 23.00 το βράδυ. Πριν από την ταινία, την κύρια προβολή, θα προβάλλονται και τα δικά μας ''Γράμματα στη Γερμανία''. 

Έφυγε-ο-στιχουργός-του-''Παναγιά-μου-Παναγιά-μου''-της-Μαρίζας-Κωχ-Μάκης-Φωτιάδης

Το ''Παναγιά μου - Παναγιά μου'' σίγουρα δεν ήταν μία ποπ τσιχλόφουσκα, σαν αυτές που εξακολουθούν να διαγωνίζονται στο φεστιβάλ τραγουδιού της Eurovision. Ήταν μία μπαλάντα διαμαρτυρίας για την πρόσφατη τότε τουρκική εισβολή στην Κύπρο, ένα πολιτικό τραγούδι, φτιαγμένο μάλιστα κατ' εντολήν του Μάνου Χατζιδάκι στη Μαρίζα Κωχ. Η Κωχ θυμάται εκείνο το τηλεφώνημα του συνθέτη: ''Θέλω μέχρι αύριο το πρωί να μου έχεις έτοιμο ένα τραγούδι για τη Eurovision. Εσύ θα πας στη Χάγη και θα σε συνοδεύσει μόνο ένας λαουτιέρης. Κοίτα να είναι διαφορετικό το τραγούδι σου απ' τα άλλα που πάνε κάθε χρόνο''. Αγχωμένη η τραγουδοποιός και ερμηνεύτρια, σκέφτηκε να φτιάξει ένα τραγούδι με στοιχεία δάνεια από τη δημοτική παράδοση. Για τους στίχους, ωστόσο, επέλεξε να συνεργαστεί με τον Μάκη Φωτιάδη που ζούσε στη Θεσσαλονίκη. Του τηλεφώνησε αργά το απόγευμα, του ψιθύριζε τη μελωδία και μέσα σε μια νύχτα, μέχρι τ' άλλο πρωί, το ''Παναγιά μου - Παναγιά μου'' ήταν έτοιμο! Ο Χατζιδάκις ήταν πανευτυχής την επόμενη! Είχε στα χέρια του, όντως, ένα τραγούδι διαφορετικό από τα άλλα του φεστιβάλ και μια μεγάλη ευκαιρία να διαμαρτυρηθεί η Ελλάδα δια μέσω ενός προβεβλημένου θεσμού για την τουρκική θηριωδία. Τα υπόλοιπα είναι γνωστά και πολυειπωμένα: Οι διοργανωτές προειδοποίησαν την Κωχ να βγει με δική της ευθύνη και να το τραγουδήσει, καθώς μέσα στο ραδιομέγαρο της Χάγης υπήρχαν φήμες ότι θα τη στοχεύει ελεύθερος σκοπευτής. Το ό,τι επίσης την ώρα μετάδοσης του τραγουδιού, η τουρκική τηλεόραση διέκοψε τη σύνδεση και πρόβαλε χορό της κοιλιάς.

Πριν από λίγες μέρες έφυγε από τη ζωή ο στιχουργός του ''Παναγιά μου - Παναγιά μου'', Μάκης Φωτιάδης, ένας από τους πιο ''αθόρυβους'' και σοβαρούς διανοούμενους της Θεσσαλονίκης. Ένας μάλλον περιστασιακός στιχουργός που άφησε πολύ λίγα τραγούδια συγκριτικά με άλλους συναδέλφους του: 

Με τη Μαρίζα Κωχ συνεργάστηκαν ακόμη στο όμορφο λαϊκό τραγούδι ''Νέα Μαινεμένη'', ενώ ένα χρόνο πριν, το 1975, είχαν συνυπογράψει με τον Νίκο Αντωνιάδη το καλτ ποπ - ροκ άλμπουμ ''Παρατράγουδα''. 

Τον Φωτιάδη μελοποίησε ακόμη ο Θέμης Ανδρεάδης, ενώ στον προσωπικό δίσκο του Θανάση Γκαϊφύλλια, ''Φύλλο Πορείας'', είχε γράψει ελληνικούς στίχους στη θρυλική ''Λιλί Μαρλέν''.

Μία άλλη άγνωστη πτυχή της ζωής του Φωτιάδη ήταν και η καταγωγή του. Συγκεκριμένα, ήταν ο γιος του περίφημου Φωτιάδη, του ανθρώπου που εισήγαγε τα παπούτσια ελβιέλα στην Ελλάδα. Οι μουσικοί τον θυμούνται να αναφέρεται συχνά στην εργασία του πατέρα του, τα χρόνια που τα άνετα και ''λαϊκά'' αυτά παπούτσια φτιάχνονταν από λάστιχα αυτοκινήτων.

Λίγες μνήμες για τον Μάκη Φωτιάδη μοιράζεται μαζί μας ο φίλος και συνεργάτης του, τραγουδοποιός και ερμηνευτής Θέμης Ανδρεάδης: ''Τον γνώρισα εν μέσω χούντας. Τραγουδούσα με τον Γιάννη Μαρκόπουλο τότε. Ο Μάκης, μαοϊκός τότε, έμενε στο Κολωνάκι και κάναμε πολλή παρέα, ώρες ατέλειωτες. Μια μέρα, τότε που ήταν στα σκαριά εκείνος ο σατιρικός δίσκος με τον Λογό, μου λέει: Για δες κι αυτά τα στιχάκια. Προηγουμένως έγραφε για την πλάκα του στο πακέτο απ' τα τσιγάρα του, ας πούμε. Παίρνω την κιθάρα και επί τόπου βγήκε το Ρομαντικό γεύμα, ένα ταγκό. Μπαίνουμε στο στούντιο αργότερα και ηχογραφώ τις Γελοιογραφίες με τον Λογό. Τα τραγούδια ήταν πολύ μικρά σε διάρκεια. Δεν έφτανε ο χρόνος τους για να γίνει LP. Έτσι προστέθηκαν ακόμη ένα τραγούδι του Γιάννη Κιουρκτσόγλου και το Ρομαντικό γεύμα, με το τελευταίο να γίνεται τεράστια επιτυχία. 

Το ΄73 βγήκε ο δίσκος και ακόμη και σήμερα ζητάει ο κόσμος το Ρομαντικό γεύμα! Κάναμε άλλο ένα τραγούδι μαζί, τη μπαλάντα Στο δρόμο, που εντάχθηκε στο δίσκο Ο Πρωταθλητής. Μετά έφυγε στη Θεσσαλονίκη, χαθήκαμε τελείως, ώσπου μου τηλεφώνησε ξαφνικά πριν από λίγους μήνες, ζητώντας μου να κάνουμε πιο επίκαιρους, πιο σημερινούς, κάποιους στίχους από το Ρομαντικό γεύμα. Το κατάλαβα, όμως, ότι δεν ήταν καλά στην υγεία του''.

Δυστυχώς ο Μάκης Φωτιάδης δεν ήταν πραγματικά καλά στην υγεία του. Έπειτα από σύντομη μάχη με την ασθένεια έφυγε από τη ζωή πριν από λίγα 24ωρα. Ήταν 68 ετών.