Φάτσα αρχαιοελληνική, όπως είπα και του ίδιου. Πράος σαν άνθρωπος και άκρως αποτελεσματικός σαν ηθοποιός, όπως τον παρακολούθησα πριν λίγες μέρες να παίζει τον Θηβαίο στη γενική πρόβα του - κατά Χρήστου Σουγάρη - ''Οιδίποδα Τυράννου'' στο Νέο Θέατρο Κατερίνας Βασιλάκου. Δεν έχω πια ιδιαίτερη επαφή με την τηλεόραση - μάλλον ποτέ δεν είχα - γι' αυτό και δεν θα ήταν δυνατό να τον θυμάμαι από κει. Κι ας έπαιξε κάποτε σε ιδιαίτερα κοσμαγάπητες σειρές της. Έπειτα είναι και ο κινηματογράφος, η πιο σύνθετη των τεχνών, που μπορεί να μην τον απορρόφησε πολύ, είχε όμως την ευκαιρία να παίξει έναν χαρακτηριστικό ρόλο σε μία εμβληματική ταινία του ΝΕΚ: Τις ''Κρυστάλλινες νύχτες'' της Τόνιας Μαρκετάκη με το σενάριο της Μαλβίνας Κάραλη και τη μουσική του Γιώργου Παπαδάκη - και οι τρεις συντελεστές έφυγαν από την ίδια αιτία άδικα και πρόωρα. Είναι ο ηθοποιός Γιώργος Ψυχογιός ή Ψυχογυιός που συναντηθήκαμε για πρώτη φορά και είχαμε μία prima vista συζήτηση χωρίς καμία ''έτοιμη'' ερώτηση από τη μεριά μου. Καλύτερα! Όταν ο συνομιλητής - συνεντευξιαζόμενος θέλει και είναι έτοιμος να πει πράγματα, αυτά παίρνουν από μόνα τους το δρόμο τους. Τον ευχαριστώ, λοιπόν, που όσο διήρκεσε ο καφές μας, μία ώρα και ένα δεκάλεπτο για την ακρίβεια, είχε τη διάθεση να μοιραστεί μαζί μου και μαζί σας ένα σωρό ενδιαφέροντα γεγονότα, μνήμες και ιστορίες από την περιπλάνηση του στη ζωή και στην τέχνη.
Πόσων ετών είστε, κύριε Ψυχογυιέ;
Έκλεισα πρόσφατα τα 55.
Πόσα χρόνια έχετε στο λεγόμενο κόσμο του θεάματος;
Το 1985 τελείωσα τις σπουδές μου, δούλεψα όμως στο χώρο το '84 πρώτη φορά.
Και πως προέκυψε αυτό;
Ζητούσε κομπάρσους ο Αλέξης Σολομός για το Ηρώδειο. Έπειτα, αντικατέστησα τον Στάθη Λιβαθινό σε δύο ρόλους στον ''Δον Ζουάν'' σε σκηνοθεσία Κοραή Δαμάτη, που ήταν δάσκαλος μου. Ο Λιβαθινός έπρεπε να φύγει για σπουδές στη Ρωσία τότε.
Τελειώσατε τον Πειραϊκό Σύνδεσμο. Είστε Πειραιώτης;
Ναι, γεννήθηκα και μεγάλωσα σε προάστιο του Πειραιά.
Ποιο ακριβώς; Από το Κερατσίνι κατάγομαι κι εγώ.
Εγώ από την Παλιά Κοκκινιά, πιο λαϊκή περιοχή ακόμα.
Την περιοχή του Μάρκου Βαμβακάρη, έτσι;
Έτσι (γέλια)
Πηγαίνετε άραγε σήμερα από εκείνα τα μέρη;
Εκεί ψηφίζω, εκεί υπάρχει ακόμα το πατρικό μου.
Είναι στη ζωή οι γονείς σας;
Δεν έχω κανέναν πια...
Ανεξαρτήτως της ψήφου σας, για τι άλλο επιστρέφετε στο πατρικό σας;
Κατεβαίνω και βλέπω το ακίνητο. Είναι ταλαιπωρημένο και δεν ξέρω τι να το κάνω και πληρώνω τον ΕΝΦΙΑ μαζί μ' όλους τους άλλους.
Είναι μελαγχολικό να επιστρέφει κανείς στο πατρικό του.
Υπάρχει μελαγχολία, ναι, αλλά θέλω να περνάω. Έχω πολύ ωραίες παιδικές αναμνήσεις, αλλά και πολύ άσχημες.
Μακάρι να το πάθω κι εγώ αυτό, αφού για την ώρα, όποτε το λεωφορείο στρίβει στη λεωφόρο Γρ. Λαμπράκη, με πιάνει κατάθλιψη...
Μεγαλώνοντας ο άνθρωπος αποκτά και κάποιες αντιστάσεις ως προς αυτό. Μπαίνω μέσα στο σπίτι, στέκομαι βουβός, το κοιτάω λίγο και φεύγω.
Μοναχοπαίδι;
Όχι, έχω μια μεγαλύτερη αδερφή.
Πότε άρχισε να χτυπά η καλλιτεχνική φλέβα;
Πολύ νωρίς. Στο δημοτικό με καλούσαν να λέω ποιήματα στις γιορτές, αν και ντρεπόμουν πάρα πολύ. Στο Γυμνάσιο αργότερα, η διπλανή μου, μια ''ψαγμένη'' κοπέλα, άρχισε να μου πασάρει τα πρώτα βιβλία: Μολιέρος, ''Ο Αρχοντοχωριάτης'', ''Ο κατά φαντασίαν ασθενής'', τέτοια πράγματα.
Κατάλαβα. Κλασικό μεν, γνωστό δε, ρεπερτόριο.
Ωστόσο ένιωθα τυχερός που ήρθα σ' επαφή μ' αυτά τα κείμενα.
Όντας ένα παιδί σε μια λαϊκή συνοικία, ασφυκτιούσατε για τα ενδιαφέροντα σας και μόνο;
Ναι, αφού τα έκανα κρυφά όλα αυτά και δεν τολμούσα να τα ξεστομίσω στους γονείς μου. Το συγχωροχάρτι το πήρα από τη μητέρα μου το '98 μόνο όταν με είδε να παίζω στην τηλεόραση στο ''Βίο ανθόσπαρτο''. Μόνο τότε επείσθη ότι κάνω μια σοβαρή δουλειά, αλλά ευτυχώς ήταν και το σήριαλ σοβαρό. Μέχρι τότε βέβαια φλέρταρε με την ιδέα να πάω στη Σιβιτανίδειο και να γίνω ψυκτικός, αλλά δεν το κατάφερε!
Ο πατέρας ήταν αμέτοχος;
Ο πατέρας ήταν ένας σκληροπυρηνικός κομμουνιστής, αλλά κι ένας άνθρωπος με πολλά γαλόνια ηθικής. Φιλήσυχος...
Και φιλότεχνος, φαντάζομαι.
Όχι, καθόλου, ήταν οικοδόμος.
Θα ακούγατε όλη μέρα Μίκη Θεοδωράκη, να υποθέσω;
Όχι, είχαμε συνέχεια στο σπίτι περιοδικά της Κομμουνιστικής Επιθεώρησης, αλλά δεν φάγαμε γλυκό ψωμί, γιατί ήμασταν μονίμως σε αντιπαράθεση. Δεν ήμουν αυτής της ιδεολογίας.
Από αντίδραση;
Από αντίδραση! Ξέρετε, το ψηφοδέλτιο στην τσάντα της μάνας μου κλπ. Μεγαλώνοντας, βέβαια, λίγο πριν τους χάσω και τους δύο, με τον πατέρα μου ήρθαμε πάρα πολύ κοντά. Δε μιλάγαμε πριν για θέματα με τον πατέρα μου. Ήταν ένας άνθρωπος όλη μέρα στο γιαπί που ερχόταν καμένος κυριολεκτικά απ' τον ήλιο και μας έβρισκε με τη μητέρα ξαπλωμένους σε σεντόνια στο πάτωμα, μια και τότε δεν υπήρχε κλιματισμός. Το βράδυ πάλι κοιμόμασταν στην ταράτσα - αυτές τις μνήμες έχω - και από τον Απρίλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο κοιτάγαμε τ' αστέρια. Να γιατί πάω πάλι σ' αυτό το σπίτι! Ήμουν ένα κλειστό παιδί, σπίτι - σχολείο - δουλειά.
Δουλεύατε από μικρός;
Δουλεύω από 14 ετών παιδί σε οποιαδήποτε δουλειά. Μεσολάβησε μια γειτόνισσα και έπιασα δουλειά σε μια σχολή οδηγών, στον Πειραιά, για ένα χαρτζιλίκι. Αργότερα, τα καλοκαίρια, ήμουν φοβερός εργάτης στα μπισκότα Παπαδοπούλου.
Και ποιος δεν έχει περάσει απ' αυτά τα μπισκότα Παπαδοπούλου...
Εκεί κόντεψαν να με κάνουν ήρωα! Διέρρευσε στο προσωπικό και στην οικογένεια Παπαδοπούλου ότι σπουδάζω θέατρο και άρχισαν να μ' εμπιστεύονται παραπάνω. Δούλευα σε μια μηχανή, ας πούμε, και μου έδιναν υπερωρίες.
Άρα περισσότερο εκτίμησαν οι καπιταλιστές τις θεατρικές σπουδές σας παρά ο κομμουνιστής μπαμπάς...
Μα ερχόταν από πάνω μου ο επόπτης σε μία πολύ επικίνδυνη δουλειά που έκανα και φαινόταν σαν να με επιτηρούσε, να με πρόσεχε! Έπρεπε να βάζω τα χέρια μου κάτω από μια μηχανή με τέσσερις λάμες ώσπου κάποια στιγμή ήρθε ο ίδιος ο γιος του Παπαδόπουλου και μου είπε: ''Θες ν' αναλάβεις κάτι πιο υπεύθυνο, να φύγεις απ' τις μηχανές; Να περνάς να κάνεις έλεγχο, το βάρος των μπισκότων κλπ.'' Αν ήθελα, τώρα θα μπορούσα να ζω πιο άνετα, προτίμησα όμως την ανασφάλεια του θεάτρου.
Πότε μπαίνετε στον Πειραϊκό Σύνδεσμο;
Έδωσα εξετάσεις το '82. Τελείωσα το λύκειο, έκανα το στρατιωτικό μου και στα 20 μου ακριβώς πήγα στη σχολή.
Με ποιους καθηγητές;
Ήταν ο Νίκος Φιλιππόπουλος, ο Θεόδωρος Σαρρής, ο Κοραής Δαμάτης, αυτούς πρόλαβα. Ταγμένοι άνθρωποι, ασχέτως αν ήταν υπό τη σκιά του Μινωτή και της Παξινού. Μετά το '81 έγινε μία εκκαθάριση από το Εθνικό και έφυγε όλη η παλιά φουρνιά επί Κούρκουλου, νομίζω. Οι άνθρωποι αυτοί ήταν σπουδαίοι δάσκαλοι, αν και δεν ξέρω τι γίνεται τώρα με τις σχολές.
Θα μπορούσατε να διδάξετε εσείς σήμερα;
Ναι, αν μου λέγανε, αλλά θέλω να μου πουν, όχι να χτυπήσω πόρτα. Μου λένε διάφοροι συνάδελφοι νέοι ''Θα μιλήσεις για εκείνον;'' και λέω ''Ναι, εγώ να μιλήσω, αλλά τι έχει κάνει;'' Ρωτάω, ας πούμε, ''Τι έχεις κάνει για να σε στηρίξω;'' και ακούω ''Έχω κάνει μαθήματα στην τάδε σχολή ή κάποιο κύκλο σεμιναρίων''. Αυτοί οι άνθρωποι, λοιπόν, που λιμαίνονται τον χώρο ή μάλλον έχουν βλέψεις για να κάνουν θέατρο, ψάχνουν για δουλειά τη στιγμή που δεν υπάρχει για μας δουλειά. Πάρε και το δικό σου σινάφι: Δουλεύει κάποιος σε ένα site, γράφει κριτικές για παραστάσεις και δεν του αρέσει τίποτα κιόλας!
Η υπερφιλοδοξία ανέκαθεν υπήρχε, όχι μόνο στα καλλιτεχνικά. Να μπούμε μέσα σ' όλα, ότι αρπάξουμε και χωρίς ιδιαίτερο υπόβαθρο.
Έτσι! Να αλλοιώσουμε τα έργα, να κάνουμε αηδίες...Δεν ξέρω, υπάρχει πια ένας υφέρπων φασισμός. Μια τάση εξουσίας.
Από ποιον απέναντι σε ποιον;
Δεν ξέρω...Όλοι κάτι θέλουμε. Μια θέση.
Βάζετε και τον εαυτό σας μέσα.
Όλοι θέλουμε, απλά εγώ κράτησα τη σιωπή μου για χρόνια, γι' αυτό σήμερα θέλησα να πούμε οι δυο μας πέντε πράγματα παραπάνω. Εγώ την καταλαβαίνω αυτή την τάση εξουσίας που μπορεί νά'ναι από κάποιον γνωστό ή από κάποιον που τώρα ξεμυτίζει. Οι άνθρωποι υπό την αιγίδα κάποιων συνήθως βγάζουν μια μανία να μπουν στα πράγματα.
Για αυτοπροβολή ίσως, όχι για οικονομικές απολαβές.
Ακριβώς. Κι επειδή κι εγώ να εκφραστώ θέλω μέσα από τη δουλειά μου, μπορεί να κάνω την πάπια. Καταλαβαίνω όμως.
Η αλήθεια είναι πως εσείς με το καλημέρα αρχίσατε μια μεγάλη πορεία στο θέατρο.
Δούλεψα αρκετά με τον Τσιάνο και με όλους σχεδόν τους σκηνοθέτες, εκτός απ' τον Μίνωα Βολανάκη. Επρόκειτο να δουλέψουμε με τον Βολανάκη και τη Γαληνέα στο ''Vertigo'' του Χίτσκοκ. Κάτι έγινε, δεν έκατσε ο πρωταγωνιστής και γι' αυτό δεν ανέβηκε ποτέ. Μου τηλεφώνησε, θυμάμαι, ο συχωρεμένος και με ξύπνησε στις 7.30 το πρωί: ''Θέλω να σας δω, γιατί σας σύστησε η Νόνικα Γαληνέα'' μου είπε, ''μόνο που είναι βουβός ο ρόλος και δεν ξέρω αν θέλετε''. ''Βεβαίως θέλω'' του είπα, 20 χρονών παιδί εγώ τότε. Καταλαβαίνετε τώρα τη διαφορά των πραγμάτων; Εμμέσως συμπληρώνω αυτό που λέγαμε πριν. Ο Μίνως Βολανάκης με ρώτησε αν θέλω να παίξω ένα βουβό ρόλο, ο οποίος όμως ήταν πρωταγωνιστικός, αφού αυτός ο τύπος ήταν όλη την ώρα επί σκηνής και παρακολουθούσε τα πάντα. Κανονικά θα πλήρωνα για να πάρω αυτό το ρόλο!
Μπήκατε όμως στη διαδικασία της μιας δουλειάς μετά την άλλη.
Ναι, αφού μπήκε στη ζωή μου νωρίς και ο Ανδρέας Βουτσινάς με το έργο ''Η Κρυστάλλω ήταν άντρας'' στο θέατρο Καισαριανής, απ' όπου ξεκίνησα επαγγελματικά. Αργότερα ήρθε η ''Λυσιστράτη'', πάλι του Βουτσινά, όπως και η ''Λεωφόρος Α'' στη Συγγρού με την Πρωτοψάλτη και την Αρβανιτάκη .
Κι εκεί τραγουδούσατε;
Τραγουδούσα! Ο καθένας ηθοποιός ήταν σαν φύλακας - άγγελος του κάθε τραγουδιστή κι εγώ ήμουν της Ελευθερίας Αρβανιτάκη. Ήταν μια δουλειά που λατρέψαμε και που γίναμε πλούσιοι για την εποχή! Σκεφτείτε ότι παίρναμε μεροκάματο για πέντε μέρες την εβδομάδα, όχι για μία ή δύο που δουλεύουν σήμερα οι μουσικές σκηνές και τα μπουζούκια. Κάναμε και 60 παραστάσεις στην επαρχία, δεν υπήρχε επιφανής άνθρωπος που να μην πέρασε απ' αυτή την παράσταση σε σκηνοθεσία Βουτσινά!
Ας αφήσουμε τώρα τον Βουτσινά, που δεν είναι εν ζωή, κι ας πάμε στους τραγουδιστές. Έχετε κρατήσει επαφές;
Με την Ελευθερία έχουμε μια φιλική επαφή, μένουμε και πολύ κοντά στα Ιλίσια. Δεν είμαι απ' τους ανθρώπους που κινούνται δημοσιοσχεσίτικα στις φιλικές επαφές τους, αλλά άμα γίνει καμία τυχαία συνάντηση στο δρόμο, θα γίνει και γιορτή μεγάλη.
Δεν κυνηγάτε τους άλλους στα τηλέφωνα, ας πούμε.
Όχι, είναι θέμα χαρακτήρα. Μου λένε ότι είμαι σνομπ, περίεργος, δε μπορώ όμως ν' απασχολήσω έναν άνθρωπο στο κινητό του για να του ζητήσω δουλειά. Μου έλεγε ο Τσιάνος: ''Καλά, με έχει πάρει όλος ο κόσμος για δουλειά και δεν παίρνεις εσύ;'' Του απάντησα ''Κώστα μου, αν με θυμηθείς, έχει καλώς. Δεν τα κάνω εγώ αυτά''...
Με το τραγούδι ποια είναι ακριβώς η σχέση σας;
Με το θράσος του αδαούς, τυχαίνει να έχω μια καλή φωνή και ένα καλό αυτί. Όλες οι δουλειές μου σχετίζονταν πολύ με το τραγούδι. Έχω κάνει πολύ μιούζικαλ και κάποια σεμινάρια με τον Σπύρο Σακκά. Θυμάμαι τα δυο χρόνια στο Εθνικό, πόσο απαιτητικές ήταν οι παραστάσεις! Ερχόταν ο Δημήτρης Παπαδημητρίου με κάτι χορικά, οχταφωνίες, στους ''Βατράχους'' και στους ''Όρνιθες'', όταν ο Χορός αποτελείτο από 40 άτομα! Το άκουσα πρόσφατα σε ένα reunion που κάναμε σε ταβέρνα στην Πλάκα και ο Παπαδημητρίου έφερε μαζί το λάπτοπ με τις μουσικές του από τότε. ''Αυτό είναι ορατόριο'' είπα, ''που πρέπει να παιχτεί στο Μέγαρο Μουσικής ή να βγει σε μια παγκόσμια περιοδεία''! Κλαίγαμε, γιατί με τις φωνές μας ήμασταν μέρος αυτής της δουλειάς!
Δισκογραφία έχετε κάνει;
Κάποιες δουλειές δισκογραφήθηκαν. Η ''Λεωφόρος Α'' και μετά η ''Λυσιστράτη'' του Λαζόπουλου, διπλός δίσκος, με τα χορικά του Κραουνάκη. Επίσης συμμετείχα στο ''Δικαίωμα'' της Άλκηστης Πρωτοψάλτη και σε μία έκδοση του Παπαδημητρίου με τις θεατρικές μουσικές του. Δε θα ξεχάσω που ο Παπαδημητρίου είχε γράψει μια άρια καστράτο για τον ''Κατά Φαντασίαν Ασθενή'' και κάποια στιγμή την έβαλα και στον τηλεφωνητή μου στο σπίτι.
Το '92 συμμετείχατε στις ''Κρυστάλλινες νύχτες'' της Τόνιας Μαρκετάκη.
Ανατριχιάζω που μιλάω γι' αυτό...
Ήταν η πρώτη σας ταινία;
Ναι, η πρώτη μου.
Μιλήστε μου λίγο για τη σκηνοθέτιδα Μαρκετάκη.
Δεν τη γνώρισα πολύ καλά. Έκανε πρόβες παντού η Μαρκετάκη, στο σπίτι της, σε ταράτσες, σε ξέφωτα. Έκανα ένα μικρό ρόλο, ενός τρελαμένου που είχε γυρίσει απ' την Κορέα, απ' όπου είχε σκοτώσει γυναικόπαιδα. Επεισοδιακό το γύρισμα μέσα σ' ένα λεωφορείο γεμάτο ανθρώπους, γουρούνια και κότες, ενώ απ' έξω ήταν ένα τεράστιο κοπάδι με αιγοπρόβατα. Έπρεπε τα καημένα αυτά να ''συμμορφωθούν'' και να κόψουν την πορεία του λεωφορείου. Η Μαρκετάκη, λοιπόν, αυτός ο πράος και μειλήχιος άνθρωπος, έσπασε το σετ, διότι είχε πέσει το φως και δεν είχαμε γεννήτρια για να κάναμε ένα συμπληρωματικό πλάνο που ήθελε.
Τι εννοείτε ''έσπασε το σετ''; Τα έκανε όλα μαντάρα, να πούμε;
Κανονικά! Έφυγαν στον αέρα τα πιάτα με τα μαγειρεμένα κοτόπουλα, γιατί κάποιος απ' την παραγωγή δεν είχε φροντίσει να έχουμε ρεύμα στο γύρισμα.
Μου περιγράφετε ένα nervous breakdown.
Ακριβώς! Το θυμάμαι τόσο έντονα το επεισόδιο...Μετά από ένα χρόνο, νομίζω, η Μαρκετάκη πέθανε. Μου είχε αρέσει εκείνος ο ρόλος μου, αν και μικρός, του λαλημένου τύπου που μοιράζει αμερικανικά τσιγάρα pal mal μέσα στο λεωφορείο! (σ.σ. Κλαίει)
Πείτε μου τι σας συγκίνησε τόσο πολύ τώρα και κλαίτε...
Με συγκινεί να θυμάμαι ολόκληρη τη σκηνή εκείνη. Έλεγα κι ένα εμβατήριο που μου είχε ζητήσει η Μαρκετάκη με παραλλαγμένους στίχους. Μοίραζα τσιγάρα και το τραγουδούσα πιασμένος από τη χειρολαβή μέσα σ' ένα λεωφορείο γεμάτο βρώμικα ζωάκια και ανθρώπους.
Έχει μια τρέλα, έναν σουρεαλισμό, όπως το περιγράφετε.
Ναι...
Με τον κινηματογράφο πως και δεν ασχοληθήκατε πιο διεξοδικά;
Δεν έτυχε. Ο κινηματογράφος ξεχνάει εύκολα. Είχα κάνει κάποια βοηθητιλίκια στο ''Delivery'' του Παναγιωτόπουλου. Όλο κάτι σκοτεινούς τύπους και ρεμάλια μου ''δίνουνε''. Όλοι μου λένε ''Πω, πω, εσένα θα σε χρησιμοποιήσουμε'', αλλά δε συμβαίνει. Παρόλα αυτά έχω κάνει δυο μικρού μήκους με τον Ζαφείρη Χαϊτίδη, ένα σκηνοθέτη της νεότερης γενιάς.
Να του δώσετε χαιρετίσματα, τον συναντούσα προ 10ετίας και βάλε στο Φεστιβάλ Δράμας. Μην έχετε παράπονα όμως, κάνατε πολλή και καλή τηλεόραση.
Το '98 ξεκίνησα κι εκεί με το ''Βίος ανθόσπαρτος'' που λέγαμε. Έκανα για δύο επεισόδια τον υφιστάμενο του Φέρτη στον ΟΤΕ και αυτά τα δύο επεισόδια έγιναν είκοσι δύο! Τη λάτρεψα αυτή τη σειρά, ήταν και η πρώτη δυνατή δουλειά της Κάκιας Ιγερινού στην τηλεόραση.
Εκείνο το διάστημα κάνατε πολύ θέατρο και λιγότερο σινεμά. Η τηλεόραση ήρθε για βιοποριστικούς λόγους;
Όχι, έτυχε. Πάντα το μέλημα μου ήταν το θέατρο, δεν είπα ''Α, να κάνω και μια τηλεόραση''...Μόνο όταν το MEGA φαλίρισε, με έστελναν σε σκηνοθέτες για οντισιόν, πούσαραν δηλαδή ανθρώπους που μας είχαν αφήσει απλήρωτους.
Θα είχατε γίνει και αναγνωρίσιμη περσόνα τότε.
Όταν παιζόταν το σήριαλ, βάλε και τις επαναλήψεις, άνθρωποι με σχολίαζαν μέσα στο μετρό ή σταματούσαν και με κοιτούσαν. Ήρεμα πράγματα, κανείς δε μου χτύπησε την πλάτη ή δε μου έδωσε σφαλιάρα, μη φανταστείτε...Πιστεύω πως τις οποιεσδήποτε αντιδράσεις του κόσμου, τις προκαλείς με τη δουλειά σου.
Εντάξει, άξιζε, αν υποτεθεί πως σας αποδέχτηκε η μάνα σας.
Παιζόταν η σειρά και μας θυμάμαι στο καινούργιο μας σπίτι που κατέβαινα όποτε δεν είχα θέατρο για να δούμε το επεισόδιο μαζί με τη μάνα μου. Μάλιστα έμπαινα κάτω από το τραπέζι για να μην την έχω στο οπτικό μου πεδίο και άρα να μη βλέπω τις αντιδράσεις της. Έπαιρνα τη χαρά μου κρυφά από τη μαμά, η οποία βέβαια είχε τηλεφωνήσει σε όλους τους συγγενείς: ''Σήμερα έχει τον Γιώργο στην τηλεόραση, δείτε τον''!
Κλασική Ελληνίδα μαμά. Είχατε στενή σχέση.
Την αγαπούσα πάρα πολύ.
Σας κόστισε ο θάνατος της;
Πάρα πολύ...Ήταν ξαφνικός θάνατος.
Σε ποια ηλικία έφυγε;
Νέα σχετικά, στα 72 - 73 της. Από έμφραγμα που είχε ξεκινήσει απ' το πρωί και κατέληξε το βράδυ. Δεν πήραμε χαμπάρι, ούτε ο γιατρός που καλέσαμε σπίτι και της έγραψε ένα αντιβιοτικό. Την αποχαιρετίσαμε στο νοσοκομείο τελικά. Το σοκ δεν ήταν αυτό, αλλά το τι θά'λεγα στο μπαμπά στο σπίτι μετά. Είναι κάτι που δε θα ξεχάσω ποτέ στη ζωή μου! Το ίδιο βράδυ την είδα και ολοζώντανη μες στο δωμάτιο μου, ενώ εκείνη βρισκόταν στο νοσοκομείο και έφευγε...Πέρασε από μπροστά μου...Σηκώθηκα στις 6 το πρωί και τηλεφώνησα στην αδερφή μου: ''Η μαμά είναι στο σπίτι'' της είπα...Από το '99 και μετά, θα έλεγα ότι άλλαξε ολόκληρη η ζωή μου.
Σε ποιο επίπεδο;
Στο ότι όλα είναι μάταια. Αν ξέραμε πόσο περαστικοί είμαστε απ' τον κόσμο αυτό, θα γινόμασταν καλύτεροι άνθρωποι...Μετά έφυγε ο πατέρας μου, επίσης ένας άλλος πολύ δικός μου άνθρωπος, οπότε τα χτυπήματα ήταν απανωτά...
Ποια στοιχεία του εαυτού σας αλλάξατε εσείς για να γίνετε καλύτερος άνθρωπος;
Έμαθα, ας πούμε, ότι δεν μου χρωστάει κανείς τίποτα, ούτε η ζωή η ίδια. Τηλεφωνούσα, για παράδειγμα, στη Λίνα Νικολακοπούλου, που είχαμε κρατήσει μια επαφή από τη ''Λεωφόρο''. Μάθαινα για μια νέα δουλειά που ετοιμαζόταν. Ένα απόγευμα η Λίνα με έφερε στον κόσμο της πραγματικότητας. Μου μίλησε πάρα πολύ σκληρά για την ηλικία μου και την ευαισθησία μου. ''Δε σου οφείλει κανείς τίποτα'' μου είπε. ''Ή είσαι ή δεν είσαι''. ''Και;'' ''Ή θα μάθεις λοιπόν σ' αυτό ή άσ'τη τη δουλειά αυτή καλύτερα''...
Σκέφτομαι ότι η Λίνα σας μίλησε έτσι απ' τη θέση στην οποία βρισκόταν και βρίσκεται, πάλι όμως μπορεί να είχατε ανάγκη ν' ακούσετε τα σκληρά τα λόγια.
Έκλαψα όταν κλείσαμε το τηλέφωνο, ''Μάλιστα'' είπα...Έχω το προνόμιο, όμως, οι λίγοι καλοί φίλοι μου να με προσγειώνουν πάντα με τέτοιο τρόπο.
Συγγνώμη, αλλά δεν το θεωρώ ωραίο αυτό. Τι να τους κάνεις φίλους που μονίμως σε αποκαρδιώνουν; Τους φίλους τους θέλουμε μετόχους στα όνειρα μας, όχι στην πεζότητα.
Ίσως κάνω μια προβολή τώρα σε κάποιους κριτικούς, που ενώ έχω παίξει πρώτους ρόλους, με περνάνε λίγο ελαφρά τη καρδία.
Τι εννοείτε ακριβώς;
Έχει τύχει να κάνω κάτι μεγάλο και ο κριτικός να με θαμπώσει, να με προσπεράσει, ο ίδιος που σε μια μικρότερη δουλειά θα με εκθειάσει.
Ξέρετε τι συμπεραίνω, κύριε Ψυχογυιέ, με μία επί του ποδός ψυχανάλυση; Είστε ένας άνθρωπος που μια ζωή σας ένοιαζε υπέρ το δέον η γνώμη των άλλων.
Αυτή είναι η αλήθεια, ναι...Ντάντεμα δεν ήθελα ποτέ και το λέω, έχοντας δεχτεί ντάντεμα πολύ και από πολύ σπουδαίους ανθρώπους. Συμβαίνει όμως συχνά αυτό που ακούω να μη συνάδει μ' αυτό που κάνω. Μου έλεγε η Ρούλα Πατεράκη: ''Εσύ'σαι σπουδαίος ηθοποιός, πρέπει να παίξεις μεγάλα πράγματα''. Ε, αυτά τα μεγάλα πράγματα δεν μου προτάθηκαν ποτέ. Τα ίδια ακούω τώρα κι απ' τον Σουγάρη.
Ο Σουγάρης είναι νέος σκηνοθέτης, παρόλες τις περγαμηνές του στην υποκριτική. Είμαι σίγουρος πως εκείνος έχει ανάγκη ν' ακούσει τα δικά σας καλά λόγια.
Ο Χρήστος πήρε από μένα όλα τα εύσημα απ' το πρώτο ραντεβού που κάναμε για τον ''Οιδίποδα Τύραννο''. Όταν μου έδωσε το ρόλο του Θηβαίου, είπε πως δεν θα πήγαινε το μυαλό του σε άλλο ρόλο για την περίπτωση μου.
Είστε λίγο αρχαιοελληνική φάτσα, σοβαρά τώρα.
(γέλια) Πόντιο με λένε, τι να σας πω...
Νιώθετε μοναχικός άνθρωπος;
Ναι, αλλά αισθάνομαι καλά σ' αυτό. Ζω μόνος με ένα σκύλο. Ζούσα και μ' άλλους ανθρώπους, αλλά θέλει μεγάλη δύναμη να ζει κανείς μόνος. Είναι μια κατάκτηση. Κάποιοι άνθρωποι δεν το αντέχουν αυτό. Έχω μια φίλη κολλητή και σκέφτομαι καμιά φορά ''Έχουμε να μιλήσουμε ένα μήνα, τι να συμβαίνει;'' Μετά λέω θα με πάρει εκείνη, δε θέλω να την ενοχλώ. Η κρίση έχει παίξει μεγάλο ρόλο σ' αυτό. Θυμάμαι παλιά με τη Νόνικα, δεν υπήρχε περίπτωση να μην πάμε σε ταβέρνα στην Καισαριανή κάθε βράδυ μετά το θέατρο. Περνάγαμε σούπερ, παίζαμε σφαλιάρες, λέγαμε ''Δε θα πληρώσεις εσύ πάλι'', αλλά το ζήταγε η ίδια. Και σήμερα βλέπεις να τελειώνουμε την παράσταση κι ένας να τρέχει να προλάβει το λεωφορείο, άλλος το μετρό.
Σας είχα δει και στη ''Μαντάμ Σουσού'' πρόσφατα, παράσταση που κατακεραύνωσα απ' το blog, το οποίο θα φιλοξενήσει αυτή μας τη συζήτηση. Θα ήθελα να μου πείτε τι αποκομίσατε από τη συνεργασία σας με τη Δήμητρα Παπαδοπούλου.
Είχαμε μόλις τελειώσει τη ''Στρίγγλα'' στο Βρετάνια με τη Ναυπλιώτου και τον Χαραλαμπόπουλο και ο Κακλέας ήθελε έναν ηθοποιό για να έκλεινε η διανομή στη ''Μαντάμ Σουσού''. ''Δεν έχω άλλους ρόλους'' μου είπε, ''αλλά υπάρχουν κι άλλα ωραία πράγματα στην παράσταση''. Συμφώνησα, σκεπτόμενος το ότι η δουλειά δεν είναι ντροπή, αλλά και το ότι ο Γιάννης έχει την ικανότητα να κάνει πρωταγωνιστικό για τον εκάστοτε ηθοποιό και τον μικρότερο ρόλο. Ήταν μια ωραία περιπέτεια που την καταδιασκέδασα. Η Δήμητρα όταν αποφασίσει να κάνει κωμωδία και να παίξει μπάλα με το θίασο, είναι μαγική! Δεν τη γνώρισα καλά, δεν είμαστε φίλοι, αλλά είχαμε ένα περίεργο δέσιμο μες στα σκοτάδια. Υπήρξε στιγμή που ήρθε και μου είπε: ''Βλέπω μια θλιψούλα, ε; Γιατί;'' Σε μία σκηνή γελούσαμε πολύ και μου είπε: ''Γουστάρω να την παίζω αυτή τη σκηνή γιατί την παίζω μαζί σου'', είχαμε τέτοια ψυχική επικοινωνία.
Ας πάμε τώρα και στον ''Οιδίποδα Τύραννο'', την αφορμή της συνάντησης μας.
Με κάλεσε ο Σουγάρης. Προφανώς κάποιος του μίλησε για μένα, αναζητώντας έναν ηθοποιό στην ηλικία μου. Δεν είπαμε πολλά, αλλά με το πρώτο κοίταγμα καταλάβαμε και οι δύο ποιον θα κάνω. Τυχαίνει νά'χω παίξει στο παρελθόν στο ίδιο έργο, αλλά πάντα στη σκηνή αυτή έμενα σαν ηθοποιός και σαν θεατής. Το 2000 στο Εθνικό Θέατρο νά'βλεπες επιτυχία! Να γεμίζουν καθημερινά θέατρα των τριών και τεσσάρων χιλιάδων θέσεων στη Νέα Υόρκη, στο Ντουμπρόβνικ, στη Χιλή, στο Μπουένος Άιρες, τα έζησα όλα αυτά! Διαμορφώθηκε μέρος του Κολοσσαίου της Ρώμης την ίδια χρονιά για μας! Φτιάχτηκε ξύλινο δάπεδο πάνω απ' τις αρχαιότητες και μπήκε ένας τεράστιος σταυρός εγκάρσια στο μνημείο! Μαγικές στιγμές παρόλα τα τεχνικά προβλήματα, αφού δεν είχαμε ηχομόνωση και ακούγαμε όλοι τα ασθενοφόρα που περνάγανε.
Εσείς που έχετε παίξει αρχαίο δράμα στην Επίδαυρο και στα μεγαλύτερα θέατρα του κόσμου, πως είναι να παίζετε σε έναν Οιδίποδα σε ένα μεγάλο μεν, αλλά συμβατικό δε, αθηναϊκό θέατρο;
Ξέρετε κάτι; Όταν παίζεις το ίδιο έργο στην ίδια μετάφραση του Παπαβασιλείου, ουσιαστικά δεν αλλάζει κάτι, πέραν της ματιάς, της αισθητικής και του περιβλήματος της παράστασης. Κι εμείς τώρα, ας πούμε, δεν έχουμε Χορό. Δύο άτομα, ένας γηραιός και ένας νέος, ''σηκώνουν'' τα Χορικά και είναι εξαιρετικοί. Ίσως η μόνη επέμβαση στο κείμενο να είναι το ότι δεν κρατήθηκαν όλα τα Χορικά, πάντως το ίδιο κείμενο λέει ο Χορός.
Στο ταξίδι της ζωής και της τέχνης τι έχει μεγαλύτερη σημασία, κύριε Ψυχογυιέ;
Οι άνθρωποι...Και η κρίση βοήθησε στο να βγουν στην επιφάνεια όλα τα κακά και τα καλά των ανθρώπων. Ακόμα κι η παρούσα κυβέρνηση, καλή, κακή, πρωτόλεια, με όλα τα στραβά της, έπαιξε ρόλο στο να πέσουν οι μάσκες και να ξέρουμε ποιος είναι ο διπλανός μας.
Δηλώνετε αριστερός;
Ναι, όχι τόσο αριστερός, όσο ελεύθερος άνθρωπος. Το πάλεψα και συνδικαλιστικά, κατεβήκαμε με το ΣΕΗ χωρίς κανένα κόμμα, αλλά το πληρώσαμε ακριβά. Μας βρίσανε ως τα τσιράκια των παραγωγών που κωλογλείφουμε για νά'χουμε δουλειές κι άλλα θλιβερά πράγματα. Αυτοί ήταν αιτία για να μισήσω τους στρέιτ αριστερούς, τους παρωπιδικούς αριστερούς!
Στις επόμενες εκλογές, τι θα ψηφίσετε;
Αυτό είναι μια απορία, δεν ξέρω. Πάντως δε θα ψηφίσω Νέα Δημοκρατία όπως έκαναν κάποιοι αριστεροί. Βλέπετε ποιο είναι το ήθος που εγώ θέλω για την Αριστερά; Δεν θα ψηφίσω το αντίθετο για να κάνω κακό σ' αυτό που θά'ρθει. Κι αν είναι, ΣΥΡΙΖΑ θα ψηφίσω. Ξέρετε γιατί; Είναι λίγο αυτό που έχει κάνει με τα ανθρώπινα δικαιώματα; Ξέρετε πόσοι προοδευτικοί άνθρωποι - υποτίθεται - διαφωνούν μ' αυτό; Ξέρετε πόσοι συζητάνε πίσω απ' την πλάτη ανθρώπων, φίλων τους κιόλας, με ιδιαίτερη σεξουαλική προτίμηση; Ή κι ακόμα χειρότερα, μπροστά τους! Εδώ σκοτώνομαι με κόσμο όποτε πάω στο πάρκο με το σκύλο μου, που είναι όντως ένα μεγαλόσωμο φοβιστικό σκυλί, αλλά τελείως ακίνδυνο. Τσακώθηκα τις προάλλες με μία, που φοβήθηκε επειδή το σκυλί πήγε να μυρίσει το παιδί της. Ήταν έτοιμη να καλέσει την αστυνομία χωρίς νά'χει συμβεί το παραμικρό. Γι' αυτό σας λέω, έχουν αγριέψει οι άνθρωποι.
Δεδομένου του ότι τίποτα δεν είναι σίγουρο στο χώρο αυτό και στη χώρα αυτή, τι σκέφτεστε για τα επόμενα χρόνια;
Όντως, κανείς δεν ξέρει τι θα μας ξημερώσει πλέον. Άλλους η κρίση τους τρέλανε, εμένα με δυνάμωσε. Δεν περιμένω τίποτα, ποτέ δεν περίμενα τίποτα. Θέλω να είμαι υγιής, να αγαπώ τους ανθρώπους και να έρχονται ωραίοι ρόλοι.
Σας τρομάζει ο φόβος ενός θανάτου ταυτισμένου με τη μοναχικότητα;
Έχω έναν - δύο φίλους μεγαλύτερους από μένα, άρα μάλλον εγώ θα τους φροντίσω στα στερνά τους, αν και κανείς δεν ξέρει. Το κάνουμε κωμωδία με μια φίλη, μου λέει ''Εγώ θα σε ξεσκατίζω με λάστιχο στο μπαλκόνι''...Δεν ξέρω, δεν μπορώ να απαντήσω στο ερώτημα σας. Τον έχω αποβάλλει και σαν σκέψη το φόβο αυτό, εξού και κάνω κάτι που δεν κάνει σχεδόν κανείς: Προσέχω πολύ την υγεία μου, κάνω τσεκάπ τακτικά, προσέχω τη διατροφή μου. Κάνω μοναστηριακή διατροφή τα τελευταία είκοσι χρόνια.
Επειδή όμως μοίρα κοινή των ανθρώπων είναι ο θάνατος, πείτε μου ένα ποίημα που θα ψελλίζατε την ύστατη εκείνη ώρα...
(σκέφτεται) Τα ''Κεριά'' του Κωνσταντίνου Καβάφη. Ή αν όχι αυτό, ένα άλλο ποίημα της Κικής Δημουλά που δε θυμάμαι τον τίτλο του και που μιλάει για μία γυναίκα η οποία φροντίζει το μνήμα του άντρα της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου