Σάββατο 10 Ιανουαρίου 2009

Η ΜΑΡΙΖΑ ΚΩΧ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΡΙΑ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ...


...Τραγουδήσαμε πρώτη φορά μαζί με τη Μαρία Δημητριάδη και τη Μαρία Φαραντούρη στη μεγάλη αντιδικτατορική συναυλία στο λονδρέζικο Scala Theater. Πρέπει να ήταν 1968 ή ΄69...
...Αργότερα, το 1972 που ηχογράφησα σε δίσκο 45 στροφών τα πρώτα δύο τραγούδια του Θάνου Μικρούτσικου σε ποίηση Κώστα Καρυωτάκη, ξαναβρεθήκαμε στη μπουάτ Αυλαία στην Πλάκα. Εγώ παρουσίαζα το δικό μου πρόγραμμα με τις rock διασκευές στα παραδοσιακά τραγούδια. Στην ίδια ηλεκτρική μπάντα προστέθηκε ο Θάνος Μικρούτσικος και ένας πνευστός μουσικός. Ήταν η περίοδος που η 20χρονη Μαρία Δημητριάδη- η Μαίρη, όπως τη φώναζαν οι δικοί της άνθρωποι- γνώρισε τον αδερφό του Θάνου, τον Ανδρέα Μικρούτσικο και ερωτεύθηκαν πάρα πολύ! Θυμάμαι ό,τι στην παρέα μας τότε ήταν ακόμη ο ηθοποιός Μιχάλης Μανιάτης και η Παλόμα Πικάσο, η κόρη του μεγάλου ζωγράφου που έμενε στην Ελλάδα και λάτρευε τη φρικομάνα Πλάκα. Σαν τρελά ερωτευμένο ζευγάρι, λοιπόν, η Μαρία με τον Ανδρέα ξεχνούσαν να έρθουν στις παραστάσεις τους στην Αυλαία κι έτσι αναγκαζόμουν να τραγουδήσω εγώ τα κομμάτια της Μαρίας στους δικούς της τόνους. Αποτέλεσμα ήταν να προκληθεί αιμάτωμα στη φωνητική χορδή μου, να μου επιβληθεί εξάμηνη αφωνία και να πάρω την πρώτη μου κορτιζόνη, μαζί με την οποία πήρα και 23 κιλά που δεν έχασα ποτέ από τότε. Δε μιλάω για μένα τούτη τη στιγμή, περιγράφω ισχυρά συναισθήματα απ' αυτή την πρώτη συνεργασία μου με τη Δημητριάδη, διότι μας έδενε μια τόσο όμορφη φιλία που είμαι σίγουρη ό,τι κι εκείνη θα μπορούσε να θυσιαστεί για μένα...
Πηγαίναμε μαζί στη θάλασσα, λέγαμε τα κοριτσίστικα μυστικά μας κι όποτε ήμασταν ξενυχτισμένες μετά από τέσσερις συνεχόμενες δίωρες παραστάσεις θυμάμαι πόσο μας φρόντιζε η μητέρα της...

Η πιο συγκινητική μνήμη που έχω από τη Μαρία είναι με το τραγούδι Κάτω στης Μαργαρίτας τ' αλωνάκι του Οδυσσέα Ελύτη από τον Ήλιο τον Πρώτο του Γιάννη Μαρκόπουλου που έχει ζωγραφική του Νίκου Κούνδουρου στο εξώφυλλο. Όταν θέλησα να το ηχογραφήσω κι εγώ σε προσωπικό μου δίσκο, μόνο συνοδεία κρουστών, παρ' όλο που επρόκειτο για δικό της τραγούδι, όχι απλά με ενθάρρυνε να το πω, αλλά συμμετείχε κανονικά στην ηχογράφηση.
Η δεύτερη φωνή που ακούγεται λοιπόν στο Αλωνάκι, μέσα στο Μια στο καρφί και μια στο πέταλο του ΄73, ανήκει στη Μαρία Δημητριάδη, την πρώτη ερμηνεύτρια του τραγουδιού...
Υπήρξε πολύ εργατική, τραγουδίστρια της πρόβας, που λέμε! Βαθιά συναισθηματικός άνθρωπος και καλλιτέχνης που άφησε εποχή στα τραγούδια του Θεοδωράκη, του Μικρούτσικου και του Μαρκόπουλου. Επική όποτε το ήθελε και υπέρμετρα τρυφερή όποτε πάλι εκείνη το ήθελε, όπως στο Ένα πρωινό, την υπέροχη pop μπαλάντα του Ξαρχάκου...
Για χρόνια βρισκόμασταν στις συναυλίες της Μεταπολίτευσης και νοσταλγούσαμε τα παλιά. Γελούσαμε όταν θυμόμασταν κι οι δύο πόσο όμορφες ήμασταν και που τρώγαμε τα μεσημέρια σε κεντρικό αθηναϊκό εστιατόριο, μόνο και μόνο για να θυμίζουμε στους θαμώνες- συνήθως δημοσιογράφοι ήταν- ό,τι υπάρχουμε κι εμείς εδώ! Ήταν η μοναδική εξυπνάδα που μπορούσαμε να κάνουμε ως μέσο προβολής του εαυτού μας. Πόσο αφελές και παιδικό ακούγεται τη σημερινή εποχή...
Συνυπήρξαμε ακόμη σε ένα τηλεοπτικό αφιέρωμα για την Ημέρα της Γυναίκας, το ΄86 πρέπει να' τανε! Για την εκπομπή αυτή είχαμε δουλέψει η Μαρία Δημητριάδη, η Φλέρυ Νταντωνάκη, η Αλίκη Καγιαλόγλου, η Νένα Βενετσάνου, η Σαβίνα Γιαννάτου κι εγώ...τη Μαρία και τη Φλέρυ, τις είχε συνοδεύσει στο πιάνο ένα νέο παιδί τότε, ο Στέφανος Κορκολής, ενώ τη Σαβίνα ο κιθαρίστας Κώστας Χατζόπουλος. Εγώ είχα πει ένα δικό μου τραγούδι χτυπώντας τα χέρια μου στο ρυθμό των ντραμς...
'Οταν έμαθα ό,τι χώρισε με τον Ανδρέα, είχα την αίσθηση ό,τι θα είναι βαρύ το τίμημα. Δε γινόταν να χωρίσουν δύο τόσο ερωτευμένοι άνθρωποι...
Τα τελευταία χρόνια, πριν ξεσπάσει η ασθένεια της και λίγο μετά, τη συναντούσα στο εστιατόριο της Ελένης Ροδά. Δεν ήθελε να μιλάει γι' αυτό...
Τι λες, ρε Μαρίζα; Μασάμε εμείς;
μου έλεγε...
Την αποχαιρετώ με πραγματική οδύνη και τη φυλάω μέσα μου σαν μια πολύτιμη φίλη, γυναίκα και καλλιτέχνιδα...

(από τηλεφωνική συνομιλία με τη Μαρίζα Κωχ,
Αθήνα 10 Ιανουαρίου 2009)

20 σχόλια:

Dr Low είπε...

Και η μια και η άλλη απλά εξαιρετικές. Αλλά και αρκετά παρεξηγημένες. Thanks για την πολύ όμορφη ανάρτηση...
Καλημέρα

BOSKO είπε...

El...
εξαιρετικές, σίγουρα! Παρεξηγημένες, γιατί όμως; Μήπως αναφέρεσαι στη θέση τους στη σημερινή εποχή;
καλημέρα κι από μένα
& ευχαριστώ!

Μουσικά Προάστια είπε...

Πολύ σημαντική η κατάθεση της Κωχ, είναι χρέος μας να κρατήσουμε ζωντανή τη μνήμη καλλιτεχνών σαν τη Δημητριάδη μέσα μας. Ευτυχώς που το μέγεθος του έργου της είναι τέτοιο ώστε να μας τη θυμίζει ξανά και ξανά.

Τη μόνη διάσταση παρεξήγησης που βλέπω στη Δημητριάδη είναι ότι συνδέθηκε απόλυτα -και φυσιολογικά ίσως- με το πολιτικό τραγούδι του '70 και του Μικρούτσικου, και έτσι διέφυγαν της προσοχής του κοινού άλλα πολύ σημαντικά έργα της (π.χ. Σταυριανός, Τρανουδάκης). Κατά τα άλλα, μάλλον υποτιμημένη ήταν και όχι παρεξηγημένη, καθότι και αυτή και η Κωχ παραπέμπουν σε φωνές διεθνούς κλάσης αλλά εμείς χαμπάρι δεν πήραμε-παίρνουμε από τιμές και αξίες.

BOSKO είπε...

Μουσικά Προάστια...
θεωρώ ότι η φωνή της Δημητριάδη σφράγισε τον "Νίκο Πλουμπίδη" και τη "Ρόζα Λούξεμπουργκ" του Μικρούτσικου και του Ελευθερίου από τα "Τροπάρια για φονιάδες", λατρεμένο μου δίσκο! Απίστευτη η εκφορά της συχωρεμένης στους στίχους "μπλουζάκι χίπικο και παντελόνι τζιν και στην καρδιά ζωγραφισμένος ο Γκεβάρα"...θεωρώ ότι το άλμπουμ "Για την Ελένη" ανήκει επίσης στις πολύ δυνατές στιγμές της, πέραν της ξεχωριστής συνεργασίας της με τον Χατζιδάκι. Τη δε "Μυθολογία του Σαββάτου" με την ενορχήστρωση των Socrates, την έχω λιώσει από το βινύλιο.
Πολύ μεγάλη ερμηνεύτρια με απίστευτες φωνητικές ικανότητες, που ευτύχησε να δουλέψει με ΟΛΟΥΣ τους σημαντικούς συνθέτες!

"Αισθηματική ηλικία" είπε...

Πιό ενημερωμένος απο την βικιπέδια!
Το Φουέντε Οβεχούνα η πιό συγκλονιστική της ερμηνεία.
rip

BOSKO είπε...

"Αισθηματική ηλικία"...
εγώ; η Μαρίζα να' ναι καλά!
Συμφωνώ, η "Μπαλάντα της Φουέντε Οβεχούνα" ανήκει κι αυτή στις μεγάλες ερμηνείες της Δημητριάδη με τον Θάνο Μικρούτσικο και τα μεταπολιτευτικά 70s!

μαριάννα είπε...

Πρώτον συγχαρητήρια για την ανάρτηση κι ευχαριστούμε που το μοιράστηκες μαζί μας τόσο γενναιόδωρα.

Ευχαριστούμε θερμά, θερμότατα, και την Μαρίζα για την πολύτιμη κατάθεση. Τρελαίνομαι να διαβάζω τέτοιες αυθεντικές μαρτυρίες. Με συγκινούν πολύ φιλίες τέτοιες, παντοτινές και αναμνήσεις τόσο τρυφερές. Ειδικά όταν αυτές αποδεικνύουν πως η φιλία είναι πάνω από όλα και πως υπήρξαν γυναίκες καλλιτέχνηδες, τετοιου διαμετρήματος, με Κάπα κεφαλαίο, που παρέμειναν φίλες για πάντα.

Δεύτερον, συμφωνώ απόλυτα με Ηρακλή κι Αισθηματική ηλικία.
Χαμπάρ' δεν παίρνει ο Έλληνας από τα διαμάντια που διαθέτει επί παντός.

Ευχαριστώ και πάλι Αντώνη μου. Θα κάνω λινκ το ποστ σου να το δουν όσο γίνεται πιο πολλοί.
Δεν έχω δει άλλον λαό, αναλογικά, να διαθέτει τόσο θησαυρό αναξιόποιητο.

αλέξης λ. είπε...

Eίχα δει για πρώτη και τελευταία φορά "ζωντανά" τη Μαρία Δημητριάδη σε μια συναυλία του Γιάννη Μαρκόπουλου στο Υπαίθριο θέατρο των Ιωαννίνων, πολλά καλοκαίρια πίσω...
Μ' αρέσει που τη θυμόμαστε Αντώνη όσοι δεν την είχαμε ξεχάσει όσο ζούσε...
Όσο για τη Μαρίζα Κωχ, υποκλίνομαι...

Rena Fan είπε...

Ευχαριστούμε κι εσένα, Αντώνη, και τη Μαρίζα Κωχ. Πολύτιμη ανάρτηση.

tractatus είπε...

Κάποτε τα πράγματα ήταν απλά, αυθόρμητα και δυνατά, όπως οι δύο τους (Μαρίζα και Μαρία. Δυο φωνές δυναμικές με πάθος για τρυφερότητα για τη Ζωή πρώτα απ' όλα κι ύστερα για το τραγούδι...Δες την Κώχ στη φωτογραφία για να καταλάβεις....
Ακόμα κι ο έρωτας τότε ήταν στις άκρες απ' τα μάτια που λέει το τραγούδι...τώρα όλα τόσο υπολογισμένα μη και ξεφύγει κάτι απο τα ΠΡΕΠΕΙ....αυτά που έλεγε ο Ελύτης να πιάνουμε απο το Ι και να γδέρνουμε μέχρι το Π...
Γειά σου Αντώνη...

Kostas L.A. είπε...

κι ομως υπαρχουν ακομα τοσο αληθινοι και ειλικρινεις ανθρωποι..

μετα απο αυτα τα λογια της μαριζας κωχ,πραγματικα εχω να δηλωσω πως αν την εκτιμουσα μια φορα σαν καλλιτεχνιδα,πλεον την εκτιμω 10 φορες περισσοτερο σαν ανθρωπο..να ειναι καλα και να εισαι κι εσυ καλα που τα μοιραστηκες μαζι μας φιλε μου!! :)

Αιολος είπε...

Ποιος κόσμος μας κρατάει και ποιο σανίδι... αυτή για μένα ήταν η πρώτη επαφή με την Μαρία Δημητριάδη. Εξάλλου φαίνεται και από τον υπότιτλο στο μπλογκ, χρόνια τώρα.

Ένα απόγευμα πρόσφατα και μετά το θάνατό της, άκουσα τη Μαρία Δημητριάδη στο ραδιόφωνο να τραγουδάει την Καινούργια Ζάλη από τους Τρύπες. Οδυσσέας Ιωάννου ο συνήθης ύποπτος που μετέδιδε. Αλάρμ και δεξιά.

Ερασιτεχνική ηχογράφηση, κακός ήχος και τα λοιπά. Μα ήταν η Μαρία Δημητριάδη με την ερμηνεία της να αναρωτιέται χαρακτηριστικά "πες μου ποιος φόβος σε νίκησε πάλι;".

Αλήθεια μπορούμε να την βρούμε αυτή την ηχογράφηση και να την ακούσουμε έστω και μέσα από το μπλογκ;

Καλημέρα σας.

vagnes είπε...

Μπορεις να με βοηθήσεις να βρω το τραγούδι "Κάτω στης Μαργαρίτας τ' αλωνάκι" της Μαρίας Δημητριάδη και σε ποια διεύθυνση να το αναζητήσω...

ένας στρατολάτης είπε...

Τα Τροπάρια για φονιάδες είναι και για μένα πολυαγαπημένος δίσκος. Ειδικά το ζευγάρι "Ρόζα Λούξεμπουργκ"-"Δίκοπη ζωή".
Θαυμάσια η συνέντευξη με την Κωχ.

το Άρωμα του Τραγουδιού είπε...

Μαζί με τους υπόλοιπους επισκέπτες του blog σου, να πω κι εγώ το δικό μου Ευχαριστώ που μοιράζεσαι τέτοιες πολύτιμες μαρτυρίες όπως της Μαρίζας Κωχ για τη Μαρία Δημητριάδη.

BOSKO είπε...

σας ευχαριστώ όλους για τα σχόλια σας! Συνεχίζω με τη μαρτυρία του Παντελή Θεοχαρίδη από τη συνεργασία του με τη Μαρία Δημητριάδη στη συμπρωτεύουσα. Το post αυτό θα ανανεωθεί με σπάνιες φωτογραφίες από το αρχείο της Μαρίζας Κωχ, όπως είχα υποσχεθεί άλλωστε!

υ.γ. Αιολος...
η Μαρία Δημητριάδη να ερμηνεύει Τρύπες; τέλειο μού ακούγεται! Λυπάμαι, αλλά δε γνωρίζω τίποτα γι' αυτή τη σπάνια, μάλλον ερασιτεχνική, ηχογράφηση.

Κατερίνα Στρατηγοπούλου-Μ. είπε...

vagnes,

Tο τραγούδι που ζήτησες (για να το ακούσεις ή να το κατεβάσεις)

Θα το βρεις στο cd "H Μαρία Δημητριάδη τραγουδά τους μεγάλους συνθέτες".
(ένα ακόμα τραγούδι από το ίδιο cd μπορείς να ακούσεις εδώ)


Βosko,
εννοείται πως αν δεν θέλεις να δίνω λινκς με τραγούδια, μπορείς να διαγράφεις το σχόλιο - χωρίς παρεξήγηση.

BOSKO είπε...

Κατερίνα σ-Μ...
ίσα- ίσα που εγώ ακόμη αυτό το θεωρώ διαδικασία...πολύπλοκη, οπότε καλώς στέλνεις links να εμπλουτίζεται η μουσική παιδεία του φίλου που ζήτησε το τραγούδι και όχι μόνο!

vagnes είπε...

Να το ακουσουμε θέλουμε έγώ και ένας φίλος που μου το ζήτησε.
Σας ευχαριστώ και τους δύο για την προθυμία σας, ιδιαίτερα εσένα Κατερίνα σ-Μ που μου εδωσες και link
Να είστε καλά

το Άρωμα του Τραγουδιού είπε...

Bosko, αν θες να ακούσεις τη Δημητριάδη να τραγουδάει Τρύπες, πέρνα μια βόλτα από το «Άρωμα»…