R.I.P. ΚΩΣΤΑΣ ΣΦΗΚΑΣ (1927- 2009)

Με συγκίνηση πληροφορήθηκα το θάνατο του Κώστα Σφήκα, παρ' όλο που ήμουν προετοιμασμένος για τη δυσάρεστη είδηση. Πριν από ένα μήνα που ζήτησα να μιλήσω μαζί του ώστε να συμμετάσχει στο ντοκιμαντέρ για τον Κούνδουρο, η κατάσταση της υγείας του δεν του το επέτρεψε. Υπήρξε μια μοναδική περίπτωση Έλληνα κινηματογραφιστή και διανοούμενου, υπεύθυνος για ένα ολότελα εναλλακτικό σκηνοθετικό μοντέλο, εχθρός κάθε μορφής συμβατικής γραμμικής αφήγησης και ένας γνήσιος επίγονος των σουρεαλιστών, ακόμη και των ντανταϊστών, στον Νέο Ελληνικό Κινηματογράφο. Συνεργάστηκε πολύ με τον Σταύρο Τορνέ, τον Δήμο Θέο, τον Νίκο Κούνδουρο, τον Θόδωρο Αγγελόπουλο, ενώ αλησμόνητη θα μείνει η ποιητική φιγούρα του που χάνεται μέσα στα νερά της θάλασσας στα καταλυτικά Χρώματα της Ίριδας του Νίκου Παναγιωτόπουλου. Ο Σφήκας αγαπούσε τον Διονύσιο Σολωμό, τον Ανδρέα Εμπειρίκο, τον Κάρολο Μαρξ, τον Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, τον ήχο του βιολιού, τον Γκρόπιους, τον γερμανικό εξπρεσιονισμό (και την ισπανική υποχώρηση, συμφώνως με τη Λένα Πλάτωνος), τον Γιάννη Χρήστου, τα αγριοκάτσικα του Ψηλορείτη, το άσπρο και το μαύρο, τους δερμάτινους ταχυδρομικούς σάκους, τον πειραματισμό παντός είδους, το παγανιστικό σινεμά του Πιέρ Πάολο Παζολίνι, τα ελληνικά παραδοσιακά δρώμενα. Το ντοκιμαντέρ Θηραϊκός Όρθρος, προϊόν της συνεργασίας του με τον άλλο ποιητή, τον Σταύρο Τορνέ, καθώς και οι πειραματικές ταινίες του, Μοντέλο και Αλληγορία, ήταν μεταξύ των έργων εκείνων που έκαναν κάποιους από εμάς, τους πιτσιρικάδες στις αρχές της δεκαετίας του ΄90, να θέλουμε να ασχοληθούμε σοβαρά με τον κινηματογράφο. Του το είχα πει αυτό το 2004 στο φεστιβάλ στη Θεσσαλονίκη. Κι εκείνος απλώς είχε χαμογελάσει τότε...