Οι Βερολινέζοι, γενικώς οι Γερμανοί κι ακόμη πιο γενικώς οι Ευρωπαίοι, τον χρυσοπουλάνε τον πολιτισμό τους. Δεν είναι τυχαίο ότι χθες βράδυ φάγαμε στο Brecht's Restaurant, κατά μήκος του ποταμού Spree, το οποίο φυσικά φτιάχτηκε ή ονομάστηκε έτσι πολλά χρόνια μετά τον θάνατο του δραματουργού. Παρακάτω υπήρχαν ένα irish pub ονόματι Oscar Wilde κι ένα Onore de Balzac cafe! Καλύτερα, πάντως, από το 1995 που επισκεπτόμουν πρώτη φορά τη Γερμανία, για το φεστιβάλ σπουδαστικών ταινιών μικρού μήκους του Μονάχου και είχα πάει να φάω σε ένα ελληνικό εστιατόριο που λεγόταν Melina Merkouri. Μιλάμε για το απόλυτο κιτς! Είχε πεθάνει πρόσφατα κι η μακαρίτισσα, οπότε τρώγαμε με πιρούνια που η λαβή τους ήταν η φιγούρα της Μελίνας ως Στέλλα! Πώς το σκέφτηκε αυτό ο κάφρος ο συμπατριώτης; Ειδική πατέντα είχε επινοήσει για τα πιρούνια του, που θα έπαιρνε το α΄ βραβείο σε διαγωνισμό κακογουστιάς.
Με τη συνάδελφο Λιάνα Μαλανδρενιώτη του διφώνου και την υπερδραστήρια Αγγελική Βασιλάκου της Universal, της δισκογραφικής εταιρίας του Αλκίνοου, φάγαμε σπαράγγια με κρέμα γάλακτος και βιεννέζικες κοτολέτες, που τους πρόσθετες μαρμελάδα αγριοκέρασο από πάνω, ενώ το επιδόρπιο ήταν- λέει- κάτι ισπανικό. Α, ρε Κάβουρα και Σάββα, ξενύχτηδες, πολύ σας πεθύμησα ξαφνικά εδώ που βρίσκομαι! Εν συνεχεία, ένας θεός ξέρει πόσα χιλιόμετρα κάναμε ποδαράτοι, διασχίζοντας την Torstrasse. Δεν πιστεύω να μας την πέσουν νεοναζί και να μας νοικοκυρέψουν, εξέφρασα την αγωνία μου στον Ανδρέα, Κύπριο εικαστικό που ζει μόνιμα στο Βερολίνο. Όχι, μου απάντησε, απόψε κι αύριο εμείς δεν κινδυνεύουμε, την Πρωτομαγιά όμως στο Κρόιτσμπεργκ (στην περιοχή που μένουν κυρίως Τούρκοι και καλλιτέχνες), περιμένουν μέχρι και δολοφονία! Λέγε μου τέτοια να χαίρομαι, λέγε μου τέτοια ν' ανοίγει η καρδούλα μου!
Μέχρι να φτάσουμε στο βραζιλιάνικο φημισμένο 101 Bar, όπου ήπιαμε τα ωραιότερα ποτά με δυόμισι ευρώ έκαστο και με απαράδεκτη βλαχοαμερικανική μουσική, μια και ετοιμάζονταν να κλείσουν οι άνθρωποι, συνάντησα μερικούς γνωστούς. Ο πρώτος ήταν ο Ινδός Sri Sri Ravi Shankar που κάνει κηρύγματα στους Γερμανούς κάθε λίγο και λιγάκι για Αγάπη, Πνευματική Ισορροπία, Δονήσεις Ειρήνης κλπ. Που πας, ρε κακομοίρη, στο φεστιβάλ του Monterey νομίζεις ότι βρίσκεσαι; 2010 έχουμε και τη γερμανική TV την απασχολεί υπέρ του δέοντος το οικονομικό μαύρο χάλι των Ελλήνων! Δυο μέρες εδώ και με 10 λεπτά ζάπινγκ που έκανα συνολικά στα γερμανικά δελτία ειδήσεων, έπεσα πάνω σε ρεπορτάζ από την Αθήνα, όπου Γερμανοί υπήκοοι μιλούσαν για τις συνθήκες διαβίωσης τους στην Ελλάδα! Αντίς Αμπέμπα μας δείχνουν οι Ούνοι!
Με τον δεύτερο γνωστό όμως που συνάντησα, έως και συγκινήθηκα, αφού επρόκειτο για τον Damo Suzuki, τον Ιάπωνα τραγουδιστή των kraut- rockers CAN και συμπρωταγωνιστή μαζί με τον Αντρέα Παγουλάτο σε ένα ντοκιμαντέρ μου μικρού μήκους. Συγκεκριμένα, ο Suzuki εμφανίζεται απόψε το βράδυ όχι μακριά από την περιοχή που μένω, επομένως το σκέφτομαι σοβαρά μετά το τέλος της συναυλίας του Αλκίνοου να πάω να τον βρω! Εγώ είμαι, ρε Damo, ο bosko, ο greek man, θα του πω όλο χαρά! Και σιγά μη με θυμηθεί έτσι κόκκαλο που θα' ναι αυτός μετά τη δική του psychedelic συναυλία! Και για να σοβαρευτούμε, σήμερα είναι πραγματικά μεγάλη μέρα. Ανυπομονώ ν' ακούσω τη μουσική του Αλκίνοου με τη Χορωδία και τη Φιλαρμονική του Βερολίνου. Απέφυγα συνειδητά να περάσω απ' την πρόβα, θέλοντας να κρατήσω παρθένο το αυτί μου γι' αυτή τη μία και μοναδική συναυλία! Σίγουρα θα έχω να γράψω πολλά περισσότερα!
Miamisi mera idi sto Verolino kai adinato na katalavo afto pou akouga xronia tora, oti den exei kamia sxesi me tin ipoloipi Germania. Se ti arage? Stin arxitechtoniki? Isos. Sti simperifora ton anthropon? Diskolo na to katalavo ki afto episis me toso ligo xrono paramonis. O Alkinoos einai oso prepei agxomenos me tin avriani sinavlia. Oi proves tou arxizoun stis treis to mesimeri kai teleionoun stis oxto to vrady. Mazi tou einai kai o mousikos Yiorgos Kaloudis, o ixoliptis Vagelis Lapas kai i ermineftria Sonia Theodoridou. Ektos ton mousikon tou, edo einai kai sissomi i panemorfi oikogeneia tou. Metaksy auton, o Linos, o aderfos tou kai o Antis, o pateras tou, oi dyo anthropoi-totem sti zoi tou, opos mou eixe eksomologithei se sinentefksi kapote. Perasame ti simerini misi mera oloi mazi ston zoologiko kipo tis polis. Dystyxos, ksexasa to kalodio pou enonei ti photografiki mixani mou me to pc tou hotel ki etsi einai adynati epi tis parousis i anartisi photografikon docoumenton. Mia volta apo to mouseio tis Käthe Kollwitz theoro oti itan to simantikotero pragma pou ekana apo xthes pou patisa to podi mou sto Verolino (ligo...mastouromenos, vevaia, afou gia to fovo tis ptisis xtipisa dyo pentaria zanax mesa sto aeroplano). H episkepsi, loipon, sto mikro afto mouseio isodynamouse me ti theasi tainion mikrou mikous tou germanikou expressionismou. 
Touto to siglonistiko ergo tis Kollwitz to eixa protothamvasei otan to eixe xrisimopoiisei o Manos Hadjidakis se mia teleftaia synavlia tou me tin Orchestra ton Xromaton kata tou fasismou kai tis anaviosis tou. Ergo- diethnes symvolo yper tis eirinis, tou opoiou malista mporesa na agoraso ena antigrafo. Poly megali kallitexnida i germanida glyptria kai zografos pou gennithike to 1867 kai pethane to 1945, exontas zisei ti thiriodia tou nazismou, kyrios omos apeikonizontas me tropo anatrixiastiko to thrino tis manas. Sti diarkeia tou polemou, i Kollwitz exase ton agapimeno tis gio kai de mporese na synelthei pote psychologika. 
Prosekste edo tin terastia agalia mias manas pou prostatevei ta dyo tis paidia. To glypto afto pou to koitousa aposvolomenos gia mia ora, oso i Liana dipla mou eklaige kanonika, vrisketai ston teleftaio orofo tou mouseiou. Katapliktikes einai kai oi aftoprosopografies tis Kollwitz, tis opoies, an paratirisei kaneis epoxiaka, siniditopoiei kai to stadiako vythisma tis stin katathlipsi. Meta ap' ta erga tis Käthe Kollwitz mas epese oligon asxeto na doume tin ekthesi enos allou megalou germanou zografou me thema ta ktiria tou verolinou. Etsi, vrika ena fovero t-shirt me ti figoura tou Max Schreck apo to "Nosferatu" tou Murnau, tin araksa sta verolinezika cafe, episkefthika ena diskadiko (siga mi den pigaina se diskadiko) kai tora leme na kanoume berlin by night! Oti prepei afou to proi to mati epikse stous elefantes, tous pithones kai tis kamilopardaleis! Haireto kai ta ksanaleme avrio i argotera, elpizo me photografies!
Το τηλεφώνημα έπεσε λίγες μέρες πριν από τη φίλη δημοσιογράφο Λιάνα Μαλανδρενιώτη: Την Τετάρτη πετάμε για Γερμανία με τον Αλκίνοο Ιωαννίδη, να καλύψουμε τη μεγάλη συναυλία του με τη Φιλαρμονική του Βερολίνου! Έτσι και θα γίνει, η Λιάνα και ο bosko θα αποτελέσουν την ελληνική δημοσιογραφική αποστολή. Εκείνη θα καλύψει το γεγονός για το δίφωνο και εγώ, απ' ότι ενημερώθηκα μόλις χθες, για την Ελευθεροτυπία. Αν όλα πάνε κατ' ευχήν, η ανταπόκριση μου από το Βερολίνο θα δημοσιευθεί στο φύλλο της Δευτέρας 3 Μαΐου. Το ταξίδι αυτό ήρθε την καταλληλότερη στιγμή και μάλιστα ουρανοκατέβατο! Είναι δεδομένη η εκτίμηση μου στον Αλκίνοο κι ακόμη θυμάμαι με συγκίνηση την πρόταση του να βάλει τη συνέντευξη που του' χα πάρει για το δίφωνο σε ένα βιβλίο με τις παρτιτούρες των τραγουδιών του. Κάτι που ακόμη δεν έχει συμβεί μέσα στις τόσες υποχρεώσεις του καλλιτέχνη, να που τώρα όμως πάλι μου κάνει την τιμή να με παίρνει μαζί του (κυριολεκτικά) στο εξωτερικό. Συν τοις άλλοις, στη Γερμανία έχω πάει τρεις φορές μέχρι τώρα, ποτέ όμως στο Βερολίνο. Και μια και η συναυλία του Αλκίνοου θα πραγματοποιηθεί μεθαύριο, σημαίνει πως θα' χω συνολικά ένα τετραήμερο να γυρίσω την όμορφη αυτή πόλη. Ελπίζω να την αγαπήσω περισσότερο από το Άμστερνταμ, αν και την ολλανδική πρωτεύουσα δεν την αλλάζω με κανένα άλλο μέρος στον πλανήτη! Επί της ουσίας, τώρα, η συγκεκριμένη συναυλία σηματοδοτεί ένα μεγάλο άλμα όχι απλά για την καριέρα του Αλκίνοου, αλλά κυρίως για την εξέλιξη του ως μουσικός. Δε γράφω άλλα, ας τα κρατήσω για την ανταπόκριση μου. Πληροφοριακά μόνο να πούμε ότι θα παρουσιαστούν κλασικά έργα του βασισμένα σε τυμβικά επιγράμματα, ποίηση του αδερφού του, Λίνου Ιωαννίδη, μεσαιωνικά κυπριακά τραγούδια, καθώς και μερικά καινούργια δικά του. Θα συμμετάσχει ακόμη η ερμηνεύτρια Σόνια Θεοδωρίδου, η οποία συμμετείχε επίσης και στη Νεροποντή, τον τελευταίο του δίσκο. Εν κατακλείδι, τι άλλο να πεις για έναν νέο άνθρωπο που κατέκτησε νωρίς- νωρίς το πανελλήνιο ως ερμηνευτής, συνέχισε ως τραγουδοποιός και μετά αντί να επαναπαυθεί στις δάφνες του πήγε στη Ρωσία και σπούδασε κλασική σύνθεση. Τα αγαθά κόποις κτώνται κι η συναυλία της 30ης Απριλίου αποδεικνύει πώς ο Αλκίνοος Ιωαννίδης κοπιάζει πάνω απ' όλα για το αγαθόν της Τέχνης του! Καλό μας ταξίδι, καλή επιτυχία σε μία από τις σημαντικότερες ημέρες στην πορεία του καλλιτέχνη και θα τα ξαναπούμε σύντομα! 
Μεθαύριο, Πέμπτη 29 Απριλίου, θα γίνει στο Nosotros η προγραμματισμένη εκδήλωση αφιερωμένη στη μνήμη του ποιητή Αντρέα Παγουλάτου. Αν και πολύ θα ήθελα να παραστώ, δεν θα τα καταφέρω, αφού μόλις πριν λίγες μέρες ειδοποιήθηκα για ένα ταξίδι επαγγελματικής φύσης στο εξωτερικό (λεπτομέρειες στο αυριανό post). Θα είναι εκεί, όμως, όλοι οι υπόλοιποι φίλοι του Αντρέα να διαβάσουν ποιήματα και να τραγουδήσουν τραγούδια, όπως γινόταν άλλωστε κάθε φορά στις περίφημες Ποιητικές Ανιχνεύσεις στον ίδιο χώρο με την επιμέλεια του εκλιπόντος. Την οργάνωση της εκδήλωσης μνήμης ανέλαβε ο ποιητής Κώστας Κρεμμύδας των εκδόσεων Μανδραγόρας και απ' όσο γνωρίζω θα ακουστούν ποιήματα από τους Κώστα Σταθόπουλο, Μιχαήλ Μήτρα, Κωστή Τριανταφύλλου, Λευτέρη Ξανθόπουλο, Μαρία Λαγγουρέλη, Χρύσα Προκοπάκη, Μιχάλη Παπανικολάου, Μάιρα Λιούγκου κ.α. και τραγούδια από τους Νένα Βενετσάνου, Ηλία Βαμβακούση, Παναγιώτη Μπούσαλη, Lolek, Νίκο Χαλβατζή, Δημήτρη Αρναούτη, Γεωργία Βεληβασάκη, Χρήστο Ζυγομαλά. Εύχομαι αυτή να είναι μόνο η αρχή και ν' ακολουθήσουν και άλλες, πολλές εκδηλώσεις, οι οποίες θα κρατήσουν για πάντα μέσα μας ολοζώντανο τον πολύτιμο φίλο που χάσαμε τόσο άδικα. * Πέμπτη 29/4, Nosotros (Θεμιστοκλέους 66, Εξάρχεια), ώρα έναρξης: 20.00, είσοδος ελεύθερη** στη photo του post, ο Αντρέας Παγουλάτος στο Παρίσι, αρχές της δεκαετίας του 1970
Στο post τούτο δε θα δείτε φωτογραφίες αναγνωρισμένων καλλιτεχνών, όπως σας έχω συνηθίσει χρόνια τώρα. Κρατήστε ωστόσο φάτσες άγουρες, νεανικές, με ακμή, όπως και πολύ ταλέντο! Κρατήστε ακόμη ονόματα, κάποια απ' τα οποία μπορεί και να τα ακούσουμε εκτενώς στο μέλλον.
Σπανίως συγκινούμαι μέχρι δακρύων. Συνήθως αυτό γίνεται περισσότερο με κάποιο τραγούδι που θα μου μιλήσει, είτε ελληνικό, είτε ξένο, και λιγότερο με μία ταινία. Εκεί που σχεδόν πάντα πιάνω τον εαυτό μου να δακρύζει είναι όταν βλέπω πιτσιρίκια, νέα παιδιά, να ασχολούνται με την τέχνη. Ευτυχώς δηλαδή που υπάρχουν κι αυτά τα παιδιά, τα άλλα, τα έχοντα σοβαρές πιθανότητες να εξελιχθούν σε σοβαρούς σκεπτόμενους ανθρώπους με όνειρα και ευαισθησίες και όχι στην επόμενη γενιά του ωχαδερφισμού, της αφασίας και της...καφετερίας, που λέγανε κι οι γιαγιάδες. Το διαπίστωσα ξανά χθες βράδυ όταν αποδέχτηκα την πρόταση φίλης να πάμε παρέα στη Μαθητική Συναυλία μουσικών τμημάτων των Πολιτιστικών Κέντρων του Δήμου Κερατσινίου, της πόλης που μεγάλωσα. Ας πιάσουμε έναν- έναν τους νέους φερέλπιδες καλλιτέχνες τώρα, όσους πρόλαβα να παρακολουθήσω εν ώρα δράσης:
ο κύριος Χρήστος Πετράκης είναι ένας 13χρονος (μάξιμουμ) δεξιοτέχνης του βιολιού. Κατά την απόδοση του πηδηχτού ροδίτικου χορού Σάλα- Σάλα, τον συνόδευσε στο τουμπελέκι ο Νεκτάριος Κυριακίδης. Ξεχωρίζω την παρουσία του Πετράκη, όχι γιατί ήταν ο μικρότερος ηλικιακά μουσικός που άνοιξε την εκδήλωση, αλλά για τις παύσεις του και για την ικανότητα του να είναι απόλυτα εντός του μέτρου. Δοκιμάστε τώρα να βάλετε τους στίχους από το Άγαλμα του Πουλόπουλου πάνω στη μελωδία του Σάλα- Σάλα και δε θα σας μείνει άντερο!
Εδώ δεν είναι ο Carlos Santana με τη Melanie λίγο πριν βγουν στη σκηνή του Woodstock, αλλά ο Ορέστης Ρουχωτάς και η Ναταλία Κόλλα. Μπράβο τους! Με τις κιθάρες τους και αρκετούς άλλους μουσικούς- συμμαθητές τους μας ταξίδεψαν στον μαγικό κόσμο του D. Reinhardt! Από κάτι τέτοιους πιτσιρικάδες τρίζει ο θρόνος του Χατζηγιάννη, της Βανδή, της Βίσση κι όλων των σκυλιών της νύχτας και της νύστας!
Αυτό το λεπτό κοριτσάκι λέγεται Άρτεμις Κουκουράκη, ζωή να' χει, παίζει βιολί και το τρακ της με συγκίνησε την ώρα που τα έβγαζε άψογα εις πέρας με τον Σταθμό, την πλέον κοσμαγάπητη μελωδία της Ευανθίας Ρεμπούτσικα από την Πολίτικη Κουζίνα.
Το πρόγραμμα δεν περιελάμβανε μόνο Reinhardt από τους Κερατσινιώτες μαθητές, αλλά και Carlos Gardel! Οι βιολιστές Σταυρούλα Μεντή και Βαγγέλης Δρόσος εκτελούν το υπέροχο Per una cabeza με έναν πρωτοφανή επαγγελματισμό για ερασιτέχνες- υποτίθεται- ή έστω σπουδαστές μουσικούς!
Θα τολμήσω να πω ότι η δεσποινίς Καλλιόπη Βουδούρη, η οποία είχε και γενέθλια χθες και άκουσε τις ευχές από ολόκληρο το θεατράκι της εκδήλωσης (τίγκα στους συμμαθητές της, γαρ) είναι μία ολοκληρωμένη ερμηνεύτρια. Αν ήμουν frontman σε αγγλόφωνη pop μπάντα θα την έπαιρνα για τραγουδίστρια! Εξαιρετική στο Fly me to the moon και στο Είναι εντάξει μαζί μου του Κώστα Λειβαδά!
Οι κύριοι Γιώργος Ματσάγγας και Κωνσταντίνος Ζαφειρόπουλος, αντίθετα, τη θέλουν λίγη δουλίτσα ακόμη. Εκτός και αν δεν ταίριαζαν στο καθαρά λαϊκότροπο χρώμα της φωνής τους οι μπαλάντες των Κατσιμιχαίων, του Τσακνή και των Πυξ Λαξ. Θα προτιμούσα δηλαδή να τους δίνονταν κάποια τραγούδια του Ζαμπέτα, του Χιώτη και του Θεοδωράκη, τα οποία ακούστηκαν ως οργανικά στο τελευταίο λαϊκό μέρος του προγράμματος.
Πολύ καλή παρουσία ήταν και το σχήμα που ερμήνευσε το Μ' αρέσει να μη λέω πολλά των Υπόγεια Ρεύματα. Ο Νίκος Χατζηστεφάνου το' χει 100% στη φωνή, στεντόρεια και δυνατή, καθαρόαιμη ροκάδικη, του λείπει όμως ακόμη κι εκείνο το 100% αναφορικά στη σύμπλευση του με τη μπάντα για να είναι τέλειος.
Τον συνόδευσαν η Μαρικάτια Πολυχρονάκου στην κιθάρα και η Νίκη Βλάχου στα ντραμς!
Το 20χρονο αυτό κορίτσι βάραγε τα ντραμς και οι μπαγκέτες έμοιαζαν κανονικές προεκτάσεις των χεριών του.
Θυμηθείτε το όνομα Νίκη Βλάχου, αν και δε θα' ναι δύσκολο. Δεν υπάρχουν πολλές γυναίκες -ντράμερ στην ελληνική rock σκηνή!
Μαθητική συναυλία άνευ Μύρωνα Στρατή δε θα ήταν εφικτή! Η Σάντυ Πολέμη, ο Σταύρος Δασκαλάκης και η Καλλιόπη Βουδούρη ερμηνεύουν το σουξέ Μα πάνω απ' όλα, ξεσηκώνοντας κυριολεκτικά το θέατρο. Χαμός στο ίσωμα! Ποιος νοιάζεται πια για παραφωνίες; Αφορμή να πω ότι πέρσι που είχα χάσει το δελτίο παροχής και πέρασα απ' την εφορία, έπεσα πάνω σε μία εφοριακή υπάλληλο, η οποία είδε την ιδιότητα δημοσιογράφος, με ρώτησε σχετικά και της είπα ότι γράφω στο δίφωνο. Ξέρετε τον Μύρωνα Στρατή; Είναι ανιψιός μου, μού λέει όλο καμάρι! Μα, τι λέτε τώρα, τον Μύρωνα δεν ξέρω; Κολλητός μου! της κάνω κι εγώ, σιγοντάροντας στη χαρά της. Ελάτε μέσα, μου ξαναλέει συνομωτικά κι έτσι πέρασα το γκισέ και γλίτωσα μία τεράστια ουρά. Και όσο για τον ανιψιό της, τον pop- star Μύρωνα Στρατή, ούτε τον είχα συναντήσει ποτέ μου!
Το πιο rock μέρος της συναυλίας περιελάμβανε Αλκίνοο Ιωαννίδη, Νίκο Ζιώγαλα και Παύλο Σιδηρόπουλο. Ο Σταύρος Μηναΐδης με μια ιδιαίτερη φωνή, την οποία οφείλει ωστόσο να καλλιεργήσει κι άλλο, τραγούδησε το Δεν μπορώ του Ζούδιαρη. Δυνατή στιγμή!
Ηλεκτρικές κιθάρες έπαιξαν ο Σάββας Αβραμίδης και ο Γιώργος Αναδιώτης. Τον Σάββα τον βρίσκετε μάλιστα και στο www.steki-neolaias-keratsiniou.blogspot.com, απ' όπου εκπέμπει και η ιντερνετική ραδιοφωνική εκπομπή του με τίτλο Μελωδίες Λυκείου κάθε Παρασκευή 22.00- 24.00!
Κι εδώ με την προσθήκη του hard- rocker κιθαρίστα Γιώργου Μικέλη, ο Αβραμίδης τραγουδάει το Μου' πες θα φύγω του Σιδηρόπουλου. Στα δεξιά του πάντα ο Αναδιώτης. Το λαϊκό κλείσιμο της βραδιάς το έχασα, αφού έπρεπε να βρεθώ κάπου αλλού. Είχα κερδίσει όμως ένα ολόκληρο δίωρο επαφής με ένα τσούρμο νέα παιδιά που ακόμη κανένα άγχος για καριέρες, φήμη και λεφτά δε δύναται να επισκιάσει το ταλέντο και τη διάθεση τους για δημιουργία και επικοινωνία. Τη μαθητική συναυλία επιμελήθηκε ο Γιάννης Σερελέας, υπεύθυνος των Μουσικών Τμημάτων, παρουσία των μουσικών διδασκάλων.
Και μετά τη Σωτηρία Μπέλλου, τον Άκη Πάνου, τον Νίκο Παπάζογλου, τον Γιώργο Ζαμπέτα κ.α., ήρθε η σειρά του Bob Dylan! Εν όψει της πολυαναμενόμενης συναυλίας του επί ελληνικού εδάφους, η Ελευθεροτυπία του Σαββάτου είχε την ωραιότατη φαεινή ιδέα να μας προσφέρει σε πέντε δόσεις, πέντε αντίστοιχα άλμπουμ του, αρχής γινομένης από σήμερα με το Blonde On Blonde του 1966. Ακολουθούν το Blood on the tracks (1975), το Infidels (1983), το Time out of mind (1997) και το Modern Times (2006). Πέραν του αριστουργηματικού Blonde On Blonde με τις κλασικές folk- rock μπαλάντες I want you, Just like a woman, από τους υπόλοιπους τέσσερις δίσκους του Dylan, εκείνος που λάτρεψα ήταν το Blood on the tracks, ίδιας περιόδου με τους εξίσου αγαπημένους Desire, Street Legal. Κομμάτια σαν το εναρκτήριο ρυθμικό Tangled up in blue, τη ριζοσπαστική μπαλάντα Idiot Wind ή το country- rock έπος Lily, Rosemary and The Jack of Hearts, μαρτυρούν πως το Blood on the tracks σηματοδότησε την επιστροφή του κορυφαίου τραγουδοποιού στον πιο οικείο του folk- rock ήχο, στις καθαρόαιμες μπαλάντες και κυρίως στον πολύ προσωπικό του ποιητικό στίχο. Λίγα χρόνια μετά ο Dylan θα γινόταν φανατικός χριστιανός- Ευαγγελιστής, συγκεκριμένα- κυκλοφορώντας όμως ακόμη ένα ξεχωριστό άλμπουμ, το Slow Train του ΄79. Η προσφορά της Ελευθεροτυπίας δεν καλύπτει το κεφάλαιο αυτό του Dylan. Το προσπερνάει για να φτάσει στα 1983 με το Infidels, έναν από τους λιγότερο δημοφιλείς δίσκους του Αμερικανού τροβαδούρου, που χαρακτηρίστηκε από επιτυχημένες πρωτότυπες συνεργασίες και την έντονα πολιτικοποιημένη του διάθεση. Το δε Time out of mind, το γνώρισα φαντάρος στη Λήμνο του 1998, ένα χρόνο δηλαδή αφότου κυκλοφόρησε, ενώ το Modern Times του 2006, δε μπήκα καν στον κόπο να το αγοράσω, αντιγράφοντας το απλά από φίλους φανατικούς του Dylan. Πιστεύω πως η προσφορά της Ελευθεροτυπίας που θα τερματιστεί τα τέσσερα επόμενα Σάββατα είναι ιδιαίτερα χρήσιμη σε όλους όσοι θα ήθελαν να πάρουν μια καλή μικρή γεύση από την τεράστια δισκογραφία του Bob Dylan και την πενηντάχρονη παρουσία του στα διεθνή μουσικά πράγματα!
Αξίζουν κατ' αρχάς συγχαρητήρια στον σκηνοθέτη Θέμελη Γλυνάτση, στον μουσικό Γιάννη Κοτσώνη και στον interior designer Βαγγέλη Μουσίκα που πήραν μια ανακαινισμένη πρώην disco στη συμβολή των οδών Μιχαλακοπούλου και Πύρρου, στο κέντρο της Αθήνας, μετατρέποντας την σε ένα ολοζώντανο και κυρίως ανοιχτό πεδίο των πειραματικών τεχνών. Έτσι, με πέντε ευρώ εισιτήριο και με το κρασί δωρεάν, μπορεί ο καθένας να παρακολουθήσει συναυλίες νέων καλλιτεχνών, εικαστικά δρώμενα, underground θεατρικές παραστάσεις, αλλά και εργαστήρια δημιουργίας ηλεκτρονικών κυκλωμάτων! Σαν το Nosotros των Εξαρχείων, ένα πράγμα, αλλά λιγότερο απολιτίκ και περισσότερο alternative! 
Χθες βράδυ ήταν η δεύτερη φορά που βρέθηκα στην Knot Gallery μετά από την παράσταση του Κτίρια τη Νύχτα, λίγο καιρό πριν. Ήθελα πολύ να δω live την Etten στα δικά της τραγούδια, αφού, ναι μεν το cd της έχει ήδη γίνει αγαπημένο, επί σκηνής όμως μόνο ως ερμηνεύτρια της Λένας Πλάτωνος στο Κύτταρο την είχα γνωρίσει.
Επρόκειτο ουσιαστικά για μια σεμνή και ταπεινή παρουσίαση του πρώτου δίσκου της τραγουδοποιού και ερμηνεύτριας, χωρίς φρου- φρου κι αρώματα, τα οποία σίγουρα θα ήταν περιττά για την αισθητική του χώρου, του ως επί το πλείστον νεανικού κοινού και προπάντων της ίδιας της Etten.
Δε χωράει καμία αμφιβολία, η κοπέλα αυτή είναι μοναδική για τα ελληνικά δεδομένα. Δεν είναι ούτε pop, ούτε rock και οι μουσικοί της δεν πειράζουν απλώς ηλεκτρονικά μπλιμπλίκια φτιάχνοντας ατμόσφαιρες (και να συνέβαιναν πάλι όλα αυτά, απολύτως θεμιτά θα ήταν).
Η Etten είναι δημιουργός. Ερμηνεύει τα ολόδικά της τραγούδια και αν ζούσε στο εξωτερικό ίσως να γέμιζε στάδια, παρ' όλο που περισσότερο δίνει το στίγμα μιας αυθεντικής αντιστάρ. Αυτό τουλάχιστον φάνηκε από τη συστολή της στη σκηνή, όποτε δεν τραγουδούσε, και τη γλυκοπαρεΐστικη- με τα μέλη της μπάντας της- διάθεση.
Μου έλεγε τις προάλλες η Λένα πόσο καλή είναι η Etten στα τραγούδια του Μιχάλη Δέλτα, που έτυχε ν' ακούσει στο ραδιόφωνο. Αυτό που εγώ άκουσα χθες στην Knot Gallery ήταν μια φωνή με τεράστιο εύρος, η οποία, ξαναλέω για πολλοστή φορά, συγγενεύει με την Kate Bush και τη Bjork. Ενδεχομένως και με την τραγουδίστρια των Psycho της δεκαετίας του 1980, αν πρέπει να κάνω τώρα και μια σύνδεση με κάποια φωνή από τα πάτρια εδάφη της Etten.
Με ρομποτικές κινήσεις (να πως γράφονται κομμάτια σαν το make up for robots) και με ένα πάθος στην ερμηνεία χωρίς ίχνος υπερβολής, κάτι πρωτοφανές για νέο καλλιτέχνη, η Etten αποδείχθηκε θηλυκός θεός- ηδονιστής, αρχιΙέρεια μίας σκανδιναβικής διαγαλαξιακής τελετουργίας για laptop και συνθεσάιζερ, ηλεκτρική κιθάρα, κρουστά και φωνή.
Το bubble factory παραλίγο να το χορέψουμε, στο another day έκλεισα τα μάτια και άκουγα με εφηβική κατάνυξη (το ξεχωρίζω, λόγω του Roy Harper) και στο 10.45 sling απλά εισπράξαμε μια μεγάλη ερμηνεία. Κατά την ταπεινή μου γνώμη, εάν υπάρχει ένας μάνατζερ που τρέχει τη δουλειά της Etten και την ίδια, θα πρέπει αύριο κιόλας να φροντίσει για το, εκτός συνόρων, ξάνοιγμα της, είτε με συμμετοχή της σε φεστιβάλ ηλεκτρονικής μουσικής, είτε με προγραμματισμό εμφανίσεων της σε μουσικές, έστω και μικρές, σκηνές. Μήπως παραείμαι αιθεροβάμων; Στην Ελλάδα του οικονομικού ναδίρ και του σκυλάδικου ζενίθ ζούμε, κι η Etten, κι εγώ, κι εσείς που διαβάζετε...Αυτές τις σκέψεις έκανα διασχίζοντας ολόκληρη τη λεωφόρο Αλεξάνδρας ένα όμορφο ανοιξιάτικο βράδυ, περνώντας έξω από πολωνικά εστιατόρια που έχουν κλείσει πια, τη σχολή κινηματογράφου της Χατζίκου που τώρα δεν ξέρω καν ποια υπηρεσία στεγάζει, το παραπλεύρως παράρτημα του ΙΚΑ που με πήγε σε αμερικανικά κοινωνικά σήριαλ, έτσι χωμένο και γκρίζο που είναι (όπως τ' άφησα από το ΄93), γκλαμουράτα καφέ και μπιραρίες, εκείνο το σπίτι όπου άνθρωπος έζησε το πιο εφιαλτικό όνειρο, καθώς και το ρημαγμένο Πεδίο του Άρεως. Πίσω, στο σπίτι, η ακρόαση του I know you' re behind me but I' m not scared, για μιαν ακόμη φορά, ήταν η πιο κατάλληλη γείωση με ότι πιο νεανικό και ενεργητικό, άρα ελπιδοφόρο, υπάρχει αυτή τη στιγμή στον τόπο μου.
Επιστροφή στα παλιά ραδιοφωνικά λημέρια μου με την εκπομπή της Φωτεινής Λαμπρίδη που είναι αφιερωμένη στη Ρεζέρβα του Διονύση Σαββόπουλου. Σε τηλεφωνική σύνδεση, θα θυμηθούμε μαζί τα τραγούδια του οριακού αυτού έργου του Σαββόπουλου και θα ανασύρουμε γεγονότα και μνήμες από την ηχογράφηση τους, τους μουσικούς που συμμετείχαν, καθώς και την, από το χατζιδακικό Τρίτο Πρόγραμμα, υπεράσπιση του δημιουργού για το Μακρύ ζεϊμπέκικο για τον Νίκο. Ευχαριστώ τη Φωτεινή για το κάλεσμα! Συντονιστείτε στο Κόκκινο 105,5 (http://www.left.gr/), η εκπομπή θα αρχίσει στις 19.00 ακριβώς και θα τελειώσει μία ώρα αργότερα!
Το άλμπουμ I Know you' re behind me but I' m not scared, πρώτο προσωπικό της Ελένης Τζαβάρα ή Etten, κυκλοφόρησε πριν από λίγους μήνες με κύρια χαρακτηριστικά του τις στέρεες συνθέσεις της τραγουδοποιού, που ακροβατούν ισορροπημένα μεταξύ αμιγώς ηλεκτρονικού και ηλεκτρικού ήχου, την εξαιρετική δουλειά στους τομείς παραγωγής και ενορχήστρωσης (Coti K., Μιχάλης Δέλτα), τα αιθέρια φωνητικά που χρωστούν πολλά στην Kate Bush και τη Bjork, τους αγγλικούς στίχους υψηλού επιπέδου, ακόμη και το πρωτότυπο γραφιστικό της έκδοσης (H.O.P.E.) Για το τελευταίο, μάλιστα, μόλις το περασμένο Σάββατο, 17 Απριλίου, η Etten και ο H.O.P.E. απέσπασαν το Βραβείο ΕΒΓΕ στην κατηγορία εικονογράφησης δίσκου. Αν και η δημιουργός δε μπόρεσε να παραστεί στην εκδήλωση, λόγω της προγραμματισμένης συμμετοχής της στη συναυλία του Μιχάλη Δέλτα, την ίδια μέρα, είχαν ετοιμάσει ωστόσο μία performance μαζί με τον εικαστικό H.O.P.E. Τη βλέπετε εδώ:
http://www.youtube.com/watch?v=nPZIqbwnC1kΚι εδώ διαβάζετε τις απαντήσεις της Etten σε μερικές ερωτήσεις μου, σα να κάναμε μία κουβέντα και πάλι μετά από καιρό.
Etten θα πει...
Για κάποιους, είναι μια πόλη στην Ολλανδία, για άλλους είναι μέρος ενός τίτλου σε πίνακα του Van Gogh και για άλλους ένας ανθρώπος που γράφει μουσική και τραγουδάει.Πρώτα η μουσική ή οι στίχοι;
Συνήθως πρώτα η μουσική, χωρίς αυτό να είναι απόλυτο.
Συνθεσάιζερς ή ηλεκτρικές κιθάρες;
Είμαι ερωτευμένη με τα συνθεσαιζερς.
Μικρές ή μεγάλες μουσικές σκηνές;
Ότι εχει ζεστό κόσμο.
Αποκλείουμε τα ελληνικά ή θα πάμε κοντά τους κάποια στιγμή;
Είμαι κοντά στον ελληνικό στίχο με διάφορους τρόπους. Σπουδαιότερη στιγμή η συνεργασία με την Λένα Πλάτωνος. Στη μουσική και γενικά στην τέχνη πρέπει να είσαι ελεύθερος να δοκιμάσεις οτι θέλεις. Αν θελήσω να δοκιμάσω κάτι σε οποιαδήποτε γλώσσα, θα το κάνω.
Βρετανική folk των 70s ή σύγχρονη electronica;
Και τα δύο, ανάλογα με τη στιγμή.
Ποίηση εύληπτη απ' τους πολλούς ή στίχοι απόλυτα προσωπικοί;
Ποίηση γραμμένη με ειλικρίνεια, ποίηση που εχει φυλακίσει μέσα της μια αλήθεια, όπως αυτή γεννήθηκε τη στιγμή της έμπνευσης, χωρίς να μπεί κανένα ίχνος εκλογίκευσης. Δεν συμφωνώ με την προσπάθεια του να κάνεις κάτι πιο περίεργο ή πιο απλό, για μένα είναι μαγικό το να παραμείνει κάτι ώς έχει, ανάλογα με τη στιγμή, το ύφος του κομματιού και την εσωτερική κατάσταση. Ο άνθρωπος έχει πολυδιάστατη φύση, ακόμα και αν ο ίδιος αρνείται να το δεί.
Κοντά ή μακριά η κατάκτηση του...διαστήματος μέσω του ήχου;
Πολύ κοντά! Όχι μόνο η κατάκτηση του διαστήματος αλλά και πολλών καινούριων κόσμων.
Η χαρά των ανθρώπων ως απόρροια μιας επιβεβλημένης θλίψης;
Η χαρά κρύβεται στα πιο πιθανά και απίθανα σημεία, χρειάζεται μονάχα να είσαι αληθινά παρών στη ζωή σου.
Άσπρο ή μαύρο; (τα' χει και τα δύο το εξώφυλλο σας)
Το άσπρο είναι το φώς, ο καμβάς, το χιόνι, ένα συννεφο και τα πέταλα μιας μαργαρίτας. το μαύρο είναι σκοτάδι, κάρβουνο, μελάνι και ένα κοράκι.
Full μπάντα επί σκηνής ή τη δουλειά την κάνει κι ένα laptop;
Όλοι οι συνδυασμοί παίζουν, αρκεί να σου αρέσει το αποτέλεσμα.
Φίλοι ή οικογένεια;
Αληθινοί φίλοι.
Έρωτας μέχρι θανάτου ή θάνατος από έρωτα;
Έρωτας που τον ζείς όσο πιο έντονα μπορείς. Έρωτας μέχρι θανάτου.
Ταχυφαγία ή σπιτική μαγειρική;
Σπιτική μαγειρική και σπιτικοί πειραματισμοί!
Λαχανικά ή κρέας;
Λαχανικά.
Σύνθεση ή τραγούδι; (τραγούδισμα, ερμηνεία)
Και τα δύο!
Ξανθοί ή μελαχροινοί άνθρωποι;
Άνθρωποι, γενικά...
Κοινό που ακούει και αποχωρεί μετά ή κοινό που σας ακολουθεί στα καμαρίνια;
Το κοινό που ακούει κάτι και το γουστάρει με ειλικρίνεια, ότι είδος μουσικής κι αν είναι, από όπου και αν είναι, και όχι επειδή έτσι προστάζει κάποιο hype.
Στούντιο με φίλους ή εκδρομή πάλι με φίλους;
Το ιδανικό είναι να μπορείς να πάς εκδρομή με φιλους με τους οποίους μοιράζεσαι χρόνο στο στούντιο.
Πολιτικές ή απολίτικες προθέσεις των σημερινών μουσικών;
Όταν έχεις να πείς κάτι, πές το!
Αναγγελία τελευταίου μέρους της τριλογίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου, Άλλη θάλασσα ο τίτλος του. Ευθείες βολές κατά του ανύπακτου Υπουργείου Πολιτισμού, αλλά και των περιβόητων βραβείων της νεοσύστατης Ακαδημίας Κινηματογράφου τον άλλο μήνα. Προσυπογράφω!
Να κι ένα μηνιαίο μουσικό περιοδικό, στο οποίο δε γράφω, θα ήταν όμως ατόπημα να μη σχολιάσω το νέο τεύχος του που κυκλοφόρησε χθες και που περιέχει ένα από τα πιο δυνατά premium CDs των τελευταίων χρόνων! Κοινώς, δεν πρόκειται για στεγνή διαφήμιση, αλλά για καθήκον! Μια πενταετία, λοιπόν, μετά από την επεισοδιακή συναυλία των White Stripes στην Αθήνα, το Sonik φαίνεται ότι βγάζει τα σπασμένα, προσφέροντας με το 57ο τεύχος του, δώδεκα τραγούδια του συγκροτήματος διασκευασμένα από δώδεκα αντίστοιχες ελληνικές alternative μπάντες. Στο εξωτερικό δεν είναι καθόλου πρωτότυπα τέτοιου είδους εγχειρήματα για τον μουσικό Τύπο- θυμάμαι χαρακτηριστικά το Mojo που είχε δώσει κάποτε ολόκληρα τα έργα Blonde On Blonde και Are you experienced? του Bob Dylan και των Jimi Hendrix Experience αντίστοιχα, διασκευασμένα κομμάτι προς κομμάτι από νέους καλλιτέχνες και συγκροτήματα. Στο εν λόγω φανταστικό tribute στους White Stripes συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, οι Socos & The Live Project Band, Zebra Tracks, Massroom, Christos Alexopoulos & The Modern E Quartet, Killinnosense, Gad., Exposed by Observers. Έχω ξεχωρίσει ήδη την άποψη των No Profile στο Jolene (λόγω τραγουδιού, βασικά), τη γκρουβάτη νεοχίπικη προσέγγιση των J. Kriste, Master of Disguise feat. Sancho 003 στο Instinct Blues, το Seven Nation Army που τα σπάει κανονικά έτσι όπως έγινε από τους Socos & The Live Project Band, την ψυχεδελική λόγια οργανική βερσιόν του Ichy Thump από τον πρωτοποριακό συνθέτη Christos Alexopoulos, εδώ μαζί με τους Modern E Quartet, καθώς και την α λα Bjork διασκευή των Killinnosense στο τραγούδι I' m Lonely (But I ain' t that lonely yet). Πολλά μπράβο στον Χρήστο Καριώτη που είχε την ιδέα ενός τέτοιου concept, στο Sonik που την υλοποίησε και κυρίως σε όλους τους καλλιτέχνες που διέθεσαν το χρόνο και την καλή τους διάθεση!
Μετά από μέρες γράφω πάλι από το πατρικό μου, έχοντας μπροστά μου ένα Πι, όχι του Αρονόφσκι, αλλά τ' άλλο που βοηθά τη μάνα μου να βολτάρει μέσα στα δωμάτια, την ίδια στιγμή που η 13χρονη γάτα τρώει τις κροκέτες της και σκέφτομαι ότι γέρασε κι αυτό το ζωντανό, που το' χα φέρει σπίτι μεσ' στη χούφτα μου -ημερών πανέμορφο γατάκι- και τι να πω στην καλή φίλη που με προτρέπει να γραφτώ στο facebook κι αντί να της ομολογήσω ότι φοβάμαι τα διαδικτυακά μπατσιλίκια, της λέω ότι δεν έχω περαιτέρω χρόνο, ούτε καν για να περάσω από την Ταινιοθήκη και να δω τα ντοκιμαντέρ των Ομιχλιστών, μια και φτιάχνω ερωτήσεις για δύο αποκλειστικές συνεντεύξεις στο blog με την Etten και τους ΚΟΡΕ.ΥΔΡΟ., αφού πρώτα τελείωσα με την ύλη του διφώνου και συγκεκριμένα με ένα μεγάλο άρθρο περί νέων τραγουδοποιών, στο οποίο σίγουρα θα άφησα πολύ κόσμο εκτός, μα όπως έγραψα εν είδει απολογίας κινήθηκα περισσότερο συνειρμικά παρά επανεξετάζοντας τη δισκοθήκη μου, που σύντομα θα ξαλαφρώσω μεταβαίνοντας στο Μοναστηράκι με φορτωμένες σακούλες και πίνοντας εν τω μεταξύ ακόμη σόδες, εφόσον τσάκισα τρία κομμάτια από τον χθεσινοβραδινό άκρως επιτυχημένο μουσακά της Αλεξάνδρας- μάλλον με τσάκισαν- όπως και τα μπισκότα που έφτιαξε η Βικτώρια υπέρ των ψυχών των νεκρών, σκεπτόμενος σωστοί οι Ρώσοι, όχι σαν κι εμάς που τη βγάζουμε με στάρι ή σταρ', στα βλάχικα, εξ ου- λένε- συγγενεύουν και το Χόλιγουντ με τη Λάρ' σα, αν και δε θα με χάλαγε καθόλου μία απόδραση έστω και μέχρι τη Λάρισα, αναμένοντας ωστόσο τη Μικρή Επίδαυρο του Ιουλίου με την πρώτη παγκόσμια του Καβάφη της Λένας, για την οποία μιλάω καθημερινά με το Φεστιβάλ Αθηνών ώστε όλα να γίνουν σωστά, πλησιάζοντας οι ημερομηνίες, συμπληρώνοντας από τώρα entry- forms για κινηματογραφικά φεστιβάλ του εξωτερικού που ζήτησαν την ταινία μου, αδυνατώντας να δω στο dvd το Αντρέι Ρουμπλιόφ του Ταρκόφσκι, ελλείψει ελληνικών υπότιτλων, επιστρέφοντας έτσι μοιραία στο cd του White Album των Beatles με πρώτο- πρώτο το Back in the U.S.S.R., αδιαφορώντας για τα ηφαιστειακά ισλανδικά νέφη και τους απεχθέστατους δημοσιογράφους που το τόσο το κάνουν ΤΟΣΟ, σκεπτόμενος σοβαρά το ενδεχόμενο να ξαναμετακομίσω λόγω του ότι πλέον φοβάμαι να διασχίσω αργά τη νύχτα τον πεζόδρομο ως το σπίτι μου, στον οποίο τις προάλλες σφάχτηκαν δύο Ρώσοι από το παραπλεύρως κωλόμπαρο, που κάποτε τού απέδιδα ποιητική χροιά, αλλά μάλλον αυτά είναι του κώλου τα εννιάμερα- που θα' λεγε κι ο Χριστιανόπουλος- κι ωχριούν μπροστά στην ζώσα πραγματικότητα- που θα' λεγε κι η Νταντωνάκη- άσε που τρέμω μην ξανακλειστώ σε 'κείνο το ασανσέρ, φτιαγμένο λες τον Μεσοπόλεμο, παρ΄όλο που αν φύγω θα μου λείψουν τα ασιατικά μικρομάγαζα με το χύμα ορίτζιναλ κάρι που πήρα προχθές σε πλαστικό διάφανο σακουλάκι, μα εκεί για να τη βγάλεις δε θες κάρι, αλλά καράτε, ανέκαθεν όμως προτιμούσα το τσάμικο, δηλαδή τις ορχηστικές τέχνες έναντι των πολεμικών, καθώς επίσης και τις τονοσαλάτες, τις φράουλες, τα στριφτά που μού δίνουν πάντα έτοιμα οι άλλοι, τα αφιερώματα που ετοιμάζει στάνταρ πια η Οδός Πανός, τα τηλεφωνήματα με τον Παντελή στη Θεσσαλονίκη, τα κορίτσια με τα μικρά βυζιά, μικρά στα όρια της αξιοπρέπειας και της καλαισθησίας, τη γριά πουτάνα που συνεχίζει να φοράει σκούφο και θα ψειριάσει με τέτοιο καιρό, τον άστεγο- νέο φρούτο που έχει βάλει το χαρτόκουτο του στην είσοδο της πολυκατοικίας μου και του πηγαίνω όποτε είμαι εκεί ένα πιάτο ετοιματζίδικο φαΐ με καμιά κούπα κρασί, τα παιδάκια που παίζουν στ' ανοιξιάτικο δείλι και πριν λίγες μέρες η μπάλα τους χτύπησε κατακέφαλα τον προαναφερθέντα άστεγο, με αποτέλεσμα αυτός να τ' αρχίσει στα γαμωσταυρίδια, αφήνοντας ωστόσο παγερά αδιάφορους τους Πακιστανούς με τα καφτάνια, σα να μη ζουν καθημερινότητα αυτοί οι φτωχοί άνθρωποι, μονάχα συγκεντρωμένοι με ομοεθνείς τους και μιλώντας αυτή την ενοχλητική γλώσσα που θυμίζει ορθό- κοφτό κρουστό, η οποία όμως είναι σίγουρα ανωτέρας κλάσης απ' την άλλη γλώσσα, της διαχειρίστριας, αφού όποτε με συναντάει, μού διηγείται πόσες καλλιτεχνικές προσωπικότητες έπιναν εκεί γύρω κάποτε τον καφέ τους, α χου και δε με νοιάζει της λέω κι εγώ έξω απ' τα δόντια, αλλά είναι και κουφή εκτός από πολυλογού, οπότε τι το' πα- τι δεν το' πα, ένα και το αυτό, γι' αυτό και λέω να κλείσω το μεταμεσονύχτιο μου παραλήρημα με 'κείνο το φοβερό δίστιχο ενός φίλου αναρχικού καλλιτέχνη, που σε κακή κριτική εφημερίδας για τη δουλειά του, είχε απαντήσει με το εξής ανυπέρβλητο: όλα είναι πια κομπλέ, εν ολίγοις πούτσες μπλε!
Αυτή, ναι, είναι ηλικία για να αφήνει ο άνθρωπος τα εγκόσμια! Πλήρης ημερών, λοιπόν, στα 92 της, έφυγε από τη ζωή και η μεγάλη πρωταγωνίστρια του μουσικού θεάτρου, Άννα Καλουτά. Η πολυαγαπημένη αδερφή της και καλλιτεχνική παρτενέρ της, Μαρία, είχε φύγει πρώτη πριν από τέσσερα χρόνια. Πόσες φορές είχα ακούσει από τη μάνα μου για τα περίφημα Καλουτάκια που επισκέπτονταν τη γενέτειρα της, τον Βόλο, δίνοντας παραστάσεις, όταν εκείνη πήγαινε στο δημοτικό σχολείο; Υπό αυτή την έννοια, νόμιζα πως οι αδερφές Καλουτά- και ειδικά η Άννα που εμφανιζόταν περιστασιακά στην τηλεόραση- δεν είχαν καμία ηλικία, σα να τις είχε ξεχάσει ο χρόνος ή να τους είχε χαριστεί με έναν μυστηριώδη τρόπο. Τελευταία εμφάνιση της Άννας Καλουτά ήταν το 2008 στο Ηρώδειο, στην παράσταση που είχε στήσει ο Σταμάτης Κραουνάκης. Μένει τώρα να διαβάσουμε το διαδικτυακό αφιέρωμα του Αποστόλη- rena fan που σίγουρα θα' χει μπόλικο υλικό!* προχθές, πάντως, στο Κανάλι 1 του Πειραιά είχα την τύχη να συναντήσω την τραγουδίστρια Στέλλα Γκρέκα, καλεσμένη της εκπομπής του Γιάννη Πετρόπουλου, που με διαδέχεται στη ροή του προγράμματος. Υπέροχη κυρία, όμορφη και κομψή, μία δεκαετία περίπου νεότερη από την Καλουτά που έσβησε χθες βράδυ.
Η Ε. Π., η γραμματέας αείμνηστης πολιτικού, μετά τον θάνατο της εντάχθηκε στο δυναμικό μεγάλης δισκογραφικής εταιρείας στον τομέα δημοσίων σχέσεων. Την ειδοποιούν, λοιπόν, ένα βράδυ πως πρέπει να κλείσουν επαγγελματικό πρώτο τραπέζι πίστα στην επίσης αείμνηστη Ρίτα Σακελλαρίου. Με την ίδια λογική, έπιασαν τη Ρίτα και της είπαν κοίτα να δεις, το βράδυ θα σου έρθουμε με την πρώην γραμματέα της Μ. και πρέπει να της κάνουμε καλή εντύπωση! Φτάνουν στο μαγαζί, όπου η Ρίτα είναι στη σκηνή και ερμηνεύει τα σουξέ της: Μια ζωή πληρώνω, Ιστορία μου αμαρτία μου κλπ. Όλοι έχουν ξεκοιλιαστεί να τρώνε, ακούγοντας ταυτόχρονα την αοιδό, κατάσταση συνηθισμένη για τέτοιους χώρους, όχι όμως και για την Π., η οποία αν μη τι άλλο είχε ζήσει από πρώτο χέρι την αφρόκρεμα των διανοούμενων της Αθήνας. Εν ολίγοις, ήταν η μόνη που δεν άγγιζε το πιάτο της, περιμένοντας να τελειώσει το κάθε τραγούδι. Έλα όμως που η Ρίτα το πήρε αλλιώς! Μία, δύο, παρακολουθούσε την Π. φάτσα- κάρτα απέναντι της μόνο να ακούει, οπότε την τρίτη δίνει σήμα, η ορχήστρα σταματάει απότομα και γυρνάει και της λέει: Ε, εσύ, γιατί δεν τρως; Τι συμβαίνει; Μήπως δεν σ' την ψήσανε καλά τη μπριζόλα, γαμώ το Χριστό τους 'δω μέσα; κκκ* την ιστορία, της οποίας η αξιοπιστία δεν αμφισβητείται, μού την αφηγήθηκε τις προάλλες φίλη δημοσιογράφος σε εστιατόριο του Μεταξουργείου και τα γέλια μας ακούστηκαν σε ολόκληρο το λεκανοπέδιο.
Το Μην παίζεις με τα χώματα της Στέλλας Βλαχογιάννη είναι ένα έργο αυστηρώς ακατάλληλο για ευτυχισμένους και απροβλημάτιστους ανθρώπους- απ' τους πρώτους υπάρχουν ευτυχώς πολλοί, απ' τους δεύτερους δυστυχώς ακόμη περισσότεροι. Του δίνουν σάρκα και οστά επί σκηνής τρία ταλαντούχα κορίτσια, 
η πιο έμπειρη Θεοδώρα Σιάρκου, η Ειρήνη Μουρελάτου και η Σοφία Καραγιάννη. Η τελευταία είναι και η σκηνοθέτιδα της παράστασης μαζί με την Υρώ Μιχαλακάκου. Τη μουσική, χαρούμενη έως ανάλαφρη και σε σοφή κόντρα με το καταθλιπτικό κείμενο, υπογράφει ο Θέμης Καραμουρατίδης, τα δε σκηνικά- κοστούμια, απόλυτα μινιμαλιστικά, ο Νίκος Τσιάμης και η Αγγελική Καραμούτσου αντίστοιχα. 
Το έργο της Βλαχογιάννη δανείζεται στοιχεία από το Θέατρο του Παραλόγου, την ψυχανάλυση, ακόμη και την ηθογραφία. Ο χρόνος τεμαχίζεται και οι ήρωες της κάνουν τεράστιες δρασκελιές μέσα σε ηλικίες, εποχές και τόπους. Τα μόνα που δε φαίνονται να λήγουν και συνεπώς να αχρηστεύονται σ' αυτό το τρίπτυχο της ανθρώπινης απελπισίας και της μνήμης που πονάει σαν πυρακτωμένο σίδερο είναι τα ψυχοφάρμακα: αντιψυχωτικά, αντικαταθλιπτικά και ηρεμιστικά που κατανάλωσαν αρχικώς η clochard Έλλη Καραπάνου (Σ. Καραγιάννη), λίγο μετά η γυναίκα (Θ. Σιάρκου) που έθαψε τον αυτόχειρα αδερφό της, αφού νανούρισε ως μωρό παιδί το σχοινί του απαγχονισμού του και στο τέλος η ώριμη γυναίκα που μέχρι να εκτελέσει μιαν επιβεβλημένη αποστολή, φέρνει στο μυαλό της τα μικροαστικά δεινά μιας ολόκληρης ζωής. 
Θέλω πίσω την παιδική μου ηλικία φωνάζει η Καραπάνου και σου ματώνει το μυαλό και την καρδιά. Εν συνεχεία, Death walks behind you λένε ουσιαστικά οι συγγενείς και φίλοι που δίνουν χέρι συλλυπητηρίων στη σαλεμένη γυναίκα για τον δικό της άνθρωπο που χάθηκε. Όσο για τη μεγαλοκοπέλα της τρίτης τελευταίας πράξης του δράματος, ακόμη και ο θάνατος των δυναστών της διαψεύδει τον κλασικό ψυχίατρο που θα μιλούσε για την πολυπόθητη λύτρωση και της γεμίζει τον νου με τις πιο δυσάρεστες θύμησες. Όπως ακριβώς τα έγραψε ο Allen Ginsebearg στο Ουρλιαχτό του και τα μετέφρασε ο Παύλος Μάτεσις: ορνιθοσκαλίζοντας, ουρλιάζοντας, ξερνοβολώντας γεγονότα και μνήμες... 
Δεν υπάρχει ίχνος περιττού στο θεατρικό λόγο της Βλαχογιάννη. Ο θεατής εισπράττει αποκλειστικά έναν οφέλιμο πυρήνα, χωρισμένο και δεμένο παράλληλα σε τρεις προσωπικές ιστορίες. Τι κι αν σάπισε προ πολλού το φρούτο, εν προκειμένω τα οικογενειακά και κοινωνικά στερεότυπα; Μένει το κουκούτσι, τουτέστιν το κείμενο, να θυμίζει πως υπάρχουν κι άλλα φρούτα που δε σαπίζουν, δεν πετιούνται, δε δηληριάζουν τον άνθρωπο, μόνο τον γεμίζουν ενίοτε με τέρψη. Η Βλαχογιάννη, βέβαια, δεν είναι νευρωτική Βρετανίδα συγγραφέας, συνεπώς τα ψυχοφάρμακα της δεν καταναλώνονται από μια ολόκληρη γενιά άστεγων και άνεργων παιδιών του μετρό. Για τη ζωή της τολμάει να μιλήσει δημόσια, δανειζόμενη αμιγώς ποιητικά στοιχεία, για τα χαμένα χρόνια και τις πληγές του παρελθόντος που αντί να κακοφορμίσουν μετατράπηκαν σε γνήσια αυθόρμητη Τέχνη. 
Ήξερα ότι θα δω ένα καλό έργο, γνωρίζοντας προσωπικά τη δημιουργό του, δεν περίμενα όμως τους κόμπους που από ένα σημείο και μετά ήρθαν και κάθισαν μόνιμα στο λαιμό μου, ζητώντας ν' ανέβουν πιο πάνω και να γίνουν δάκρυα. Χαράς, για τη δασκάλα και φίλη που φέτος μας έκανε δώρο πραγματικά μια τέτοια παράσταση; Μπα, μάλλον θλίψης θα ήταν που έβλεπα κι εγώ εκεί μέσα κομμάτια της δικής μου ζωής και άκουγα λόγια, τα οποία -δεν υπάρχει περίπτωση- σίγουρα κάποτε θα' χαν βγει κι απ' τα δικά μου χείλια. 
Εκπληκτικές στους ρόλους τους οι τρεις νέες ηθοποιοί. Δύσκολο εγχείρημα αν υποτεθεί πως το κείμενο προσφερόταν για ερμηνευτικές υστερίες, κάτι που δε συνέβη ούτε για μία στιγμή. Προσωπικά αντιπαθώ τις υστερίες των Ελλήνων ηθοποιών, φερμένες κατ' ευθείαν από τα ανούσια τηλεοπτικά τους περάσματα. Φαίνεται, όμως, πως η Καραγιάννη, έχοντας στα χέρια της τον λόγο της Βλαχογιάννη, δούλεψε περισσότερο ως ψυχοθεραπεύτρια μαζί τους και λιγότερο ως κλασική σκηνοθέτιδα. 
Εδώ η Σοφία Καραγιάννη με τη Στέλλα Βλαχογιάννη, η σκηνοθέτιδα με τη συγγραφέα. Το παράδοξον της υπόθεσης είναι πως η πρώτη δεν παρέλαβε από τη δεύτερη ένα κανονικό θεατρικό έργο, αλλά επιχείρησε μία απόλυτα λειτουργική σύνθεση κειμένων της, από το αγαπημένο Ιατρείο ασμάτων, την ποιητική συλλογή Η θλίψη του σώματος μέχρι πρωτότυπα ημερολογιακά κείμενα. Αξίζουν θερμά συγχαρητήρια σε όλα τα κορίτσια της ομάδας, μιας ομάδας που δεν έχει όνομα, ούτε σπίτι, ούτε πατρίδα, άρα και ούτε κρατικές επιχορηγήσεις. 
Τα θερμότερα όμως συγχαρητήρια πάνε στη Στέλλα Βλαχογιάννη και μόνο για το Αίμα, το δεύτερο κομμάτι της παράστασης και έναν από τους πιο συγκλονιστικούς θεατρικούς μονολόγους που γράφτηκαν στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Τολμήστε να πάτε να δείτε αυτό το έργο. Απλώς διαλέγετε μια Τετάρτη ή μια Πέμπτη, παρκάρετε ένα ωραίο ανοιξιάτικο βράδυ το αυτοκίνητο σας έξω από το θέατρο Βασιλάκου, Πλαταιών και Προφήτου Δανιήλ, μετά δίνετε μόνο 12 ευρώ στην ταμία και τέλος κάθεστε στις θέσεις σας και για μιάμισι ώρα παλεύετε λυσσαλέα με τους δαίμονες της ψυχής σας. Πονάει πολύ, προειδοποιώ, αλλά κάνει και καλό την ίδια στιγμή! Ένα ραντεβού με τον τρελογιατρό είναι το Μην παίζεις με τα χώματα, δίχως ιατρικά απόρρητα- εφόσον η συγγραφέας εξετέθην πλήρως- και με μπόλικο μαύρο χιούμορ που βάζει φρένο τελευταία στιγμή στην τραγική αυτοκαταστροφή θεατρίνων και κοινού.
Οι Βερολινέζοι, γενικώς οι Γερμανοί κι ακόμη πιο γενικώς οι Ευρωπαίοι, τον χρυσοπουλάνε τον πολιτισμό τους. Δεν είναι τυχαίο ότι χθες βράδυ φάγαμε στο Brecht's Restaurant, κατά μήκος του ποταμού Spree, το οποίο φυσικά φτιάχτηκε ή ονομάστηκε έτσι πολλά χρόνια μετά τον θάνατο του δραματουργού. Παρακάτω υπήρχαν ένα irish pub ονόματι Oscar Wilde κι ένα Onore de Balzac cafe! Καλύτερα, πάντως, από το 1995 που επισκεπτόμουν πρώτη φορά τη Γερμανία, για το φεστιβάλ σπουδαστικών ταινιών μικρού μήκους του Μονάχου και είχα πάει να φάω σε ένα ελληνικό εστιατόριο που λεγόταν Melina Merkouri. Μιλάμε για το απόλυτο κιτς! Είχε πεθάνει πρόσφατα κι η μακαρίτισσα, οπότε τρώγαμε με πιρούνια που η λαβή τους ήταν η φιγούρα της Μελίνας ως Στέλλα! Πώς το σκέφτηκε αυτό ο κάφρος ο συμπατριώτης; Ειδική πατέντα είχε επινοήσει για τα πιρούνια του, που θα έπαιρνε το α΄ βραβείο σε διαγωνισμό κακογουστιάς.
Με τη συνάδελφο Λιάνα Μαλανδρενιώτη του διφώνου και την υπερδραστήρια Αγγελική Βασιλάκου της Universal, της δισκογραφικής εταιρίας του Αλκίνοου, φάγαμε σπαράγγια με κρέμα γάλακτος και βιεννέζικες κοτολέτες, που τους πρόσθετες μαρμελάδα αγριοκέρασο από πάνω, ενώ το επιδόρπιο ήταν- λέει- κάτι ισπανικό. Α, ρε Κάβουρα και Σάββα, ξενύχτηδες, πολύ σας πεθύμησα ξαφνικά εδώ που βρίσκομαι! Εν συνεχεία, ένας θεός ξέρει πόσα χιλιόμετρα κάναμε ποδαράτοι, διασχίζοντας την Torstrasse. Δεν πιστεύω να μας την πέσουν νεοναζί και να μας νοικοκυρέψουν, εξέφρασα την αγωνία μου στον Ανδρέα, Κύπριο εικαστικό που ζει μόνιμα στο Βερολίνο. Όχι, μου απάντησε, απόψε κι αύριο εμείς δεν κινδυνεύουμε, την Πρωτομαγιά όμως στο Κρόιτσμπεργκ (στην περιοχή που μένουν κυρίως Τούρκοι και καλλιτέχνες), περιμένουν μέχρι και δολοφονία! Λέγε μου τέτοια να χαίρομαι, λέγε μου τέτοια ν' ανοίγει η καρδούλα μου!
Μέχρι να φτάσουμε στο βραζιλιάνικο φημισμένο 101 Bar, όπου ήπιαμε τα ωραιότερα ποτά με δυόμισι ευρώ έκαστο και με απαράδεκτη βλαχοαμερικανική μουσική, μια και ετοιμάζονταν να κλείσουν οι άνθρωποι, συνάντησα μερικούς γνωστούς. Ο πρώτος ήταν ο Ινδός Sri Sri Ravi Shankar που κάνει κηρύγματα στους Γερμανούς κάθε λίγο και λιγάκι για Αγάπη, Πνευματική Ισορροπία, Δονήσεις Ειρήνης κλπ. Που πας, ρε κακομοίρη, στο φεστιβάλ του Monterey νομίζεις ότι βρίσκεσαι; 2010 έχουμε και τη γερμανική TV την απασχολεί υπέρ του δέοντος το οικονομικό μαύρο χάλι των Ελλήνων! Δυο μέρες εδώ και με 10 λεπτά ζάπινγκ που έκανα συνολικά στα γερμανικά δελτία ειδήσεων, έπεσα πάνω σε ρεπορτάζ από την Αθήνα, όπου Γερμανοί υπήκοοι μιλούσαν για τις συνθήκες διαβίωσης τους στην Ελλάδα! Αντίς Αμπέμπα μας δείχνουν οι Ούνοι!
Με τον δεύτερο γνωστό όμως που συνάντησα, έως και συγκινήθηκα, αφού επρόκειτο για τον Damo Suzuki, τον Ιάπωνα τραγουδιστή των kraut- rockers CAN και συμπρωταγωνιστή μαζί με τον Αντρέα Παγουλάτο σε ένα ντοκιμαντέρ μου μικρού μήκους. Συγκεκριμένα, ο Suzuki εμφανίζεται απόψε το βράδυ όχι μακριά από την περιοχή που μένω, επομένως το σκέφτομαι σοβαρά μετά το τέλος της συναυλίας του Αλκίνοου να πάω να τον βρω! Εγώ είμαι, ρε Damo, ο bosko, ο greek man, θα του πω όλο χαρά! Και σιγά μη με θυμηθεί έτσι κόκκαλο που θα' ναι αυτός μετά τη δική του psychedelic συναυλία! Και για να σοβαρευτούμε, σήμερα είναι πραγματικά μεγάλη μέρα. Ανυπομονώ ν' ακούσω τη μουσική του Αλκίνοου με τη Χορωδία και τη Φιλαρμονική του Βερολίνου. Απέφυγα συνειδητά να περάσω απ' την πρόβα, θέλοντας να κρατήσω παρθένο το αυτί μου γι' αυτή τη μία και μοναδική συναυλία! Σίγουρα θα έχω να γράψω πολλά περισσότερα!
Kati simeionei o Alkinoos kata ti diarkeia tou proinou sto verolineziko hotel. Leptomereies pano stin partitoura tou ergou Athir, pou tha parousiastei avrio vrady me tin Filarmoniki tou Verolinou. Tha einai kai ekprosopoi tis Deutsche Grammophon na akousoun ti douleia tou syntheti. 
Xthes sto restaurant Potemkin pou mas odigise o Alkinoos, pente lepta apo to ksenodoxeio, to decor perieixe plana apo ti thryliki tainia tou Aizenstein.
