Το ποίημα της Κασσιανής Μοναχής, γνωστό ως το Τροπάριο της Κασσιανής, αποτελεί έναν από τους δημοφιλέστερους βυζαντινούς ύμνους που ψάλλεται κάθε Μεγάλη Τρίτη του χρόνου σε όλες τις εκκλησίες. Ενέπνευσε ποιητές σαν τον Παλαμά και τον Ψυχάρη, μια και είναι ίσως το μοναδικό εκκλησιαστικό κείμενο που υμνεί τον έρωτα ή, για την ακρίβεια, το ερωτικό ανικανοποίητο. Συγκεκριμένα, η λίμπιντο της Κασσιανής που αν τα λένε καλά έζησε για 38 χρόνια, από το 829 έως το 867, διοχετεύθηκε στο Θεϊκό στοιχείο, ούσα ανήμπορη η ίδια να ανταποκριθεί στην ερωτική πρόκληση του Αυτοκράτορα Θεόφιλου. Στην έναρξη του ποιήματος αυτοχαρακτηρίζεται ''η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή'' και λίγο παρακάτω αναφέρεται σε ''ζοφώδη και ασέληνο οίστρο ακολασίας, έρωτα της αμαρτίας''. Εδώ λοιπόν διασταυρώνουν τα ξίφη τους ιστορικοί και παπάδες: οι μεν πρώτοι ισχυρίζονται ότι η πανέμορφη Κασσία ερωτεύθηκε τον Θεόφιλο και για να γλιτώσει απ' το ολίσθημα στράφηκε στον μοναχισμό - ως πιστή και ευσεβής παρθένα -, οι δε δεύτεροι λένε πως δεν υπήρχε καν θέμα ερωτικής έλξης της προς έναν άνδρα, αλλά κατ' ευθείαν και αποκλειστικά για τον Κύριο Ημών Ιησού Χριστό. Μα, αν ίσχυε η άποψη του παπαδαριού, γιατί η καημένη η κοπέλα να αισθανόταν τέτοιες ενοχές και τέτοια ντροπή; Είναι δυνατό και κατ' επέκταση πιστευτό να ''αυτομαστιγωνόταν'', μεθυσμένη, για να μην πω τίποτα άλλο μέρες πού'ναι, από την πίστη της στον χριστιανισμό; Υπάρχει ωστόσο και η άποψη του κωμικού ηθοποιού Νίκου Σταυρίδη: Άχου και δε με νοιάζει...κι εγώ προς τα κει συγκλίνω. Ας αφήσω, λοιπόν, τα θρησκευτικά που ανέκαθεν μου άρεσαν ως τα καλύτερα παιδικά παραμύθια, λίγο βίαια η αλήθεια είναι, και ας πάω στα μουσικά που τα ''έχω'' περισσότερο επί του εν λόγω Τροπάριου: η ηχογράφηση του post είναι ανέκδοτη στη δισκογραφία, σπάνια, αφού περιέχει τη μετάδοση του Τροπάριου της Κασσιανής από το Τρίτο Πρόγραμμα τη Μεγάλη Τρίτη του 1978. Μπορεί ο Χατζιδάκις να μη συνεργάστηκε ποτέ με τη Μαρίζα Κωχ, πάντα όμως της ανέθετε εργασίες που τελικά σφράγισαν την καριέρα της στην ελληνική μουσική. Είχε προηγηθεί το τραγούδι Παναγιά μου-Παναγιά μου (1976), το μοναδικό σοβαρό ελληνικό, ίσως και διεθνές, τραγούδι που διαγωνίσθηκε ever στη Eurovision και που η Κωχ συνέθεσε κατά παραγγελία του Χατζιδάκι. Δύο χρόνια αργότερα και στο πλαίσιο των ζωντανών μεταδόσεων από το Τρίτο Πρόγραμμα, το οποίο διηύθυνε, ο Χατζιδάκις ζήτησε από την τραγουδοποιό και ερμηνεύτρια να τραγουδήσει α καπέλα το Τροπάριο της Κασσιανής στην Εθνική Πινακοθήκη. Εκτός απ' αυτόν τον βυζαντινό ύμνο, η Κωχ παρουσίασε και τα ποιήματα του Κώστα Βάρναλη που είχε μελοποιήσει και που ποτέ δεν δισκογραφήθηκαν - ένα απ' αυτά, η Μάνα του Χριστού, κοσμεί κυριολεκτικά ως ντοκουμέντο τη δισκοθήκη μου και θα μεταδοθεί από τον www.clipartradio.gr και την εκπομπή μου της Μεγάλης Παρασκευής. Τα τραγούδια της Κωχ, μάλιστα, σε ποίηση του Βάρναλη επρόκειτο να δισκογραφηθούν εν έτει 1986 με την ίδια, τη Φλέρυ Νταντωνάκη και τη Μαρία Φαραντούρη, κάτι που δυστυχώς ποτέ δεν έγινε. Τέλος πάντων, εκτός του ότι η Κωχ τραγουδούσε από πολύ μικρή ηλικία το Τροπάριο της Κασσιανής, η μετάδοση του από το Τρίτο Πρόγραμμα και η απήχηση που είχε, τη συνέδεσε απόλυτα με αυτό. Είμαι σίγουρος δηλαδή πως η Μαρίζα όλο και σε κάποια εκκλησία σήμερα θα βρεθεί και θα το τραγουδήσει. Α καπέλα, δίχως όργανα, με μοναδικό μουσικό όργανο την ίδια της τη φωνή! Απολαύστε την από εκείνη την πρώτη παρουσίαση του Τροπάριου της Κασσιανής, όπως την είχε σχεδιάσει ο Μάνος Χατζιδάκις.
Πριν από 11 χρόνια
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου