ένα-άλλο-πάσχα-των-ελλήνων

Η ποιητική συλλογή Ηλιοσκόπιο του Γιώργου Θέμελη (1900 - 1976) κυκλοφόρησε το 1971 και δύο χρόνια αργότερα κομμάτια της μελοποιήθηκαν από τον λαϊκό συνθέτη Σταύρο Κουγιουμτζή. Προέκυψαν έτσι δέκα τραγούδια και ένα οργανικό θέμα υπό τη μορφή λαϊκού ορατόριου με βασικό ερμηνευτή τον Γιώργο Νταλάρα και την Αιμιλία Κουγιουμτζή, τη σύζυγο του συνθέτη. Κατά τη γνώμη μου, πρόκειται για το καλύτερο άλμπουμ, στο οποίο συμμετείχε ever ο Νταλάρας - μου αρέσει περισσότερο κι από τους στρατευμένους δίσκους του με τον Μάνο Λοΐζο, ακόμη κι αυτούς με τον Απόστολο Καλδάρα -, καθώς, εκτός του ότι βρέθηκε σε μεγάλα ερμηνευτικά κέφια, υπηρέτησε ένα υλικό, το οποίο, ναι μεν βασιζόταν στην ελληνοκεντρική ποίηση του Θέμελη, διέθετε όμως ένα πασιφιστικό κλίμα, που είναι σχεδόν αδύνατο να περιγράψει κανείς και που αυτομάτως το διαχώριζε από οποιαδήποτε άλλη παρόμοια μουσικο-ποιητική εργασία μέσα στη χούντα. Επιπλέον, η φιγούρα στο εξώφυλλο με το αμπέχωνο που κρατάει το λουλούδι ήταν μακράν ένα από τα πιο χίπικα εξώφυλλα της εποχής, σα να ανήκε στους...Poll, λόγου χάριν, και όχι σε ένα λαϊκό δημιουργό. Κι ας μην είχε κανένα rock στοιχείο απ' την άποψη του περιεχομένου του πέραν κλασικών ''κουγιουμτζιδικών'' στιγμών, δηλαδή συνθέσεις με σημεία εκκίνησης το δημοτικό τραγούδι, τη λαϊκή μουσική και τη φόρμα της μπαλάντας. Το Πάσχα των Ελλήνων με την επιβλητική συμμετοχή χορωδιακού συνόλου και την εξαιρετική ενορχήστρωση ήταν μαζί με το Πρώτο περιστέρι οι δύο ''επιτυχίες'' του δίσκου, αφού τα υπόλοιπα τραγούδια ακούστηκαν ελάχιστα. Λέγεται ότι δεν τα στήριξε πολύ και ο ίδιος ο Νταλάρας στις συναυλίες και τα προγράμματα του, γεγονός που φανερώνει την αξία του Ηλιοσκόπιου ως ένα αυθεντικό έργο τέχνης, ακατάλληλο μάλλον για μαζική κατανάλωση. Ευτυχώς το Πάσχα των Ελλήνων ακούστηκε και θα εξακολουθήσει να ακούγεται, όχι απαραίτητα μόνο μια μέρα σαν τη σημερινή. Καλό Πάσχα, λοιπόν!