Πέμπτη 8 Απριλίου 2010

ΜΕ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑ ΤΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΤΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗ!

Το περίμενα ότι ο Αντρέας μας θα έμενε σ' έναν τέτοιο χώρο. Σε λίγο καιρό θάρχεσαι, Αντωνάκη, να τρώμε στη βεράντα και να βλέπουμε πιάτο όλο τον Κολωνό, συνήθιζε να μου λέει τους τελευταίους μήνες, όταν τη βγάζαμε τακτικά στο δικό μου διαμέρισμα ακούγοντας μουσικές, συζητώντας πολύ και τσακίζοντας όλο και καμιά μακαρονάδα. Το περίμενα, επίσης, εφόσον ο Αντρέας μας δε μπορούσε να' ναι κάτι άλλο από αυτό που έδειχνε. Ένας άνθρωπος των γραμμάτων και των τεχνών, ένας άλλος Βιβλιολάθας ο Χαλκέντερος στην Αθήνα του 2010 ή για να είμαι ακριβής η ίδια η Τέχνη με σάρκα και οστά.
Ο Αντρέας Παγουλάτος δεν ανήκε στους διανοούμενους γιαλαντζί, αυτούς που κόπτονται για τα δίκαια των ανθρώπων με το έργο τους και κοιμούνται ταυτόχρονα σε επιχρυσωμένες κλίνες ή τραβάνε τις ουισκιές μπροστά στο τζάκι τους. Προτιμούσε όποτε δε βρισκόταν με φίλους αγαπημένους να τακιμιάζει με τη μοναχικότητα του, σκάβοντας κυριολεκτικά μέσα σε ντάνες βιβλίων, περιοδικών κι εφημερίδων. Συνομιλούσε τότε με τον Γιάννη Ρίτσο, τον Οδυσσέα Ελύτη, τη Μάτση Χατζηλαζάρου, τον Laurence Ferlinghetti, τον Fernando Pessoa, τον Joao Guimaraes Rosa, τους αναρίθμητους νέους Έλληνες ποιητές που του χάριζαν τις συλλογές τους, αλλά και τον Louis Malle, τον Hiroshi Teshigahara, τον Ingmar Bergman και τον Αντρέι Ρουμπλιόφ του Ταρκόφσκι. Η ζωή όμως κι ακόμη περισσότερο οι συγγενείς των ανθρώπων που φεύγουν είναι σκληροί και άτεγκτοι, όταν δεν υποκλίνονται στην Τέχνη, στο μεγαλείο και στη ματαιότητα της ταυτόχρονα. Έτσι, η επιθυμία τους ακούστηκε διαταγή: αν μέχρι την Πέμπτη του Πάσχα, είχαν πει, δεν αδειάσουμε το διαμέρισμα της οδού Δράμας, όλα τα πράγματα του Αντρέα μας θα φορτωθούν σε μαύρες σακούλες και θα γεμίσουν τους κάδους των σκουπιδιών της γειτονιάς του! Εκεί νά 'βλεπες τραγούδι και χορό οι κεραμμυδόγατοι! Δεν θα ούρλιαζαν σαν μωρά στην πυρά, όπως σχολίασε εύστοχα η Λένα Πλάτωνος, αλλά θα έστηναν κανονική χοροεσπερίδα με βραζιλιάνικες μπόσα- νόβες και ζεϊμπέκικα παλιά της Σμύρνης. Συγκινητική και σωστή η κίνηση του Ε.Λ.Ι.Α., κατόπιν τηλεφωνημάτων που έγιναν από τους ποιητές Μιχαήλ Μήτρα και Κώστα Σταθόπουλο. Ένας ολόκληρος μηχανισμός κινητοποιήθηκε με φορτηγό, προσωπικό και την κυρία Μπόρα επικεφαλής να ξεδιαλέγει μαζί με εμάς ότι πολυτιμότερο περιείχε το αρχείο του ποιητή: από την αλληλογραφία του με μεγάλες πνευματικές προσωπικότητες της Ελλάδας και του εξωτερικού μέχρι χειρόγραφα ποιήματα του, σημειώσεις για δοκίμια, σουρεαλιστικούς πίνακες ζωγραφικής και αμέτρητα cd και dvd. Γιατί, ρε Αντρέα, μας το' κανες αυτό και παράτησες τον εαυτό σου; άρχισα πάλι μέσα μου να τον μαλώνω, ώσπου η ματιά μου έπεσε σε ένα dvd με τα ντοκιμαντέρ μου πακεταρισμένο με ένα cd γεμάτο από τις κοινές ραδιοφωνικές εκπομπές μας. Δάκρυα φύγανε, εκεί, στο πόδι, ανάμεσα στο αυτοσχέδιο καταφύγιο του ποιητή κι αμέσως μετά ξανάρθε ο ήπιος αγαπησιάρικος θυμός. Θυμός ή μήπως φόβος που έβαζα τον εαυτό μου και τη μαλακισμένη συλλεκτική- καταναλωτική μανία μου στη θέση του ανθρώπου που χάθηκε τόσο άδοξα, τόσο απρόσμενα και τόσο τελικά γόνιμα μοναχικός;
* την αλλαγή του κειμένου του post προξένησε η ακρόαση, μαζί με κάποιες σκέψεις της ημέρας που φεύγει, του έργου O Canto de Cysne Negro του Heitor Villa- Lobos. Είναι ένα από τα τριάντα περίπου cd που πήρα από το διαμέρισμα του Αντρέα Παγουλάτου συν δυο- τρία αξιόλογα βιβλία, όχι ιδιαίτερα δυσεύρετα, όπως και καμιά δεκαριά πολύ σπάνιες ταινίες του παγκόσμιου κινηματογράφου. Ήταν το ελάχιστο που μπορούσα να κάνω, όταν οι υπεύθυνοι του Ε.Λ.Ι.Α. μας ενημέρωσαν πως εκείνων το ενδιαφέρον εστιάζεται αποκλειστικά στο λογοτεχνικό- ποιητικό έργο του και όχι στις προσωπικές συλλογές του.
** κι εδώ ένα αποχαιρετιστήριο κείμενο μου για τον Αντρέα που δημοσιεύθηκε στο σημερινό φύλλο της Βιβλιοθήκης της Ελευθεροτυπίας:
*** την αντικατάσταση των φωτογραφιών του post προξένησαν ηθικά ενδεδειγμένοι και ουχί επιβεβλημένοι λόγοι. Επιβεβλημένο, άλλωστε, δεν είναι και δεν πρέπει να είναι τίποτα σε τούτη τη ζωή.

16 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

http://athens.indymedia.org/calendar/event.php?id=22425

Θα είμαστε εκεί...

Δέσποινα

Ανώνυμος είπε...

Δεν ξεχνιούνται τέτοιοι άνθρωποι ποτέ...

Στέλιος είπε...

Δεν έριξες κάνα γερό καντήλι στους ηλίθιους συγγενείς; Εγώ θα τους πλάκωνα στο ξύλο...

BOSKO είπε...

Δέσποινα...
ναι, πολύ καλά έκανες κι έβαλες το link. Θα είμαστε όλοι εκεί να τιμήσουμε τον φίλο που χάθηκε, μαζί και οι νέοι μουσικοί, τους οποίους υποστήριζε με πάθος! Κι όχι μόνο, νέοι ποιητές, κινηματογραφιστές και οι δικοί του άνθρωποι, οι άνθρωποι της γενιάς του, θα δώσουν το παρόν!

BOSKO είπε...

Ανώνυμος...
αυτό είναι το μόνο σίγουρο...

BOSKO είπε...

Στέλιος...
όχι, φίλε μου, διότι σκέφτηκα ότι οι συγγενείς είχαν κάθε δικαίωμα να μας κλείσουν την πόρτα του Αντρέα κατάμουτρα κι αντιθέτως μας κάλεσαν να σώσουμε ότι μπορούμε. Τι να γίνει, μακάρι ο κόσμος όλος ν' απαρτιζόταν από ποιητές κι από ονειροπόλα πλάσματα σαν τον Παγουλάτο...

thalassamov είπε...

Δεν είναι κρίμα που ντρεπόταν για την "αταξία" του χώρου του;
Μοιάζεις να έχασες τον μέντορα σου. Είναι όμορφο που η αγάπη και η εκτίμηση,που του τρέφεις είναι/ήταν αμοιβαίες. Όταν το συνειδητοποιούμε, είναι η στιγμή θησαυρός.Ζωοποιός.
Κι ενώ η ζωή συνεχίζεται για τους υπόλοιπους ένοικους, εσείς φτιάχνατε έργο.Ίσως φανεί αργότερα, πολύ αργότερα. Και τότε θα το μάθουν και οι ιντελλεκτουέλ γιαλαντζί.

Βαγγέλης Μπέκας είπε...

Εγώ κι o Βασίλης, γνωρίζαμε τον Αντρέα μόνο δυο χρόνια.
Ο Αντρέας ήταν από αυτούς τους πνευματικούς ηγέτες, επέτρεψέ μου να πω, που "χρειάζονται" οι νέοι.
Ειδικά την εποχή αυτή,
που έχουν νικήσει οι λεπροί στην ψυχή και η φύση των πραγμάτων ζητά αντεπίθεση...

Αν βάλετε κάτω τα ονόματα, εκτός από τον Αντρέα, δεν είναι και πολλοί ακόμα, άξιοι των περιστάσεων πνευματικοί ηγέτες στον τόπο.
Καλοβολεμένοι οι περισσότεροι σε «θεσούλες» και «θρόνους», με το ρευστό να ρέει. Γιατί να ρισκάρουν να ασχοληθούν με την αλήθεια;

Ο Αντρέας μας έδειξε ένα δρόμο που εμείς οι νεότεροι οφείλουμε (έστω μόνο στον καλλιτέχνη που έχουμε μέσα μας!) να ακολουθήσουμε.
Να αναζητούμε τις πρωτοπορίες, να μη συμβιβαζόμαστε με οποιαδήποτε μορφή εξουσίας, να μείνουμε για πάντα νέοι...

Αληθινός ποιητής!

BOSKO είπε...

thalassamov...
δε νομίζω πως τελικά ο Αντρέας ντρεπόταν για την ακαταστασία του, αλλά μάλλον γι' άλλους λόγους που δεν έχουν σχέση με την κοσμοθεωρία του. Το λέγαμε και σήμερα μ' έναν κοινό μας φίλο ποιητή, αφού ξέρω πολύ, πάρα πολύ κόσμο, ποιοτικό και καλό, σαν τον Αντρέα, που η τάξη στα πράγματα δεν είναι το καλύτερο του. Μη σου πω ότι και μένα έτσι με βλέπω σε λίγα χρόνια από τώρα. Τέλος, ξαναλέω ότι η παρέμβαση του Ε.Λ.Ι.Α. ήταν πραγματικά ουσιαστική για τη διαφύλαξη του αρχείου του ποιητή.

BOSKO είπε...

VITA MI BAROUAK...
έτσι όπως ακριβώς τα λες είναι, Βαγγέλη, κι έχει σημασία ν' ακούγονται και να ξανακούγονται αυτά από νέους ανθρώπους!

Unknown είπε...

Η ακαταστασία του χώρου Αντώνη σηκώνει πολλές ερμηνείες, αλλά δεν ειναι αυτη το θέμα και η ουσία./ Μπράβο που σώσατε ο,τι καταφέρατε, στόχος τώρα όλων μας ειναι να σωθει η μνημη. Κι αυτό θα γίνει μέσα από την επαναπροβολή της εργασίας του ποιητη που δεν πρόλαβα να γνωρίσω η άχρηστη. Κι επειδή όσο μεγαλώνω μεγαλώνει και ο θυμός μου τι λές να κάνουμε μια τρομοκρατική οργάνωση κατά των συγγενών των ποιητών (εδω περιλαμβανονται και χηρες ταχα μου και πνευματικά παιδιά από το ....Μητέρα); Θα βγάζουμε προκηρύξεις και θ αφήνουμε στην πόρτα τους μαύρες σακούλες με κανονικά σκουπίδια και την επιγραφή: ο απελθών συγγενης σας φρόντισε για το διατροφικό σας μέλλον. Ευτυχείτε!

BOSKO είπε...

ΣΤΕΛΛΑ ΒΛΑΧΟΓΙΑΝΝΗ...
άντε, μια και μου άφησες σχόλιο, ας σου γράψω κι εγώ από 'δω, δημόσια: κατ' αρχάς, είχα φίλους στο σπίτι χθες βράδυ και κάποιος απ' αυτούς είχε έρθει στην παράσταση σας. Όχι μόνο είπε τα καλύτερα, αλλά έψησε και τους υπόλοιπους κι έτσι λέμε αρκετοί να σας επισκεφτούμε Τετάρτη ή Πέμπτη (εμένα με βλέπω νά 'ρχομαι Πέμπτη, που είπαμε). Επίσης, με αφορμή την αφιέρωση που μου έκανες, λέω να επανεξετάσω ή, σωστότερα, να ανακαλύψω τις αδερφές Βουγιουκλή, των οποίων το cd ουδέποτε έφτασε στα χέρια μου. No problem, πως θα ζήσουν και τα δισκάδικα μέσα στην τόση κρίση; Κατά δεύτερον, εσύ μπορεί να μην είχες γνωρίσει το έργο του ποιητή και τον ίδιο, μπορώ όμως να σε διαβεβαιώσω πως εκτιμούσε ιδιαιτέρως τα βιβλία σου και τις εκπομπές σου, εξ ου και ήθελε σε ένα προσεχές Nosotros να είσαι ανάμεσα μας και να διαβάσεις αυτοπροσώπως τα ποιήματα σου.
Κατά τρίτον, τι χιούμορ ειν' αυτό πρωί- πρωί; Πέθανα με τους απελθόντες συγγενείς που φροντίζουν για το διατροφικό μέλλον των εν ζωή οικείων τους. Μας πνίγει, βέβαια, τέτοιο σκουπίδι ώστε οι συγγενείς των ποιητών και των καλλιτεχνών γενικότερα ας είναι τελευταίοι στη λίστα...εξόντωσης. Και μη μιλάς περί τρομοκρατικών οργανώσεων, διότι βλέπω να μας μαζεύουν. Ξέρεις ότι το blog τούτο είναι απαγορευμένο από δημόσιες υπηρεσίες, όπως στρατιωτικά γραφεία ή και νοσοκομεία; Ειδικά τα τελευταία δεν θά 'πρεπε, τα γύρισα όλα το τελευταίο εξάμηνο.
Την άλλη Πέμπτη, λοιπόν, τα λέμε από κοντά!

μια σαββατιάτικη αγκαλιά
& ένα υστερόγραφο:
Ξέρεις καλά ότι τα μεσάνυχτα που' χεις εσύ εκπομπή, ο φίλος μας ο Θεοχαρίδης παίρνει το...πρωινό του. Παρ' όλα αυτά, μου τηλεφώνησε χθες (την άκουσε; του το' παν;) για να μου πει ότι δεν υπάρχει πιο ωραίο πράγμα απ' το να ζεις σε ένα μέρος και να μη σε ξεχνάνε σε κάποιο άλλο. Τού 'ρθε κουτί, εν ολίγοις, μετά το άνευ λόγου κόψιμο της προγραμματισμένης αθηναϊκής συναυλίας του στην "Αυλαία". Και θα ήταν και η πρώτη αποκλειστικά δική του, του καημένου, μετά από 15 χρόνια στη μουσική.

trashman είπε...

"Κυρία Μπόρα";;; Η σημειολογία με σκοτώνει.

Επίσης, έτσι θα είναι το σπίτι σου, φαντάζομαι, σε λίγα χρόνια.

Συγκλονιστικό ποστ και φωτογραφίες. Άραγε τι θα αφήσουμε κι εμείς κάποια μέρα; Θα μείνει τίποτα ή θα τα πάρει η μπόρα;

BOSKO είπε...

trashman...
ομολογώ ότι δεν είχα "διαβάσει" τη σημειολογία αυτή που επισημαίνεις, οπότε τη βρήκα απίστευτα διασκεδαστική και έξυπνη.
μόνο να παρακαλάμε να βρίσκονται τέτοιες...μπόρες, αν θέλουμε να διασώζονται τα άγια των αγίων.
κοινώς, δεν είναι ίδιες οι μπόρες όλες.

BOSKO είπε...

Ανώνυμος...
αγαπητέ Σάκη, ο μόνος λόγος για τον οποίο δε σε δημοσιεύω είναι επειδή ακριβώς δεν επιθυμώ να πυροδοτηθεί καμία τέτοια συζήτηση μεταξύ των επισκεπτών μου.
διότι, κατά τα άλλα, και ευγενέστατος είσαι, και άψογα χειρίζεσαι την ελληνική γλώσσα.
επομένως, εγώ ειμ' αυτός που σου ζητάω τώρα να μη μου θυμώσεις.
σ' ευχαριστώ για τα σχόλια σου.

Geove είπε...

ο Ανδρέας, ο ευγενής, ο τόσο γλυκός κι ακάματος εργάτης της ποίησης, κρίμα που έφυγε έτσι νωρίς. μπράβο σας που περισώσατε ό,τι αγαπούσε...

NOSOTROS, Πέμπτη 29 Απριλίου 2010: ΒΡΑΔΙΑ ΜΝΗΜΗΣ για τον σύντροφο ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΓΟΥΛΑΤΟ. Ώρα: 20.00

Θα είμαστε όλοι εκεί...