 |
| Ο Παντελής και ο Μιχάλης Καλογεράκης (φώτο: Αντώνης Μποσκοΐτης) |
Μέσα στην πληθώρα των δίσκων, παρά τη συνεχιζόμενη κρίση, ποια είναι η δική σας πρόταση;
Παντελής Καλογεράκης: Η κυρία Μαρία (σ.σ. η Φαραντούρη) έχει πει ότι ο Θεοδωράκης από το ξεκίνημα του έφερε την ποίηση κοντά στο λαό. Τώρα πια η ποίηση ανήκει στο λαό, αφού, κυρίως μέσω internet, όποιος έχει την επιθυμία μπορεί να έρθει σε στενή επαφή μαζί της. Εδώ στο μετρό πριν χρόνια μπορούσες να δεις ποιήματα του Καβάφη. Θέλω να πω ότι είναι γνωστό πως ο Θεοδωράκης έφερε την ποίηση στο λαό, άρα δεν υπάρχει αυτό στη δική μας περίπτωση. Εμείς προσπαθούμε να αποφορτίσουμε την ποίηση από τη σοβαροφάνεια που για πολλούς τη χαρακτηρίζει, καθώς πιστεύουμε ότι ποίηση και σοβαροφάνεια είναι από άλλους γαλαξίες.
Αυτό ακριβώς μου είπε και η Φαραντούρη: Να τους ακούσεις, έχουν χιούμορ στις μελοποιήσεις τους, κάτι που έλειπε από το ελληνικό τραγούδι.
Μιχάλης Καλογεράκης: Υπάρχει αυτή η τάση να ακούει ο άλλος για μελοποιημένη ποίηση και να νιώθει ότι θα βαρύνει ή θα ψυχοπλακωθεί. Απ' την άλλη, ανέκαθεν ο ποιητικός λόγος ήταν απόλυτα ειλικρινής.
Είχατε την τύχη το βιβλίο - CD σας να κυκλοφορήσει από τη Μικρή Άρκτο που διευθύνει ο Παρασκευάς Καρασούλος, ο οποίος σας στήριξε από τα πρώτα σας βήματα. Λέγεται πως ο ίδιος θέλει νά'χει τον απόλυτο έλεγχο των παραγωγών του σε αισθητικό επίπεδο. Μιλήστε μου για τη δική σας εμπειρία.
Π.Κ.: Όταν πήγαμε τη δουλειά στη Μικρή Άρκτο, στον Παρασκευά άρεσαν πάρα πολύ τα κομμάτια κι έτσι ξεκινήσαμε ένα πινγκ - πονγκ περί μουσικής και ποίησης. Κάποια τραγούδια τού άρεσαν υπερβολικά, κάποια τα σκέφτηκε και μας έδωσε γι' αυτά ένα ευρύτερο πλαίσιο, οπότε η επικοινωνία μας κάπου εκεί κυμαίνεται ακόμη: Είναι συμβουλευτικός, έχει δώσει τη δική του νότα στο όλο εγχείρημα και όχι μόνο τώρα, αλλά κι από την 4η Ακρόαση της Μικρής Άρκτου.
Μ.Κ.: Το σημαντικό είναι πως αν δεν υπήρχε ο Παρασκευάς με τη Μικρή Άρκτο, δεν υπήρχε περίπτωση νά'βγαινε ποτέ αυτός ο δίσκος. Άσε και που αν υπήρχαν πάλι άλλος άνθρωπος, άλλη εταιρία, το αποτέλεσμα δεν θα ήταν το ίδιο.
Εννοείτε αισθητικά - καλλιτεχνικά ή απ' την άποψη της κυκλοφορίας;
(και οι δύο με μια φωνή): Της κυκλοφορίας!
Π.Κ.: Ο Παρασκευάς είναι ο άνθρωπος που εκδίδει βιβλία και δίσκους ιδίοις εξόδοις, δεν πληρώνουν δηλαδή οι καλλιτέχνες, είναι αυτός επίσης που εκπροσωπεί στην Ελλάδα την ECM και που χωρίς δεύτερη σκέψη εκδίδει δίσκο μελοποιημένης ποίησης από δύο παιδιά 24 ετών!
Ωστόσο, πείτε μου το έναυσμα για έναν άνθρωπο της ηλικίας σας ή και μεγαλύτερο να ακούσει τα τραγούδια σας. Τι μπορεί να βρει δικό του μέσα σ' αυτά;
Μ.Κ.: Έχουμε δει παιδιά 18χρονα να ακούν τα τραγούδια μας. Το σημείο αναφοράς μας δε θέλουμε να είναι η μελοποιημένη ποίηση, ασχέτως αν αυτό κάνουμε. Θέλουμε νά'χουμε ένα στίχο άρτιο, μελετώντας πολύ την ποίηση. Δε θέλουμε ακόμη αυτό που ο κόσμος νομίζει ως μελοποιημένη ποίηση να το βασίζει και πάνω σε μας. Θέλουμε να είμαστε κάτι άλλο.
Π.Κ.: Η ποίηση γράφεται και απευθύνεται σε όλους και μετά αυτοί οι όλοι παίρνουν το δικό τους μήνυμα. Οι ακροατές που μας ακούν βρίσκουν σίγουρα κάτι δικό τους, όπως σίγουρα επίσης σκέφτονται και δικά τους θέματα. Δεν ευθύνεται τόσο η ποίηση, όσο η μουσική του Μιχάλη αυτή καθ'αυτή. Υπάρχουν, ας πούμε, κλασικοί ποιητές που λειτουργούν έξω από τη μελοποίηση, έξω από τη δύναμη του ίδιου τους του λόγου, έξω κι από μένα που τραγουδάω. Το ποίημα του Μιχάλη Γκανά είναι σημαντικό από μόνο του, δεν του κάναμε εμείς κάτι άλλο, μελοποιώντας το, άρα ο ακροατής που ακούει το τραγούδι μας, ακούει κι ένα υπέροχο ποίημα.
Εσύ, Μιχάλη, γράφεις μουσική κι εσύ, Παντελή, τραγουδάς;
Π.Κ.: Εγώ τραγουδάω και γράφω ποίηση και μάλιστα ο Μιχάλης έχει κάνει και μια δουλειά με τα δικά μου ποιήματα.
Μ.Κ.: Ο Παντελής συνήθως με βρίσκει στη φάση που έχω ανοίξει πέντε - έξι ποιητικές συλλογές και θέλω να μελοποιήσω. Εκεί έρχεται και μπορεί να μου κάνει μια σωστή υπόδειξη.
Ο ένας δηλαδή είναι ο συνθέτης και ο άλλος κάνει τη φιλολογική επιμέλεια, θα λέγαμε. Δουλεύετε αποκλειστικά μαζί, έτσι;
Μ.Κ.: Πρακτικά, επειδή ο Παντελής είναι και στο Ωδείο Αθηνών, κάνουμε κι άλλα πράγματα, ξεχωριστά. Στη μουσική είμαστε μαζί, αλλά και χώρια.
 |
| Ο Μιχάλης και ο Παντελής Καλογεράκης (φώτο: Αντώνης Μποσκοΐτης) |
Ισχύει αυτός ο περιβόητος ψυχικός δεσμός των διδύμων, που μπορεί να μην υπάρχει σε άλλα αδέρφια;
Μ.Κ.: Από την πρώτη μέρα της γέννησης μας είμαστε μαζί. Δε νομίζω ότι δε θα ίσχυε αυτό και για αδέρφια που δεν έχουν μεγάλη διαφορά ηλικιακά και που περνάνε μαζί το χρόνο τους. Δεν είναι ότι πλανάται κάτι μαγικό στο σύμπαν και μας συνδέει...
Π.Κ.: Σίγουρα το κοινό DNA και το ότι ήμασταν μαζί στην κοιλιά της μάνας μας κάτι σημαίνουν. Εγώ θα το επισήμαινα στην επικοινωνία μας πάνω στη σκηνή, που δεν γνωρίζω αν θα την είχαν άλλα αδέρφια.
Μ.Κ.: Έχει δίκιο ο Παντελής! Υπήρξαν παραστάσεις μας, στις οποίες δεν κάναμε καν πρόβα. Μπορούμε να κάνουμε αλλαγές πάνω σ' ένα κομμάτι μόνο με ένα βλέμμα, χωρίς να χρειάζεται να το συζητάμε περαιτέρω.
Νιώθετε αισθητικά συγγενείς των αδερφών Κατσιμίχα, των διδύμων προκατόχων σας στο ελληνικό τραγούδι;
Μ.Κ.: Αισθητικά νιώθουμε συγγενείς όχι μόνο με τους Κατσιμιχαίους, αλλά και με πολλούς άλλους. Πολύ κοντά μας είναι ο Σαββόπουλος με το Φορτηγό και η Πλάτωνος με το Σαμποτάζ. Όταν πρωτακούσαμε το Σαμποτάζ δεν πιστεύαμε στ' αυτιά μας, πιστεύουμε ακόμα πως η Ελλάδα δεν είναι μέχρι σήμερα έτοιμη για ν' ακούσει ένα τέτοιο έργο! Μας επηρέασαν ακόμη ο Χατζιδάκις, ένα πολύ γλυκό καμπανάκι, και μουσικοί απ' έξω, τζαζίστες κυρίως, ο Thelonius Monk και ο Cole Porter!
Και απ' όλα αυτά τα ακούσματα, ποια είναι τα ψήγματα τους στη δική σας μουσική;
Π.Κ.: Εμάς μας έχουν επηρεάσει πιο πολύ οι ποιητές, παρά οι μουσικοί.
Μ.Κ.: Έχουμε τις στιγμές μας, όπου μπορούν να εμφανιστούν ένας Σαββόπουλος, ένας Μικρούτσικος, ένας Χατζιδάκις κι ένας Θεοδωράκης. Εκεί γύρω ''παίζουμε'' κι αυτό βλέπω απ' τις μουσικές μου δηλαδή. Τελευταία με βλέπω επηρεασμένο κι από τον Leonard Cohen.
Μα, μου τό'πε κι αυτό η Φαραντούρη, ότι στον Παρνασσό θα παίξετε το ''Hallelujah'' του Cohen και το ''Mr. Tambourine man'' του Bob Dylan! Το τελευταίο, μάλιστα, μου το τραγούδησε κι από το τηλέφωνο.
Π.Κ.: Είναι απίστευτη η Φαραντούρη, το πόσο της αρέσει να τραγουδάει, πόσο της αρέσει αυτό που κάνει! Τραγουδάει όλη την ώρα!
Μ.Κ.: Έχει και τρομερό χιούμορ η Φαραντούρη, μοναδικό!
Τι εννοούσατε όμως πριν με τις επιρροές από ποιητές και όχι από μουσικούς;
Μ.Κ.: Εμένα, ας πούμε, με έχει επηρεάσει πολύ ο Pessoa στην επιλογή κι άλλων ποιημάτων που θα μελοποιούσα. Επίσης, θα μπορούσα να πω ότι ειδικά ο Μικρούτσικος μας είχε επηρεάσει πολύ στις πρώτες μελοποιήσεις μας.
Νιώθετε ότι κάνετε κάτι διαφορετικό συγκριτικά, λόγου χάριν, με την τάση που επικρατεί μιας μίξης, αν θέλετε, του λαϊκού τραγουδιού με το pop ιδίωμα;
Π.Κ.: Εγώ δε νομίζω ότι μπορούμε να κατατάξουμε τα τραγούδια μας και όποτε μας ρωτάνε τι μουσική παίζουμε, δυσκολευόμαστε να απαντήσουμε. Απλά περιγράφουμε τι ακριβώς κάνουμε στα live μας. Θυμάμαι, όταν ήμουν μικρότερος, φανταζόμουν όλα τα κομμάτια του Μιχάλη με ηλεκτρονικούς ήχους. Το ότι τελικά βγαίνουμε εγώ, ο Μιχάλης και μία κιθάρα είναι θέμα μέσου, δηλαδή αυτά έχουμε, μ' αυτά παίζουμε.
Μ.Κ.: Οι παραστάσεις μας βασίζονται πάρα πολύ στο λόγο. Επειδή ο Παντελής σπουδάζει και στη δραματική σχολή του Ωδείου Αθηνών, εμπεριέχουν πολύ την απαγγελία. Δεν είναι απλά δυο παιδιά που τραγουδάνε με μία κιθάρα. Κατά βάση δουλεύουμε πάνω σε ποιήματα, όπως στην ποιητική σύνθεση ''Barbara'' του Prevert, όπου το αντιμετωπίζουμε σαν project, αφού εκεί μέσα ο Παντελής απαγγέλλει εμβόλιμα ποιήματα του Pessoa ή του Εμπειρίκου, της Γώγου και άλλων ποιητών. Μοιάζει ένα live μας σαν μια μικρή παράσταση.
Αν ο Παντελής δεν είχε το σαράκι του ηθοποιού, θα το κάνατε όλο αυτό που μου λέτε;
Π.Κ.: Από μικρός ήθελα να γίνω ηθοποιός και ο Μιχάλης τραγουδοποιός και τώρα όλο αυτό έγινε ένα πάντρεμα. Από τότε που μπήκα στο Ωδείο όλο και βελτιώνεται το θέμα του λόγου. Πιο πριν ήταν πιο άναρχη η κατάσταση, τώρα φτιάχνουμε μια ολόκληρη ιστορία, ένα concept.
Μ.Κ.: Μέσω του θεάτρου ο Παντελής βρήκε ένα τρόπο για το πώς θα υπάρχει στη σκηνή.
Από τις μέχρι τώρα παραστάσεις σας έχει περάσει πολύς κόσμος. Πως φτάνουν στ' αυτιά σας οι κριτικές τους;
Μ.Κ.: Καλά είναι τα περισσότερα σχόλια, βλέπουμε ότι αρέσει αυτό που κάνουμε. Το σημαντικότερο είναι να είμαστε ειλικρινείς και ποτέ να μην παίζουμε κάπου χωρίς να θέλουμε να το κάνουμε. Με τον Παντελή δεν παίζουμε συχνά και αν εξαιρέσουμε τις τέσσερις αυτές παραστάσεις με τη Φαραντούρη, κάναμε ένα live το δίμηνο ή το μήνα.
Ε, καλά είναι, εδώ άλλοι ετοιμάζουν ολόκληρους μήνες ένα και μοναδικό live τους...
Μ.Κ.: Σωστά, αλλά εμείς παίζουμε και πολύ στο σπίτι μας. Στο σαλόνι του σπιτιού μας!
Μόνοι σας ή παρουσία φίλων σας;
Μ.Κ.: Και μόνοι μας και παρουσία φίλων μας και ανθρώπων που θέλουμε να τους δείξουμε το υλικό μας. Ψάχνουμε να βρούμε μέρη οικεία προς εμάς για να είμαστε όσο το δυνατόν πιο ειλικρινείς και άμεσοι. Αν εσύ είσαι ειλικρινής, σίγουρα θα του αρέσει του άλλου!
Π.Κ.: Αν το κίνητρο σου είναι η ανάγκη σου να εκφραστείς και όχι να φανείς, να κάνεις επίδειξη ή να βγάλεις λεφτά, ο άλλος το εισπράττει και το επικροτεί.
Πάντως, το να παίζεις σε κόσμο στο σαλόνι του σπιτιού σου, αφενός είναι λίγο εστέτ ως κίνηση, αφετέρου δείχνει πως δεν έχετε ιδιαίτερη ανάγκη βιοπορισμού. Έχω λάθος;
Μ.Κ.: Ουσιαστικά αυτό γίνεται επειδή ακόμα δεν είμαστε ''ψημένοι'' στο χώρο. Πριν δυο χρόνια θα ήταν αδιανόητο να πούμε στον άλλον ''Έλα και δώσε λεφτά για να μας ακούσεις''. Ανεπαίσθητα προέκυψε αυτό με το σαλόνι, για να σταθούμε στα πόδια μας και να λέμε ''Τώρα θα βγούμε κανονικά να εκτεθούμε''.
Π.Κ.: Στα live μας, επίσης, δε λέμε διασκευές, αλλά μόνο τα δικά μας τραγούδια. Καταλαβαίνεις πως δεν είναι εύκολο για ένα μαγαζί να μας κλείσει. Προς το παρόν, ζούμε είτε με άλλες δουλειές...
Όπως;
Μ.Κ.: Έχουμε δουλέψει και οι δύο στα ΕΛΤΑ στο ''Ελευθέριος Βενιζέλος''. Τρελή δουλειά! Κυλιόμενο οχτάωρο! Να δουλεύεις 7 το πρωί με 3 το μεσημέρι ή το ανάποδο. Ήταν ένας Φλεβάρης πρόπερσι που δουλεύαμε, απίστευτος χιονιάς...Μετά μπορεί να δουλεύουμε σε κάνα ξενοδοχείο ή σε καμιά καφετέρια στην Κρήτη για τα προς το ζειν. Έχουμε κάνει και διαφήμιση με τον Παντελή μαζί, σπικάζ βασικά.
Π.Κ.: Στηρίζει βέβαια και η οικογένεια, όποτε και όπως μπορούν. Δεν είναι άνεργοι οι δικοί μας κι αυτό είναι καλό, αλλά σίγουρα αν ήμασταν από εύπορη οικογένεια θα είχαμε λύσει ένα σοβαρό θέμα, πάρα πολύ σοβαρό για τον καθένα.
Μένετε μόνοι σας, μαζί;
Μ.Κ.: Μένουμε στο κέντρο της Αθήνας κι οι δυο μαζί, μόνοι μας, με τις δύο γάτες μας.
Οι γονείς σας έχουν σχέση με το λόγο και την ποίηση;
Π.Κ.: Μεγάλη! Είναι και οι δύο δάσκαλοι, καθηγητές. Έχουν τεράστια βιβλιοθήκη από φοιτητές που ήταν. Η σχέση τους με τη μουσική είναι σαν τη δικιά μας σήμερα. Έχουμε βέβαια κι ένα μικρότερο αδερφό, τον Νικόλα, 13 ετών στα 14, ο οποίος μας περνάει ένα κεφάλι, ένας κούκλος είναι, που ευτυχώς δεν ασχολείται με τη μουσική.
Γιατί ''ευτυχώς'';
Μ.Κ.: Είναι απλός άνθρωπος. Εμείς που ασχολούμαστε τώρα με την τέχνη είμαστε και λίγο σαλταρισμένοι. Το να κάνεις τέχνη είναι σα να ψάχνεις να βρεις τι κρύβεται πίσω απ' αυτό που δε βλέπεις. Δεν ασχολείσαι και πολύ με το τι συμβαίνει εδώ δίπλα σου. Ο αδερφός μας, ίσως επειδή έφαγε τα τρελά τα δικά μας από νωρίς στη ζωή του, είπε ''Ας κάτσω να σοβαρευτώ''.
Είναι πιστός ακροατής σας;
Π.Κ.: Είναι, είναι! Δε θα ξεχάσω που όταν ήταν πέντε ετών, εμείς παίζαμε μουσική κι αυτός κοιμόταν παραδίπλα μας. Είμαστε μεγαλύτεροι του ακριβώς δέκα χρόνια και δέκα μέρες.
Πείτε μου τώρα για το πώς φτάσατε στην τωρινή σύμπραξη σας με τη Μαρία Φαραντούρη.
Μ.Κ.: Πήγαμε με τον Παρασκευά και τη βρήκαμε. Το να πεις βέβαια σε κάποιον ότι αποτελεί όνειρο να συνεργάζεσαι με τη Φαραντούρη ακούγεται πολύ κλισέ. Απ' την άλλη, η Φαραντούρη είναι η Φαραντούρη, αυτή που είναι!
Που μπορεί όμως - ντρέπομαι που το λέω - να μην τη γνωρίζει καν ένα παιδί άλλο στην ηλικία σας...
Μ.Κ.: Δίκιο έχεις. Εμείς τη Φαραντούρη τη λατρεύουμε. Όταν μας ρώτησε ο Παρασκευάς με ποιον καλλιτέχνη θα θέλαμε να συνεργαστούμε, θα μπορούσαμε να του πούμε ένα όνομα πιο ''κάτω'' απ' της Φαραντούρη ή πιο κοντά σε μας ηλικιακά. Για μας επομένως η λέξη ''τραγούδι'' ήταν απόλυτα δεμένη με τη Φαραντούρη.
Γνωρίζετε άραγε ότι οι αδερφοί Κατσιμίχα της είχαν πάει κάποτε τα ''Ζεστά Ποτά'' τους για να τα τραγουδούσε εκείνη;
Π.Κ.: Ναι, μας τό'χει πει η ίδια. Γενικά με τις δισκογραφικές έχουν αλλάξει οι συνθήκες. Σήμερα ο καθένας μπορεί να συνεργαστεί με τον οποιονδήποτε χωρίς περιορισμούς κι αυτό μόνο καλό είναι. Και το internet μού φαίνεται πια τόσο καθοριστικό στη ζωή!
Μ.Κ.: Βλέπεις να συνεργάζονται χορευτής με μουσικό και ηθοποιό. Εδώ η Πειραματική Σχολή του Εθνικού ανέβασε παράσταση με μετανάστριες ή με καθαρίστριες, αν τα λέω σωστά. Υπάρχει μεγάλη καλλιτεχνική ελευθερία σήμερα.
Η μελοποίηση είναι πολιτική πράξη;
Π.Κ.: Η τέχνη είναι πολιτική ούτως ή άλλως και επιπλέον το ποίημα είναι πολιτικό κατασκεύασμα. Π.χ. ένα τραπέζι δεν ποιείται πολιτικά, ένα ποίημα όμως, ακόμα και το πιο ερωτικό, είναι πολιτικό.
Μ.Κ.: Ο Παντελής το λέει με την έννοια ότι αν κάνω εγώ κάτι καλά που θα προσφέρει στον άλλον, αυτό είναι αυτομάτως πολιτικό. Κάνεις καλό στην κοινωνία κι αυτό είναι το ζητούμενο. Κάθε ον είναι πολιτικό, κάθε πράξη είναι πολιτική, χωρίς σύνδεση με τα κόμματα, αλλά μόνο με το κοινό όφελος.
Βγήκατε από την 4η Ακρόαση της Μικρής Άρκτου. Έχετε επαφές με τα άλλα παιδιά, αισθάνεστε σαν μια οικογένεια;
Μ.Κ.: Όταν κάποιοι άνθρωποι μαζεύονται κι έχουν κοινό στόχο, εκεί βρίσκεται η ουσία της ύπαρξης. Ακόμη και τώρα που δε βρισκόμαστε συχνά, ξέρουμε πως έχουμε ο ένας το πιο αισιόδοξο χαμόγελο του άλλου. Έχουμε δουλέψει αρκετά με τον Σπύρο Λούκο και τη μπάντα του, όπως και με τον Απόστολο Κίτσο, που συνεργαστήκαμε στο προηγούμενο άλμπουμ μας. Σημαντικό είναι να πούμε ότι υπάρχει πάρα πολύς κόσμος απ' όλες τις τέχνες που έχει βρει τον τρόπο του να εκφράζεται όμορφα πάνω στα πράγματα. Μπορεί να μην τα ξέρουμε τα παιδιά αυτά, αλλά είναι τρομερό σφάλμα να λέμε ''Δεν γίνεται τίποτα'' ή ''Δεν παράγεται τέχνη σήμερα''.
Ενημερώνεστε για τις νέες δισκογραφικές κυκλοφορίες;
Π.Κ.: Όσο προλαβαίνουμε. Εγώ δεν έχω σχεδόν καθόλου χρόνο λόγω του Ωδείου, αλλά ενημερώνομαι πιο πολύ για το τι συμβαίνει στα βιβλία. Συχνά στο διάλειμμα από το Ωδείο ή μετά από το Ωδείο, θέλω να ακούσω κάτι συγκεκριμένο που με ηρεμεί. Ακούω Patti Smith, ας πούμε, που εμένα με ηρεμεί.
Δε μιλάω για Patti Smith, βρε παιδιά, αλλά για τα καθ'ημάς.
Μ.Κ.: Εγώ λάτρεψα κυριολεκτικά, έπαθα σοκ με την ''Καλλιθέα'', τον τελευταίο δίσκο του Φοίβου Δεληβοριά. Ακούω αρκετά πράγματα και με ενδιαφέρει να ακούω κιόλας. Υπάρχει κι ο Θέμος Σκανδάμης που θεωρώ ότι είναι μεγάλος ποιητής από στιχουργικής άποψης!
Π.Κ.: Ο The Boy είναι ένας τραγουδοποιός που εμένα μου αρέσει πάρα πολύ. Το 2011 είχα πάει σε 12 συναυλίες που είχε κάνει! Μου αρέσει η μουσική του και ειδικά στα αγγλικά του τραγούδια με τη Mary, αυτό το τέρας ερμηνείας, είχα πάθει την πλάκα μου!
Θεωρείτε ότι παίζεστε από τα ραδιόφωνα;
Μ.Κ.: Τα ραδιόφωνα τώρα μας παίζουν όσο μπορούν. Εμείς κάνουμε εκπομπές σε έναν ιντερνετικό σταθμό, τον boemradio. Ξέρεις, τα ραδιόφωνα λειτουργούν πλέον και μ' ένα δικό τους τρόπο.
Π.Κ.: Θυμάμαι μια φορά στην Κρήτη που μπαίνουμε στο αυτοκίνητο της μαμάς και έπαιζε Δεύτερο. Ακούσαμε το Αυτοί παιδί μου δεν και μού'κανε τρομερή εντύπωση, γιατί πάντα στο σπίτι ακούγαμε ραδιόφωνο και Δεύτερο Πρόγραμμα.
Οι δικοί σας μένουν μόνιμα στην Κρήτη;
Μ.Κ.: Ναι, στο νότιο Ηράκλειο κι αυτό μας έχει σώσει, καθώς πηγαινοερχόμαστε τακτικά. Εγώ ένιωσα ανανεωμένος που πήγα για δυο μέρες την προηγούμενη εβδομάδα.
Αν σας ρωτούσα από ποιους απαρτίζεται το κοινό σας;
Μ.Κ.: Υπάρχουν της ηλικίας μας παιδιά, μεγαλύτεροι, τριαντάρηδες κι εκεί μπορείς να δεις νά'ρχεται κι ένας ποιητής 70 ετών. Μεγάλη μας χαρά, ας πούμε, που ο Μιχάλης Γκανάς έρχεται στα live μας. Το κοινό αλλάζει ανάλογα με το που παρουσιάζουμε τη δουλειά μας. Εμείς απ' τα πρώτα χρόνια που ήρθαμε στην Αθήνα παίζαμε σε ποιητικές εκδηλώσεις, συνοδεύοντας διάφορους ποιητές. Αυτό γινόταν κατά κόρον πριν μπλεχτούμε με τη Μικρή Άρκτο.
Και πως προέκυψε όλο αυτό;
Μ.Κ.: Είχε έρθει ο Γκανάς στην Κρήτη για μία παρουσίαση του κι εμείς του κάναμε έκπληξη, σκάσαμε χωρίς να μας ξέρει κι είπαμε τρία κομμάτια του. Αμέσως μας είπε να έρθουμε στην Αθήνα και να γνωριστούμε γι' αυτόν το σκοπό.
Π.Κ.: Μετά τον Μιχάλη Γκανά ακολούθησαν ποιητές σαν τον Μοσχοβάκο, την Αγγελάκη - Ρουκ, τον Ντίνο Χιώτη, τον Γιάννη Στίγκα και του Περοδασκαλάκη. Η ακτίνα δηλαδή διευρύνθηκε.
Άρα θα λέγατε ότι ένας άνθρωπος που σας έχει βοηθήσει πολύ στο ξεκίνημα σας είναι ο Μιχάλης Γκανάς...
Μ.Κ.: Με τον Μιχάλη Γκανά παίξαμε πολύ σε Ναύπλιο, Θεσσαλονίκη και αλλού. Υπήρξαν πολλοί άνθρωποι που μας βοήθησαν. Η πρώτη γυναίκα που μας ώθησε στην ποίηση ήταν μία δασκάλα μας, η Ντιάνα Μανουρά, ουσιαστικά μ' αυτήν έγινε η αρχή των πάντων.
Π.Κ.: Λογικό θα ήταν να μας ''σπρώξει'' προς τα κει μια καθηγήτρια, αλλά η Μανουρά λειτούργησε λίγο out of the blue. Έδωσε αρχικά στον Μιχάλη κάποια ποιήματα, επειδή ήξερε ότι παίζει κιθάρα, με αφορμή μια σχολική γιορτή. Ο Μιχάλης της πήγε εφτά έτοιμα τραγούδια, απ' τα οποία δύο είναι και μεσ' στο δίσκο μας τώρα.
Μ.Κ.: Το κομμάτι σε ποίηση Μηνά Δημάκη που το γράψαμε στα 16 μας! Σ' αυτό αναφερόμουν πριν που έλεγα για τις επιρροές από Θάνο Μικρούτσικο. Η Ντιάνα, επίσης, ήταν εκείνη που μας ειδοποίησε ότι έρχεται στην Κρήτη ο Μιχάλης Γκανάς κι εγώ δεν τον ήξερα, πέραν του τραγουδιού Μικρός Τιτανικός που είχαν κάνει με τον Μαχαιρίτσα. Το τρομερό, λοιπόν, είναι ότι η ζωή μας ρέει χωρίς εμείς να έχουμε κινήσει ιδιαιτέρως τα νήματα. Έτυχε να αρέσουμε του Γκανά και να μας καλέσει και σ' άλλες εκδηλώσεις. Έτυχε ακόμη να ξεχωρίσουμε στην Ακρόαση της Μικρής Άρκτου χωρίς καν να θυμόμαστε πότε είχαμε στείλει τα κομμάτια μας. Με κάποιο τρόπο, δια μαγείας σχεδόν, κινούνται τα πράγματα.
Θα σας πω κάτι τώρα: Μέσα στα ποιήματα όλων των μεγάλων λογοτεχνών και ποιητών, από τον Pessoa μέχρι τον Brecht, δε φαίνεται και λίγο σαν θράσος να δημοσιοποιείτε και ένα δικό σας ποίημα, το Λουκάνικο Μπέρι; Πως σας ήρθε;
Μ.Κ.: Ποιητικός λόγος μπορεί να προέρχεται και από το απόσπασμα μιας εφημερίδας που θα το μελοποιήσουμε και θα το κάνουμε τραγούδι.
Ναι, αλλά εδώ ''παίζετε'' με ονόματα.
Π.Κ.: Εγώ που τό'γραψα το ποίημα, ομολογώ πως δεν το σκέφτηκα καθόλου αυτό. Οι ποιητές για μένα αγγίζουν την αθανασία και γι' αυτό θα δεις τον άλλον να γράφει μεσ' στη φυλακή ή κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες. Δε μπορώ επομένως να το δω σαν ''ονόματα'', αλλά σαν μία ιδέα. Πραγματικά το ποίημα είναι μια ειλικρινής κατασκευή, αυτό και τίποτα άλλο. Αν ο Μιχάλης μελοποιούσε κάτι άλλο δικό μου, μπορεί να μην τό'κανα. Το συγκεκριμένο, όμως, επειδή το δούλευα για χρόνια, τό'θελα να γίνει.
Μ.Κ.: Επιπλέον, το Λουκάνικο Μπέρι μαζί με άλλα τρία κομμάτια από το δίσκο, επιβεβαιώνουν αυτό που λέγαμε στην αρχή για τη σοβαροφάνεια. Εμένα με ενοχλεί να ακούω κάποιον να λέει ''Μελοποίησα Pessoa'' και να νομίζει ότι είναι Pessoa...Δε με νοιάζει το όνομα, το ποίημα με ενδιαφέρει. Και, ειλικρινά, θα μπορούσαμε νά'χαμε μελοποιήσει και ένα ποίημα του φούρναρη της γειτονιάς ή ενός κτίστη. Η κατασκευή είναι το θέμα!
Η επιλογή του ποιήματος του Γιάννη Ευθυμιάδη πώς έγινε; Είναι ένας νέος σχετικά ποιητής που απασχολεί τη δισκογραφία.
Μ.Κ.: Στον Ευθυμιάδη φτάσαμε μέσω της Μικρής Άρκτου που είχε εκδώσει ποιήματα του. Το δικό του ποίημα που το κάναμε μπαλάντα είναι από τα αγαπημένα τραγούδια της Φαραντούρη! Τα Σύννεφα και τα Πατώματα!
Βιοπορίζεστε από τη μουσική;
Μ.Κ.: Τώρα στις παραστάσεις στον Παρνασσό θα πληρωθούμε και καλά κιόλας. Ξέρεις, παίζαμε σε εκδηλώσεις εκτός Αθηνών, μας έλεγαν ''Τι λεφτά θέλετε;'', απαντούσαμε με ένα πολύ μικρό ποσό κι όταν τελείωνε η παράσταση, μας λέγανε ''Δεν έχουμε να σας πληρώσουμε''...Πολλά τέτοια μας έχουν συμβεί, ώστε απ' τη στιγμή που μας λέει η Μαρία Φαραντούρη ''Ελάτε να παίξουμε μαζί'', εμάς να μη μας νοιάζει καθόλου το οικονομικό. Κι όμως, όταν η ίδια μας λέει ότι θα πληρωθούμε, αυτό είναι το πιο καταπληκτικό!
Ποιοι μουσικοί θα σας συνοδεύσουν;
Π.Κ.: Θά'μαστε μαζί με τον Τάκη Φαραζή στο πιάνο, τον David Lynch στα πνευστά και τον Κωνσταντίνου στο μπάσο. Λιτή ορχήστρα, αλλά έχουμε πάθει σοκ με τέτοιους μουσικούς δίπλα μας!
Μ.Κ.: Όταν πήγαμε στην πρώτη πρόβα, επειδή κλαίω κι εύκολα, προσπαθούσα να μην κλάψω από συγκίνηση. Φαντάσου τώρα αυτούς να παίζουν το Λουκάνικο Μπέρι! Ήθελα να σταματήσω την πρόβα και να τους χειροκροτήσω! Δεν το καταλαβαίνει κανείς πόσο ευτυχισμένοι νιώθουμε που παίζουμε μ' αυτούς τους μουσικούς!
Το καταλαβαίνω, αλλά έτσι που το πάτε, μπορεί ο επόμενος δίσκος σας να είναι με τον Φαραζή ή και με τον Lynch, τά'χετε δει όλα, που λένε.
Μ.Κ.: Μπορεί, δεν αποκλείεται, μα αν σκεφτείς πέρσι που δεν είχαμε καν ετοιμάσει το τραγούδι με τη Μαρία...Και μέσα σε εννιά μήνες βγαίνουμε σε συναυλίες στον ''Παρνασσό'' με τη Φαραντούρη, τον Φαραζή, τον Lynch και τον Κωνσταντίνου! Ένα όνειρο δηλαδή που πραγματοποιείται.
Κάνετε κάτι άλλο αυτόν τον καιρό, γράφετε;
Μ.Κ.: Γράφω διαρκώς. Αυτά τα 13 κομμάτια του δίσκου προέκυψαν κατόπιν προσεχτικής επιλογής. Υπάρχει πολύ υλικό, αφού, όπως είπα, οι παραστάσεις μας περιλαμβάνουν μόνο δικά μας τραγούδια μελοποιημένης ποίησης. Αυτή την περίοδο ασχολούμαστε πολύ με τον Ανδρέα Εμπειρίκο.
''Στριφνός'' ποιητής ως προς τη μελοποίηση. Πως θα τα ''καταφέρετε'';
Μ.Κ.: Εμένα με απελευθερώνει πολύ ο ελεύθερος στίχος του. Η ομοιοκαταληξία και ο ρυθμός συνήθως με εγκλωβίζουν κάπως στις μελοποιήσεις.
Πόσο πιστεύετε στον παράγοντα τύχη;
Π.Κ.: Δε μπορώ να διαχωρίσω την ''τύχη'' από τη ''μοίρα''. Δε θυμάμαι τώρα ποιος αρχαίος Έλληνας είχε πει ότι η Μοίρα είναι ο Χαρακτήρας του ανθρώπου. Τελικά, τύχη - μοίρα - χαρακτήρας - επιλογές συνδέονται πολύ μεταξύ τους, σα να βρέχεται το ένα και να ποτίζονται όλα τα άλλα.
Όταν είστε ερωτευμένοι, εμπνέεστε περισσότερο;
Μ.Κ.: Εκτός από τη μουσική, εμένα μ' αρέσει και να ζωγραφίζω. Ζωγραφίζω αρκετά και γράφω λίγο. Όταν είμαι ερωτευμένος δεν ασχολούμαι με το τραγούδι, αλλά με τη ζωγραφική. Όταν είμαι ερωτευμένος, πονάω ή όταν γενικά συμβαίνουν μέσα μου διάφορα έντονα, το διοχετεύω όλο στη ζωγραφική!
Π.Κ.: Εμένα πάλι μ' αρέσει να τραγουδάω. Τραγουδάω συνέχεια ως και στους διαδρόμους του Ωδείου Αθηνών. Επειδή τυχαίνει νά'μαι και ερωτευμένος, δε θέλω να σταματήσω να τραγουδάω και γι' αυτό δε θέλω να σταματάνε και τα live μας. Θέλω να τραγουδάω για ώρες ολόκληρες!
Πείτε μου κάτι που θα θέλατε και δεν το ρώτησα εγώ. Ότι γουστάρετε!
Μ.Κ.: Να μην ξεχάσουμε να αναφέρουμε και τη Μάρθα Φριντζήλα, η οποία επίσης μας έχει σταθεί. Ασχολείται αποκλειστικά με το θέατρο τώρα κι αν έκανε πολύ τραγούδι, το έκανε για να στηρίξει το Baumstrasse, τον δικό της χώρο.
Π.Κ.: Ο νέος κόσμος προτιμά ν' ακούει πράγματα πού'ναι κοντά στην ηλικία του. Τον ενδιαφέρει αυτό, θέλει κάποιον να τα ''χώνει'' και να εκφράζεται εκ μέρους του. Πιστεύω πως η Φαραντούρη θα απαντούσε πολύ καλύτερα στο ενδεχόμενο ερώτημα του τι γίνεται σήμερα με το ελληνικό τραγούδι.
Σας ευχαριστώ πολύ γι' αυτή την κουβέντα, εύχομαι κάθε επιτυχία στον ''Παρνασσό'' και καλή συνέχεια!
Μ. & Π.Κ.: Εμείς ευχαριστούμε πολύ!
Γιατί ''ευτυχώς'';
Μ.Κ.: Είναι απλός άνθρωπος. Εμείς που ασχολούμαστε τώρα με την τέχνη είμαστε και λίγο σαλταρισμένοι. Το να κάνεις τέχνη είναι σα να ψάχνεις να βρεις τι κρύβεται πίσω απ' αυτό που δε βλέπεις. Δεν ασχολείσαι και πολύ με το τι συμβαίνει εδώ δίπλα σου. Ο αδερφός μας, ίσως επειδή έφαγε τα τρελά τα δικά μας από νωρίς στη ζωή του, είπε ''Ας κάτσω να σοβαρευτώ''.
Είναι πιστός ακροατής σας;
Π.Κ.: Είναι, είναι! Δε θα ξεχάσω που όταν ήταν πέντε ετών, εμείς παίζαμε μουσική κι αυτός κοιμόταν παραδίπλα μας. Είμαστε μεγαλύτεροι του ακριβώς δέκα χρόνια και δέκα μέρες.
 |
| Η Μαρία Φαραντούρη με τον Μιχάλη και τον Παντελή Καλογεράκη |
Μ.Κ.: Πήγαμε με τον Παρασκευά και τη βρήκαμε. Το να πεις βέβαια σε κάποιον ότι αποτελεί όνειρο να συνεργάζεσαι με τη Φαραντούρη ακούγεται πολύ κλισέ. Απ' την άλλη, η Φαραντούρη είναι η Φαραντούρη, αυτή που είναι!
Που μπορεί όμως - ντρέπομαι που το λέω - να μην τη γνωρίζει καν ένα παιδί άλλο στην ηλικία σας...
Μ.Κ.: Δίκιο έχεις. Εμείς τη Φαραντούρη τη λατρεύουμε. Όταν μας ρώτησε ο Παρασκευάς με ποιον καλλιτέχνη θα θέλαμε να συνεργαστούμε, θα μπορούσαμε να του πούμε ένα όνομα πιο ''κάτω'' απ' της Φαραντούρη ή πιο κοντά σε μας ηλικιακά. Για μας επομένως η λέξη ''τραγούδι'' ήταν απόλυτα δεμένη με τη Φαραντούρη.
Γνωρίζετε άραγε ότι οι αδερφοί Κατσιμίχα της είχαν πάει κάποτε τα ''Ζεστά Ποτά'' τους για να τα τραγουδούσε εκείνη;
Π.Κ.: Ναι, μας τό'χει πει η ίδια. Γενικά με τις δισκογραφικές έχουν αλλάξει οι συνθήκες. Σήμερα ο καθένας μπορεί να συνεργαστεί με τον οποιονδήποτε χωρίς περιορισμούς κι αυτό μόνο καλό είναι. Και το internet μού φαίνεται πια τόσο καθοριστικό στη ζωή!
Μ.Κ.: Βλέπεις να συνεργάζονται χορευτής με μουσικό και ηθοποιό. Εδώ η Πειραματική Σχολή του Εθνικού ανέβασε παράσταση με μετανάστριες ή με καθαρίστριες, αν τα λέω σωστά. Υπάρχει μεγάλη καλλιτεχνική ελευθερία σήμερα.
Η μελοποίηση είναι πολιτική πράξη;
Π.Κ.: Η τέχνη είναι πολιτική ούτως ή άλλως και επιπλέον το ποίημα είναι πολιτικό κατασκεύασμα. Π.χ. ένα τραπέζι δεν ποιείται πολιτικά, ένα ποίημα όμως, ακόμα και το πιο ερωτικό, είναι πολιτικό.
Μ.Κ.: Ο Παντελής το λέει με την έννοια ότι αν κάνω εγώ κάτι καλά που θα προσφέρει στον άλλον, αυτό είναι αυτομάτως πολιτικό. Κάνεις καλό στην κοινωνία κι αυτό είναι το ζητούμενο. Κάθε ον είναι πολιτικό, κάθε πράξη είναι πολιτική, χωρίς σύνδεση με τα κόμματα, αλλά μόνο με το κοινό όφελος.
Βγήκατε από την 4η Ακρόαση της Μικρής Άρκτου. Έχετε επαφές με τα άλλα παιδιά, αισθάνεστε σαν μια οικογένεια;
Μ.Κ.: Όταν κάποιοι άνθρωποι μαζεύονται κι έχουν κοινό στόχο, εκεί βρίσκεται η ουσία της ύπαρξης. Ακόμη και τώρα που δε βρισκόμαστε συχνά, ξέρουμε πως έχουμε ο ένας το πιο αισιόδοξο χαμόγελο του άλλου. Έχουμε δουλέψει αρκετά με τον Σπύρο Λούκο και τη μπάντα του, όπως και με τον Απόστολο Κίτσο, που συνεργαστήκαμε στο προηγούμενο άλμπουμ μας. Σημαντικό είναι να πούμε ότι υπάρχει πάρα πολύς κόσμος απ' όλες τις τέχνες που έχει βρει τον τρόπο του να εκφράζεται όμορφα πάνω στα πράγματα. Μπορεί να μην τα ξέρουμε τα παιδιά αυτά, αλλά είναι τρομερό σφάλμα να λέμε ''Δεν γίνεται τίποτα'' ή ''Δεν παράγεται τέχνη σήμερα''.
Ενημερώνεστε για τις νέες δισκογραφικές κυκλοφορίες;
Π.Κ.: Όσο προλαβαίνουμε. Εγώ δεν έχω σχεδόν καθόλου χρόνο λόγω του Ωδείου, αλλά ενημερώνομαι πιο πολύ για το τι συμβαίνει στα βιβλία. Συχνά στο διάλειμμα από το Ωδείο ή μετά από το Ωδείο, θέλω να ακούσω κάτι συγκεκριμένο που με ηρεμεί. Ακούω Patti Smith, ας πούμε, που εμένα με ηρεμεί.
Δε μιλάω για Patti Smith, βρε παιδιά, αλλά για τα καθ'ημάς.
Μ.Κ.: Εγώ λάτρεψα κυριολεκτικά, έπαθα σοκ με την ''Καλλιθέα'', τον τελευταίο δίσκο του Φοίβου Δεληβοριά. Ακούω αρκετά πράγματα και με ενδιαφέρει να ακούω κιόλας. Υπάρχει κι ο Θέμος Σκανδάμης που θεωρώ ότι είναι μεγάλος ποιητής από στιχουργικής άποψης!
Π.Κ.: Ο The Boy είναι ένας τραγουδοποιός που εμένα μου αρέσει πάρα πολύ. Το 2011 είχα πάει σε 12 συναυλίες που είχε κάνει! Μου αρέσει η μουσική του και ειδικά στα αγγλικά του τραγούδια με τη Mary, αυτό το τέρας ερμηνείας, είχα πάθει την πλάκα μου!
Θεωρείτε ότι παίζεστε από τα ραδιόφωνα;
Μ.Κ.: Τα ραδιόφωνα τώρα μας παίζουν όσο μπορούν. Εμείς κάνουμε εκπομπές σε έναν ιντερνετικό σταθμό, τον boemradio. Ξέρεις, τα ραδιόφωνα λειτουργούν πλέον και μ' ένα δικό τους τρόπο.
Π.Κ.: Θυμάμαι μια φορά στην Κρήτη που μπαίνουμε στο αυτοκίνητο της μαμάς και έπαιζε Δεύτερο. Ακούσαμε το Αυτοί παιδί μου δεν και μού'κανε τρομερή εντύπωση, γιατί πάντα στο σπίτι ακούγαμε ραδιόφωνο και Δεύτερο Πρόγραμμα.
Οι δικοί σας μένουν μόνιμα στην Κρήτη;
Μ.Κ.: Ναι, στο νότιο Ηράκλειο κι αυτό μας έχει σώσει, καθώς πηγαινοερχόμαστε τακτικά. Εγώ ένιωσα ανανεωμένος που πήγα για δυο μέρες την προηγούμενη εβδομάδα.
Αν σας ρωτούσα από ποιους απαρτίζεται το κοινό σας;
Μ.Κ.: Υπάρχουν της ηλικίας μας παιδιά, μεγαλύτεροι, τριαντάρηδες κι εκεί μπορείς να δεις νά'ρχεται κι ένας ποιητής 70 ετών. Μεγάλη μας χαρά, ας πούμε, που ο Μιχάλης Γκανάς έρχεται στα live μας. Το κοινό αλλάζει ανάλογα με το που παρουσιάζουμε τη δουλειά μας. Εμείς απ' τα πρώτα χρόνια που ήρθαμε στην Αθήνα παίζαμε σε ποιητικές εκδηλώσεις, συνοδεύοντας διάφορους ποιητές. Αυτό γινόταν κατά κόρον πριν μπλεχτούμε με τη Μικρή Άρκτο.
Και πως προέκυψε όλο αυτό;
Μ.Κ.: Είχε έρθει ο Γκανάς στην Κρήτη για μία παρουσίαση του κι εμείς του κάναμε έκπληξη, σκάσαμε χωρίς να μας ξέρει κι είπαμε τρία κομμάτια του. Αμέσως μας είπε να έρθουμε στην Αθήνα και να γνωριστούμε γι' αυτόν το σκοπό.
Π.Κ.: Μετά τον Μιχάλη Γκανά ακολούθησαν ποιητές σαν τον Μοσχοβάκο, την Αγγελάκη - Ρουκ, τον Ντίνο Χιώτη, τον Γιάννη Στίγκα και του Περοδασκαλάκη. Η ακτίνα δηλαδή διευρύνθηκε.
 |
| Ο Μιχάλης Καλογεράκης (φώτο: Αντώνης Μποσκοΐτης) |
Άρα θα λέγατε ότι ένας άνθρωπος που σας έχει βοηθήσει πολύ στο ξεκίνημα σας είναι ο Μιχάλης Γκανάς...
Μ.Κ.: Με τον Μιχάλη Γκανά παίξαμε πολύ σε Ναύπλιο, Θεσσαλονίκη και αλλού. Υπήρξαν πολλοί άνθρωποι που μας βοήθησαν. Η πρώτη γυναίκα που μας ώθησε στην ποίηση ήταν μία δασκάλα μας, η Ντιάνα Μανουρά, ουσιαστικά μ' αυτήν έγινε η αρχή των πάντων.
Π.Κ.: Λογικό θα ήταν να μας ''σπρώξει'' προς τα κει μια καθηγήτρια, αλλά η Μανουρά λειτούργησε λίγο out of the blue. Έδωσε αρχικά στον Μιχάλη κάποια ποιήματα, επειδή ήξερε ότι παίζει κιθάρα, με αφορμή μια σχολική γιορτή. Ο Μιχάλης της πήγε εφτά έτοιμα τραγούδια, απ' τα οποία δύο είναι και μεσ' στο δίσκο μας τώρα.
Μ.Κ.: Το κομμάτι σε ποίηση Μηνά Δημάκη που το γράψαμε στα 16 μας! Σ' αυτό αναφερόμουν πριν που έλεγα για τις επιρροές από Θάνο Μικρούτσικο. Η Ντιάνα, επίσης, ήταν εκείνη που μας ειδοποίησε ότι έρχεται στην Κρήτη ο Μιχάλης Γκανάς κι εγώ δεν τον ήξερα, πέραν του τραγουδιού Μικρός Τιτανικός που είχαν κάνει με τον Μαχαιρίτσα. Το τρομερό, λοιπόν, είναι ότι η ζωή μας ρέει χωρίς εμείς να έχουμε κινήσει ιδιαιτέρως τα νήματα. Έτυχε να αρέσουμε του Γκανά και να μας καλέσει και σ' άλλες εκδηλώσεις. Έτυχε ακόμη να ξεχωρίσουμε στην Ακρόαση της Μικρής Άρκτου χωρίς καν να θυμόμαστε πότε είχαμε στείλει τα κομμάτια μας. Με κάποιο τρόπο, δια μαγείας σχεδόν, κινούνται τα πράγματα.
Μ.Κ.: Ποιητικός λόγος μπορεί να προέρχεται και από το απόσπασμα μιας εφημερίδας που θα το μελοποιήσουμε και θα το κάνουμε τραγούδι.
Ναι, αλλά εδώ ''παίζετε'' με ονόματα.
Π.Κ.: Εγώ που τό'γραψα το ποίημα, ομολογώ πως δεν το σκέφτηκα καθόλου αυτό. Οι ποιητές για μένα αγγίζουν την αθανασία και γι' αυτό θα δεις τον άλλον να γράφει μεσ' στη φυλακή ή κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες. Δε μπορώ επομένως να το δω σαν ''ονόματα'', αλλά σαν μία ιδέα. Πραγματικά το ποίημα είναι μια ειλικρινής κατασκευή, αυτό και τίποτα άλλο. Αν ο Μιχάλης μελοποιούσε κάτι άλλο δικό μου, μπορεί να μην τό'κανα. Το συγκεκριμένο, όμως, επειδή το δούλευα για χρόνια, τό'θελα να γίνει.
Μ.Κ.: Επιπλέον, το Λουκάνικο Μπέρι μαζί με άλλα τρία κομμάτια από το δίσκο, επιβεβαιώνουν αυτό που λέγαμε στην αρχή για τη σοβαροφάνεια. Εμένα με ενοχλεί να ακούω κάποιον να λέει ''Μελοποίησα Pessoa'' και να νομίζει ότι είναι Pessoa...Δε με νοιάζει το όνομα, το ποίημα με ενδιαφέρει. Και, ειλικρινά, θα μπορούσαμε νά'χαμε μελοποιήσει και ένα ποίημα του φούρναρη της γειτονιάς ή ενός κτίστη. Η κατασκευή είναι το θέμα!
Η επιλογή του ποιήματος του Γιάννη Ευθυμιάδη πώς έγινε; Είναι ένας νέος σχετικά ποιητής που απασχολεί τη δισκογραφία.
Μ.Κ.: Στον Ευθυμιάδη φτάσαμε μέσω της Μικρής Άρκτου που είχε εκδώσει ποιήματα του. Το δικό του ποίημα που το κάναμε μπαλάντα είναι από τα αγαπημένα τραγούδια της Φαραντούρη! Τα Σύννεφα και τα Πατώματα!
Βιοπορίζεστε από τη μουσική;
Μ.Κ.: Τώρα στις παραστάσεις στον Παρνασσό θα πληρωθούμε και καλά κιόλας. Ξέρεις, παίζαμε σε εκδηλώσεις εκτός Αθηνών, μας έλεγαν ''Τι λεφτά θέλετε;'', απαντούσαμε με ένα πολύ μικρό ποσό κι όταν τελείωνε η παράσταση, μας λέγανε ''Δεν έχουμε να σας πληρώσουμε''...Πολλά τέτοια μας έχουν συμβεί, ώστε απ' τη στιγμή που μας λέει η Μαρία Φαραντούρη ''Ελάτε να παίξουμε μαζί'', εμάς να μη μας νοιάζει καθόλου το οικονομικό. Κι όμως, όταν η ίδια μας λέει ότι θα πληρωθούμε, αυτό είναι το πιο καταπληκτικό!
Ποιοι μουσικοί θα σας συνοδεύσουν;
Π.Κ.: Θά'μαστε μαζί με τον Τάκη Φαραζή στο πιάνο, τον David Lynch στα πνευστά και τον Κωνσταντίνου στο μπάσο. Λιτή ορχήστρα, αλλά έχουμε πάθει σοκ με τέτοιους μουσικούς δίπλα μας!
Μ.Κ.: Όταν πήγαμε στην πρώτη πρόβα, επειδή κλαίω κι εύκολα, προσπαθούσα να μην κλάψω από συγκίνηση. Φαντάσου τώρα αυτούς να παίζουν το Λουκάνικο Μπέρι! Ήθελα να σταματήσω την πρόβα και να τους χειροκροτήσω! Δεν το καταλαβαίνει κανείς πόσο ευτυχισμένοι νιώθουμε που παίζουμε μ' αυτούς τους μουσικούς!
Το καταλαβαίνω, αλλά έτσι που το πάτε, μπορεί ο επόμενος δίσκος σας να είναι με τον Φαραζή ή και με τον Lynch, τά'χετε δει όλα, που λένε.
Μ.Κ.: Μπορεί, δεν αποκλείεται, μα αν σκεφτείς πέρσι που δεν είχαμε καν ετοιμάσει το τραγούδι με τη Μαρία...Και μέσα σε εννιά μήνες βγαίνουμε σε συναυλίες στον ''Παρνασσό'' με τη Φαραντούρη, τον Φαραζή, τον Lynch και τον Κωνσταντίνου! Ένα όνειρο δηλαδή που πραγματοποιείται.
 | ||
| Ο Παντελής Καλογεράκης (φώτο: Αντώνης Μποσκοΐτης) |
Μ.Κ.: Γράφω διαρκώς. Αυτά τα 13 κομμάτια του δίσκου προέκυψαν κατόπιν προσεχτικής επιλογής. Υπάρχει πολύ υλικό, αφού, όπως είπα, οι παραστάσεις μας περιλαμβάνουν μόνο δικά μας τραγούδια μελοποιημένης ποίησης. Αυτή την περίοδο ασχολούμαστε πολύ με τον Ανδρέα Εμπειρίκο.
''Στριφνός'' ποιητής ως προς τη μελοποίηση. Πως θα τα ''καταφέρετε'';
Μ.Κ.: Εμένα με απελευθερώνει πολύ ο ελεύθερος στίχος του. Η ομοιοκαταληξία και ο ρυθμός συνήθως με εγκλωβίζουν κάπως στις μελοποιήσεις.
Πόσο πιστεύετε στον παράγοντα τύχη;
Π.Κ.: Δε μπορώ να διαχωρίσω την ''τύχη'' από τη ''μοίρα''. Δε θυμάμαι τώρα ποιος αρχαίος Έλληνας είχε πει ότι η Μοίρα είναι ο Χαρακτήρας του ανθρώπου. Τελικά, τύχη - μοίρα - χαρακτήρας - επιλογές συνδέονται πολύ μεταξύ τους, σα να βρέχεται το ένα και να ποτίζονται όλα τα άλλα.
Όταν είστε ερωτευμένοι, εμπνέεστε περισσότερο;
Μ.Κ.: Εκτός από τη μουσική, εμένα μ' αρέσει και να ζωγραφίζω. Ζωγραφίζω αρκετά και γράφω λίγο. Όταν είμαι ερωτευμένος δεν ασχολούμαι με το τραγούδι, αλλά με τη ζωγραφική. Όταν είμαι ερωτευμένος, πονάω ή όταν γενικά συμβαίνουν μέσα μου διάφορα έντονα, το διοχετεύω όλο στη ζωγραφική!
Π.Κ.: Εμένα πάλι μ' αρέσει να τραγουδάω. Τραγουδάω συνέχεια ως και στους διαδρόμους του Ωδείου Αθηνών. Επειδή τυχαίνει νά'μαι και ερωτευμένος, δε θέλω να σταματήσω να τραγουδάω και γι' αυτό δε θέλω να σταματάνε και τα live μας. Θέλω να τραγουδάω για ώρες ολόκληρες!
Πείτε μου κάτι που θα θέλατε και δεν το ρώτησα εγώ. Ότι γουστάρετε!
Μ.Κ.: Να μην ξεχάσουμε να αναφέρουμε και τη Μάρθα Φριντζήλα, η οποία επίσης μας έχει σταθεί. Ασχολείται αποκλειστικά με το θέατρο τώρα κι αν έκανε πολύ τραγούδι, το έκανε για να στηρίξει το Baumstrasse, τον δικό της χώρο.
Π.Κ.: Ο νέος κόσμος προτιμά ν' ακούει πράγματα πού'ναι κοντά στην ηλικία του. Τον ενδιαφέρει αυτό, θέλει κάποιον να τα ''χώνει'' και να εκφράζεται εκ μέρους του. Πιστεύω πως η Φαραντούρη θα απαντούσε πολύ καλύτερα στο ενδεχόμενο ερώτημα του τι γίνεται σήμερα με το ελληνικό τραγούδι.
Σας ευχαριστώ πολύ γι' αυτή την κουβέντα, εύχομαι κάθε επιτυχία στον ''Παρνασσό'' και καλή συνέχεια!
Μ. & Π.Κ.: Εμείς ευχαριστούμε πολύ!
 |
| Selfie με τον Παντελή & τον Μιχάλη Καλογεράκη |
* Οι τραγουδοποιοί Μιχάλης & Παντελής Καλογεράκης εμφανίζονται στον ''Παρνασσό'' στις συναυλίες της Μαρίας Φαραντούρη που θα πραγματοποιηθούν τα Σάββατα 18 & 25 Φεβρουαρίου, 4 Μαρτίου και την Παρασκευή 10 Μαρτίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου