Η ΜΠΕΤΤΥ ΧΑΡΛΑΥΤΗ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ
ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ: ΜΑΡΙΑ ΦΑΡΑΝΤΟΥΡΗ, ZULFU LIVANELI, ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΕΡΡΗΣ
ΚΑΘΡΕΦΤΗΣ ΗΧΩΝ ΑΛΗΘΙΝΩΝ
Την ερμηνεύτρια Μπέττυ Χαρλαύτη τη γνωρίζω προσωπικά αρκετά χρόνια, τόσο από τις συναυλίες, όσο και από τη δισκογραφία. Στις μεν συναυλίες την έχω δει αρκετές φορές στο πλάι της Μαρίας Φαραντούρη, στη δε δισκογραφία ανατρέχω σε ένα CD που είχε κάνει με κομμάτια του Μιχάλη Σουγιούλ, αλλά και στη συμμετοχή της στη συλλογή τραγουδιών του ποιητή και στιχουργού Δημήτρη Λέντζου. Σήμερα έχουμε στα χέρια μας τη φωνή της σε δέκα θεοδωρακικά τραγούδια υπό τον τίτλο ''Η Μπέττυ Χαρλαύτη στον κόσμο του Μίκη Θεοδωράκη''. Επίσης γνωρίζω πόσο το συγκεκριμένο project απασχολούσε την ερμηνεύτρια την τελευταία διετία, έχοντας δώσει πολλές συναυλίες με τη Λαϊκή Ορχήστρα που φέρει το όνομα του μεγαλύτερου εν ζωή Έλληνα μουσικοσυνθέτη. Μπορεί και να ήμουν επιφυλακτικός προτού καν ακούσω το CD αυτό για αρκετούς λόγους, τους οποίους θα αναφέρω: Πρώτον, δεν υπάρχει Έλληνας τραγουδιστής - που λέει ο λόγος - που να μην έχει κάνει δίσκο με τραγούδια του Θεοδωράκη, από τον Μπάση και τον Πάριο μέχρι την Καλλιόπη Βέττα και τον Γιάννη Κότσιρα (μιλάω για β' εκτελέσεις πάντα). Δεύτερον, ομολογώ πως δεν μου πολυαρέσει που κάθε τραγούδι προσαρμόζεται στη φωνή του εκάστοτε ερμηνευτή, ενώ θά'πρεπε να συμβαίνει το αντίθετο: Ο ερμηνευτής να πλησιάζει τα τραγούδια και να αναμετριέται μαζί τους. Και τρίτον, στους δίσκους με επανεκτελέσεις προτιμώ τις λιτές, αποψάτες όμως, ενορχηστρώσεις. Για δες τώρα που η Χαρλαύτη κάνει την έκπληξη και μας χαρίζει ένα CD που ναι μεν δεν κομίζει καμία πρωτοτυπία απ' την άποψη του ρεπερτορίου, τι να την κάνεις όμως την πρωτοτυπία αφού εν μέσω των γνωστών επανεκτελέσων (''Το γελαστό παιδί'', '' Άσμα Ασμάτων'', ''Χαθήκανε τόσο νωρίς'' κ.λπ.) ακούμε τα δύο ολοκαίνουργια τραγούδια που της χάρισε με τη σειρά του ο Μίκης Θεοδωράκης:
Το ''Θέλω να τραγουδήσω (Με το αίμα)'' σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου και τη ''Θάλασσα πλατιά'' σε στίχους του συνθέτη. Το πρώτο είναι ένα λαϊκότροπο τραγούδι με τις αισθαντικές εικόνες που δημιούργησε και πάλι ο Λευτέρης Παπαδόπουλος: Θέλω να γίνω δέντρο να σαλέψω/ μ' όλα μου τα κλαριά μόλις με δεις/ κι αν δε με καταλάβεις να μαζέψω/ κάθε μου ρίζα απ' την καρδιά της γης. Η Χαρλαύτη, αν και λυρική ερμηνεύτρια, μεταδίδει ατόφιο λαϊκό συναίσθημα, κάτι που δεν οφείλεται αποκλειστικά στην ασκημένη φωνή της, αλλά στην ευρύτερη καλλιτεχνική της αντίληψη.
Η ''Θάλασσα πλατιά'' είναι στην ουσία ένα απόσπασμα από το μπαλέτο ''Ζορμπάς'', στο οποίο ο Θεοδωράκης έβαλε δικούς του στίχους και το έκανε μια αυτόνομη μπαλάντα - η μελωδία ''φωνάζει'' από μακριά, όχι μόνο ότι είναι του Θεοδωράκη, αλλά και ότι αποτελεί μια φωτισμένη στιγμή του. Επιπλέον ο Θεοδωράκης έχει περάσει το 92ο έτος της ηλικίας του και η όποια δισκογραφική του δραστηριότητα περιορίζεται σε επανεκτελέσεις του υλικού του, επομένως τυχερή η Μπέττυ Χαρλαύτη που την εμπιστεύθηκε και της έδωσε δύο ανέκδοτα τραγούδια του! Ωστόσο, στο CD αυτό συναντάμε και άλλες ''καινοτομίες'': Τις συμμετοχές του Τούρκου συνθέτη Zulfi Livaneli, της Μαρίας Φαραντούρη, αλλά και του Γιώργου Περρή, ο οποίος μπαίνει δυναμικά στα μουσικά πράγματα της χώρας του ύστερα κι από τη συμμετοχή του στη χατζιδακική ''Εποχή της Μελισσάνθης'' στην Εθνική Λυρική Σκηνή πρόσφατα. Ο Livaneli αποδίδει ντουέτο με τη Χαρλαύτη τη ''Μαργαρίτα - Μαγιοπούλα'' του Ιάκωβου Καμπανέλλη - η δεύτερη στα ελληνικά και εκείνος στα τουρκικά. Η Φαραντούρη, που δεν θα μπορούσε να απουσιάζει από το εγχείρημα της συνεργάτιδας της, ερμηνεύει για πολλοστή φορά το αριστούργημα ''Την πόρτα ανοίγω το βράδυ'' σε στίχους του Τάσου Λειβαδίτη. Θα ήταν αχρείαστη η συμμετοχή της, δεδομένων των πολλών ηχογραφήσεων του τραγουδιού με την ερμηνεία της, αν δεν συνέπλεε η φωνή της μ' αυτήν της Χαρλαύτη. Το αποτέλεσμα είναι κάτι αλλιώτικο σίγουρα, αλλά εδώ μεγάλο ρόλο έπαιξε και η ενορχήστρωση του Γιάννη Μπελώνη - θα πούμε παρακάτω για τη δική του δουλειά. Όσο για τον Περρή, η ερμηνεία του στα γαλλικά της ''Όμορφης πόλης'', μπορεί φυσικά να μην έχει καμία σχέση με την άλλη θρυλική της Edith Piaf, προσδίδει όμως στο κομμάτι ένα νεανικό ύφος και του δίνει την ευκαιρία καινούργιων ραδιοφωνικών μεταδόσεων. Μια μικρή έκπληξη δοκιμάζουμε και με το ''Άσμα Ασμάτων'', αφού η Χαρλαύτη το αποδίδει στα ελληνικά και στα εβραϊκά με τους στίχους αντιστοίχως του Καμπανέλλη και της Elinoar Moav Veniadis. Τέλος, εκεί που όλο το υλικό θα μπορούσε απλά να ακούγεται πομπώδες βάσει της μεγάλης κλασικής ορχήστρας που το υπηρετεί (Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ), ο Μπελώνης στις ενορχηστρώσεις και τις διασκευές έβαλε τη δική του πινελιά. Και τι πινελιά! Ζωγράφισε! Πρόσθεσε ηχοχρώματα και αρμονικούς δρόμους (ακούστε προσεχτικά το ''Την πόρτα ανοίγω το βράδυ'', την εισαγωγή του ''Χαθήκανε τόσο νωρίς'' ή ''Το γελαστό παιδί'' που σαν να παίζει - με την έννοια του παιχνιδιού και όχι της εκτέλεσης - η ορχήστρα με τη μελωδία του Θεοδωράκη). Δεν έχω καμία επιφύλαξη για να χαρακτηρίσω το CD ''Η Μπέττυ Χαρλαύτη στον κόσμο του Μίκη Θεοδωράκη'' ως το πιο αξιόλογο δείγμα με επανεκτελέσεις λατρεμένων τραγουδιών του συνθέτη τα τελευταία χρόνια! Κυκλοφορεί από τον ανεξάρτητο Καθρέφτη ήχων αληθινών του Μωυσή Άσερ.
* Αύριο έχουμε 17 Νοέμβρη, την επέτειο από την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Ας ακούσουμε το ''Γελαστό παιδί'' του Μίκη Θεοδωράκη, του Brendan Behan και του Βασίλη Ρώτα, το ''Γελαστό παιδί'' του 2017 με τη Μπέττυ Χαρλαύτη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου