Η συνέντευξη του Ορφέα Περίδη στο Down Town - Director' s Cut

Τρεις συνεντεύξεις έχω πάρει μέσα σε μία 15ετία από τον τροβαδούρο Ορφέα Περίδη. Η πρώτη ήταν για το περιοδικό ΗΧΟΣ + HI-FI κάποτε, η δεύτερη για τη LIFO και η τρίτη, αυτή που θα διαβάσετε, για το περιοδικό Down Town. Ομολογώ πως μετά από κάθε συνέντευξη μου στη LIFO νιώθω τόσο πλήρης, λόγω της άπλας του διαδικτύου που επιτρέπει μία εκ βαθέων κουβέντα, ώστε σπανίως μετά αποζητώ μία δεύτερη συνάντηση - συνέντευξη με το εκάστοτε πρόσωπο. Είναι, με δυο λόγια, σα να έχουν ειπωθεί τα πάντα και δεν υπάρχει κάτι άλλο να πάρεις από τον καλλιτέχνη. Υπάρχουν ωστόσο και οι συνεντεύξεις επικαιρότητας, οι οποίες είναι μέρος της δουλειάς μας κι αυτές, όσο κι αν τις αποφεύγω. Αλήθεια είναι, επίσης, πως με τον Περίδη ήθελα να ξαναμιλήσω. Με είχε εντυπωσιάσει το γεγονός πώς πρόσφατα στη δισκοπαρουσίαση του ο ίδιος δεν εμφανίστηκε, κάτι που έδωσε λαβή σε σχόλια περίεργα και μάλλον πήρε διαστάσεις μεγαλύτερες απ' όσο άξιζαν στο εν λόγω ''περιστατικό''. Η συνάντηση μας δρομολογήθηκε για να πραγματοποιηθεί στην οικία του Κωστή Παπαγιώργη στο κέντρο, αλλά τελικά δεν ταίριαξαν τα ωράρια μας κι έτσι βρεθήκαμε με τον Περίδη στο δικό του σπίτι στο Χολαργό. Δοθείσης ευκαιρίας, έμαθα και για τη μεγάλη φιλία των δύο αντρών. Είχαμε κάτι κοινό, μου εξομολογήθηκε ο τραγουδοποιός. Ο Παπαγιώργης με βοήθησε να διαχειριστώ την επιτυχία της ''Φωτοβολίδας'' το '93, αφού κι εκείνος τότε είχε κάνει μεγάλη επιτυχία ως δοκιμιογράφος. Λείπει σήμερα η γραφή τέτοιων διανοούμενων...Και κάπως έτσι η συνέντευξη ξεκίνησε: 

Ξέρετε ότι έγινε θέμα στα social media που δεν πήγατε στη δισκοπαρουσίαση σας τις προάλλες; Να τολμήσω να ρωτήσω γιατί;

Ασθενής! Ασθενής και οδοιπόρος αμαρτίαν ουκ έχει! Όταν νηστεύει και του δίνουν φαΐ μπορεί να μην το θέλει (γέλια). Όχι, μωρέ, ασθενής ήμουν, όπως το λέω. Δεν τα κατάφερα να παραστώ, βέβαια ειδοποίησα, αλλά οι διοργανωτές ήθελαν να την κάνουν οπωσδήποτε την εκδήλωση.

Ας μη μείνουμε σ' αυτό, σημασία έχουν τα τραγούδια. Είχατε 6 χρόνια να βγάλετε καινούργιο δίσκο. Να υποθέσω ότι αυτό οφείλεται στα γνωστά προβλήματα στο χώρο σας; Κλείσιμο εταιρειών, δισκοπωλείων, μουσικών εντύπων κλπ.

Όχι, δεν οφείλεται σ' αυτό. Στη ζωή του ανθρώπου υπάρχουν καταστάσεις που δεν ευνοούν την έμπνευση και την εργασία. Μπορεί να μεσολαβήσουν γεγονότα που σε πάνε πίσω, θέματα υγείας, πένθους...Δεν έχει και τόση σημασία αν έχασα εγώ τους γονείς μου.

Σε συνάντηση μας προ τριετίας μού είχατε πει ότι ήταν εν ζωή οι γονείς σας.

Τους έχασα και τους δύο μέσα σ' αυτό το διάστημα. Όπως είπα, όμως, μπορεί απλά κάποιος να μην έχει έμπνευση, να βρίσκεται σε φάση ξηρασίας.

Δεν σας έλειψαν ωστόσο οι συναυλίες.

Κανονικά εμφανιζόμουν σε μουσικές σκηνές σε Ελλάδα και Κύπρο, αφού είναι άλλη η δισκογραφική και άλλη η συναυλιακή παραγωγή. Ποτέ δεν εγκατέλειψα τις συναυλίες! Το τραγούδι είναι μια δύσκολη μορφή τέχνης και όσο περνούν τα χρόνια γίνομαι όλο και πιο απαιτητικός απ' τον εαυτό μου. Μία αποχή τεσσάρων - πέντε χρόνων τη βρίσκω φυσιολογική, δηλαδή τόσο χρειάστηκα εγώ για να φτιάξω 15 νέα τραγούδια. Άλλωστε από το '93 που βγήκα στη δισκογραφία, κάθε τρία χρόνια έκανα δίσκο. Ε, τώρα έκανα πέντε!

Ωστόσο, το τελευταίο CD σας βγήκε πάνω στην πτώση του Ομίλου Γιαννίκου, στη διανομή του στα περίπτερα και όλα αυτά τα μάλλον δυσάρεστα.

Όντως υπήρχε και υπάρχει μία απογοήτευση που δε σε ενθαρρύνει στη δημιουργία συν του ότι το τραγούδι δε διδάσκεται. Κανένας δε μπορεί να σου μάθει πως να γράφεις τραγούδια. Έτσι, περιμένεις νά'ναι ανοιχτοί οι ουρανοί.

Λέτε οι ουρανοί να άνοιξαν με τη νέα εταιρεία σας που μπήκε δυναμικά στο παιχνίδι τελευταία;

Ένα πολύ καλό σημάδι είναι να υπάρχει μία εταιρεία που να κινεί καλά το υλικό σου. Αυτό είναι το ζητούμενο! Το ότι δεν πουλάνε τα CD, βέβαια, αυτό είναι μια πραγματικότητα της τελευταίας 15ετίας. Εμείς πληρωνόμαστε από την είσπραξη κάποιων δικαιωμάτων και από τα live μας, φυσικά. Από τα CD, όχι. Είμαστε χαμηλά αμοιβόμενοι πλέον, όπως συμβαίνει σε όλους τους κλάδους.

Στην Ελλάδα...

Μην είναι και παγκοσμίως, λέω εγώ τώρα! Έτσι λένε οι ειδικοί, οι οποίοι δεν ξέρω και πόσο ειδικοί είναι. Σπουδαγμένοι άνθρωποι και πως τα καταφέρνουν και τα κάνουν θάλασσα; (γέλια) Τι σπουδάζανε τόσα χρόνια; Δεν είναι θέμα ακαδημαϊκής μόρφωσης, στην οικονομία παίζουν ρόλο πολλές αλληλοεξαρτούμενες παράμετροι. Οι καλλιτέχνες, όμως, δε χρωστάνε σε κανέναν! Επιστρέφουν τα χρέη! Προσπαθείς να κάνεις ακόμη καλύτερα τραγούδια μεσ' στην κρίση και με υψηλότερη αισθητική. Αυτή είναι η απάντηση μας στην κρίση.

Αναρωτιέμαι αν υπογράψατε τη λίστα των καλλιτεχνών κατά της ΑΕΠΙ μετά το σκάνδαλο που βγήκε στη δημοσιότητα.

Εγώ δεν την υπόγραψα, αλλά δεν έχει μεγάλη σημασία αυτό. Δεν πήγα στην τελευταία συνάντηση των δημιουργών και δεν είχα έγκαιρη ενημέρωση. Υπογράψεις - δεν υπογράψεις, όμως, το γεγονός είναι πως η οικογένεια Ξανθόπουλου χειρίστηκε τα πνευματικά μας δικαιώματα επί σειρά δεκαετιών με μια καταστροφική διαχείρηση: Έριξαν έξω την εταιρεία και τώρα, επί των ημερών Τσίπρα, απλά το πράγμα βγήκε στη φόρα. Αποδείχτηκε πως η ΑΕΠΙ, πέραν των καλλιτεχνών, έκλεβε και το κράτος! Ανικανότητα, διαφθορά και ότι άλλο αρνητικό μπορείς να προσθέσεις!

Ανήκετε στους ''απογοητευμένους'' από τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ;

Εννοείτε σ' αυτούς που πίστευαν ότι θα έρθει ο Τσίπρας και θ' αλλάξει το τοπίο; Το τοπίο δεν αλλάζει από έναν Τσίπρα! Παρακολουθώντας την ενημέρωση, καταλαβαίνω πως η κατάσταση, στην οποία έχει περιέλθει η Ελλάδα, δεν θα ξεπεραστεί τόσο εύκολα. Δεν ξέρω αν ακούσατε τον Σημίτη που είπε ότι δεν προβλέπεται να ''σηκωθούμε'' πριν από το 2030! Οι νόμοι της Αγοράς δεν κοιτάνε ποιος κυβερνάει ή τι κόμμα είναι, όπως λέγαμε παλιά το χρήμα δεν έχει χρώμα. Κι αν όλοι μας είμαστε παρανοηκοί, ε ας εμφανιστεί ένας που είναι καλά να μας πει πως έχουν τα πράγματα!

Πάντα σας άρεσε να εμπνέεστε από τη λογοτεχνία ή την ιστορία, αλλά με ένα δικό σας τρόπο.

Είναι ένας τρόπος να εφεύρεις το θέμα σου και να το εμπλουτίσεις με όσες γνώσεις υπάρχουν επ' αυτού. Τα τραγούδια γίνονται στις παρέες. Το πιστεύω ακράδαντα! ''Ο Ρομπέν των καμμένων δασών'', ας πούμε, προέκυψε από την κουβέντα με ένα φίλο αθεράπευτα οικολόγο. Είπε σε ανύποπτη στιγμή τη φράση ''Ο Ρομπέν των πολυκατοικιών'', μου άρεσε, το έφτιαξα τραγούδι και σήμερα του χρωστάω την καριέρα μου. Το κομμάτι συμμετείχε στους Αγώνες Καλαμάτας του Χατζιδάκι, ενώ ένα παλιότερο μου, το ''Φεύγω'', τραγουδήθηκε από τον Νίκο Παπάζογλου.

Αισθάνεστε κατά ένα τρόπο ότι έχετε το χρίσμα του Μάνου Χατζιδάκι;

Κοιτάξτε, όλοι αυτοδίδακτοι είμαστε, δεν μας έμαθε κανείς να φτιάχουμε τραγούδια. Η πηγή μας, όμως, ήταν ο Χατζιδάκις, ο Σαββόπουλος και ο Θεοδωράκης. Απ' αυτούς ήπιαμε όλοι νερό.

Θα ήθελα ένα σχόλιο σας για τις διαβόητες τηλεοπτικές Μουσικές Ακαδημίες. Υπάρχουν ήδη συνάδελφοι σας από το λεγόμενο ''έντεχνο'' ως κριτές σ' αυτά τα ριάλιτι.

Σε εσάς προσωπικά νομίζω η φίλη μου Λιζέτα Καλημέρη είχε δηλώσει πως τα παιδιά αυτά δεν είναι καρπούζια που τους πατάς μια ένεση από την προηγούμενη και την επόμενη έχουνε ''γίνει''. Εγώ δε θα πήγαινα ποτέ εκεί, γιατί δεν αισθάνομαι τον εαυτό μου κριτή. Δεν νιώθω ότι είμαι κάποιος που ''ξέρει'' και μπορεί να αξιολογήσει. Δεν ξέρω τίποτα, ψαχτά πάω, πολλά τραγούδια γράφω και πολλά περισσότερα σκίζω. Επομένως, δεν μου αρέσει ο εαυτός μου, θα μ' αρέσει ο άλλος; Μπορεί βέβαια να σ' αρέσει ο άλλος, αλλά θά'μουν τόσο αυστηρός που δε θα τους ήμουν χρήσιμος.

Κι αν το οικονομικό όφελος ήταν μεγάλο εν καιρώ κρίσης;

Για όνομα του Θεού, δεν θα πήγαινα! Εγώ ξεκίνησα από τους Αγώνες Καλαμάτας, μου αρέσει δηλαδή μια ευγενής άμιλλα. Εκείνοι οι Αγώνες όμως του Χατζιδάκι είχαν αρχαιοελληνικό χαρακτήρα. Υπήρχε το αίσθημα του δεν με ενδιαφέρει να βγω πρώτος, αλλά του ότι συμμετέχω κι εγώ. Αυτοί εδώ οι Αγώνες, να τους πω έτσι, που έχουμε τώρα εδώ, τι σχέση μπορεί νά'χουν; Υπάρχουν διαφημίσεις, πέφτει χρήμα, πάει αλλού το πράγμα.

Ο Ορφέας Περίδης στο σπίτι του/ Φώτο: Αντώνης Μποσκοΐτης

Βλέπουμε όμως να φτιάχνονται σχήματα σε μαγαζιά. Ο Μακεδόνας, ας πούμε, πήρε μαζί του τα ''παιδιά του'' από το ριάλιτι.

Είναι ένας τρόπος κι αυτός να βγάλει ένα μεροκάματο κανείς. Να βρει ένα τρόπο να μπει σ' αυτό το χώρο το δύσκολο και ερμητικά κλειστό. Δεν ασχολούμαι μ' αυτές τις εκπομπές, δεν τις βλέπω και με την τηλεόραση λίγες παρτίδες έχω.

Με το διαδίκτυο;

Λίγες. Τη δουλειά μου θέλω να κάνω, να στέλνω τα email μου. Μας έχει δώσει λύσεις το internet, αλλά μας έχει δημιουργήσει κι άλλα τόσα προβλήματα.

Όπως;

Το CD μου, λόγου χάριν, υπάρχει ήδη ανεβασμένο στο YouTube. Ολόκληρο! Ξέρουμε ότι ο κόσμος δεν αγοράζει CD, βολεύεται μέσα από το διαδίκτυο και οι εποχές άλλαξαν με λίγα λόγια. Τι μπορούμε να πούμε γι' αυτό; Κάποτε πλήρωνες για να ''κατεβάσεις'' ένα τραγούδι, πλέον είναι τζάμπα. Οι καλλιτέχνες λέγεται ότι παίρνουν χρήματα από τα κλικ.

Εσείς έτσι πληρώνεστε δηλαδή;

Εγώ δεν το ξέρω ακόμα, γιατί τώρα μπαίνω στο πεδίο αυτό. Ήμουν έξω απ' αυτά, αλλά θ' αναγκαστώ να ακολουθήσω τη διαδικασία και, ξέρετε, εμένα η δουλειά μου είναι να γράφω τραγούδια, όχι να μετράω ''χτυπήματα'' ή να αρχίσω να υπολογίζω τι θα εισπράξω. Αυτά είναι αλλωνών αρμοδιότητες. Πιο ευχάριστο για μένα είναι να γράφω, να εκτελώ και να ηχογραφώ παρά να κάθομαι σε μία οθόνη και να μετράω.

Η τέχνη είναι αμφίδρομη, κύριε Περίδη. Μπορεί ένα κακότεχνο ή φτηνιάρικο καψουροτράγουδο να εκφράζει μαζικά τους ανθρώπους. Να ευφραίνονται οι άνθρωποι. Θα κατηγορούσατε ένα τέτοιο δημιουργό και το κοινό του;

Όχι βέβαια (γέλια). Δεν έχω την παραμικρή ένσταση. Αφού βλέπουμε ότι υπάρχει μία επικοινωνία με τον κόσμο, λίγο με ενδιαφέρουν όλα τα άλλα. Στο κάτω – κάτω, τι θα πει κακότεχνο; Άντε να ακούσεις ένα στίχο και να σε πιάσουν τα γέλια. Καλό ειν' αυτό! Δε γελάω με σνομπισμό, αλλά με αυθεντικό γέλιο, το λέω ειλικρινά.

Κι αν ένας ''σκυλάς'' άκουγε ένα δικό σας τραγούδι κι έλεγε ''Ωχ, μωρέ, αυτός γράφει κουλτουριάρικα'';

Δε θα με πείραζε καθόλου. Κι αυτός γελάει μ' αυτά που γράφω εγώ, οπότε συνυπάρχουμε κι είμαστε όλοι καλά!

Καθ' οδόν με τον Ορφέα Περίδη για τη συνέντευξη/ Φώτο selfie: Αντώνης Μποσκοΐτης

Τελευταία ερώτηση: Πιστεύετε ότι πράγματι το βασικό στοιχείο του ελληνικού τραγουδιού είναι η μελαγχολία;

Συστατικό της τέχνης είναι γενικώς. Αν δεν έχεις ένα βαρύ συναίσθημα που να θες να το εκφράσεις, δε θά'χεις και το τραγούδι ως αδιέξοδο. Η μελαγχολία είναι ένα συναίσθημα που μας επισκέπτεται κι έχουμε και λόγους γι' αυτό. Τι πιο υγιές από το να αντιδράσεις στη μελαγχολία με ένα τραγούδι;