Χρήστος Κωνσταντόπουλος: Από την Πάτρα στην Αθήνα με μια βαλίτσα όνειρα!

Χρήστο, είχες τρία χρόνια να κάνεις δίσκο σε μια εταιρεία που μόλις είχε εμφανιστεί, αν δεν κάνω λάθος, μα που δεν συνέχισε. 

Ο πρώτος μου δίσκος είχε βγει από την Phonograph του τραγουδιστή Αλέξανδρου Μπελλέ. Παραγωγή δική μου ήταν και η Phonograph είχε κάνει τη διανομή. 

Σήμερα κυκλοφορείς το νέο σου τραγούδι πάλι σε δική σου παραγωγή. Αυτό είναι κάτι που σε γεμίζει με επιμονή, με θυμό, με τι; Δεν είναι ρόδινα τα πράγματα...

Κατ' αρχάς σκέφτομαι τι είναι αυτό που θέλω εγώ και μετά αν γίνεται μέσω κάποιας εταιρείας ή με τις δικές μου δυνατότητες. Μπορεί να πέρασαν τρία χρόνια από τον πρώτο μου δίσκο, αλλά για δύο χρόνια επικοινωνούσα το υλικό του σε επίπεδο live. Δεν ένιωσα την ανάγκη να κάνω κάτι καινούργιο. Έστησα και μία παράσταση πάνω στο δίσκο, έκανα πολλές συναυλίες και εξάλλου δεν τον θεώρησα ποτέ δίσκο μικρής διάρκειας. Αισθανόμουν ότι μπορούσα να τον παρουσιάζω ξανά και ξανά. Τώρα αισθάνθηκα την ανάγκη να βγάλω ένα τραγούδι ιντερνετικά γιατί πέρασαν ακριβώς τρία χρόνια και γιατί μου άρεσε πάρα πολύ όταν το άκουσα. 

Μίλησε μου για το τραγούδι αυτό. Έφτασε πρώτα η μελωδία στα χέρια σου;

Τα τελευταία δύο χρόνια συνεργάζομαι με τον συνθέτη Χρίστο Θεοδώρου σε παραστάσεις. Κάποια στιγμή μου λέει ''Έχω ένα τραγούδι, θα ήθελες να το δοκιμάσεις;'' Το άκουσα και μου άρεσε, καθώς πρόκειται για ένα κομμάτι που συνθετικά βρίσκεται κοντά στην ψυχοσύνθεση μου. Από τη μια υπάρχουν τα, όλο λυρισμό, έγχορδα κι απ' την άλλη, έπαιξε αντεργκράουντ κιθάρα ο εξαιρετικός Κώστας Παρίσης. Μετά έβαλε στίχους ο Μάνος Ορφανουδάκης, ένας νέος ποιητής και στιχουργός, που επίσης μου άρεσε πολύ η θεματική του, το τέλμα μιας σχέσης. Όλο το στιχούργημα περιγράφει στην ουσία τη δυσκολία των σχέσεων.

Θα ήθελα να μου πεις πως αντιλαμβάνεσαι τον όρο ''αντεργκράουντ'' μια και τον ανέφερες. Εσύ, λόγου χάριν, που παλεύεις μόνος σου χωρίς να έχεις γίνει αυτό που λέμε ''πρώτο όνομα'', θα σε θεωρούσες αντεργκράουντ;

Εγώ αναφερόμουν σε έναν ήχο που μου αρέσει και που θα τον χαρακτήριζα ''βρώμικο''. Κι ο πρώτος μου δίσκος είχε γκαραζιάρικα στοιχεία, τα οποία θέλω να υπάρχουν σε ότι κάνω. Από τη μια να υπάρχουν δηλαδή ο ρομαντισμός κι η ευαισθησία κι απ' την άλλη οι πιο ροκ επιρροές μου όπως η Λένα Πλάτωνος και ο Tom Waits.

Μα καλά, όλοι οι Έλληνες τραγουδιστές Tom Waits ακούνε; Καρναβά και Φιλιώ Πυργάκη δεν ακούει κανείς; Αστειεύομαι...

Εγώ μίλησα γενικότερα για έναν ήχο και ένα κλίμα. Εσύ κράτα ότι θες.

Αν θεωρήσουμε το ταλέντο δεδομένο, ποιοι είναι οι παράγοντες που καθορίζουν τη μοίρα ή την πορεία ενός τραγουδιστή; Τα ΜΜΕ ενδεχομένως;

Για να απευθυνθείς στο πλατύ κοινό, χρειάζονται πολλά πράγματα, τα οποία δεν έχουν να κάνουν με την καλλιτεχνία ή το ταλέντο σου. Ίσως αυτά απαιτούνται τα πρώτα χρόνια, αν δηλαδή μπορείς να κάνεις κάτι μόνος σου, να στήσεις ένα μικρό κοινό. Από κει και πέρα, για να μπεις στη λεγόμενη βιομηχανία του θεάματος, χρειάζεται να είσαι πολύ καλός στις δημόσιες σχέσεις, να διαθέτεις χρήμα, πολύ χρήμα, όπως και να δέχεσαι να μπεις σε καλούπια. Το σύστημα και το εμπόριο έχουν τους κανόνες τους και απλά αν ''διαφωνήσεις'', δεν μπαίνεις.

Θα σου αντιπαραθέσω μια ιστορία: Κάποτε ένας γνωστός μεγάλος συνθέτης χάζευε τον φάκελλο με τα δημοσιεύματα ενός νέου συναδέλφου του. ''Κοίτα εδώ'', έλεγε, ''ούτε σε δέκα χρόνια δεν είχα μαζέψει εγώ τόσες κριτικές''. Σε βεβαιώνω τώρα πως ο νέος αυτός καλλιτέχνης με τις τόσες κριτικές, παλεύει ακριβώς όπως κι εσύ στον χώρο σας.

Εγώ δεν αναφέρθηκα μόνο στους δημοσιογράφους, αλλά και στους ανθρώπους που περιβάλλουν έναν καλλιτέχνη συνήθως και του χτίζουν καριέρα. Το σύστημα, γενικώς. Οι κριτικές μπορεί να μπαίνουν σε ντοσιέ και φακέλλους, αλλά με τη σημερινή ταχύτητα ελάχιστοι μένουν σ' αυτές.

Χρήστο, έχεις έρθει από την Πάτρα, μια πόλη με παράδοση στους μουσικούς τα τελευταία χρόνια. 

Είμαι επαρχιώτης, αφού μεγάλωσα και έμεινα στην Πάτρα μέχρι τα 24. Ήρθα στην Αθήνα με μια βαλίτσα όνειρα, που λένε, αλλά και με την άγνοια κινδύνου ενός ανθρώπου που έχει μεγαλώσει σε τελείως διαφορετικούς ρυθμούς ή και σε τελείως διαφορετικό ύφος, αν θες, απ' ότι ένας Αθηναίος. 

Τι ήταν αυτό που αποκόμισες από την Αθήνα, όντας άγνωστος μεταξύ αγνώστων;

Επαναλαμβάνω, είχα άγνοια κινδύνου. Δεν περίμενα πολλά πράγματα, ούτε όμως και λίγα. Αυτό που ήθελα ήταν να συνευρεθώ με κάποιους ανθρώπους της τέχνης που να μπορούμε να μιλάμε την ίδια γλώσσα και να κάνουμε τα όνειρα μας πραγματικότητα - μιλάω με κλισέ τώρα. Ήταν άλλες εποχές τότε. 

Μιλάμε, όμως, για το κοντινό παρελθόν, μην παρεξηγηθούμε.

Σωστά. Παρότι δεν πέρασαν πολλά χρόνια, σκέψου ότι τότε υπήρχε ακόμα το ''Δίφωνο'' που έγραφες κι εσύ και σε διαβάζαμε. Στο ''Δίφωνο'' είχα δει, θυμάμαι, μια αφίσα σε μονοσέλιδο για κάποια σεμινάρια μουσικής και φωνητικής εξερεύνησης, τα οποία και παρακολούθησα. Ήταν μάλιστα στην Άνοιξη Αττικής κι έκανα δυο ώρες με τα μέσα για να φτάσω. Εκεί πράγματι πρωτογνώρισα σημαντικούς ανθρώπους, όπως τον Νότη Μαυρουδή, με τον οποίο ξεκίνησε η συνεργασία μας. Μέχρι τότε το μόνο που σκεφτόμουν ήταν να βρεθώ απλά με κάποιους ανθρώπους που θαύμαζα. 

Πόσο καιρό διήρκεσε το σεμινάριο;

Ήταν διετές, αλλά εγώ κάθισα ενάμισι χρόνο. 

Φαντάζομαι όμως πως δεν θα είπες εκεί για πρώτη φορά ''Τώρα θα γίνω τραγουδιστής''.

Όχι, όχι, αυτό το έκανα ήδη από την Πάτρα. Ήμουν σε σχήματα και μάλιστα τον πρώτο καιρό, για δυο χρόνια, εμφανιζόμουν σε μπουζούκια. Ως 20άρης βέβαια τότε έκανα πιο πολλά ποπ - ροκ πράγματα, αλλά έβγαζα και λαϊκό πρόγραμμα. Είχα προτάσεις να συνεχίσω, αλλά έφυγα, δεν ήθελα να μείνω σ' αυτό το δρόμο. Τελικά πρέπει να κοιτάς ποια είναι η μεγαλύτερη ανάγκη σου μέσα στα χρόνια.

Ας πούμε για τον Νότη Μαυρουδή τώρα. Έκανες δισκογραφία κοντά του.

Με τον Μαυρουδή έδωσα τις πρώτες παραστάσεις μου μπροστά στο αθηναϊκό και όχι μόνο κοινό, ενώ τον Δεκέμβριο του 2011 μπήκα στο στούντιο για να συμμετάσχω σε δίσκο του. 

Πέρασαν έξι χρόνια κιόλας;

Πράγματι, έξι χρόνια πέρασαν, ναι...Είχα κάνει και κάποια ''ντεμάκια'' στην Πάτρα, στο Noise Box Studio, αλλά η πρώτη μου εμπειρία να γράψω τραγούδια με τη φωνή μου που θα κυκλοφορούσαν από εταιρεία σε δίσκο και μάλιστα ενός σπουδαίου συνθέτη, ήταν ουσιαστικά και η πρώτη μου επαγγελματική δουλειά.

Υποθέτω θα είχες μεγάλη χαρά τότε.

Είχα και καλό δάσκαλο, όμως! Μου άρεσε πολύ η δουλειά αυτή, γιατί εγώ είχα μεγαλώσει με τη λεγόμενη έντεχνη - λόγια μουσική. Ήρθε σαν φυσικό επακόλουθο στην καλλιτεχνική μου πορεία, λοιπόν, ένα τέτοιο έργο. Βέβαια, να πω ότι δεν ήμουν 100% ο εαυτός μου μέσα από τη συνεργασία μου με τον Μαυρουδή. Με έβαλε σε συγκεκριμένα καλούπια, αλλά τώρα θυμάμαι την όλη συνεργασία σαν μια υπέροχη ανάμνηση.

Τα καλούπια μπορεί να είχαν να κάνουν με το ότι κι εσύ είσαι τραγουδοποιός, γράφεις τα δικά σου. Σωστά;

Έγραφα τραγούδια από πολύ μικρός, τελείως αυτοδίδακτος στην κιθάρα και στη σύνθεση. Είχα όμως την έμφυτη τάση και την ακολουθούσα, προτού φυσικά μπω σ' έναν άλλο δρόμο, αυτόν της ερμηνείας. Η συνεργασία με τον Μαυρουδή ως ερμηνευτής πλέον, με έκανε να αφήσω στην άκρη το συνθετικό κομμάτι μέχρι που ήρθε ο καιρός και μου ''ξαναβγήκε''.

Μελοποιώντας κατά κόρον ποιήματα της αδερφής σου, της ποιήτριας Νίκης Κωνσταντοπούλου.

Ο πρώτος δίσκος έγινε με αφορμή την πρώτη ποιητική συλλογή της αδερφής μου. Είχα μέσα όμως κι άλλους στιχουργούς και ποιητές, και της παλιάς σχολής, όπως τον σπουδαίο ποιητή και συντοπίτη μου, Διονύση Καρατζά, αλλά και νεότερους, όπως τον Χρίστο Γ. Παπαδόπουλο. Αρχικά ήθελα να φτιάξω ένα δίσκο με ποιήματα της Νίκης, αλλά στην πορεία βρέθηκα με τον καλό Πατρινό συνθέτη Γιώργο Δίπλα. Θυμηθήκαμε τα παλιά, μια κι είχαμε συνεργαστεί στο παρελθόν για το θέατρο, κι έτσι τραγούδησα και δικά του κομμάτια, εκτός από δικά μου. Μέσω του Δίπλα ήρθα σε επαφή με το λόγο του Καρατζά και των άλλων στιχουργών που μπήκαν στο δίσκο. 

Θα έλεγες ότι υπήρχε κάτι στον πρώτο σου δίσκο που πήγε λάθος;

Ναι, έκανα λάθη. Ένα είναι που έπρεπε να χρησιμοποιήσω φυσικά όργανα και δεν έγινε για πρακτικούς λόγους.

Σε πληροφορώ, ωστόσο, πως αν ξανακούσεις σήμερα το δίσκο σου, δεν σε ξενίζει τόσο, όσο τότε.

Σ' ευχαριστώ που το λες αυτό. Εγώ όμως που τον ακούω, θυμάμαι τα μεγαλεπήβολα σχέδια που είχα: Ήθελα να βάλω μέσα μπάντες που να θυμίζουν ιταλικό τραγούδι, τέτοια πράγματα...

Με τι λεφτά, όμως, βρε Χρήστο;

Δεν υπήρχαν σίγουρα τα χρήματα, αλλά θα μπορούσα να την είχα κάνει λίγο πιο απλοϊκή τη δουλειά. Θεωρώ όμως ότι περιέχει εξαιρετικές μελωδίες και μάλιστα το ''Αερόστατο'' θα το έλεγα έως και πρόταση! Διέθετε ένα σχεδόν ''συμφωνικό'' ρεφραίν με λυρικά και ροκ στοιχεία ταυτόχρονα.

Μήπως παραφορτώνονται ενορχηστρωτικά τα τραγούδια και δεν τους δίνεται ο χώρος να ανασάνουν;

Μεγάλο θέμα αυτό. Πρωταγωνιστεί ο στίχος στην εποχή μας, έχω την αίσθηση. Ο κόσμος έχει ανάγκη ν' ακούσει ένα στίχο που θα του μείνει, γι' αυτό και τα κομμάτια πρέπει να ενορχηστρώνονται όσο γίνεται πιο αφαιρετικά. Θεωρώ λοιπόν ότι με μία πολύπλευρη ενορχήστρωση, συνήθως ο στίχος αποδυναμώνεται. 

Σε αντίθεση με τις ''άκαρδες'' δισκογραφικές εταιρείες, το διαδίκτυο έχει λύσει τα χέρια των καλλιτεχνών σήμερα;

Καλύτερα θα ήταν να λέγαμε ότι σήμερα στα ραδιόφωνα είναι οι πιο λάθος άνθρωποι. Αυτοί που παίζουν συγκεκριμένους ανθρώπους στα play lists τους! Εγώ με έχω ακούσει εμένα σε διάφορα ραδιόφωνα, αλλά ποτέ σε play list! Άλλο το να παιχτείς από έναν παραγωγό που σε γουστάρει και άλλο το να μπεις σε play list! Ξέρω ότι δεν μπορείς να μπεις εύκολα εκεί.

Μην πας μακριά, τηλεφώνησα πριν λίγο καιρό σε γνωστό ραδιόφωνο τάχα μου ως συνθέτης και ρώτησα τι πρέπει να κάνω για να με παίξουν. Μου έκοψαν ταρίφα: Τόσες χιλιάδες ευρώ για να παιχτείς μια φορά την ημέρα για μια εβδομάδα ή για δυο ή για τρεις...Το ποσό τριπλασιαζόταν, όπως κατάλαβες.

Εμένα δεν με αφορά αυτό, δεν θα τό'κανα ποτέ και πλούσιος να ήμουν, που δεν είμαι. 

Είναι θέμα αξιοπρέπειας, έχεις δίκιο, αλλιώς καταντάς μωροφιλόδοξο ψώνιο.

Εμένα με ενδιαφέρει να είμαι εραστής της τέχνης, όχι να δίνω λεφτά για να ακούγομαι. Να σου πω και την αλήθεια, μπορεί κατά βάθος να μη θέλω να μπω τόσο μέσα στο σύστημα.

Είσαι αγοραφοβικός;

Είμαι αγοραφοβικός, αλλά πιστεύω ότι πρέπει να ξεχωρίζεις μέσα από ότι κάνεις αβίαστα. Να σου προκύπτουν τα πράγματα, είτε απ' τους ανθρώπους που σε ακούν, είτε απ' αυτούς του χώρου. Υπ' όψιν, όμως, δεν απαιτούνται μόνο φράγκα για να ακουστείς, αλλά και γνωριμίες κι εγώ, ξέρεις, δεν μπορώ τις ''αυλές''. Δεν καταλαβαίνω πως είναι να κάνεις ότι σου λέει ένας άλλος άνθρωπος. 

Αυτό δεν είναι κακό. Η Ελλάδα πάσχει από πραγματικούς δισκογραφικούς παραγωγούς.

Με μένα θα υπήρχε αυτό μόνο αν τά'χαμε βρει απόλυτα με κάποιον. Θα τον άκουγα αν όλα γίνονταν σε ένα επίπεδο ανθρώπινο και ανιδιοτελές.

Πως μπορεί να είναι ιδιοτελής η σχέση με τον παραγωγό σου;

Να έβγαζε λεφτά από μένα, αυτό θα ήταν το ένα. Επίσης, το νά'πρεπε ν' ακολουθήσω τους ρυθμούς και τον τρόπο ζωής του. 

Υπερβολικά μού ακούγονται όλα αυτά.

Λες ε; Έστω...Μιλάω για τις δισκογραφικές πιο πολύ.

Και ποια είναι η εμπειρία σου με τις δισκογραφικές;

Είχα κάνει επαφές με πολλές εταιρείες στο παρελθόν για την πρώτη μου δουλειά. Δεν καταφέραμε να συνεννοηθούμε.

Απ' την πρώτη στιγμή ή στην πορεία;

Και τα δύο! Νομίζω πως δε μπορώ να κάνω τέτοιου είδους διαπραγματεύσεις. 

Πριν δυο χρόνια μού'χες πει πως θα φύγεις στη Γαλλία. Επειδή εγώ πήγα στη Γαλλία τον περασμένο Οκτώβριο, συνάντησα Έλληνες μουσικούς που κατάλαβα ότι παλεύουν κι εκεί το ίδιο με τους συμπατριώτες τους στη χώρα τους.

Οι Έλληνες καλλιτέχνες που ζουν στη Γαλλία πολύ απλά θα ήθελαν να είναι αναγνωρισμένοι εδώ και να ζουν εκεί. Εγώ θα ήθελα να είμαι στη Γαλλία και να κάνω εκεί πράγματα, απ' την άλλη όμως δεν μπορώ ν' αφήσω τον τόπο μου. Δεν θά'θελα να φύγω χωρίς νά'χω κάνει εδώ πράγματα που έχω πολλά να κάνω ακόμα! 

Μα τι νόημα έχει να σε βλέπουν 100 Γάλλοι σ' ένα μπαράκι στο Παρίσι; Καλύτερα 60 ή 70 στην Αθήνα που μπορεί να γίνουν 100 κιόλας.

Έχεις απόλυτο δίκιο. Άλλωστε, εδώ στην Αθήνα συνεργάστηκα με την Angelique Ionatos και δώσαμε μια παράσταση στην ''Απανεμιά''. Τώρα, όμως, να ξαναπάρω την τύχη στα χέρια μου και να φύγω στη Γαλλία, όπως τό'κανα και για την Αθήνα στα 24 μου, δε νομίζω ότι θα το τολμούσα. 

Πως ήταν η συνεργασία με την Ionatos; Πρόκειται για σπουδαία συνθέτρια.

Όμορφη ήταν η συνεργασία μας. Τραγούδησα μερικά τραγούδια από τον τελευταίο της δίσκο και μαζί κάποια άλλα. Με σεβάστηκε και τη σεβάστηκα. Η Ionatos βρίσκεται πολλά χρόνια στο χώρο αυτό και αγαπάει πολύ την τέχνη της μουσικής.

Ας πάμε στο καινούργιο τραγούδι σου. Να είναι άραγε ο προπομπός ενός δεύτερου επερχόμενου δίσκου;

Δεν το είδα έτσι, είπα απλά να βγάλω ένα τραγούδι επειδή μου άρεσε. Ακόμη δε θέλω να πω κάτι ώστε να με οδηγήσει σε έναν ολοκληρωμένο δίσκο. Θέλω πρώτα να μου γεννηθεί κάποια ιδέα και τώρα πού'ρχεται καλοκαίρι πιστεύω θα μου συμβεί αυτό.

Σε εμπνέουν τα καλοκαίρια;

Ναι, γιατί αποστασιοποιούμαι απ' όλα, φεύγω στην Πάτρα, χάνομαι στη θάλασσα κι εκεί μού'ρχονται ιδέες και για να γράψω τραγούδια και για να μου γεννηθεί κάποιο project.

Άρα δηλώνεις την παρουσία σου με το τραγούδι αυτό.

Δηλώνω την παρουσία μου μετά από τρία χρόνια στη δισκογραφία, αλλά συμβολικά, εφόσον δε βγήκε από εταιρεία. Με αφορμή όμως το τραγούδι αυτό γίνεται η παράσταση στη μουσική σκηνή ''Σφίγγα'' στα Εξάρχεια στις 2 Ιουνίου. 

Θα έχεις και guests, όπως ήθισται;

Όχι, την παράσταση αυτή την πρωτόπαιξα τον περασμένο Σεπτέμβρη στο Διεθνές Φεστιβάλ Πάτρας. Έχει τίτλο ''Στα λιμάνια του κόσμου'' και έχει έντονο το ελληνικό στοιχείο μέσα. Λέω πολλά τραγούδια του Θάνου Μικρούτσικου ή των Ξέμπαρκων σε ποίηση Καββαδία για να γυρίσω στο τέλος εκεί που χτυπά η καρδιά, στην Ελλάδα, με λαϊκά τραγούδια. 

Όπως;

Πολλά λαϊκά αγαπημένα τραγούδια, από το ''Κάθε λιμάνι και καημός'' μέχρι Ξαρχάκος, Θεοδωράκης, Χατζιδάκις κ.λπ.

Αλλιώς ενορχηστρωμένα;

Για πρώτη φορά θά'χω μπουζούκι σε πρόγραμμα μου. Το πρώτο μέρος θά'ναι πιο ροκ ή έντεχνο, Καββαδίας που είπα, αλλά και Jacques Brel και Nino Rota, ενώ το δεύτερο θά'ναι το αμιγώς λαϊκό. Οι ενορχηστρώσεις του Θεοδώρου γίνονται με σεβασμό, θα έλεγα πολύ κοντά στις πρώτες εκτελέσεις.

* Ο Χρήστος Κωνσταντόπουλος εμφανίζεται στη μουσική σκηνή ''Σφίγγα'' (Ακαδημίας & Ζωοδόχου Πηγής) την Παρασκευή 2 Ιουνίου. Ώρα έναρξης: 22.30, είσοδος: 12 ευρώ (με κρασί ή μπίρα)
** Η συνέντευξη με τον ερμηνευτή και τραγουδοποιό Χρήστο Κωνσταντόπουλο πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 21 Μαΐου