Μάνος Χατζιδάκις - ο πνευματικός μου πατέρας
Λοιπόν, θα σου πω την μικρή μου ιστορία μιας και είχα την τύχη να είμαι ο τελευταίος του συνεργάτης τραγουδιστής.
Το 1989 κάποιοι μελλοντικοί φίλοι, με άκουσαν σε ένα μουσικό χώρο στο νησί μου, την Κέρκυρα, που τραγουδούσα και μου πρότειναν να με πάνε στον Μάνο Χατζιδάκι να με ακούσει. Τα ακούσματα οι επιρροές μου και τα τραγούδια που τραγουδούσα ήταν heavy metal, rock και διάφορες ελληνικές μπαλάντες που στα 18 μου αγνοούσα και ποιων συνθετών ήταν. Τελικά μετά την γνωριμία μου με τον Χατζιδάκι κατάλαβα πως τα περισσότερα εξ αυτών ήταν δικά του.
Με την άγνοια και το θράσος του 18χρονου παίρνω τα λίγα χρήματα που είχα μαζέψει και ξεκινώ το ταξίδι για την πρωτεύουσα των άπιαστων ονείρων.
Ένα ωραίο μεσημέρι με την συνοδεία του συνθέτη Δημήτρη Λέκκα εισέρχομαι στο σπίτι του συνθετη. Ένας ευγενέστατος και γλυκύτατος Μάνος Χατζιδάκις!
Κάθεται ο Δημήτρης στο πιάνο και του τραγουδώ Κάθε κήπος έχει και Διώξε τη λύπη παλικάρι,θυμάμαι χαρακτηριστικά. Μετά την ακρόασή μου να μου λέει Μου κάνεις αγόγι μου, έτσι με το χαρακτηριστικό ψευδό ρο του.
Στις επόμενες συναντήσεις, αφού είχα πια ενταχθεί στο δυναμικό των τραγουδιστών του, μου είχε πει πως οι τραγουδιστές που πήγαιναν για ακρόαση απέφευγε να τραγουδάνε δικά του τραγούδια γιατί συνήθως τα έλεγαν φορτωμένα με τις φτηνές φιοριτούρες της αγοράς και δεν του άρεσε καθόλου.
Μετά ακολούθησαν συναυλίες και σχεδόν πολύ σύντομα ο πρώτος μου δίσκος από τον Σείριο σε μουσική του Νίκου Δανίκα, στίχους του Λευτέρη Τηλιγάδα και διεύθυνση δική του.
Θυμάμαι μια μικρή ιστοριούλα, με την αφέλεια και τη σοφία του μαθητή και του δασκάλου, στην ηχογράφηση του Δρομέα. Σε μια φράση είχα τη λέξη ναυάγιο και την πρόφερα με μια ελαφράδα και μετά από κάποια ώρα προσπάθειας του στιχουργού και του συνθέτη να με οδηγήσουν χωρίς αποτέλεσμα, λέει στον στιχουργό, πήγαινε μέσα και άλλαξε του το «υ» με «β» κι έτσι το ναυάγιο έγινε ναβάγιο και με την πρώτη επόμενη απόπειρα ειπώθηκε σωστά.
Η καθοδήγηση των ερμηνειών γινόταν με ένα μαγικό τρόπο! Στο μετέδιδε με τις απαλές κινήσεις των χεριών και τις εκφράσεις του προσώπου και φυσικά με την αύρα του και τη σιγουριά του. Το ίδιο συνεβαινε και στις συναυλίες. Δεν είναι τυχαίο πως καμιά σημερινή συναυλία με έργα του δεν έχει φτάσει τη μαγεία που ο ίδιος έβγαζε όταν βρισκόταν επί σκηνής μαζί με τους μουσικούς και τους διηύθυνε.
Ήταν ένας άνθρωπος τίμιος, ποτέ δεν στέρησε την ανταμοιβή στην προσπάθεια κάποιου.
Πάντα συζητούσε με τους συνεργάτες του ακόμα και για τα προσωπικά τους βάρη. Μου είχε προκαλέσει απορία μια φορά που με ειχε ρωτήσει αν συζητώ με τους φίλους και τι θέματα συζητούσαμε. Εντύπωση μου έκανε το μεγαλείο της ανθρωπιάς του. Θυμάμαι που ακόμα και με τους γονείς μου επικοινωνούσε να τους ενημερώσει και να τους καθησυχάσει για τη ζωή του παιδιού τους σε μια χαοτική πόλη αλλά και ένα ανισσόροπο επάγγελμα. Αυτά και πολλά άλλα μπορούν να ειπωθούν για τον απλό καθημερινό Μάνο Χατζιδάκι.
Πολλές φορές ταυτίζομαι με την απορία πολλών θαυμαστών του πως θα δρούσε άραγε ένας τέτοιος άνθρωπος στην εποχή μας;
Μάλλον όπως στάθηκε σε ολόκληρη τη ζωή του δημιουργώντας την ποιότητα και την καλλιέργεια του πνεύματος, της ψυχής, των συναισθημάτων και την Αλήθεια!
Αλήθεια, το πολύτιμο αγαθό που αναζητάμε στις μέρες μας. Αυτό ήταν ο Χατζιδάκις, ανατρεπτικός, επίκαιρος, ουσιαστικός, ευαίσθητος κι αληθινός, ο τέλειος επαναστάτης χωρίς όπλα και σιδερικά φυσικά. Η μουσική του συμπληρωνόταν απ' το λόγο του,ο λόγος του απ' τις πράξεις του κι απ' την στάση του απέναντι στους συνανθρώπους του.
Μα τι να πούμε για τον Χατζιδάκι, το έργο του είναι εδώ κι όποιος θέλει μπορεί να ταξιδέψει μέσα του και να το γνωρίσει κι έτσι θα γνωρίσει τον εαυτό του.
Εμείς μουσικοί, μαθητές του και φιλότιμοι αποδέκτες του, δανειζόμαστε το έργο του να το μελετήσουμε να μας ανοίξει δρόμους κι έτσι να συνεχίσουμε το δικό μας δημιουργικό ταξίδι.
Αυτή τη χρονική στιγμή βρίσκομαι σε ένα ιδιαίτερο σημείο στο ταξίδι μου, μελετάω μεταξύ άλλων και τον Μεγάλο Ερωτικό για τις ανάγκες μιας συναυλίας.
Εάν ξεπεράσεις την αφέλεια είναι ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα να ερμηνεύσεις ένα τόσο λεπτεπίλεπτο και σπουδαίο έργο έχοντας αποδοθεί και με τόσο μοναδικές κι απόλυτες ερμηνείες.
Πρέπει να υπερβείς τον εαυτό σου να αναιρέσεις πολλά «είμαι»-«θέλω» και «εγώ», να γίνεις ένα κομμάτι του Μεγάλου Ερωτικού.
Μελετώντας λοιπόν το έργο του Μάνου έχω να πω πως ο Μάνος Χατζιδάκις θα μείνει ένας λαϊκός Θεός που ζει στη φαντασία μας απ τη στιγμή που γεννιόμαστε ίσαμε να πεθάνουμε όμορφος, εφηβικός, και αδιάκοπα ζωντανός. Όπως ακριβώς τό 'χε πει ο ίδιος.
* στη photo, ο Χατζιδάκις, η Φαραντούρη και ο Γισδάκης μετά από συναυλία στο Παλλάς, περίπου στα 1991. Ευχαριστώ τον Βασίλη Γισδάκη για την παραχώρηση αυτού του ντοκουμέντου από το προσωπικό του αρχείο.
Λοιπόν, θα σου πω την μικρή μου ιστορία μιας και είχα την τύχη να είμαι ο τελευταίος του συνεργάτης τραγουδιστής.
Το 1989 κάποιοι μελλοντικοί φίλοι, με άκουσαν σε ένα μουσικό χώρο στο νησί μου, την Κέρκυρα, που τραγουδούσα και μου πρότειναν να με πάνε στον Μάνο Χατζιδάκι να με ακούσει. Τα ακούσματα οι επιρροές μου και τα τραγούδια που τραγουδούσα ήταν heavy metal, rock και διάφορες ελληνικές μπαλάντες που στα 18 μου αγνοούσα και ποιων συνθετών ήταν. Τελικά μετά την γνωριμία μου με τον Χατζιδάκι κατάλαβα πως τα περισσότερα εξ αυτών ήταν δικά του.
Με την άγνοια και το θράσος του 18χρονου παίρνω τα λίγα χρήματα που είχα μαζέψει και ξεκινώ το ταξίδι για την πρωτεύουσα των άπιαστων ονείρων.
Ένα ωραίο μεσημέρι με την συνοδεία του συνθέτη Δημήτρη Λέκκα εισέρχομαι στο σπίτι του συνθετη. Ένας ευγενέστατος και γλυκύτατος Μάνος Χατζιδάκις!
Κάθεται ο Δημήτρης στο πιάνο και του τραγουδώ Κάθε κήπος έχει και Διώξε τη λύπη παλικάρι,θυμάμαι χαρακτηριστικά. Μετά την ακρόασή μου να μου λέει Μου κάνεις αγόγι μου, έτσι με το χαρακτηριστικό ψευδό ρο του.
Στις επόμενες συναντήσεις, αφού είχα πια ενταχθεί στο δυναμικό των τραγουδιστών του, μου είχε πει πως οι τραγουδιστές που πήγαιναν για ακρόαση απέφευγε να τραγουδάνε δικά του τραγούδια γιατί συνήθως τα έλεγαν φορτωμένα με τις φτηνές φιοριτούρες της αγοράς και δεν του άρεσε καθόλου.
Μετά ακολούθησαν συναυλίες και σχεδόν πολύ σύντομα ο πρώτος μου δίσκος από τον Σείριο σε μουσική του Νίκου Δανίκα, στίχους του Λευτέρη Τηλιγάδα και διεύθυνση δική του.
Θυμάμαι μια μικρή ιστοριούλα, με την αφέλεια και τη σοφία του μαθητή και του δασκάλου, στην ηχογράφηση του Δρομέα. Σε μια φράση είχα τη λέξη ναυάγιο και την πρόφερα με μια ελαφράδα και μετά από κάποια ώρα προσπάθειας του στιχουργού και του συνθέτη να με οδηγήσουν χωρίς αποτέλεσμα, λέει στον στιχουργό, πήγαινε μέσα και άλλαξε του το «υ» με «β» κι έτσι το ναυάγιο έγινε ναβάγιο και με την πρώτη επόμενη απόπειρα ειπώθηκε σωστά.
Η καθοδήγηση των ερμηνειών γινόταν με ένα μαγικό τρόπο! Στο μετέδιδε με τις απαλές κινήσεις των χεριών και τις εκφράσεις του προσώπου και φυσικά με την αύρα του και τη σιγουριά του. Το ίδιο συνεβαινε και στις συναυλίες. Δεν είναι τυχαίο πως καμιά σημερινή συναυλία με έργα του δεν έχει φτάσει τη μαγεία που ο ίδιος έβγαζε όταν βρισκόταν επί σκηνής μαζί με τους μουσικούς και τους διηύθυνε.
Ήταν ένας άνθρωπος τίμιος, ποτέ δεν στέρησε την ανταμοιβή στην προσπάθεια κάποιου.
Πάντα συζητούσε με τους συνεργάτες του ακόμα και για τα προσωπικά τους βάρη. Μου είχε προκαλέσει απορία μια φορά που με ειχε ρωτήσει αν συζητώ με τους φίλους και τι θέματα συζητούσαμε. Εντύπωση μου έκανε το μεγαλείο της ανθρωπιάς του. Θυμάμαι που ακόμα και με τους γονείς μου επικοινωνούσε να τους ενημερώσει και να τους καθησυχάσει για τη ζωή του παιδιού τους σε μια χαοτική πόλη αλλά και ένα ανισσόροπο επάγγελμα. Αυτά και πολλά άλλα μπορούν να ειπωθούν για τον απλό καθημερινό Μάνο Χατζιδάκι.
Πολλές φορές ταυτίζομαι με την απορία πολλών θαυμαστών του πως θα δρούσε άραγε ένας τέτοιος άνθρωπος στην εποχή μας;
Μάλλον όπως στάθηκε σε ολόκληρη τη ζωή του δημιουργώντας την ποιότητα και την καλλιέργεια του πνεύματος, της ψυχής, των συναισθημάτων και την Αλήθεια!
Αλήθεια, το πολύτιμο αγαθό που αναζητάμε στις μέρες μας. Αυτό ήταν ο Χατζιδάκις, ανατρεπτικός, επίκαιρος, ουσιαστικός, ευαίσθητος κι αληθινός, ο τέλειος επαναστάτης χωρίς όπλα και σιδερικά φυσικά. Η μουσική του συμπληρωνόταν απ' το λόγο του,ο λόγος του απ' τις πράξεις του κι απ' την στάση του απέναντι στους συνανθρώπους του.
Μα τι να πούμε για τον Χατζιδάκι, το έργο του είναι εδώ κι όποιος θέλει μπορεί να ταξιδέψει μέσα του και να το γνωρίσει κι έτσι θα γνωρίσει τον εαυτό του.
Εμείς μουσικοί, μαθητές του και φιλότιμοι αποδέκτες του, δανειζόμαστε το έργο του να το μελετήσουμε να μας ανοίξει δρόμους κι έτσι να συνεχίσουμε το δικό μας δημιουργικό ταξίδι.
Αυτή τη χρονική στιγμή βρίσκομαι σε ένα ιδιαίτερο σημείο στο ταξίδι μου, μελετάω μεταξύ άλλων και τον Μεγάλο Ερωτικό για τις ανάγκες μιας συναυλίας.
Εάν ξεπεράσεις την αφέλεια είναι ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα να ερμηνεύσεις ένα τόσο λεπτεπίλεπτο και σπουδαίο έργο έχοντας αποδοθεί και με τόσο μοναδικές κι απόλυτες ερμηνείες.
Πρέπει να υπερβείς τον εαυτό σου να αναιρέσεις πολλά «είμαι»-«θέλω» και «εγώ», να γίνεις ένα κομμάτι του Μεγάλου Ερωτικού.
Μελετώντας λοιπόν το έργο του Μάνου έχω να πω πως ο Μάνος Χατζιδάκις θα μείνει ένας λαϊκός Θεός που ζει στη φαντασία μας απ τη στιγμή που γεννιόμαστε ίσαμε να πεθάνουμε όμορφος, εφηβικός, και αδιάκοπα ζωντανός. Όπως ακριβώς τό 'χε πει ο ίδιος.
8 σχόλια:
Άλλο ένα άξιο παιδί του Μάνου. Εύγε.
Γιώργος...
κι απ' όσο θυμάμαι, εσύ τον είχες δει λάιβ τον Γισδάκη στον Ιανό με τη Μπακοπούλου στο πιάνο κατά τη δισκοπαρουσίαση του κοινού μας φίλου, Lolek. Σωστά δεν τα λέω;
Bosko, τον Βασίλη Γισδάκη τον έχω ακούσει λάιβ είναι εξαιρετικός κ φαντάζομαι πιστεύω με τι ευαισθησία θα ερμηνεύσει τον "Μεγάλο Ερωτικό"...πολύ το χάρηκα αυτό το νέο!
Despina...
κι εγώ χθες τό 'μαθα με αφορμή την εδώ "συνέντευξη" του. Όταν θα μάθω λεπτομέρειες, θα ενημερώσω, don't worry.
καλό ξημέρωμα νά 'χουμε!
Εξαιρετικός ο Γισδάκης. Πόσο χαίρομαι αυτές τις μέρες να ακούω ραδιόφωνο γεμάτο Χατζιδάκι... Η σκέψη του είναι δολοφονικά ερεθιστική.
Ναι, σωστά θυμάσαι.
Έχω και κάποια CD του.
mairi alexopoulou...
τι γίνεσαι εσύ, βρε κορίτσι;
όπως είπα και στον Γιώργο στο πιο πάνω post, χθες δεν άνοιξα καθόλου ραδιόφωνο. Πάντως, δε μπορώ να πω, άκουσα μονοκοπανιά καμιά δεκαπενταριά δίσκους του Χατζιδάκι!
Γιώργος...
έβγαλε κι ένα πολύ ωραίο cd πέρσι-πρόπερσι, αν θυμάμαι, η Ορχήστρα των Χρωμάτων με Σαβίνα και Γισδάκη. Αυτό να το πάρεις, αν δεν τό 'χεις ήδη. Αξίζει!
Δημοσίευση σχολίου