Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 2010

θα-διασχίσεις-ένα-πρωινό-τον-κόσμο-με-τον-αναγεννησιακό-κ.βήτα

Ο Κ. Βήτα συνθέτει μια βιωματική ποίηση. Θα τολμούσα να πω ότι μαζί με τη Λένα Πλάτωνος και τον Γιάννη Αγγελάκα αποτελούν την πιο ισχυρή ποιητική τριάδα του σύγχρονου ελληνικού τραγουδιού. Αν ζούσε στην Αγγλία των 60s θα ήταν κάποιος σαν τον Donovan. Ένας ραψωδός που βγήκε παγανιά με την ακουστική κιθάρα του για να αφηγηθεί τις δικές του μακροσκελείς ιστορίες γεμάτες από μεταφυσικές ανησυχίες, από εικόνες της φύσης και του αστικού τοπίου και από έναν παραμυθένιο λυρισμό. Δεν είναι τυχαίο ότι η κιθάρα τον ήλκυσε από την περίοδο της πρώιμης νιότης του στην Αυστραλία, τότε που έλιωνε στο πικ-απ του το Hejira της Joni Mitchell. Το γεγονός ότι μία δεκαετία αργότερα με τους Στέρεο Νόβα, θα αντικαθιστούσε την κιθάρα από τους συνθετητές, τις λούπες και τα breaks (χωρίς να είναι κανόνας αυτό, καθώς μέχρι σήμερα είναι κιθαροκεντρικός ο ήχος του), τον κατατάσσει αυτόματα στους πιο καινοτόμους δημιουργούς των μεταπολιτευτικών χρόνων. Ας αναφερθώ περισσότερο στην ποίηση του, όμως, αφού κρατάω στα χέρια μου το βιβλίο του με τίτλο θα διασχίσεις ένα πρωινό τον κόσμο από τις εκδόσεις οξύ.

Τα ποιήματα του γράφτηκαν πάνω σε χιονισμένες ταράτσες λαϊκών προαστίων, μπροστά από τη θλιβερή εικόνα του Κηφισού και μέσα σε sui generis λονδρέζικα δώματα. Έξω από μια σιδερένια πόρτα στούντιο, που θα μπορούσε να είναι κελλί μοναχού ή φυλακισμένου. Κι ακόμη, δίπλα σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, απ' αυτούς που σε λίγο καιρό θα εκτίθενται σε μουσεία. Στα ποιήματα του Κ. Βήτα συνυπάρχουν άνθρωποι που άφησαν την τελευταία τους πνοή σε ξενοδοχεία, αφού πρώτα έκαναν ταβανοθεραπεία, με τον 13ο Απόστολο του Χριστού, με τον προφήτη Ιωάννη και με δύο οικονομικούς Ιρακινούς μετανάστες. Σε αρκετά από τα πρώτα ποιήματα του, του 1982, του ΄87 και κυρίως του ΄88, ο δημιουργός απαθανατίζει και αποχαιρετά συγχρόνως τη δεκαετία του 1980 μέσα σ' ένα διάσελο ακριβολογίας και μυστικισμού, λογικής και πάθους, ρομαντισμού και παρόρμησης. Παρατηρητικός, άκρως ευαίσθητος και θηρευτής ανθρώπινων βλεμμάτων και αντιδράσεων, ο Κ. Βήτα αφήνει την προσωπικότητα του να πλανηθεί σ' όλα τα εύρη του κόσμου και του λόγου για να συνταιριάξει μέσα της το ποιητικό και το σχολαστικό, το διασκεπτικό και το αισθητικό, να δημιουργήσει εντέλει μια καινούργια οντότητα - τη δική του - μοναχική, ιδιωτική και παραδόξως καθολική και παγκόσμια. Στεγασμένα ισότιμα κάτω από ένα κράμα διαλεκτικού υλισμού και μαρξιστικής θεώρησης (το δεύτερο με υφέρποντα και γι' αυτό ευφυή τρόπο), τα ποιήματα του μιλάνε πότε για αγόρια δυσλεκτικά και ψυγεία αφημένα στο δρόμο και πότε για το ταξίδι της φάλαινας προς την άνομη σφαγή, τα εκατομμύρια θύματα του AIDS, τον τρανσεξουαλισμό και την κήρυξη του πολέμου διά στόματος George Bush του πατρός. Το γεγονός ότι ο Κ. Βήτα προέρχεται απ' τη μουσική και τη στιχουργική ήταν ένας παράγοντας καθοριστικός στη διαμόρφωση του ποιητικού του έργου. Από την αρχή της πορείας του με τους Στέρεο Νόβα ίσαμε σήμερα προσπαθεί να σταθμίσει τις δύο γλώσσες που συνευρίσκονται εντός του, την αυστηρή κωδικοποιημένη φωνητική γλώσσα με την άλλη, την ελεύθερη και αυθαίρετη της ποιητικής αφήγησης. Έχω την αίσθηση πως αν δεχτούμε ότι το έργο ενός παιδιού της εργατικής τάξης που μεγάλωσε εδώ, στην Ελλάδα, στην Ανατολή, κατάφερε να καλύψει ένα μεγάλο φάσμα του δυτικού πνεύματος, ο Κ. Βήτα κάλλιστα διεκδικεί τον τίτλο του αναγεννησιακού ανθρώπου και καλλιτέχνη.
* το βιβλίο θα διασχίσεις ένα πρωινό τον κόσμο του Κ. Βήτα περιέχει ποιήματα του, γραμμένα από το 1982 έως το 2010, σχόλια σε ορισμένα από τα ποιήματα, φωτογραφίες, σκίτσα, ιδιόχειρες σημειώσεις, ενώ συνοδεύεται και από ένα dvd με slide-show εικόνες. Το έκανα χθες δώρο στον εαυτό μου και ξενύχτησα μαζί του.
** επεξεργασία photo bosko και video από χιονισμένη Κοζάνη: gazoza
*** στο video ακούγεται η σύνθεση βουζα του Κ. Βήτα

13 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

The best! Το βιβλίο και το post!

BOSKO είπε...

Ανώνυμος...
be well!

Nαυτίλος είπε...

Τι λέτε τώρα..

Ο Κ.Βήτα - αν και τον γνώρισα πριν από δυο μόλις χρόνια- κατατάσσεται στους αγαπημένους μου καλλιτέχνες. Τα τραγούδια του με βοήθησαν να περάσω την πολύ δύσκολη φάση των πανελληνίων με σώας τας φρένας ακριβώς γιατί κάθε τραγούδι του είναι μια μικρή απόδραση σε ένα σύμπαν ποιητικό και συναισθηματικό. (Ειδικά το ''Κύμα'' το itunes αναφέρει ότι το έχω ακούσει 1.563 φορές...)

κι αυτός ο στίχος δεν έχει ξεκολλήσει ακόμα απ' το μυαλό μου ''κι η νύχτα απόψε δείχνει, τόσο ωραία. Μόνος, ή χωρίς παρέα. Σαν στιγμή, που δεν καταλαβαίνεις, σαν παιχνίδι που ποτέ δεν το χορταίνεις..''

ΣΑΠΦΙΚΗ ΛΑΡΝΑΚΑ είπε...

Αχ εσείς οι αριστεροί, παντού μαρξισμό βλέπετε.
Ομοιάζουμε!
Εσείς για το ψωμί, εμείς για το κορμί...

BOSKO είπε...

Ναυτίλος...
αυτά είναι στην ουσία τα τραγούδια του Κ. Βήτα, παιχνίδια που δεν τα χορταίνεις!

BOSKO είπε...

ΣΑΠΦΙΚΗ ΛΑΡΝΑΚΑ...
τρομάρα σου, που επιστράτευσες κι ολόκληρο Χριστιανόπουλο!

ασωτος γιος είπε...

τον θεωρω τον ποιητη " των δρομων" μου και ειναι απο τους λιγους καλλιτεχνες που αγοραζω πια cd!
ωραιο ποστ , και το βιβλιο το εχω παρει, ειν ομορφα αλλιως να διαβαζεις αυτα που εχεις ακουσει και εχεις ονειρευτει , δακρυσει
μεγαλωσα στα "ιδια κλειστα κλαμπ της συμφορας" χορεψαμε με τον κωνσταντινο

Ρωμανός Σκλαβενίτης-Πιστοφίδης είπε...

Λοιπόν. Μου αρέσει πολύ ο Κ.Βήτα.
Δεν έχω διαβάσει τα ποιήματά του.
Παρ'όλ'αυτά, μου φαίνεται υπερβολικός ο χαρακτηρισμός του αναγεννησιακού ανθρώπου και, τέλος πάντων, μου φάινεται ότι είναι ένας χαρακτηρισμός που δεν πρέπει να επιδιώκουμε πια.
Πέρα από αυτό, μου κέντρισε το ενδιαφέρον και η αναφορά της Ελλάδας ως Ανατολικής Χώρας. Το λες γιατί πιστεύεις ότι είναι καθολικά Ανατολική; Θέλεις να είναι Ανατολική; Θεωρείς ότι είναι με το ένα πόδι εδώ και το άλλο εκεί; Τι απ'όλα, θα ήθελα να μάθω.
Εγώ, ανενδοίαστα, θεωρώ ότι η Ελλάδα είναι άλλη μία χώρα Νοτίων.
Αυτός είναι κι ο λόγος που θέλω να το συζητήσω.

BOSKO είπε...

ασωτος γιος...
εγώ πάλι όταν μεσουρανούσαν οι Στέρεο Νόβα ήμουν 10 ετών και μια δεκαετία αργότερα υπήρξα φανατικός ροκάς, οπότε πάλι άργησα να τους μάθω. Ο Κ. Βήτα απ' την άλλη με τη σόλο πορεία του με είχε αγγίξει πολύ περισσότερο. Ποιητής των δρόμων, όπως πολύ εύστοχα τον χαρακτήρισες.

BOSKO είπε...

Σ.Π.Ρ. ...
πω πω, ρε Σουπουρού, δεν παλεύεσαι! Το άκρον άωτον του πνεύματος αντιλογίας και καλά κάνεις :-)))
έλα όμως που ο χαρακτηρισμός "αναγεννησιακός άνθρωπος και καλλιτέχνης" για τον Κ. Βήτα είναι ότι καλύτερο μπορούσα να σκεφτώ! Και επιμένω. Ειδικά τη σήμερον ημέρα που έχουμε πιάσει πάτο σε όλους τους τομείς και ψήνονται, είτε μια χούντα, είτε μια Αναγέννηση. Θα προτιμούσα τη δεύτερη, βέβαια, αλλά μ' αυτά που βιώνουμε τελευταία μάλλον για την πρώτη πάμε. Δυστυχώς...
θεωρώ την Ελλάδα, όπως τό 'πες: με τό 'να πόδι στην Ανατολή και τ' άλλο στη Δύση. Και μουσικά αν το πάρεις, είμαστε δέσμιοι των μπουζουκλερί καλής ή κακής ποιότητος, δεν έχει σημασία. Ο Κ. Βήτα οπωσδήποτε διαφοροποιείται με την τέχνη του απ' όλο αυτό.

Ανώνυμος είπε...

Zografises, boy mou!!

Ανώνυμος είπε...

Οι Στέρεο Νόβα ήταν και θα παραμείνουν ες αεί οι αγαπημένοι μου(του είδους τους) μαζί με το Θ. Παπακωνσταντίνου γιατί με αυτούς μεγάλωσα και πάντα θα με ακολουθούν(δικαίως)! Οι στίχοι τους παραμένουν μετά απο δύο δεκαετίες τόσο επίκαιροι! Ο the Boy μοιάζει να έχει επηρεαστεί πολύ απ'το στίχο τους και προσπαθεί να τους πλησιάσει, αλλά νιώθω πως είναι ακόμα μακριά από αυτό που οι ίδιοι πρέσβευαν..

tzo είπε...

Σ'ευχαριστώ για το όμορφο κείμενό σου.Σε μια περίοδο που η συμπροτεύουσα με έχει καταπιεί μου θύμησες ένα κομμάτι του εαυτού μου. Να ανεβοκατεβαίνεις την Ελλάδα με το τραίνο και ο Κ.Βήτα να δημιουργεί εικόνες. Για μένα είναι η πιο ταξιδιάρικη μουσική ακόμα και αν μου κλείσεις το μυαλό σε κουτί.

p.s. Μόλις βρήκα τι δώρο να ζητήσω απ'τον Αγιο Βασίλη(αν κ δεν ειμαι σίγουρη ότι μπορώ να περιμένω ως τότε)

Να ζεις καλά!