η-συναυλία-του-roger-waters-και-η-οδύσσεια-στα-βαλκάνια

Η πρώτη στραβή- που λένε- έκατσε λίγο πριν την αναχώρηση του γκρουπ μπροστά από τον Λευκό Πύργο της Θεσσαλονίκης: ένας από τους οδηγούς των τριών πούλμαν ξέχασε το διαβατήριο στο σπίτι του και ώσπου να πάει να το φέρει φάγαμε μια ολόκληρη ώρα. Έτσι, ξεκινήσαμε στις τέσσερις παρά κάτι και όχι στις τρεις ακριβώς μετά τα μεσάνυχτα. Πάλι καλά που ήταν Θεσσαλονικιός και δεν έπρεπε να περιμένουμε να πεταχτεί μέχρι την Αθήνα και να ξανάρθει... Περάσαμε στα Σκόπια μετά από μία ώρα και τα διασχίσαμε για κάνα τρίωρο περίπου μέχρι να μπούμε στη Σερβία. Τα μέρη αυτά τά 'χα επισκεφτεί πρώτη φορά το 1987, σε ηλικία 13 ετών, μα φυσικό ήταν να μη θυμάμαι τίποτα. Πάντως, δεν μου άρεσαν καθόλου τα Σκόπια. Αναφέρομαι στο τοπίο και όχι στις ταμπέλες "Republic of Macedonia". Διότι, σήμερα διάβαζα κατά σύμπτωση ότι πιέζει η Ουγγαρία να μπουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση κιόλας. Άλλο, αν εγώ που είμαι Έλληνας και δε φημίζομαι για τον εθνικισμό μου, περνώντας απ' τα χώματα τους είπα μέσα μου Ρε τους ξεβράκωτους, με το ζόρι Έλληνες θε' να γενούν! Τώρα τι σχέση έχει η Μακεδονία του Φιλίππου με τους Αλβανούς και τους...Σερβόγυφτους, αυτό μόνο οι ίδιοι το ξέρουν, άντε και οι Ούγγροι. Ας είχαμε κι εμείς καλύτερη εξωτερική πολιτική να μην κλαίμε τώρα και κυρίως ας μην ήμασταν λαμόγια να ζητάει η Κομισιόν σήμερα πίσω τα λεφτά που είχε δώσει στην Ελλάδα για αγροτικά έργα, τα οποία ποτέ δεν έγιναν. Εμένα αυτό με ενοχλεί περισσότερο, το διεθνές ξεφτίλισμα μιας ολόκληρης χώρας ταυτόσημης με τις κομπίνες και τη ρεμούλα. Το άλλο ζήτημα, του ονόματος, ουδόλως με απασχολεί. Δεν πα' να ονομαστούν και Αχλαδόκαμπος... Δεν χρησιμοποίησα τυχαία τη λέξη Σερβόγυφτοι. Οι τύποι ήταν απίστευτοι! Μας κράτησαν στα σύνορα για καμιά ώρα μέχρι να τους δώσουμε ουζάκι και τσιγάρα για να μας αφήσουν να συνεχίσουμε. Φταίμε εμείς που τρέχαμε σα μαλάκες να τους στηρίξουμε με συναυλίες διαμαρτυρίας στην πλατεία Συντάγματος κι αυτοί τώρα ούτε να τα χέσουν τα ομόθρησκα αδέρφια τους. Τσάμπα το έκαψε το αμερικανικό διαβατήριο του ο Νικήτας Κληντ; Δε χρειάζεται ν' αναφέρω ότι το ιταλικό πούλμαν που προπορευόταν των ελληνικών μέσα σε ένα τέταρτο είχε καθαρίσει από τον συνοριακό έλεγχο. Αυτά είναι! Άλλο βαρετό μακρυνάρι η Σερβία. Μια απέραντη ισάδα, ένα μονότονο τοπίο, που δεν έχει καμία σχέση με την κλασική Ευρώπη, κατά τη γνώμη μου πάντα. Βελιγράδι βλέπαμε κάθε λίγο στις πινακίδες, μα στο Βελιγράδι δε φτάναμε. Σταματήσαμε και σ' ένα επαρχιακό φαστφουντάδικο και φάγαμε κάτι ελεεινές μπαγκέτες που τα χνώτα όλων μετά στο πούλμαν μύριζαν σαλάμι και σκορδοστούμπι. Αίσχος! Φυσικά και δεν ήταν χειρότερα από οποιαδήποτε στάση σε ελληνικό φαγάδικο πριν τα Τέμπη, λόγου χάρη, απλά έφταιξε κι εδώ ο λάθος προγραμματισμός, τέτοιος που επί τρεις μέρες δεν είχαμε χρόνο να κάτσουμε κάπου και να φάμε ένα φαΐ σαν άνθρωποι.

Άντε ρε Βελιγράδι, πού 'σαι καλό μου και μεσημέριασε;

Με το που φτάνουμε, λοιπόν, στο Βελιγράδι, πιάνει βροχή και πέφτουμε σε έργα στο οδικό δίκτυο. Τρώμε άλλη μιάμισι ώρα στην κίνηση, το πρόγραμμα πια τινάζεται στον αέρα και ακυρώνεται η επίσκεψη σε μία όμορφη- απ' ότι λέγεται- βαλκανική πρωτεύουσα.

Μόνο τον Δούναβη είδαμε on the road,

αφού κάθε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα που σέβεται τους πολίτες της οφείλει να διασχίζεται κι από έναν ποταμό.

Σαν τον Κηφισό τον δικό μας, ένα πράγμα, στο πιο απλωτό.

Και για να σοβαρευτούμε, ένα δέος μ' έπιασε, η αλήθεια είναι,

αντικρίζοντας βομβαρδισμένα κτίρια από τον πόλεμο στη συγκεκριμένη πολύπαθη χώρα.

Αργά το απόγευμα αφήσαμε τη Σερβία και μπήκαμε στην Κροατία.

Εκεί το τοπίο άλλαξε. Χαρακτηριστικές εικόνες Κεντρικής Ευρώπης με δρυμούς και προσεγμένα δάση.

Καλά όλα αυτά, όμως η ώρα είχε περάσει επικίνδυνα για τη συναυλία του Roger Waters! Αν υπολογίσουμε και το γεγονός πως οι Κροάτες συνοριακοί φύλακες μας άφησαν να περάσουμε ύστερα από μιάμισι ώρα ταλαιπωρίας, δικαιολόγησαν απόλυτα τον τίτλο της πιο σκληρής φάρας στην Ευρώπη μετά τους Γερμανούς. Ξέρουν καλά αυτοί, τα είχαν βρει άλλωστε μεταξύ τους σε εποχές που οι υπόλοιπες συμμαχικές δυνάμεις αντιμάχονταν τον ναζισμό.

Με σπασμένα νεύρα, φτάνουμε στο Zagreb Arena στις 20.45 το βράδυ! Μας αμολάνε κυριολεκτικά, εισβάλλουμε στο στάδιο με τα εισιτήρια που μας μοίρασαν οι άνθρωποι του πρακτορείου και τι να δούμε; Η συναυλία είχε ξεκινήσει κανά μισάωρο πριν, τουτέστιν χάσαμε σχεδόν ολόκληρο τον πρώτο δίσκο του The Wall!

Για την ακρίβεια, απ' τα μεγάφωνα ακούγονταν το The Young Lust. Μπα, τσεκ ήχου θα κάνει μάλλον ο Roger, είπαμε οι αφελείς! Κι ο αειθαλής rocker όχι μόνο πρόβα δεν έκανε, αλλά ήδη είχε χτίσει το Τείχος, προτού το διαλύσει με άκρως θεαματικό τρόπο. Αυτό τουλάχιστον προλάβαμε και το είδαμε!

Μετά από 10 λεπτά, διάλειμμα! Σημειωτέον ότι οι άτυχοι Έλληνες συνταξιδιώτες που ήταν στο τρίτο πούλμαν, αρκετά δηλαδή πίσω από εμάς, μπήκαν στο στάδιο μόλις άρχιζε το δεύτερο μέρος της συναυλίας!

Δεν κουνιόταν φύλλο μεσ' στο Zagreb Arena! Μιλάμε για 20.000 άτομα από πολλές γειτονικές χώρες που έσπευσαν να αποθεώσουν τον μεγάλο Βρετανό δημιουργό και την κινητήρια δύναμη των θρυλικών Pink Floyd.

Εννοείται πως τα εισιτήρια ήταν χύμα στο κύμα. Καθώς μπουκάραμε, ευτυχώς οι περισσότεροι βρήκαμε θέσεις σε κερκίδες και απολαύσαμε το οπτικοακουστικό υπερθέαμα!

Να πω ότι δεν συγκινήθηκα μέχρι δακρύων με το The Wall, ψεύτης θά 'μουν. Δε θέλω όμως να γράψω τίποτα άλλο, ώστε να τ' αφήσω για την ανταπόκριση μου στο περιοδικό Κ.

Εδώ, πάντως, βλέπετε και το ιπτάμενο θηριώδες γουρούνι- σήμα κατατεθέν των Floyd.

Τελειώνει η συναυλία, συναντιόμαστε όλοι έξω σε έξαλλη κατάσταση, τρώμε και το επόμενο πακέτο: Ενώ σε λίγη ώρα ο χώρος μέσα και έξω απ' το στάδιο άδειασε, αφού όλοι οι Σέρβοι, Κροάτες, Άγγλοι, Γάλλοι, Πορτογάλοι, Γερμανοί, Δανοί, Ιταλιάνοι πήγαν για ύπνο ως σώφρονες άνθρωποι, ποιοι θα έμεναν να περιμένουν μεσ' στο κρύο με πέντε βαθμούς; Οι μαλάκες οι Έλληνες, βεβαίως. Οι οδηγοί των πούλμαν, λέει, είχαν παρκάρει πολύ μακρυά τα οχήματα και τους περιμέναμε να έρθουν να μας πάρουν. Τα νεύρα, οι τσακωμοί, αλλά και ο χαβαλές ελληνικού τύπου έφτασαν στο ζενίθ τους.

Για να περάσει η ώρα, φωτογράφισα και μερικά από τα εκατό περίπου φορτηγά που έφερε μαζί της η παραγωγή του Roger Waters με τον τεχνολογικό εξοπλισμό της συναυλίας του!

Τι ανάγκη έχει ο Roger; Μέχρι δέηση του κάναμε μεσ' στο ψιλόβροχο να εμφανιστεί και να παίξει unplugged, πριβέ για τους Έλληνες, το μέρος που χάσαμε...

Γεύση απ' το ξενοδοχείο με τους διαδρόμους του να θυμίζουν κτίριο Σοβιετικής Ένωσης προ...περεστρόικα. Τα δωμάτια πάντως μια χαρά ήταν. Μήπως τα είδαμε και καθόλου; Ύστερα από 18 ώρες μέσα σ' ένα λεωφορείο, προσωπικά σάπισα με το που έπεσα στο κρεβάτι.

Αποζημιώθηκα, ας πούμε, με το mini tour την επόμενη στο Ζάγκρεμπ. Εδώ φαίνεται ο ποταμός Σάβα που επίσης το διασχίζει, χωρίζοντας το στην παλιά και την καινούργια πόλη.

Σκέτη κούκλα το Ζάγκρεμπ! Δεν το φανταζόμουν τόσο όμορφο, ειλικρινά!

Το χνάρι των Ελλήνων στην κροατική πρωτεύουσα! Μας έφυγαν οι κάμερες από τα γέλια!

Το Ζάγκρεμπ διαθέτει τριάντα πάρκα.

Οι δε κάτοικοι του δεν ξεπερνούν τις 800.000, γεγονός που κάνει να φαίνεται μάλλον κωμικός ο διαρκής εμφύλιος που είχαν μεταξύ τους στο παρελθόν.

Φανταστική είναι η κεντρική πλατεία της πόλης με τα μπλε τρόλεϊ, τα κτίρια γοτθικού ρυθμού και κυρίως την ηρεμία που αποπνέουν οι ντόπιοι περιπατητές του.

Η Λιάνα φωτογραφίζεται με τον εντομολόγο- φωτογράφο Γιώργο στα αριστερά της και τον οδηγό ταξί- τέως ζαχαροπλάστη Κώστα στα δεξιά της. Ο Γιώργος και ο Κώστας είναι κολλητά ξαδέρφια με καταγωγή από τη Νάξο!

Πιο πολύ μου άρεσε φυσικά η παλιά μεσαιωνική πόλη του Ζάγκρεμπ με τους πύργους της και τους καθεδρικούς ναούς της.

Σ' έναν απ' αυτούς, τον πλέον επιβλητικό του Ζάγκρεμπ, είδαμε ανθρώπους να περιμένουν στην ουρά για το κουβούκλιο του Αββά εξομολογητή! Πάσχα γιορτάζουν εκεί άλλωστε τις μέρες αυτές, εξ ου- υποθέτω- και το τονισμένο θρησκευτικό συναίσθημα τους.

Σε ποιν ανήκει το σκήνωμα αυτό, θα σας γελάσω. Απλός παπάς ήταν, Καρδινάλιος ή και Άγιος, δεν το τσέκαρα. Ήταν καλό φωτογραφικό θέμα, πάντως, και απαθανάτισα την εικόνα του, όση ώρα οι Κροάτες πιστοί το ακουμπούσαν ευλαβικά.

Να και μια καλόγουστη Σταύρωση, έργο κάποιου καλού γλύπτη!

Υπερμεγέθη πολύχρωμα αυγά επίσης μαρτυρούν την έλευση του Πάσχα των Καθολικών.

Τι λέει εδώ; ΙΚΑ Zagreb; Παντού ίδιες είναι οι ουρές στο ΙΚΑ παγκοσμίως, μου φαίνεται! Σικέ είναι η φωτογραφία, πάντως, αφού ζήτησα από μερικούς συμπατριώτες να μπουν στη σειρά.

Λαϊκή αγορά α λ α Κροατία. Με ομοιομορφία, όμως, και με όλους τους μικροπωλητές κάτω από κόκκινες ομπρέλες. Μπορεί ωστόσο να φώναζαν Πάρε κόσμε στη γλώσσα τους. Δεν πρόκειται να τους καταλαβαίναμε, ούτως ή άλλως. Αγόρασα κι ένα βοτάνι για τη μάνα μου που κάνει καλό στην καρδιά, απ' ότι μου είπαν.

Εδώ, η είσοδος ακόμη ενός ναού αφιερωμένου στην Παναγία.

Σπίτια στο κέντρο της πόλης που θυμίζουν ντεκόρ θεατρικής παράστασης.

Ο Μουσικός και ο Απαγχονισμένος είναι ακόμη ένα υπέροχο γλυπτό- περιζήτητο αξιοθέατο για κάθε επισκέπτη του Ζάγκρεμπ.

Γραφικά σοκάκια και εξίσου γραφικά καλαίσθητα εστιατόρια.

Σας αφήνω με πολλές εικόνες από το Ζάγκρεμπ. Η τελευταία, η άνωθεν, είναι από τον Βοτανικό Κήπο. Παράδεισος σκέτος! Το γεγονός ότι αναχωρήσαμε στις 15.00 το μεσημέρι αντί στις 12.30, όπως είχε πάλι αναγγελθεί, μας έκανε να χάσουμε και την επίσκεψη στο Νόβισαντ. Αλλά εδώ χάσαμε τη μισή συναυλία, ο τουρισμός θα μας ένοιαζε; Εν κατακλείδι, το τριήμερο αυτό ταξίδι ήταν μια σκέτη αποτυχία τουλάχιστον απ' την άποψη του προγράμματος. Κάποιοι απείλησαν έως και με μηνύσεις τόσο την διοργανώτρια εταιρεία, όσο και το πρακτορείο των λεωφορείων. Κάποιοι άλλοι πάλι ζήτησαν να τους καταβληθεί άμεσα το ποσό από το υποτιθέμενο κέρδος του γραφείου παραγωγής. Προσωπικά, γνωρίζω τη δουλειά της εταιρείας Art On The Road κι έχω να πω ότι κατάφερε να φτιάξει ένα καλό όνομα στο χώρο. Άνθρωποι που ταξίδεψαν μαζί της στο εξωτερικό για προηγούμενες συναυλίες μόνο τα καλύτερα έχουν να θυμούνται. Δε μπορείς όμως εύκολα να παρακάμψεις ή να υποβιβάσεις την οργή ανθρώπων που πήραν άδειες από τις δουλειές τους, έδωσαν τα λεφτά τους και διέσχισαν τα Βαλκάνια μόνο και μόνο για να δουν τη συναυλία του ινδάλματος τους, την οποία τελικά δεν ευχαριστήθηκαν ούτε κατά διάνοια. Φταίει, λοιπόν, η εταιρεία, το πρακτορείο, η σκληρή στάση των συνοριακών φυλάκων Σερβίας και Κροατίας ή η χαλαρότητα που υπήρχε εξ αρχής και έκαναν ένα απολαυστικό ταξίδι να μετατραπεί σε αγώνα δρόμου κυριολεκτικά; Δεν ξέρω, ευθύνες πάντως πρέπει να αποδοθούν, κυρίως για τα 150 άτομα που γύρισαν πίσω με την απογοήτευση και τον θυμό ζωγραφισμένο στα πρόσωπα τους.