Πέμπτη 6 Μαρτίου 2008

Η ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ, Ο ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ & Ο ΚΥΡ- ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΟΥ ΕΝ ΤΕΛΕΙ ΜΕΤΡΟΥΣΕ ΤΑ ΑΣΤΡΑ...


Σαν σήμερα συμπληρώνονται 14 χρόνια από το θάνατο της Μελίνας Μερκούρη και βρίσκω την πιο κατάλληλη στιγμή για να σας αφηγηθώ πως η μακαρίτισσα Τελευταία Ελληνίδα Θεά, όπως την αποκαλούσαν, "αποκατέστησε" πριν πολλά- πολλά χρόνια τον μελαγχολικό συνονόματο μου Κυρ- Αντώνη του Μάνου Χατζιδάκι.Οι περισσότεροι θα έχετε δει αυτό το φιλμάκι, στο οποίο η Μελίνα μετέφραζε στα γαλλικά τους στίχους του τραγουδιού, που έλεγε ο ίδιος ο συνθέτης, καθισμένη στα γόνατα του σχεδόν. Προέρχεται από ένα αφιέρωμα της γαλλικής τηλεόρασης στον Μάνο Χατζιδάκι και τη Μελίνα Μερκούρη, του 1960, τη χρονιά που οι δυο τους θριάμβευσαν στις Κάνες με το Ποτέ την Κυριακή του Dassin. Υπάρχει μια λεπτομέρεια όμως, που αφορά στην απόδοση του τραγουδιού και που, φαντάζομαι, μόνο κάτι πυροβολημένοι με τον Χατζιδάκι σαν και μένα, θα έχουν προσέξει! Ο κυρ- Αντώνης είχε ηχογραφηθεί μέσα στη διετία 1959- 60 σε μια σχεδόν θεοδωρακική βερσιόν με το μπουζούκι του Χιώτη και το λαϊκό σούπερ ντουέτο της εποχής Στέλιο Καζαντζίδη- Μαρινέλλα.Ακολούθησε με διαφορετική ενορχήστρωση η εκτέλεση της Νάνας Μούσχουρη, μέχρι που ο Γιώργος Νταλάρας το ξαναηχογράφησε αρκετά χρόνια αργότερα στη Λαϊκή Αγορά (1987) με την ενορχήστρωση του Νίκου Κυπουργού. Παραδόξως, όμως, τόσο ο Καζαντζίδης, όσο και η Μούσχουρη τραγουδούσαν στις δύο πρώτες βερσιόν τους εξής ολότελα σουρρεαλιστικούς στίχους του Μάνου Χατζιδάκι: αχ κυρ Αντώνη/ πως σ' αγαπάμε/ και μαζί σου τ' άστρα πηδάμε/ τις φωτιές για σένα μετράμε/ ώσπου να' ρθει η βροχή...Εν ολίγοις, το να πηδάς τις φωτιές, την ημέρα της γιορτής του Αϊ- Γιαννιού λόγου χάριν, είναι απολύτως κατανοητό ειδικά σε σχέση με την ελληνοκεντρική ποίηση ενός λαϊκού τραγουδιού του Χατζιδάκι. Τα άστρα, όμως, ακούγεται έως και λίγο κωμικό! Αφήστε που η κατάκτηση της σελήνης θα γινόταν σχεδόν μια δεκαετία μετά! Κι όμως, έτσι είχε περάσει στη δισκογραφία με τον Καζαντζίδη και τη Μούσχουρη ως μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του συνθέτη, μάλιστα! Ευτυχώς δηλαδή που καταγράφηκε ως οπτικό ντοκουμέντο με τη Μελίνα και τον Χατζιδάκι η ιστορία του κυρ- Αντώνη που σαν φυσιολογικός ονειροπόλος και ευαίσθητος, τελικά πηδούσε φωτιές και μετρούσε άστρα, λίγο προτού πάψει να φαίνεται στην πόρτα του και αποχαιρετήσει οριστικά τους φίλους που του δήλωσαν την αγάπη τους. Τι να ήταν ο τόσο μοναχικός κυρ- Αντώνης; ένας λαϊκός αφανής ήρωας, ένας άστεγος φιλόσοφος της πλατείας Ομονοίας, ένας σύγχρονος Διογένης που ζούσε μέσα σ' ένα πυθάρι στην οδό Πανός της Πλάκας ή μήπως ακόμη ένα ποιητικό κατασκεύασμα του χατζιδακικού σύμπαντος;
Ποτέ δε θα μάθουμε, μας εγκαταλείπει άλλωστε αθόρυβα και σπαρακτικά μέσα σε 2.30 μόλις λεπτά που διαρκεί η μικρή μεγάλη ιστορία του. Τα πάντα, όμως, είναι πιθανά όταν ένα αερικό ή έστω ένας λαϊκός ήρωες πλάθονται απ' τις νότες και τα λόγια του Μάνου Χατζιδάκι και τραγουδιούνται με τη φωνή και την ψυχή της Μελίνας Μερκούρη.

14 σχόλια:

greekgaylolita είπε...

Απο τα πιο jeancocteauικα τραγουδια του Χατζιδακι.Θα μπορουσαν να ειχαν κανει θαυματα στο γαλλικο φιλμακι(αν κι η συνενευρεση ειναι αρκετα θαυματουργη απο μονη της)Αχ..

BOSKO είπε...

Τι μου λες τώρα, εγώ είδα το post σου με την Πλάτωνος και έμεινα μαλάκας! Μπράβο σου, Πάνο!

greekgaylolita είπε...

Υπερβολες..(την αγαπαω πολυ την ατιμη)

Ανώνυμος είπε...

Γειάσου καλέ μας Μπόσκο...και ποιός δεν είναι 'πυροβολημένος'... με τον απίστευτο Χαντζιδάκι ήταν απίστευτο και απίστευτα πανέμορφο αυτό το...'χαντζιδακικό σύμπαν'όπως το αποκαλείς και σύ.. και αυτό το αιθέριο πλάσμα..αυτή η κινούμενη ομορφιά...αυτός ο άγγελος....που ήταν η αγαπημένη μας Μελίνα....αυτό το λουλούδι..που σκορπούσε την ομορφιά του παντού..και έκανε τα πάντα να φαίνονται τόσο πανέμορφα τόσο φωτεινά..με τη λάμψη του...πάντα θα ζεί στις καρδιές μας...πάντα θα την αγαπάμε...και πάντα θα νιώθουμε την άυρα της να κινείται αναμεσά μας....η πανέμορφη Μελίνα μας....Αθανασία.

Ισμήνη Μπονάτσου/ Ismini Bonatsou είπε...

Κι ολας 14 χρονια ? τι μαγικο στιγμιοτυπο!!!

Aντώνης είπε...

Αχ, κυρ Αντώνη...

BOSKO είπε...

Παρομοίως!

το Άρωμα του Τραγουδιού είπε...

Αυτό το post για την Πλάτωνος, σε ποιο blog μπορώ να το βρω?

Καταπληκτικό το κείμενο για τον «κυρ Αντώνη». Έσκασε χαμόγελο στα χείλη μου με τη … σουρεαλιστική «λεπτομέρεια» για τους στίχους των δύο πρώτων εκτελέσεων των τραγουδιών. Βλέπεις, ανήκω κι εγώ στους «πυροβολημένους με τον Χατζιδάκι» που είχα ακούσει αυτή τη λεπτομέρεια.

Την καλημέρα μου

BOSKO είπε...

Καλημέρα. Μπες στο blog με τ' όνομα "g" από τα links μου και θα το βρεις. Thanx για το σχόλιο!

nadam είπε...

Μια και ο λόγος για Χατζιδάκι, θα ήθελα πολύ να δω το ντοκιμαντέρ για την Φλέρυ Ντανωνάκη. Υπάρχει στο πρόγραμμα κάποια προβολή για το κοινό και αν ναι κάντε αν μπορείτε μια ανάρτηση στο blog.
Ευχαριστώ.

BOSKO είπε...

Επί της παρούσης, δεν παίζει κάποια προβολή. Αν προγραμματιστεί, εννοείται θ' αναρτήσω σχετικό post. Ευχαριστώ!

nadam είπε...

Ο Λιάνης στο βιβλίο του για την Φλέρυ μιλάει με τα καλύτερα λόγια και για σας και το ντοκυμαντέρ. Ελπίζω να μπορέσω να το δω κάποτε.
Flery's fan.

Ανώνυμος είπε...

ΑΓΑΠΗΤΕ ΚΥΡΙΕ,
ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ BRAVO ΣΑΣ ΑΞΙΖΕΙ
ΠΟΥ ΒΡΗΚΑΤΕ ΚΑΙ ΑΝΕΒΑΣΑΤΕ
ΑΥΤΟ ΤΟ ΜΟΝΑΔΙΚΟ VIDEO!!!
DEMETRES SOL MELITA

BOSKO είπε...

Demetres Sol Melita...
νά 'στε καλά, αγαπητέ κύριε, χαίρομαι που σας άρεσε, παρ' όλο που δεν είναι πλέον ιδιαίτερα σπάνιο ως ντοκουμέντο. Πριν μία δεκαετία θα ήταν!