Πέμπτη 28 Φεβρουαρίου 2008

10ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ: ΟΙ "ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΕΣ" ΤΑΙΝΙΕΣ



Τοπίο στην ομίχλη των προγραφών ενός διευθυντή...

Διαπιστώνουμε για μια ακόμη φορά την υποτίμηση του ελληνικού ντοκιμαντέρ.
Σε μια χώρα που η παραγωγή των ταινιών ντοκιμαντέρ γίνεται με ελάχιστα μέσα, παρατηρείται το φαινόμενο, το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης που οργανώνει την πιο μεγάλη εκδήλωση για τον κινηματογράφο να υιοθετεί απόλυτα επιθετικό ρόλο απέναντι στο Ελληνικό ντοκιμαντέρ.
Το φετινό ρεσιτάλ επιλογών του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ ξεπερνάει κάθε προηγούμενο!
Στην εποχή της απόλυτης κρίσης ιδεών, θεσμών, νοημάτων ο δ/ντής του φεστιβάλ αγνοεί και στην ουσία ακυρώνει την πλειοψηφία των γνωματεύσεων της "γνωμοδοτικής" επιτροπής, την οποία ο ίδιος όρισε, καθώς είναι βέβαια ανθρωπίνως αδύνατον να δει μόνος του τις 1.200 ταινίες που κατετέθησαν φέτος στο Φεστιβάλ. Χωρίς κανένα πρόσχημα και χωρίς βέβαια να έχει τη δυνατότητα να διαμορφώσει προσωπική γνώμη για την κάθε ταινία αφού δεν προλαβαίνει να τις δει, "κόβει" από όλα τα προγράμματα του Φεστιβάλ, Διεθνές, Πανόραμα κλπ. μεγάλο μέρος της ελληνικής παραγωγής .
Ενώ φέτος υπάρχει αύξηση του συνολικού αριθμού ταινιών που θα προβληθούν στο φεστιβάλ συγκριτικά με πέρσι, υπάρχει σαφής μείωση των ελληνικών και συγκεκριμένα: Αύξηση των ξένων ταινιών κατά 70. Μείωση των ελληνικών ταινιών κατά 48. Από τις 87 ελληνικές ταινίες που υποβλήθηκαν φέτος μόλις 37 θα προβληθούν στο φεστιβάλ!

Δεν φτάνει όμως μόνον αυτό, παρ΄όλο που ο νόμος υποχρεώνει "βιαί
ως" τις Ελληνικές ταινίες ντοκιμαντέρ που θέλουν να διαγωνιστούν στα Ετήσια Κρατικά Βραβεία να περνούν πριν, θέλουν δεν θέλουν, από το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, ο διευθυντής του, καταργώντας την κρίση της γνωμοδοτικής-προκριματικής επιτροπής, αποφασίζει αυτός μόνος για την οριστική απόρριψη των ταινιών ντοκιμαντέρ από τα Κρατικά βραβεία! Αυτό το παράλογο σχήμα παγιδεύει την Ελληνική ταινία και λειτουργεί απολύτως αντιδημοκρατικά. Ώριμο αίτημα, αφού καταργηθεί ο νομός να αλλάξει ο κανονισμός του φεστιβάλ- για παράδειγμα η ομόφωνη απόφαση της Γνωμοδοτικής επιτροπής να δεσμεύει τον καλλιτεχνικό διευθυντή για το τμήμα στο οποίο θα προβληθεί η ταινία, αλλά και για τη συμμετοχή της στα βραβεία FIPRESCI. Μέχρι τώρα ο διευθυντής αποφασίζει μόνος του για το ποιες ταινίες θα διαγωνιστούν στα βραβεία FIPRESCI και κρατάει πάντα τον κατάλογο τους κρυφό!

Από τις επιλογές των τελευταίων ετών του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ διαπιστώνουμε μια στροφή στις τηλεοπτικές παραγωγές- ρεπορτάζ . Περίπου 80 τηλεοπτικά επεισόδια-δημοσιογραφικά ρεπορτάζ προβλήθηκαν πέρσι. Επίσης τα τελευταία χρόνια, τα κεντρικά αφιερώματα του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ γίνονται σε δημοσιογράφους της τηλεόρασης.
Ο ίδιος ο διευθυντής σε συνέντευξη του στην επίσημη εφημερίδα του Φεστιβάλ υποστηρίζει ότι ο στίβος του ντοκιμαντέρ έχει μεταφερθεί πλέον στη μικρή οθόνη.. Γιατί τότε επιμένει να οργανώνει ένα κινηματογραφικό Φεστιβάλ;

Απαιτούμε το φεστιβάλ ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης-που είναι ο μόνος επίσημος θεσμοθετημένος και επιδοτούμενος θεσμός για το ντοκιμαντέρ του ΥΠΠΟ- να κάνει το απολύτως αυτονόητο. Να φιλοξενεί τα ντοκιμαντέρ της πρόσφατης ελληνικής παραγωγής κάθε έτους και να λειτουργεί ως ένα υγιές φόρουμ ανταλλαγής ιδεών, τεχνικών προσεγγίσεων, θεματολογίας κλπ. Να ενισχύει έτσι τα κίνητρα και τη δημιουργικότητα της Ελληνικής παραγωγής. Όχι να συμβάλει με λογικές προγραφών στην περιθωριοποίηση της.

Σε μια εποχή κατά την οποία οι περισσότερες εκδοχές της τέχνης, απεκδύονται τον πρωταρχικό τους ρόλο, εκείνον της αμφισβήτησης, για να παραδοθούν όλο και περισσότερο στην εμπορευματοποίηση, υπάρχουν ακόμη πολλοί Έλληνες σκηνοθέτες με ευαισθησία στα θέματα της κοινωνίας και του ανθρωπισμού που υπηρετούν με προσήλωση το ντοκιμαντέρ. Ο διευθυντής του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης επιθυμεί να μην φιλοξενήσει αυτές τις προτάσεις, αλλά να τις ρίξει στον Καιάδα του "ακατάλληλου". Αυτό είναι από κάθε άποψη απαράδεκτο και απαιτούμε να διορθωθεί με άμεση κινητοποίηση της διεύθυνσης του φεστιβάλ και του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού. Όλοι οι φορείς του κινηματογράφου είναι απαραίτητο να συμβάλουν αποφασιστικά στην αλλαγή του νομού και στην αποκατάσταση της αδικίας που διαπράττεται με αυτές τις τακτικές.

Δε νοείται το Επίσημο φεστιβάλ της χώρας να προγράφει ως ακατάλληλη την πλειοψηφία της Ελληνικής παραγωγής του ντοκιμαντέρ και να μην της δίνει ούτε καν μια ευκαιρία προβολής και παρουσίασης της στο κοινό και τους επαγγελματίες. Οι Ελληνικές ταινίες ντοκιμαντέρ οι οποίες ταξιδεύουν σε διεθνή Φεστιβάλ και πωλούνται στο εξωτερικό, δεν γίνονται αποδεκτές στην ίδια τους τη χώρα! Με τη μονομερή απόφαση ενός διευθυντή, ο οποίος ούτε σέβεται τη χώρα, ούτε τις απόψεις των επαγγελματιών που υποτίθεται ότι εμπιστεύθηκε για να τον συμβουλεύσουν.
Η Διευθύντρια του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης που συνυπογράφει τις απορριπτικές επιστολές του Φεστιβάλ είναι σύμφωνη με αυτή την τακτική; το ΥΠΠΟ συμμερίζεται αυτή την ιδιότυπη εφαρμογή πολιτικής πολιτισμού που εφαρμόζει ο διευθυντής του φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ; Έτσι θα δημιουργηθούν κίνητρα για να ενθαρρυνθεί η ελληνική παραγωγή;

Ο μόνος στόχος του είναι οι μετακλήσεις ξένων ταινιών και ο προγραμματισμός πολλαπλών επεισοδίων τηλεοπτικών σειρών δημοσιογραφικών εκπομπών; Που ακριβώς εστιάζουν τα καλλιτεχνικά πολιτικά και κοινωνικά κριτήρια αυτής της διοργάνωσης; Στις προγραφές;

Νίκος Αλευράς
Νίκος Αναγνωστόπουλος
Λεωνίδας Βαρδαρός
Λένα Βουδούρη
Μιχάλης Γαλανάκης
Ηλίας Γιαννακάκης
Μαθιός Γιαμαλάκης
Λευτέρης Δανίκας
Προκόπης Δάφνος
Νίκος Ζωιόπουλος
Νίκος Θεοδοσίου
Σταύρος Ιωάννου
Έυη Καραμπάτσου
Δέσποινα Καρβέλα
Γιώργος Καρυπίδης
Δέσποινα Κονταργύρη
Βασίλης Κολοβός
Bασίλης Λουλές
Θόδωρος Μαραγκός
Αντρέας Μαριανός
Γιάννης Μαυρογένης
Κώστας Μαχαίρας
Κώστας Μπάκας
Αντώνης Μποσκοϊτης
Γιάννης Νταρίδης
Λευτέρης Ξανθόπουλος
Aντρέας Παγουλάτος
Αλεξανδρος Παπαηλιού
Λάκης Παπαστάθης
Σοφία Παπαχρήστου
Λουκία Ρικάκη
Θανάσης Σκρουμπέλος
Άγγελος Σπάρταλης
Σπύρος Ταραβήρας
Βαγγέλης Φάμπας
Γιάννης Φραγκουλάκης
Κώστας Χαραλάμπους
Γιώργος Χελιδονίδης
Σταύρος Ψυλλάκης


* Η Λουκία Ρικάκη μου έστειλε προ λίγων ημερών το παραπάνω κείμενο, το οποίο και υπόγραψα μαζί με άλλους συναδέλφους ντοκιμαντερίστες. Ο κ. Εϊπίδης, δ/ντής του φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσ/νίκης Εικόνες 21ου αι., απάντησε στην προχθεσινή συνέντευξη Τύπου με ανάρμοστο ιδιαίτερα καυστικό τρόπο. Μίλησε για το ό,τι Έλληνες παραγωγοί τηλεφωνούν στα μέλη της ξένης επιτροπής, ώστε να τους ασκήσουν πίεση σχετικά με την απόδοση του βραβείου της FIPRESCI. Δε διαφωνούμε εδώ, γνωστό ότι όντως συμβαίνει κάτι τέτοιο κι είναι απαράδεκτο και ενοχλητικό. Το θέμα είναι όμως ό,τι ο ίδιος τα τελευταία χρόνια είναι γνώστης της κατάστασης αυτής και πριμοδοτεί με διάφορους τρόπους τους εν λόγω παραγωγούς. Πάντως, συνέχισε να υπερασπίζεται την παρουσία των τηλεοπτικών ρεπορτάζ στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ (ακόμη κι αν αυτά είναι δημιουργίες του κ. Δανέζη), γεγονός που οδηγεί στη σταδιακή περιθωριοποίηση του ελληνικού δημιουργικού ντοκιμαντέρ. Πολύ εύστοχα ο Λάκης Παπαστάθης μας θύμισε το ανέκδοτο που κυκλοφορεί: "σε λίγο θα διαγωνίζονται στο φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσ/νίκης και τα τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων των 8"...