ΑΝΩΓΕΙΑ 1979: ΜΕΡΙΚΑ ΑΚΟΜΗ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ & ΙΣΤΟΡΙΕΣ, ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ!

Με το ξεκίνημα των δράσεων της Μουσικής Ακαδημίας Κρήτης, ο Γιώργος Κλάδος, εκείνος ο δήμαρχος που δεν ήθελε να γίνει Υπουργός Πολιτισμού, ξεκίνησε από τα Ανώγεια κι έφτασε στη Ρηγίλλης, στο νούμερο 17, όπου συνάντησε τον Μάνο Χατζιδάκι στο σπίτι του. Επί λέξει, όπως διηγιόταν ο Μάνος, του είπε: Εγώ δημαρχεύω σε ένα ορεινό χωριό της Κρήτης. Έχω λίγα χρήματα για τον πολιτισμό στο ταμείο του δήμου, ήρθα να σου τα εμπιστευθώ και να αποφασίσεις εσύ αν θα κάνεις κάτι στα Ανώγεια. Εκτός από τα χρήματα, έχω τη διαβεβαίωση των κατοίκων του χωριού, επειδή οι υποδομές είναι υποτυπώδεις, ότι θα δώσει κάθε σπίτι ένα δωμάτιο να φιλοξενηθούν καλεσμένοι των γιορτών για όσο αυτές διαρκέσουν!

Καλύτερο και πιο αποτελεσματικό από δέκα Υπουργούς Πολιτισμούς μαζί χαρακτήρισε ο Μάνος Χατζιδάκις τον Γιώργο Κλάδο, τον ταπεινό, όσο και δραστήριο αυτόν δήμαρχο της ορεινής Κρήτης! Τον βλέπετε στα αριστερά, δίπλα στον συνθέτη και τον Γιώργο Κουρουπό.

Τον καιρό εκείνο, ο Μάνος Χατζιδάκις αποκαλούσε σκωπτικά το Υπουργείο Πολιτισμού της δεξιάς, Υπουργείο...Καλλιέργειας! Περνώντας μια μέρα μπροστά από ένα πλανόδιο μανάβικο των Ανωγείων, είπε του φωτογράφου Κώστα Ελευθεράκη: βγάλε με μια φωτογραφία δίπλα στη ζυγαριά να γίνω κι εγώ Υπουργός Καλλιέργειας! Τριάντα χρόνια μετά, άγνωστο για ποιο λόγο, ο Νίκος Κούνδουρος θέλησε να εξαφανίσει τη ζυγαριά αυτή της φωτογραφίας δίπλα από τον Χατζιδάκι!

Αριστερά, ο νεαρός ποιητής Γιώργος Χρονάς, στο κέντρο ο συνθέτης Τάσος Μελετόπουλος, καλλιτεχνικός σύντροφος του Άρη Δαβαράκη (υπέροχα τα τραγούδια που μας άφησαν στους Πρώτους Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού Κέρκυρας το ΄81!) και δίπλα του, στη γωνία δεξιά, ποια είναι λέτε; Η Άννα Δρούζα, η γνωστή, η βαφτισιμιά της Μαρίας Φαραντούρη και κόρη της σπουδαίας φωτογράφου Νίκης Τυπάλδου, που χάσαμε πρόσφατα.

Κι εδώ ο Γιώργος Λιάνης, ρεπόρτερ του πολιτιστικού τότε, με τον συγγραφέα Βασίλη Βασιλικό. Απίστευτος ήταν ο Βασιλικός! Δε μπορώ να διανοηθώ που λίγο καιρό πριν, στο γύρισμα του κουνδουρικού ντοκιμαντέρ, του βούτηξα το χαρακτηριστικό- σήμερα- καπέλο του και το διασκέδασε με την ψυχή του!

Ο Άλκης Χριστοφέλλης, μια πολύ σπουδαία προσωπικότητα, συνομιλεί με τον Μάνο Χατζιδάκι. Μοιάζει να τους ακούει ο Θεόδωρος Πάγκαλος και όπως βλέπετε το ΠΑΣΟΚ είχε πάει σύσσωμο στις Μουσικές Γιορτές των Ανωγείων (πάλι καλά που δεν είχε καταδεχτεί το event ο Κώστας Λαλιώτης, ο οποίος την ίδια εποχή ή και λίγα χρόνια αργότερα θα προσπαθούσε να ξεφτιλίσει τον Χατζιδάκι μέσα από τις πρασινοκίτρινες σελίδες της Αυριανής)!

Και ο Διονύσης Σαββόπουλος βρέθηκε εκεί, δίνοντας μια συναυλία εκτός προγράμματος των γιορτών, συνοδεία της τότε Οπισθοδρομικής Κομπανίας!

Ίσως η πιο αστεία ιστορία από τις Μουσικές Γιορτές Ανωγείων: επρόκειτο να τερματιστούν με μια μεγάλη συναυλία του Θάνου Μικρούτσικου, όπως και έγινε! Τραγούδησαν ο Γιάννης Κούτρας και άλλοι ερμηνευτές κάποιους πιο λόγιους κύκλους τραγουδιών του Μικρούτσικου. Μόνο που έγινε και κάτι άλλο! Λίγα μέτρα παραδίπλα από το ανοιχτό θέατρο που δινόταν η συναυλία, ένας Ανωγειανός χωρικός είχε δέσει τον γάιδαρο του! Τη στιγμή, λοιπόν, που ακουγόταν το έργο τάδε για φωνή, κόρνο, τρομπέτα και ξέρω γω τι άλλο, ο γάιδαρος άρχισε να...γκαρίζει και το κοινό, όπως ήταν αναμενόμενο, να...γελάει! Μπράβο, αναφώνησε ο Μάνος Χατζιδάκις, απευθυνόμενος με χιούμορ στο ζωντανό, προξενώντας ακόμη περισσότερο το γέλιο του κοινού! Την επόμενη, στο μεϊντάνι, την πλατεία του χωριού, όλοι μιλούσαν για το έργο του Θάνου Μικρούτσικου για μια φωνή, ένα κόρνο, μία τρομπέτα και...έναν γάιδαρο!

Το παρόν είχε δώσει και ο συνθέτης Νίκος Μαμαγκάκης, άξιος συνάδελφος και φίλος του Χατζιδάκι, ο οποίος εκλήθη να δώσει τη δική του μουσικολογική διάλεξη! Μόνο ο Μίκης Θεοδωράκης δε μπόρεσε να παραστεί, δηλώνοντας σε μία επιστολή που έστειλε, busy με μια μουσική που έγραφε για την Επίδαυρο.

Όταν αδιάκοπα ζεις καθημερινά την αθλιότητα των Αθηνών, με την επίσημη αστική διάβρωση της, τότες η άνοδος των Ανωγείων είναι περίπου άνοδος των Ηλυσίων Πεδίων. Κι όταν η Τέχνη η σοβαρή, η επίσημη και η ντελαλημένη, γίνεται Τέχνη για νεκρούς, για επιτήδειους κι εχθρούς, για σαρκοβόρους ατάλαντους, Τέχνη για συνδικάτα εγκλήματος, για αρρώστους και αναπήρους, τότες η Λύρα η Κρητική, με τις βαθιές της ρίζες, φαντάζει αθάνατη πηγή με άγιο νερό που ξεδιψάει τους αιώνες...

Αυτά είπε ο Μάνος Χατζιδάκις τον Ιούλιο του 1979 στο κοινό των Μουσικών Γιορτών Ανωγείων κι ύστερα πήρε μαζί με τους συνεργάτες του από το Τρίτο Πρόγραμμα την απογευματινή πτήση και επέστρεψαν από το Ηράκλειο στην Αθήνα! Τρεις δεκαετίες αργότερα και δεκαπέντε χρόνια ακριβώς από τον βιολογικό του θάνατο, ο Γιώργος Μητρόπουλος αναβιώνει τις Μουσικές Γιορτές Ανωγείων κατά τον τρόπο, το ύφος και το ήθος του Χατζιδάκι, κάνοντας μου τη μεγάλη τιμή να συμπεριλάβει στο πρόγραμμα μια μεταμεσονύχτια προβολή του ντοκιμαντέρ για τη Φλέρυ Νταντωνάκη στην πλατεία του χωριού! Τον ευχαριστώ γι' αυτό, όπως και για την άδεια της πρώτης δημοσίευσης αυτών των μοναδικών φωτογραφικών ντοκουμέντων από τα Άσματα και Μιάσματα! Τις ιστορίες, πάντως, που μόλις διαβάσατε στο post, δεν θα τις βρείτε μέσα στο λεύκωμα της Yafka Records. Σας τις μετέφερα, όπως τις άκουσα στο μεσημεριανό Κρητικό φαγοπότι από τα χείλη του Κλάδου και του Μητρόπουλου!