Τετάρτη 1 Σεπτεμβρίου 2010

για-τον-άνθρωπο-χωρίς-παρελθόν-του-άκι-καουρισμάκι-από-τη-φιλανδία



Η ταινία Ο άνθρωπος χωρίς παρελθόν του Άκι Καουρισμάκι αρχίζει και τελειώνει με ένα τρένο-σύμβολο της διαρκούς κίνησης της ζωής. Ο ήρωας που εισπράττει την αγριότητα τριών αλητών της μεγαλούπολης, συγκεκριμένα του Ελσίνκι, χάνει τη μνήμη του και περιθάλπεται από μια φτωχή οικογένεια. Μας παραξένεψε στην αρχή αυτή η πολύ καλή σχέση που αναπτύχθηκε γρήγορα μεταξύ του ήρωα και του πατέρα της οικογένειας. Όσο όμως η ταινία προχωρούσε και τα περιθωριακά στοιχεία όλο και τον αγκάλιαζαν περισσότερο, ο σκηνοθέτης φανέρωσε τις προθέσεις του: αγαπάτε αλλήλους και όχι απαραίτητα ερήμην του Στρατού Σωτηρίας, του χριστιανικού κινήματος δηλαδή που πρόσφερε στον άτυχο ήρωα από λεφτά και δουλειά για την επιβίωση του μέχρι τον έρωτα και το ίδιο το νόημα της καινούργιας ζωής του. Για κάποιο λόγο, που δεν γνωρίζουμε αν σχετίζεται με τα χαρακτηριστικά του μέσου Φιλανδού, ο Καουρισμάκι παρουσίασε όλα τα πρόσωπα της ιστορίας, καλών προθέσεων μεν, αγέλαστα και σκυθρωπά δε. Παρ' όλα αυτά έβαλε στα χείλη αρκετών ανθρώπων ποιητικές ατάκες, ακόμη και στον κυνικό ιδιοκτήτη του κοντέινερ που το επινοικίασε ως κατοικία στον ήρωα. Ένα πολύ ιδιότυπο χιούμορ διαπερνάει ολόκληρο το φιλμ, που κατά βάθος είναι βαθιά μελαγχολικό, όσο και αισιόδοξο. Ακόμη και η Χάνιμπαλ, η σκυλίτσα που υποτίθεται τρώει ανθρώπους, δίπλα στον ήρωα γίνεται πρόβατο, αποκτώντας σχεδόν ανθρώπινες κοινωνικές συμπεριφορές. Μια αξιοθαύμαστη ισορροπία ανάμεσα στη βία των σχέσεων, στο γενικό κλίμα της ακεφιάς και της αστικής μουντάδας και στην κορύφωση των φιλανθρωπικών αισθημάτων. Δεν είναι τυχαίο ότι ο καταζητούμενος ληστής τράπεζας που έμπλεξε τον ήρωα, τον καλεί, του αναθέτει να επιστρέψει χρήματα σε ανθρώπους που έβλαψε και κατόπιν αυτοκτονεί στον εκτός κάδρου χώρο, δέσμιος της ευαισθησίας του. Ακόμη ένα πολύ λεπτό σημείο του φιλμ είναι η επιστροφή του ήρωα, αφότου έχει αποκαλυφθεί η ταυτότητα που αναζητούσε, στο σπίτι του και η συνάντηση του με τον εραστή της συζύγου του. Τον παραινεί να αγαπάει την πρώην σύζυγο του και να της φέρεται τρυφερά, αφού ο ίδιος προτιμά πια την αισθηματική του ένωση με την Ίρμα, τη γυναίκα που γνώρισε στον Στρατό Σωτηρίας. Στεκόμαστε επίσης στο σημαντικό γεγονός των ευεργετικών δυνάμεων της ανθρώπινης αγάπης πάνω στον ήρωα, ο οποίος σταδιακά αποκτά ηγετικές τάσεις και αναδεικνύεται μέχρι και σε μάνατζερ rock μουσικών παραστάσεων! Αναζητήστε σε dvd τον Άνθρωπο χωρίς παρελθόν του Άκι Καουρισμάκι, πρόκειται για ένα υπέροχο δείγμα σχετικά σύγχρονου φιλανδικού κινηματογράφου (2003), που περιγράφει την κοινωνία του Βορά- μια κοινωνία ξένη όχι μόνο για εμάς τους Βαλκάνιους, αλλά και για τους κεντροευρωπαίους. Ίσως ο σκηνοθέτης αδιαφορεί για την περιγραφή της χώρας του και περισσότερο εστιάζει στη δημιουργία δικών του ανθρώπων, χαρακτήρων και τελικά ενός προσωπικού ποιητικού σύμπαντος. Το Monrepos είναι ένα πανέμορφο τραγούδι που ακούγεται στο φινάλε, ερμηνευμένο από την Annikki Tahti, τη σπουδαία Φιλανδή ηθοποιό και τραγουδίστρια, η οποία επίσης κρατάει ένα μικρό ρόλο στο φιλμ του Καουρισμάκι. Καλό μήνα σε όλους!

6 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Είναι φοβερό φιλμ, χαίρομαι που σας άρεσε!!!

BOSKO είπε...

Ανώνυμος...
ε, αλίμονο!
σ' ευχαριστούμε!

Ελένη Μπέη είπε...

Πριν από είκοσι χρόνια που ζούσα ακόμη στην πρωτεύουσα, παρακολουθούσα το φεστιβάλ κινηματογράφου, που οργάνωνε η Ελευθεροτυπία τότε (δεν θυμάμαι τον τίτλο του), κι εκεί είχα δει κάποιες ταινίες του Άκι Καουρισμάκι. Αξιοπρόσεκτος σκηνοθέτης, πράγματι.

Καλό μήνα, bosko!

BOSKO είπε...

Νερένια...
εγώ αυτό το φιλμ τό 'χα πρωτοδεί στην κιν/φική λέσχη της Σάμου το 2003 ή το ΄04, όταν είχε πρωτοβγεί δηλαδή στην ελληνική διανομή του. Ταινιάρα! Την ξανάδαμε χτες βράδυ με τη Λένα, εξ ου και το post! Δεν έχασε τίποτα από 'κείνη την πρώτη αίσθηση που μού 'χε αφήσει.

καλό μήνα!

Ανώνυμος είπε...

Τη θυμάμαι την ταινία όχι σα μία από τις τέλειες άλλα σαν μία που μπορεί να συγκινήσει . Επειδή πολύ πρόσφατα είδα μια-δύο από τις περσινές ελληνικές - από αυτές με τα πολλά τα αστέρια - αναρωτιέμαι γιατί δεν υπάρχει ένας σύγχρονος έλληνας σκηνοθέτης που να θέλει περισσότερο να αγγίξει τον θεατή από το να του δείξει πόσοτο γνώστης του αντικειμένου είναι .

BOSKO είπε...

Ανώνυμος...
δεν έχω τι να σας απαντήσω, είναι υποκειμενικά τα κριτήρια αυτού που κάθε φορά βλέπει και αξιολογεί μία ταινία. Ας πούμε, η "Χρυσόσκονη" της Μαντά, η "Στρέλλα" του Κούτρα και ο "Κυνόδοντας" του Λάνθιμου ήταν τρεις πολύ καλές-κατά την άποψη μου-ελληνικές ταινίες της περασμένης σαιζόν.