roll-over-beethoven

Ακούω φανατικά κλασική μουσική αυτές τις μέρες. Είναι το αποτέλεσμα, φαίνεται, του Αυγούστου που μόλις μας άφησε και που για προσωπικούς λόγους θα τον θυμάμαι σε όλη μου τη ζωή. Τον Αύγουστο του 2010...θα λέω. Chopin, Mozart, Scarlatti, Strauss, ο Heitor Villa-Lobos που τον λατρεύω και Beethoven. Του τελευταίου, έργα άκουσα χθες και θυμήθηκα μια αστεία ιστορία πριν καμιά δεκαριά χρόνια στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης. Κατά το opening gala, μία μικρή ορχήστρα μέσα στην αίθουσα έπαιζε Συμφωνίες του Beethoven. Ο Αλέξης Κωστάλας που παρουσίαζε την εκδήλωση, έλεγε σε πανεθνικό τηλεοπτικό δίκτυο: Και τώρα ακούμε τη Συμφωνία Νο 7 σε φα μείζονα του Ludwig van Beethoven. Από κάτω, μάλλον κανείς δεν έδινε ιδιαίτερη σημασία στο τι έργα ακούγονταν. Ώσπου ο Κωστάλας είπε το αλησμόνητο: Με συγχωρείτε, λάθος, είναι σε λα μείζονα το σωστό! Και φυσικά μας έστειλε για τσάι ο μεγάλος!
Κάποια χρόνια ακόμη πιο πίσω, το 1995, είχαμε βρεθεί με τις σπουδαστικές μικρού μήκους ταινίες μας στο Φεστιβάλ του Μονάχου. Κι επειδή επίτιμος guest ήταν ο Μιχάλης Κακογιάννης, μας είχαν ετοιμάσει ελληνική βραδιά. Στις πρώτες θέσεις του σινεμά καθόμασταν, λοιπόν, οι αντιπροσωπίες των σχολών Σταυράκου και Χατζίκου- ο Σκαλενάκης με τους φοιτητές του εκπροσωπούσε την Σταυράκου, η ίδια η Χατζίκου με εμάς τη δική της σχολή. Ξαφνικά, αφού πάλι μια μικρή ορχήστρα έπαιξε Strauss (υπέροχα ήταν!), στη σκηνή ανέβηκε ένας μπουζουξής με φράκο και παπιγιόν. Ε, ρε πατρίδα! ακούστηκε χαμηλόφωνα μέσα στην αίθουσα από κάποιον ευσυγκίνητο συμπατριώτη-συμφοιτητή, περισσότερο με χαβαλετζίδικη διάθεση. Μέχρι εκεί, όλα καλά! Όταν όμως πίσω απ' την κουρτίνα βγήκε μία ξερακιανή σοπράνο με μαλλί όρθιο, ίδια κι απαράλλαχτη η Elsa Lanchester στη Μνηστή του Φρανκενστάιν, και μ' ένα στενό φόρεμα όλο πούλιες και πέρλες απ' την κορφή ως τα νύχια, αρχίσαμε να γελάμε ή, σωστότερα, προσπαθούσαμε να πνίξουμε τα γέλια μας. Η σοπράνο άνοιξε το στόμα της κι εκτόξευσε Πως ήθελα να είχα ένα και δύο και τρία και τέσσερα παιδιά ως άρια! Αυτό ήταν! Ενώ οι Γερμανοί κι οι υπόλοιποι ξένοι συμμετέχοντες του φεστιβάλ άκουγαν από εκστασιασμένοι μέχρι βαριεστημένοι, εμείς- οι Έλληνες- που λέει κι ο Γιώργος Σαραντάρης, είχαμε ξεκαρδιστεί, φανερά πια, στο γέλιο. Δεν θυμάμαι να έχω ξανακλάψει στη ζωή μου από τόσο πολύ γέλιο, αβίαστο και νευρωτικό. Δίπλα μου, η ποιήτρια Μαρία Λαγγουρέλη είχε σκύψει με το κεφάλι στα γόνατα και με εκλιπαρούσε: Βούλωσ' το, θα σε χαστουκίσω! Ο φόβος μας ήταν μην μας πάρει χαμπάρι η Χατζίκου που γελάμε σαν τα κτήνη κι εκθέσουμε τη σχολή. Όταν σήκωσα το κεφάλι και γύρισα πίσω να ελέγξω την κατάσταση, είδα τη διευθύντρια-δασκάλα να σκουπίζει με χαρτομάντιλο τα δάκρυα της από τα γέλια. Κι έτσι, αφού το γέλιο είχε νομιμοποιηθεί, το αφήσαμε ακόμη πιο ελεύθερο, σε κλάσματα δευτερολέπτου μεταδόθηκε μέχρι και στους ξένους, στην αίθουσα έγινε το έλα να δείς και ο μπουζουξής πήρε τη σοπράνο του και μας άδειασαν τη γωνιά κακήν κακώς. Εδώ, κοτζάμ Χατζιδάκις και πήγε να δαγκώσει στο σβέρκο ολόκληρη Μαρία Κάλλας, όταν συναντήθηκαν κάποτε στο Παρίσι κι έσκυψε και του τραγούδησε στ' αυτί Τα παιδιά του Πειραιά, εμείς θα μασάγαμε με το ελληνοβαυαρικό κιτς;Επιστρέφοντας, όμως, στην κλασική μουσική που καταβροχθίζω κυριολεκτικά αυτό τον καιρό, το ξέρω, θα ακουστεί κλισέ, μα τι ν' ακούσεις μετά από τέτοια αριστουργήματα; Τι μπορεί να ξεπεράσει τέτοιο πλούτο αρμονιών και συγχορδιών; Είναι στιγμές που κοιτάς τη rock δισκοθήκη και λες καθίστε εκεί που κάθεστε, καλά είστε εσείς...Και βέβαια ούτε λόγος για ελληνική μουσική, έντεχνη ή άτεχνη, ηλεκτρική ή ακουστική κλπ. Ας μην αναφερθώ σε ονόματα καλλιτεχνών, μα με βαρυά καρδιά κάθε φορά βγάζω απ' το cd-player τον Bach ή τον Schumann για να τον αντικαταστήσω με κάποιον δικό μας καλλιτέχνη της εποχής, συνήθως τραγουδιάρη, λόγω ανάθεσης από τα μουσικά έντυπα. Ξέρω επίσης κι αυτό, φάση είναι, θα περάσει και σύντομα θα ξαναπεράσω κι εγώ με το ίδιο πάθος στους αγαπημένους μου Έλληνες και ξένους μουσικούς του περασμένου αιώνα και των χρόνων που διανύουμε. Τουλάχιστον ας μείνει η καλαισθησία και το ακριβό γούστο τούτων των ακροάσεων, αφού ειδικά στη δική μου περίπτωση, ανέκαθεν αφηνόμουν στη μουσική περισσότερο διά της αισθηματικής και λιγότερο δια της εγκεφαλικής οδού.