Σήμερα συμπληρώνονται 30 χρόνια από την αναχώρηση του Μάνου Λοΐζου, ενός από τους πιο δημοφιλείς Έλληνες τραγουδοποιούς και στρατευμένους αριστερούς καλλιτέχνες. Τα Νέγρικα του, σε στίχους του Γιάννη Νεγρεπόντη, με βασική ερμηνεύτρια τη Μαρία Φαραντούρη και τη συμμετοχή του Μανώλη Ρασούλη σε δύο κομμάτια, κυκλοφόρησαν τον Δεκέμβριο του 1975 και ήταν ένα αρκετά τολμηρό βήμα για τη μέχρι τότε πορεία του δημιουργού. Τολμηρό, απ' την άποψη των ενορχηστρώσεων, ίσως και όχι μόνο, αν υποτεθεί πως εν μέσω της μεταπολιτευτικής συνθηματολογίας στο τρέχον τραγούδι, πρώτος εκείνος ασχολήθηκε με ένα ξεκάθαρα αντιρατσιστικό - αντιφασιστικό concept. Ψήγματα του πιο pop, ηλεκτρικού Λοΐζου, είχαμε γνωρίσει βέβαια ένα χρόνο πριν με τη συλλογή της MINOS Νιάτα, η οποία είχε προκύψει κατόπιν ενός διαγωνισμού για νέους δημιουργούς, τραγουδοποιούς και στιχουργούς, σε συνεργασία της εταιρείας με το περιοδικό Επίκαιρα. Εκεί ο Λοΐζος είχε παρουσιάσει δύο αμιγώς pop τραγούδια του, πολύ κοντά στο στυλ των Λήδα - Σπύρος ή και των Νοστράδαμος, με ερμηνευτή τον Νίκο Αντωνιάδη του συγκροτήματος Strangers, σε στίχους των πρωτοεμφανιζόμενων Θ. Βερύκιου και Ν. Τσιμπουρλιάνου. Κατά υποκειμενική εκτίμηση, πάντως, η πλέον pop, στα όρια του rock, ηχογράφηση απ' αυτή τη συλλογή ήταν το κομμάτι Καφενόβιοι συμπολίτες που ερμήνευσε η Μαρίζα Κωχ σε μουσική και στίχους του επίσης πρωτοεμφανιζόμενου (και δυστυχώς εξαφανιζόμενου μέσα στα επόμενα χρόνια) Διονύση Σκάλου. Επιστρέφω στα οριακά Νέγρικα του Λοΐζου και δανείζομαι φράσεις του ιδίου για να τονίσω την εκτίμηση που έτρεφε για τα μοντέρνα μουσικά ρεύματα της εποχής, αυτός, ένας δημιουργός που ταυτίστηκε με το λαϊκό και το πολιτικό τραγούδι του καιρού του (από συνέντευξη του Μάνου Λοΐζου στον Δημήτρη Γκιώνη και στην εφημερίδα Δημοκρατική Αλλαγή της 27ης Δεκεμβρίου του 1966): Στη συγκεκριμένη περίπτωση, των Νέγρικων, χρησιμοποίησα για πρώτη φορά ηλεκτρικές κιθάρες και όργανο στην ορχήστρα μου όπως και ρυθμό σέικ, μποστέλα κ.α. Για μένα το φαινόμενο γιε - γιε είναι φαινόμενο που καθρεφτίζει την εποχή μας...Οι σύγχρονοι ρυθμοί είναι ρυθμοί διαμαρτυρίας, μοναξιάς και αυτοβασανισμού...) Τρομερό το ότι ο Λοΐζος κάνει αυτές τις δηλώσεις εν έτει 1966 που ακόμη δεν είχε φουντώσει το χίπικο κίνημα, στη χώρα μας τουλάχιστον, προσδίδοντας στην pop - rock μουσική χαρακτήρα διαμαρτυρίας και λίγο προτού η Αριστερά την κατακεραυνώσει ως ξενόφερτη υποκουλτούρα. Στο σημείο αυτό να πω ότι είχα ψοφήσει στο γέλιο όταν πριν λίγα χρόνια είχα ακούσει τη Μαρία Δαμανάκη να απευθύνεται σε νεότερο πολιτικό αντίπαλο της σε τηλεοπτικό πάνελ, ρωτώντας τον χαρακτηριστικά Εσείς είχατε Woodstock; Εμείς είχαμε!, γνωρίζοντας φυσικά πόσο η συγκεκριμένη αγωνίστρια του Πολυτεχνείου είχε πολεμήσει σε αρθρογραφήσεις της τη rock μουσική. Επιστρέφοντας στα Νέγρικα, θα έλεγα πως το έργο αυτό, πέραν της στιχουργικής πρωτότυπης θεματικής του και της ενορχήστρωσης του, ευτύχησε και από ερμηνευτικής άποψης. Η Μαρία Φαραντούρη είναι πραγματικά συγκλονιστική, ανυπέρβλητη, ανεπανάληπτη, και πιστεύω πως για την ερμηνεία της στο Ο γερο-νέγρο Τζιμ και μόνο, της άξιζε ο χαρακτηρισμός Joan Baez της Μεσογείου, που της απέδωσε ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Μιτεράν τη δεκαετία του 1980! Ο Γερο-νέγρο Τζιμ είναι ένα από τα ομορφότερα ελληνικά τραγούδια διαμαρτυρίας, αναδεικνύοντας και τη rock πλευρά του συνθέτη και της ερμηνεύτριας του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου