Σάββατο 5 Μαρτίου 2011

ελληνικό-μέτρο-και-αρμονία-στην-κατά-νεκτάριο-καραντζή-οδύσσεια-του-ομήρου-με-τη-σαβίνα-γιαννάτου

...Πας σε νησί αυτός κοίτεται και δέρνεται από πόνους,
στης θέαινας της Καλυψώς, που με το ζόρι εκείθε
κρατάει τον, και δε δύνεται να δη γλυκειά πατρίδα
τι μήτε πλοία με τα κουπιά μήτε συντρόφους έχει,
να τονε ταξιδέψουνε στης θάλασσας τα πλάτια...
Πατρίδα γαίαν, Ραψωδία Ε, 13 - 17, μετάφραση: Αργύρης Εφταλιώτης
κκκ
Τρεις χιλιάδες χρόνια μετά τη συγγραφή της, η Οδύσσεια του Ομήρου σα να βρήκε τη μουσική της και τη φωνή της! Το ταξίδι προς την Ιθάκη του τραγουδιού φαίνεται πιο δύσκολο και επίπονο. Δεν υπάρχουν πλέον γιγαντόμορφοι Κύκλωπες και ιπτάμενες Σειρήνες, αφού ο εχθρός είναι πολύ πιο ύπουλος και καμουφλαρισμένος. Προσπάθησε να τον υποτάξει με όλες του τις δυνάμεις ο νέος συνθέτης Νεκτάριος Καραντζής, παρεμβαίνοντας λιτά στη δωρική αρχιτεκτονική και τη συμπύκνωση του αρχαιοελληνικού λόγου. Ιδανική ερμηνεύτρια του, η Σαβίνα Γιαννάτου. Την ακούς στα μελοποιημένα αποσπάσματα του ομηρικού έπους, φωνή που έρχεται μετέωρη από σκαμμένες τρύπες στη γη των Δελφών, διαπίστωση της Πηνελόπης σανε καλοχόρτασε τα δάκρυα και το κλάμα.
κκκ
Το cd Ομήρου Οδύσσεια του Νεκτάριου Καραντζή και της Σαβίνας Γιαννάτου κυκλοφορεί ενάμισι χρόνο ύστερα από την ηχογράφηση του στη Θεσσαλονίκη και κατόπιν ανάθεσης από τη Δημοτική Κοινωφελή Επιχείρηση Ιθάκης- μια ιδέα του Μιχάλη Μπουρμπούλη. Μεταξύ άλλων, συμπράττουν δεξιοτέχνες μουσικοί, όπως ο Θύμιος Ατζακάς (ούτι), ο Παντελής Στόικος (καβάλ), ο Τραϊανός Παπαδόπουλος (κόρνο), η Πέλλα Παπαβασιλείου (τσέλο) και ο Παναγιώτης Κουγιουμτζόγλου (όμποε, αγγλικό κόρνο).

6 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Μπράβο Αντώνη που προβάλλεις τέτοιες δουλειές.

Τον άκουσα τον δίσκο, έχει αξία και μουσική και εκπαιδευτική (θα πρέπει να μοιραστεί σε όλα τα Γυμνάσια).



Χαιρετώ,
Σπύρος

BOSKO είπε...

Σπύρος...
κατ' αρχάς, οτιδήποτε κι αν κάνει η Σαβίνα Γιαννάτου, για μένα έχει ενδιαφέρον. Πόσω μάλλον που εδώ το project του Καραντζή, αν και "φαινομενικά" δύσκολο, έχει αξία και μουσική και εκπαιδευτική, όπως λες κι εσύ.
εξαιρετική δουλειά που απαιτεί κι άλλες ακροάσεις εκ μέρους μου!

Costas N. Kouremenos είπε...

Εγώ διαφωνώ με τα αρχαία ελληνικά. Το 'χουν κάνει κι άλλοι πολλοί, βέβαια, αλλά δεν με ενθουσιάζει. Και το να αναγκάζομαι (καίτοι καλός γνώστης της αρχαίας) να διαβάζω το αγγλικό από κάτω (στο κλιπ τουλάχιστον) για να καταλάβω, το θεωρώ θλιβερή ειρωνεία, ως νεοέλληνας...
Περαιτέρω, το βασικό έγχορδο που ακούγεται ποιο είναι; δεν το αναφέρεις στο σχόλιό σου.

Και μια διόρθωση από το διορθωτή της γειτονιάς σας:

Πά στο νησί (όχι Πας στο νησί)

BOSKO είπε...

Costas N. Kouremenos...
εμένα πάλι μου αρέσει η χρήση της αρχαίας ελληνικής όταν υπάρχει μουσική ανάλογη πρόταση από πάνω. Θυμίζω το "Κέλομαί σε Γογγύλα" της Σαπφούς από τον "Μεγάλο Ερωτικό" ή τα ανέκδοτα "Πινδαρικά", αν τά 'χεις ακούσει, πάλι του Χατζιδάκι.
Στο βίντεο οι στίχοι παρουσιάζονται στ' αγγλικά, διότι ελέω youtube απευθύνεται σε χιλιάδες, για να μην πω εκατομμύρια, θεατές και βέβαια όχι μόνο Νεοέλληνες, σαν κι εσένα που είσαι άριστος χρήστης της γλώσσας μας.
στο κείμενο μου αναφέρομαι στα όργανα του δίσκου (και πάλι όχι λεπτομερώς) γενικά, χωρίς να περιορίζομαι στο τραγούδι του βίντεο.
τέλος, αντέγραψα από το ένθετο του cd το απόσπασμα της μετάφρασης του Εφταλιώτη, χωρίς να το πολυψάξω. Αφού το λες εσύ, όμως, σπεύδω να διορθώσω!
σ' ευχαριστώ

Ανώνυμος είπε...

Τα μουσικά τα είπατε. Προσωπικά μου αρέσει η ιδέα να γονιμοποιούνται έτσι κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, γιατί καλά να λέμε ότι ανήκουν στην κληρονομιά μας, αλλά έχουν αρχίσει να μοιάζουν με χορταριασμένα αγροτεμάχια στην Άνω Παναγιά!

Με αφορμή το προηγούμενο σχόλιο νομίζω ότι πήραμε μια γεύση γιατί δεν έχει την εκπαιδευτική αξία που ίσως να θέλαμε, εκτός αν δοθεί στα πανεπιστήμια όπου διδάσκεται ο Όμηρος από το πρωτότυπο. Στο Γυμνάσιο διδάσκεται η μετάφραση του Εφταλιώτη κι ακόμα κι έτσι παρουσιάζονται μεγάλες δυσκολίες. Αν η γλώσσα του Ομήρου μας κάνει να αμφιβάλλουμε για τα αρχαία μας, η γλώσσα του Εφταλιώτη κανεί τα πρωτάκια να αναρωτιούνται αν μιλούν ελληνικά.

-Το "πας" να μη το διορθώσεις. Σωστό είναι, αλλά μη γίνουμε και φιλολογική λέσχη εδώ για να το αναλύσουμε.-

Κλυτία

BOSKO είπε...

Κλυτία...
δεν το διόρθωσα.
τό 'ψαξα κι εγώ λίγο (τέως τριτοδεσμίτης γαρ) κι είδα ότι ήταν σωστό.
σήμερα κατά 90% θα μου δώσει συνέντευξη ο Καραντζής, οπότε θα μας πει ο ίδιος πολλά περισσότερα!