ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΛΕΝΑΣ ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑ ΜΕΡΟΣ ΟΓΔΟΟ 8/11

Και μετά τη βραδυά της Φλέρυς, σειρά έχει η βραδυά της Λένας!

Απόψε, στη μουσική σκηνή του Metropolis Live Stage, στο κέντρο της Αθήνας, παρουσιάζουμε το cd Καβάφης 13 τραγούδια της Λένας Πλάτωνος και σας καλούμε σε μια εκδήλωση μετά λόγου και πολλής μουσικής!

Το πρόγραμμα έχει ως εξής:

Για τη Λένα Πλάτωνος και το cd θα μιλήσουν ο Γιώργος Χρονάς (ποιητής-εκδότης-διευθυντής της Βιβλιοθήκης της Ελευθεροτυπίας), Αλκίνοος Ιωαννίδης (τραγουδοποιός), Στάθης Δρογώσης (τραγουδοποιός) και ο bosko.

Θα ακολουθήσει μουσικό μέρος με τον ερμηνευτή του έργου, Γιάννη Παλαμίδα, σε έξι από τα 13 τραγούδια Καβάφη.

Η βραδυά θα κλείσει με μια μεγάλη αγκαλιά από νέους τραγουδοποιούς και ερμηνευτές στη Λένα Πλάτωνος. Διασκευές τραγουδιών της θα ερμηνεύσουν ο Αλκίνοος Ιωαννίδης, ο Γιάννης Χαρούλης, ο Παντελής Θεοχαρίδης, ο Βασίλης Γισδάκης, ο Στάθης Δρογώσης, η Ευσταθία, ο Ηλίας Βαμβακούσης και ο Δημήτρης Αρναούτης. Θα ακουστεί το remix ενός ακόμη τραγουδιού της από τον filtig.

* συνοπτικές ανταποκρίσεις από τις βραδυές της Φλέρυς Νταντωνάκη και της Λένας Πλάτωνος θα αναρτηθούν αύριο

** στο video, ο bosko μιλάει για τη Λένα Πλάτωνος σε απόσπασμα από τα Ημερολόγια της Λένας Αρώνη στην ΕΤ1

το-πρόγραμμα-του-αποψινού-αφιερώματος-στη-φλέρυ-νταντωνάκη-στο-@ΡΟΥΦ

21.30 - Προβολή του ντοκιμαντέρ μικρού μήκους Φλέρυ-Τρελή του φεγγαριού (2002, 35mm, 26΄, έγχρ.+α/μ)

22.00 - Για τη Φλέρυ Νταντωνάκη θα μιλήσουν ο Γιάννης Bach Σπυρόπουλος, ο Ηλίας Λιούγκος και ο bosko. Δυστυχώς, ένα πρόβλημα υγείας δεν επιτρέπει στον σκηνοθέτη Βασίλη Νικολαΐδη να βρίσκεται μαζί μας.

22.30 - Μουσικό μέρος

Μαρίζα Κωχ - Κρασογιώργαινα (Μ. Χατζιδάκι - Γ. Σταύρου - Ν. Καζαντζάκη)

Μαρίζα Κωχ - Κεμάλ (Μ. Χατζιδάκι - Ν. Γκάτσου)

Στο πιάνο η Δέσποινα Χαμηλάκη

Ηλίας Λιούγκος - Νανούρισμα (Η. Λιούγκου - Γ. Τσέρτου)

Ηλίας Λιούγκος - Στου Διγενή τα κάστρα (Τρελή του φεγγαριού) (Μ. Χατζιδάκι - Ν. Γκάτσου)

Στην κιθάρα ο Ηλίας Λιούγκος

* Η ηθοποιός Λουκία Μιχαλοπούλου διαβάζει κείμενα της Φλέρυς Νταντωνάκη *

Νατάσσα Μποφίλιου - Τραγούδι της νύχτας (Τερμίτες - Μ. Μαρματάκη)

Στο πιάνο η Δέσποινα Χαμηλάκη

Παντελής Θεοχαρίδης - Ποιος ειν' τρελός από έρωτα (Μ. Χατζιδάκι - Γ. Σαραντάρη)

Παντελής Θεοχαρίδης - Η μικρή Ραλλού (Μ. Χατζιδάκι - Ν. Γκάτσου)

Στο πιάνο η Δέσποινα Χαμηλάκη

* Η ηθοποιός Λουκία Μιχαλοπούλου διαβάζει κείμενα της Φλέρυς Νταντωνάκη *

Χάνομαι Γιατί Ρεμβάζω - Τριαντάφυλλο (Μ. Χατζιδάκι - F.G.Lorca - Α. Σολωμού)

Χάνομαι Γιατί Ρεμβάζω - Μια ολόκληρη ζωή (Χ. Καβαλιεράτου - Λ. Βενιέρη)

Στο τραγούδι η Θεοδώρα Μπάκα, στο βιολί η Barbara Sauter και στην κιθάρα ο Χάρης Καβαλιεράτος

Δημήτρης Αρναούτης - Fool on the hill (J. Lennon - P. McCartney)

Δημήτρης Αρναούτης - Δεν είμαι σιωπή (Δ. Αρναούτη)

Στην κιθάρα ο Δημήτρης Αρναούτης

* Η ηθοποιός Λουκία Μιχαλοπούλου διαβάζει κείμενα της Φλέρυς Νταντωνάκη *

Βασίλης Γισδάκης - Πέρα στο θολό ποτάμι (Μ. Χατζιδάκι - F.G.Lorca - Ν. Γκάτσου)

Βασίλης Γισδάκης - Η αθάνατη παρτίδα (Κ. Δημουλέα - Γ. Κοροπούλη)

Στο πιάνο ο Κώστας Δημουλέας, στην κιθάρα ο Βασίλης Γισδάκης

Βασίλης Γισδάκης/ Δημήτρης Αρναούτης με τις κιθάρες τους - The day (Μ. Χατζιδάκι - B. Corrigan)

kkk

* @ΡΟΥΦ, Κωνσταντινουπόλεως 10, μπροστά από τις γραμμές του τραίνου και λίγα μέτρα από το μετρό Κεραμεικού. Καμία σχέση με το Τραίνο στο Ρουφ.

Είσοδος: 5 ευρώ

ΚΚΚ

** επειδή προβλέπεται κοσμοσυρροή, καλό θα είναι να βρίσκεστε στον χώρο στις 21.00

R.I.P. ΙΑΚΩΒΟΣ ΚΑΜΠΑΝΕΛΛΗΣ (1922 - 2011)

Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης, ο ιδρυτής ουσιαστικά της νεοελληνικής θεατρικής δραματουργίας, έφυγε σήμερα από τη ζωή σε ηλικία 89 ετών. Σα να περίμενε ν' ακολουθήσει στον Άλλο Κόσμο την επί σειρά ετών αγαπημένη του σύζυγο, που επίσης έφυγε πριν από πέντε μέρες. Η Αυλή των Θαυμάτων του αποτέλεσε ένα πραγματικό θαύμα για τα θεατρικά εγχώρια δεδομένα της δεκαετίας του 1950. Δικά του τα σενάρια στον Δράκο του Νίκου Κούνδουρου και στη Στέλλα του Μιχάλη Κακογιάννη, τις δύο πρώτες ενήλικες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου. Δικά του ακόμη τα οριακά έργα Έβδομη μέρα της δημιουργίας, Η ηλικία της νύχτας, Ο γορίλας και η ορτανσία, Ασπασία, Αποικία των τιμωρημένων κ.α. Τα μονόπρακτα Αυτός και το παντελόνι του/ Κρυφή ζωή που παρουσίασε πρώτος ο Βασίλης Διαμαντόπουλος. Δικοί του και οι στίχοι στη Γειτονιά των Αγγέλων, στη Μπαλάντα του Μαουτχάουζεν και στον Εχθρό λαό του Μίκη Θεοδωράκη, στο Παραμύθι χωρίς όνομα του Μάνου Χατζιδάκι και στο Μεγάλο μας τσίρκο του Σταύρου Ξαρχάκου. Δικοί του, τέλος, οι καημοί, οι ελπίδες και τα όνειρα των συμπατριωτών του που βγήκαν αλώβητοι από μια Κατοχή, έναν Εμφύλιο και μια δικτατορία. Σήμερα είναι ημέρα πένθους για τον νεοελληνικό πολιτισμό. Ενός λεπτού σιγή σε όλα τα θέατρα σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Όπως τό 'χε ζητήσει ο ίδιος: Στην ποταμιά σωπαίνει το κανόνι, στην ερημιά φτεροκοπά ένα αηδόνι... Χαίρομαι, που μέσα από τη δουλειά μου, μου δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσω αυτόν τον μεγάλο καλλιτέχνη κι αυτόν τον γλυκύτατο άνθρωπο έστω για ένα απόγευμα μόνο. Η συμμετοχή του στο ντοκιμαντέρ μου, Οδύσσειες σωμάτων - Μπαλάντα για τον Νίκο Κούνδουρο, τον Μάιο του 2009, απ' όπου και οι φωτογραφίες του post, αποτελεί πλέον την τελευταία δημόσια εμφάνιση του Ιάκωβου Καμπανέλλη και για μένα προσωπικά την αιώνια διάσωση της φιγούρας του μέσω του φιλμ 35 χιλιοστών.

τηλεφωνική-συνέντευξη-στο-κόκκινο-105,5-για-το-αυριανό-αφιέρωμα-στη-φλέρυ-νταντωνάκη

Με αφορμή την αυριανή εκδήλωση στο @ΡΟΥΦ για τη Φλέρυ Νταντωνάκη και την προβολή του ντοκιμαντέρ μου, θα δώσω τηλεφωνική συνέντευξη Στο Κόκκινο 105,5 και στη Φωτεινή Λαμπρίδη. Συντονιστείτε στους 105,5 ή συνδεθείτε διαδικτυακά με τη διεύθυνση http://www.left.gr/ για μιάμισι ώρα, από τις 17.30 έως τις 19.00 σήμερα το απόγευμα.

όταν-η-μιμή-μπουμπουλίνα-έφυγε-από-βόλι-αδέσποτο

Καιρό τώρα ακούω να σατιρίζεται η Μιμή Ντενίση κι ομολογώ ότι ήθελα πολύ να δω κάποια θεατρική ερμηνεία της, αφενός γιατί εγώ έχω μείνει ακόμη στον παλιό ασπρόμαυρο τηλεοπτικό Συμβολαιογράφο και αφετέρου, γιατί τρέφω εκ φύσεως μία συμπάθεια στους ανθρώπους- αντικείμενα σάτιρας. Τι τό 'θελα ο έρμος; Τι ήταν να περάσω απ' το blog του blogger pisoglendis και ν' ανακαλύψω τούτο το, απείρου κάλλους, αριστούργημα; Όπου η Μιμή Ντενίση - Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα λίγο πριν ξεψυχήσει απ' τ' αδέσποτο βόλι, ομιλεί ως κουτσομπόλα Σμυρνιά στο μπαλκόνι της ή και ως Ναπολιτάνα πλύστρα, για να μην είμαστε και τόσο αυστηροί. Ακούστε πόσο συγκλονιστικά ξεστομίζει Δε σε φοβάμαι, Γκούτση (ή μήπως Gucci;) και το κορυφαίο Εγώ, μωρ' δε φοβήθηκα στις μάχες, θα φοβηθώ στο σπίτι μου;, λες και απευθύνεται στη Φωφώ τη μοδίστρα της, και μπορείτε ν' αντιληφθείτε πόσο κακοήθεις είναι όλοι όσοι τη σατιρίζουν τη γυναίκα. Ας μην αναφερθώ και στο minimal ντεκόρ της παράστασης, στα κοστούμια και στο hair-style του υπόλοιπου θιάσου...Σκέτη πρωτοπορία, η σκηνοθετική έμπνευση στο ζενίθ της! Τι κρίμα νά 'χω χάσει την παράσταση αυτή στον καιρό της και να τη βλέπω αποσπασματικά τόσα χρόνια μετά! Νιώθω μεγάλη απογοήτευση! Πάντως, για να σοβαρευτούμε, τόσο κιτς και τέτοια κακοτεχνία δεν αντέχονται, ειδικά από καλλιτέχνη εκτός trash στερεώματος, υποτίθεται. Επίσης, κόβω το κεφάλι μου, ερασιτεχνική σχολική παράσταση να ήταν, θα είχε μεγαλύτερο ενδιαφέρον και, σίγουρα, γούστο απ' αυτό εδώ το πράγμα. Δείτε το και με την ευχή μου να κάνετε καινούργιο συκώτι από το γέλιο! Έτσι, για να μας πάει καλά η τελευταία εβδομάδα του Μάρτη.

maira-del-mar-weekend-kisses

Χθες βράδυ στο live του Βασίλη Γισδάκη με τη maira del mar στην Αθήνα

ξανά μετά από καιρό...

όταν-κλείνει-ο-ορίζοντας

Απόψε στο @ΡΟΥΦ του Κεραμεικού (Κωνσταντινουπόλεως 10), εμφανίζεται ο ερμηνευτής Βασίλης Γισδάκης και ο συνθέτης Σάκης Τσιλίκης. Τη μερίδα του λέοντος στο πρόγραμμα καταλαμβάνουν, όπως είναι φυσικό, τα τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι, χωρίς να λείπουν κι αυτά του Σαββόπουλου, της Πλάτωνος, του Αγγελάκα, του Ζούδιαρη και άλλων δημιουργών. Με τον Γισδάκη συνεργαζόμαστε σε συναυλίες ανά την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια και ως εκ τούτου ούτε που θυμάμαι πόσες φορές τον έχω δει επί σκηνής. Πιθανώς, πάντως, να περάσω το βράδυ απ' το @ΡΟΥΦ, καθώς πρέπει να κανονιστούν όλες οι λεπτομέρειες για τη μεγάλη εκδήλωση της Τετάρτης- αφιέρωμα στη Φλέρυ Νταντωνάκη. Ακριβώς την επόμενη μέρα, Πέμπτη 31 του μήνα, στο Metropolis Live Stage θα παρουσιαστεί το cd Καβάφης 13 τραγούδια της Λένας Πλάτωνος, αν και για κει νομίζω τα πάντα είναι έτοιμα από καιρό! Στην εκπνοή του χειμερινού ηλιοστάσιου χρειαζόταν ένας καφές έξω, με τα μαύρα γυαλιά να επιβάλλονται από τον ήλιο- έναν ήλιο με δόντια- κι όχι βέβαια από τις κηδείες. Διάβασα ολόκληρη τη Βιβλιοθήκη της σημερινής σαββατιάτικης Ελευθεροτυπίας με το κείμενο-κατευόδιο του Γιώργου Χρονά στον Μανώλη Ρασούλη. Είχαν πάει μαζί, μαθαίνω, στη συναυλία του Leonard Cohen στη Μαλακάσα προ τριετίας. Σωστή σύναξη ποιητών! Το δικό μου κείμενο για τον Ρασούλη στη Βιβλιοθήκη, το διαβάζετε εδώ:
http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=26/03/2011&id=261871
Διάβασα επιτέλους και την Αντάλια, το μυθιστόρημα του Φώτη Θαλασσινού από τις εκδόσεις της Οδού Πανός. Αυτό, λίγο- λίγο, από νύχτα σε νύχτα, διότι τα μυθιστορήματα αποτελούν σαφώς νυχτερινές ιδιωτικές υποθέσεις. Πόσω μάλλον όταν η γραφή του Θαλασσινού στο εν λόγω έργο είναι ελκυστική ως προς την ανάπτυξη της πολυσύνθετης ιστορίας του ή, μάλλον, των πολυσύνθετων ιστοριών του, στις οποίες πρωτοστατούν αντιήρωες με φανταστικά ονόματα, ψυχολογικές ερμηνείες των συμπεριφορών τους, ταρκοφσκικές ποιητικές εικόνες, ένα θεολογικό παγκοσμιοποιημένο υπόβαθρο, τα νοερά ταξίδια σε τόπους μακρυνούς και η, αγαπημένη στον συγγραφέα, επιστήμη της εντομολογίας. Αν το βιβλίο γινόταν ταινία κάποτε, θα θύμιζε είτε τον Μπαλαμό του Τορνέ, είτε τα Φαινόμενα του Αρζέντο, για ν' απομονώσω λίγη από την πρώτη ύλη του. Όταν οι 250 σελίδες του κλείσουν, ένα αίσθημα μοναξιάς πιάνει τον αναγνώστη τους: τι απέγινε η Αντάλια; Ποιες άλλες περιπέτειες άραγε θα της αφηγηθεί ο Γιόχαν; Περιφέρεται ακόμη ο Μετς στους πλακόστρωτους δρόμους; Που να μεταφερόταν, αν γινόταν να διακτινιστεί, κανείς; Στην Παταγονία, στη Σαρλιμάκ ή μήπως να προτιμούσε την οριστική καταβύθιση στον Άδη; Πολλά ερωτήματα βασανίζουν τον αναγνώστη για ώρες, για μέρες, αφότου ξαναγυρίζει στον ρεαλιστικό κόσμο του. Και ίσως γι' αυτό ο Φώτης Θαλασσινός μάς εισάγει στο ποιητικό σύμπαν της Αντάλιας με λίγες λέξεις του Θόδωρου Αγγελόπουλου: Όταν κλείνει ο ορίζοντας οι άνθρωποι τρελαίνονται.

με-αφορμή-την-εθνική-επέτειο-της-25ης-μαρτίου

Η ελληνική σημαία είναι μια από τις πιο χαρακτηριστικές για τους υπηκόους της: Φέρει γαλανό και λευκό χρώμα, δηλαδή το ίδιο το Αιγαίο, όπως θά 'λεγε ένας εθνικόφρονας με περισσή ποιητική διάθεση. Ούτε τρία χρώματα, ούτε αστεράκια, θυρεούς, λιοντάρια και λοιπές μαλακίες για να σπάει ο άλλος το κεφάλι του και να λέει Τι ήθελε να πει ο παραπάνω εθνικόφρονας ποιητής...Η ελληνική σημαία είναι ακόμη μια από τις πιο ψυχαναγκαστικές για τους υπηκόους της: Φέρει το σημείο του Εσταυρωμένου, δηλαδή την Ορθοδοξία, το Βυζάντιο και όλα τα παραμύθια της καθ' ημάς Χαλιμάς, τα περισσότερα των οποίων ποτίστηκαν με αθώο ανθρώπινο αίμα. Η ελληνική σημαία καταργεί το ζήτημα της ανεξιθρησκείας. Σου επιβάλλει άπαξ και γεννήθηκες Έλληνας να είσαι απαραιτήτως και Χριστιανός Ορθόδοξος. Θυμάμαι το 1996 πού 'χα συμμετάσχει στο κινηματογραφικό Love & Anarchy Festival στο Augsburg της Γερμανίας, το αίσθημα κατωτερότητας που ένιωσα όταν στη μεγάλη οθόνη έπεσαν οι σημαίες όλων των χωρών, αναγγέλλοντας τα ονόματα των σκηνοθετών τους. Λογικό, νομίζω, αφού σε ένα τέτοιο...εξειδικευμένο φεστιβάλ εγώ συμμετείχα με μια πεντάλεπτη σπουδαστική μαλακιούλα, την οποία είχα τιτλοφορήσει Δεν έχω το θεό μου ως απόπειρα αφελούς παρωδίας της Καινής Διαθήκης. Ο ηθοποιός μου, μάλιστα, χρόνια μετά είχε την ατυχία να αρρωστήσει από μια σοβαρή ασθένεια, η οποία τον μετέτρεψε από αναρχικό σε φανατικό χριστιανό, τον έκανε να ταξιδεύει χειμώνα στη Μυτιλήνη για να προσευχηθεί στον Άγιο Ταξιάρχη και να με κατηγορήσει ευθέως ότι με την ταινία, στην οποία τον έμπλεξα, εγώ ήμουν υπεύθυνος για το κακό που τον βρήκε. Σαλαλάλα, κούκου- ρούκου με λίγα λόγια! Ο ηθοποιός Βασίλης Διαμαντόπουλος είχε βγει σε τηλεοπτική εκπομπή, όπου τόλμησε να υποστηρίξει ότι η ελληνική σημαία είναι ένα κομμάτι πανί και τίποτα περισσότερο. Το γεγονός ότι λίγο καιρό μετά ο θάνατος ενός τόσο σπουδαίου καλλιτέχνη πέρασε στα ψιλά γράμματα των ειδησεογραφικών δελτίων πιστεύω ακράδαντα μέχρι σήμερα ότι οφειλόταν σ' αυτές του ακριβώς τις ακραίες δηλώσεις. Ακραίος υπήρξε και ο Μάνος Χατζιδάκις, ο προκλητικά δηλών ως δεξιός, κάποτε που έδωσε συναυλίες στην Κύπρο για τελευταία φορά και κόντεψε να γίνει διπλωματικό επεισόδιο. Λίγο – πολύ, εκνευρισμένος από τις φωνασκίες και τις ομιλίες του κυπριακού κοινού καθ' όλη τη διάρκεια της συναυλίας, ο Χατζιδάκις με εριστικό τρόπο δικαιολόγησε τους Τούρκους για την εισβολή του ΄74 αφού έτσι ενδεχομένως και να εκπολιτίζονταν οι άξεστοι, υποτίθεται φιλόμουσοι, Κύπριοι. Η τραγουδίστρια εκείνων των συναυλιών που μου αφηγήθηκε το περιστατικό θυμόταν τον χαμό που ακολούθησε την επόμενη μέρα με τον Χατζιδάκι να χαρακτηρίζεται ανεπιθύμητος στη Μεγαλόνησο. Πόσω μάλλον όταν είχαν προηγηθεί φιλοτουρκικές δηλώσεις και από τον Μίκη Θεοδωράκη (ήταν κοινές οι συναυλίες Μίκη Θεοδωράκη – Μάνου Χατζιδάκι), αλλά βέβαια για πιο σοβαρό λόγο- το πλαίσιο της περίφημης ελληνοτουρκικής φιλίας – και όχι φυσικά επειδή κάποιοι Κύπριοι δεν είχαν παρακολουθούσει με προσήλωση τη συναυλία του! Προσωπικά, έχω την αίσθηση πως η ελληνική σημαία είναι συνταυτισμένη με μουζάκα, τζατζίκι και μπουζούκι, για να μην πω με συρτάκι, σουβλάκι, μουνάκι, συμφώνως και με μια παροιμιώδη ατάκα της φίλτατης Αρλέτας. Έχω ταξιδέψει πολλές φορές στο εξωτερικό, έχω μπει σε ορθόδοξες εκκλησίες του Λονδίνου και του Μονάχου, έχω αντικρίσει την ελληνική σημαία να κυματίζει πάνω σε στέγες γεμάτες χιόνια – όχι κάποιου χωριού στο Μέτσοβο, αλλά ενός νεοκλασικού οικήματος στο Άμστερνταμ. Ποτέ όμως δεν τονώθηκε το εθνικό μου φρόνημα, δεν ένιωσα την παραμικρή συγκίνηση που ήμουν ένας Έλληνας σε ξένο μακρυνό τόπο. Η μία και μοναδική φορά που αισθάνθηκα περηφάνια για την εθνικότητα μου ήταν σε μια βόλτα στη Βαρσοβία, όταν αντίκρισα στη στέγη του Πανεπιστημίου της, το μυθικών διαστάσεων άγαλμα του Αχιλλέα, σκυμμένου και πληγωμένου, με τη σαΐτα στη φτέρνα του.

εφιάλτης-ή-ψυχώ-α-λα-ελληνικά

Το 1960 προβλήθηκε η Ψυχώ του Άλφρεντ Χίτσκοκ με τον Άντονι Πέρκινς στο ρόλο του ψυχοπαθή Νόρμαν Μπέιτς που διαπράττει φόνους κατ' εντολή της νεκρής μητέρας του. Η τεράστια επιτυχία της ταινίας ώθησε τη δημιουργία και άλλων τέτοιων ταινιών τρόμου, δηλαδή με serial killers, παγκοσμίως, ακόμη και στη μικρή Ελλάδα. Μία πενταετία πριν και την Αποστροφή του Ρομάν Πολάνσκι με την Κατρίν Ντενέβ, ο 23χρονος τότε Ερρίκος Ανδρέου ήταν αυτός που έγραψε το σενάριο και σκηνοθέτησε τον Εφιάλτη του 1961, τη μοναδική- κατά τη γνώμη μου- σοβαρή ελληνική ταινία τρόμου. Μπορεί να υπήρχαν τα αστυνομικά θρίλερ του Γιάννη Μαρή την ίδια ακριβώς περίοδο, ο Εφιάλτης όμως ήταν ένα αμιγώς φιλμ τρόμου και φρίκης με όλα τα συστατικά του είδους, κληροδοτημένα από το εξωτερικό: αστραπόβροντα μεσ' στη νυχτερινή καταιγίδα (εξαιρετική η ασπρόμαυρη φωτογραφία του Αριστείδη Καρύδη- Φουκς), ρυθμός που κλιμακώνεται και από αγχώδης γίνεται τρομώδης, ένας θηλυκός Νόρμαν Μπέιτς που σκοτώνει με ψαλίδι και καθ' όλη τη διάρκεια της ταινίας βλέπουμε μόνο τη σκιά του, μουσική υπόκρουση που σχολιάζει τη δράση (ένας πολύ jazzy Μίμης Πλέσσας), μία σκηνή φόνου αριστοτεχνικά γυρισμένη (ευθεία παραπομπή στη σκηνή της δολοφονίας του ντετέκτιβ Άρμπογκαστ στα σκαλιά της έπαυλης, στη χιτσκοκική Ψυχώ) και ένα επιβλητικό παλιό σπίτι, απ' όπου ξεκίνησε το Κακό. Θα λέγαμε, μάλιστα, ότι ο Ανδρέου το πήγε λίγο παραπέρα, ώστε σήμερα να θεωρείται ιδιαίτερα τολμηρός για την εποχή του, αφού στο σενάριο του υπαινίχθηκε σεξουαλικά όργια και ανδρικό ομοερωτισμό. Ποια ήταν όμως η υπόθεση του Εφιάλτη; Η Άννα Μαργκό (Βούλα Χαριλάου), που έχει ψυχρανθεί με τη μητέρα της και τον αδερφό της για τα κληρονομικά και που έχει εγκαταλείψει την έπαυλη- πατρικό της, μένει πλέον σε δωμάτιο ξενοδοχείου, εκεί όπου δέχεται ένα περίεργο τηλεφώνημα από την Εύη Λινάρδου. Αμέσως ειδοποιεί τον Τώνη Καρζή (Μιχάλης Νικολινάκος), τον δικηγόρο φίλο της, παρακαλώντας τον να ψάξει για τη γυναίκα αυτή που μάλλον έχει βάλει στο μάτι την τεράστια περιουσία της. Ο Καρζής δεν αργεί ν' ανακαλύψει πως η Εύη Λινάρδου εργαζόταν ως μοντέλο, αρχικά ενός ζωγράφου (Σταύρος Ξενίδης) και μετά ενός περιθωριακού φωτογράφου, του Βαλεντίνου (Ζαννίνο). Παραδόξως, όταν αφηγείται στην Άννα τα ευρήματα του, εκείνη όχι απλά θυμάται την Εύη Λινάρδου ως πολύ στενή φίλη της, αλλά και ως πρώην γυναίκα του αδερφού της, Αλέξανδρου (Θανάση Μυλωνά)! Σε ένα πέρασμα του από την οικία των Μαργκό, ο Καρζής προσπαθεί να πείσει τη μητέρα της Άννας (Αθηνά Μιχαηλίδου) να την ξαναδεχτεί στο σπίτι τους. Προηγουμένως, όμως, η Εύη Λινάρδου της τηλεφωνεί για να την ενημερώσει πως ο γιος της διατηρεί μια ιδιόμορφη σχέση με τον φωτογράφο Βαλεντίνο και πως κάθε βράδυ στο ατελιέ του γίνονται ακατονόμαστες πράξεις. Το ίδιο βράδυ, καθώς η μάνα έχει βγει για να αναζητήσει τον Αλέξανδρο, χωρίς να γνωρίζει ότι αυτός ήδη έχει επιστρέψει, εισβάλλει η Εύη Λινάρδου και τον σκοτώνει με ένα ψαλίδι. Ο Καρζής τότε σπεύδει στο ατελιέ του φωτογράφου και βρίσκει κι αυτόν νεκρό από το ίδιο φονικό μέσο. Η πλοκή φτάνει στο ζενίθ της όταν εμφανίζεται η πραγματική Εύη Λινάρδου και δηλώνει στον Καρζή πως η Άννα Μαργκό τη ζήλευε παθολογικά από τα σχολικά τους χρόνια.

Στο τελευταίο πεντάλεπτο, αποκαλύπτεται η φριχτή αλήθεια και ο εφιάλτης: Η Άννα Μαργκό είναι ψυχασθενής, διχασμένη προσωπικότητα. Εκείνη είχε οικειοποιηθεί την ταυτότητα της αντίζηλου της, Εύης Λινάρδου, και σκότωνε, τιμωρώντας έτσι όλους τους ανθρώπους που την έκαναν από μικρή να υποφέρει! Τις εντολές για τα εγκλήματα τις έπαιρνε από τον καθρέφτη του δωματίου της, τον μαγικό της καθρέφτη, όπως τον έλεγε, μέσα στον οποίο παρουσιάζονταν τα υποψήφια θύματα της.
Ας δούμε τώρα τις επί μέρους αρετές της ταινίας: η Βούλα Χαριλάου δίνει ρεσιτάλ ερμηνείας ως ψυχρή, ερωτικά και συναισθηματικά, Άννα Μαργκό και ως μισότρελη και βίαιη Εύη Λινάρδου. Ειδικά, στην τελευταία σεκάνς της αποκάλυψης της, όπου παραληρεί μπροστά στον καθρέφτη και οι δύο εαυτοί της συνομιλούν, κυριολεκτικά σου παγώνει το αίμα! Το γεγονός ότι την ώρα των φόνων, βλέπουμε μόνο φευγαλέα τη φιγούρα της Εύης Λινάρδου, κι αυτή ως σκιά- φάντασμα, επίσης αναστατώνει τον θεατή και δυναμιτίζει το αστυνομικό του δαιμόνιο!

Οι φόνοι δεν γίνονται με κουζινομάχαιρο, όπως στην Ψυχώ, αλλά με ψαλίδι, φαλικό σύμβολο εκδίκησης στο σαλεμένο μυαλό της σεξουαλικά στερημένης κοπέλας. Η οικογένεια της Άννας, η πιο παράξενη οικογένεια πού 'χω δει στη ζωή μου, όπως λέει κάποια στιγμή η υπηρέτρια τους - ένας μικρός ρόλος για την Καίτη (Κατερίνα) Γώγου- στον Καρζή, είναι τρεις άνθρωποι, αλλόκοτοι για το κοινωνικό ελληνικό status της δεκαετίας του ΄60: η μάνα, ξεπεσμένη αριστοκράτισσα, αντιμετωπίζει εχθρικά την κόρη της, Άννα, και σχεδόν οιδιπόδεια τον γιο της, Αλέξανδρο, ο οποίος με τη σειρά του αντιμετωπίζει εκείνη εχθρικά και μοιάζει να βουλιάζει σε μια παράξενη ασθένεια, σα να τον ρίχνει στο κρεβάτι του πόνου η ενοχή της παντός είδους ερωτικής ελευθεριότητας του. Στην ταινία, ακόμη, υπάρχει αίμα στη μοναδική εντός κάδρου σκηνή φόνου, στοιχείο επίσης αρκετά τολμηρό για την κινηματογραφική πραγματικότητα της εποχής.

Αυτή που κλέβει, όμως, την παράσταση είναι η Κία Μπόζου, η οποία δεν εμφανίζεται καθόλου στην ταινία, απλά δανείζει τη φωνή της ως Εύη Λινάρδου, το δαιμονικό alter ego της Άννας! Η ατάκα της Με λένε Εύη Λινάρδου και το διεστραμμένο γέλιο της σε συνδυασμό με τις δέουσες αστραπές που πέφτουν όποτε τηλεφωνεί στα θύματα της, πραγματικά προσδίδει στο φιλμ μια σπάνια ανατριχιαστική ατμόσφαιρα! Στα αρνητικά του σεναρίου, οι πρόχειρες ψυχιατρικές εκτιμήσεις, κυρίως απ' την πλευρά του Καρζή, ενός δικηγόρου, που χωρίς να είναι αρμόδιος, χαρακτηρίζει όλη την ώρα την ηρωίδα τρελή, ψυχασθενή και διχασμένη προσωπικότητα!

Τον Εφιάλτη του Ερρίκου Ανδρέου τον είχα πρωτοδεί στην τηλεόραση, στις αρχές της δεκαετίας του 1980, και τά 'χα...κάνει πάνω μου, ιδίως με τη φωνή της Μπόζου και με τη σκηνή του φόνου. Τον έψαχνα για χρόνια και θυμάμαι μάλιστα ότι είχα ρωτήσει σχετικά τον σκηνοθέτη Δήμο Θέο, καθηγητή μου στη σχολή κινηματογράφου. Ιδέα δεν είχε και πως νά 'χε; Εδώ ο Θέος θεωρούσε ασήμαντο τον Χίτσκοκ, λέγοντας χαρακτηριστικά πως αυτός αν δεν ήταν σκηνοθέτης, θα ήταν δολοφόνος! Χθες βράδυ, πάντως, ξαναείδα τη συγκεκριμένη ταινία στο dvd και ομολογώ ότι παρ' όλο το ψάξιμο χρόνων, με πήρε ο ύπνος...Ξύπνησα σε μια φάση από κάτι ουρλιαχτά, πάτησα rewind, συνέχισα από ΄κει πού 'χα αποκοιμηθεί κι έτσι τώρα, αφού τη μελέτησα, έφτιαξα τούτο το post. Ένα φόρο τιμής, με λίγα λόγια, στην Ψυχώ α λα ελληνικά ή, σωστότερα, σε έναν από τους κινηματογραφικούς εφιάλτες της παιδικής μου ηλικίας!

R.I.P. ELIZABETH TAILOR (1932 - 2011)

Την τελευταία της πνοή άφησε σήμερα το πρωί η Elizabeth Tailor από καρδιακή ανεπάρκεια σε ηλικία 79 ετών. Είχε γεννηθεί στις 27 Φεβρουαρίου του 1932 στο Λονδίνο και έμελλε να μείνει στην ιστορία ως μία από τις μεγαλύτερες σταρ του αμερικανικού κινηματογράφου. Μου ήταν αδιάφορα τα περί εννέα γάμων της, συλλογής κοσμημάτων της, ειδυλλίων της κλπ. Προσωπικά, θα μνημονεύω πάντα την Tailor σαν την νευρωτική ηρωίδα του Eduard Albee στο οριακό Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ του 1966 με τον Richard Burton στο πλευρό της. Με κάτι τέτοιες ταινίες, ο αμερικανικός κινηματογράφος, που την αμέσως επόμενη δεκαετία θα γινόταν αντικείμενο πλήρους απομυθοποίησης- στην Ευρώπη τουλάχιστον-, κατάφερε να κρατήσει το ανάστημα του, έξω από τα υψηλά budgets και τα πανάκριβα κασέ των καλλιτεχνικών συντελεστών του. Μ' αυτήν την ταινία επίσης, την ασπρόμαυρη και μελαγχολική στα όρια του νοσηρού, ο συγγραφέας Albee παρέμεινε ο ίδιος, ένας θιασώτης του Παραλόγου και ουσιαστικά ο θεμελιωτής του συγκεκριμένου θεατρικού κινήματος στις ΗΠΑ. Η Elizabeth Tailor ήταν αυτή που βούτυξε ολόκληρη στις αγριεμένες λιμνοθάλασσες του συγγραφέα Tennessee Williams και του σκηνοθέτη John Cassavetes, καταθέτοντας ίσως την καλύτερη ερμηνεία της και τολμώντας να τσαλακώσει την εικόνα της πιο σέξι γυναίκας στον κόσμο. Για τις ανάγκες του ρόλου της, πήρε παραπανίσια κιλά και άλλα είκοσι χρόνια, προκειμένου να ενσαρκώσει την πενηντάρα Martha. Δεν είναι τυχαίο που οι παραγωγοί ήθελαν αρχικά την Bette Davis, μα ο ίδιος ο Albee αρνήθηκε να παραχωρήσει τα δικαιώματα του έργου του σε περίπτωση που δεν θα πρωταγωνιστούσε εκείνη. Η φιλμική μεταφορά του Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ του Mike Nichols μαζί με το Τι απέγινε η Μπέιμπι Τζέιν; του Robert Oldrich είναι οι δύο πιο αγαπημένες μου αμερικανικές ταινίες από τη δεκαετία του 1960. Δείτε το trailer! Το υστερικό γέλιο της Elizabeth Tailor είναι ουσιαστικά η υστερία ενός κατακερματισμένου, ιμπεριαλιστικού και μισάνθρωπου έθνους που πολύ σύντομα θα βρισκόταν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Αιωνία της η μνήμη.

τα-άσματα-και-μιάσματα-απόψε-στη-ΝΕΤ-105,8

Ο παραγωγός Κώστας Αλαγιάννης του Δευτέρου Προγράμματος και της ΝΕΤ 105,8, με τον οποίο δεν γνωριζόμαστε προσωπικά, μου τηλεφώνησε την περασμένη εβδομάδα για να με καλέσει στην εκπομπή του. Μεγάλη μου τιμή, αλλά και χαρά, εφόσον μου είχε λείψει πολύ το στούντιο ύστερα από την παύση της δικής μου εκπομπής στο Κανάλι 1 του Πειραιά. Επιθυμία του Αλαγιάννη ήταν να ακουστούν, μεταξύ άλλων, και οι μουσικές προτάσεις μου από τη σύγχρονη ελληνική δισκογραφία. Γι' αυτό, λέω να έχω μαζί μου τους δίσκους του Γιάννη Παπαχρίστου(ακυκλοφόρητος), του filtig, του Κώστα Δημουλέα, του Γιώργη Χριστοδούλου και, φυσικά, τον Καβάφη της Λένας Πλάτωνος. Ενδέχεται να ακούσετε κι ένα ολοκαίνουργιο τραγούδι του Lolek από τον επικείμενο δεύτερο δίσκο του! Απόψε, λοιπόν, από τις 22.00 έως τις 23.00 το βράδυ, συντονιστείτε στους 105,8 ή συνδεθείτε διαδικτυακά εδώ: http://diepafi.net

Καλή εκπομπή νά 'χουμε!

κάποτε-&-σήμερα-στα-εξάρχεια

Τα Εξάρχεια δεν είναι πια το μέρος που αγάπησα. Κάποτε τα πρεζόνια τους είχαν κι αυτά τη δική τους δυναμική ενάντια στο σύστημα. Προκαλούσαν έως και δέος σε εμάς τους μικρότερους που περνάγαμε απ' έξω απ' τον κόσμο τους. Σήμερα σου προξενούν οίκτο και θλίψη, ζητιανεύοντας τσιγάρα και κέρματα. Ο Νικόλας Άσιμος κρεμάστηκε στο μαγαζάκι του και μια 20ετία μετά στα περίπτερα ως προσφορά του TV-Tivo. Ευτυχώς που η Γώγου ήταν ποιήτρια και όχι μουσικός κι έτσι τα πνευματικά δικαιώματα της προστατεύονται καλύτερα. Το 1991 βλέπαμε τις ακροαριστερές τοιχοκολλημένες μπροσούρες και παίρναμε δύναμη. Τώρα, τα θεωρούμε γραφικότητες όλα αυτά και χαμογελάμε τουλάχιστον. Προλάβαμε και μερικούς πάνκηδες, παρδαλοβαμμένους και με όρθια ακτινωτά μαλλιά. Ακόμη δε μπορώ να καταλάβω αν άλλαξε η μόδα ή η εποχή, βλέποντας αδιάφορους νεολαίους- αδιάφορους ως προς το στυλ ντυσίματος και, κατ' επέκταση, προσωπικότητας. Κάποτε στα Εξάρχεια συναντιόμασταν στις καφετέριες για ν' ανταλλάξουμε χέρι με χέρι τα βιβλία του Προυστ ή της Μήτσορα με τα βινύλια από το Ρεμπέτικο του Ξαρχάκου και το Never mind the bollocks των Sex Pistols. Σήμερα, οι θαμώνες των Εξαρχείων διαβάζουν τα free press που προσφέρονται με τα τσουβάλια σε κάθε γωνιά κι αν ανήκουν στους απόλυτα παραδομένους συζητάνε για ποδόσφαιρο, στην καλύτερη, και για το μουσικό σκυλολόι, στη χειρότερη.
Η πλατεία άλλαξε. Αδύνατον να την περάσεις κεντρικά αν δεν θες να σου χαλάσει η διάθεση από τα παρατημένα πρεζόνια. Οι παραπλεύρως φωταγωγημένες κρεπερί είναι δείγμα ευτελούς ευμάρειας. Το μπαράκι που δυο-τρεις φορές είχα πετύχει εκεί τον Γιώργο Σκούρτη και μου επιδείκνυε όλο περηφάνια τα τρελόχαρτα του στρατού, τα οποία άφηναν οι άρρενες θαμώνες, αδυνατώ να καταλάβω αν έγινε φαγάδικο πολυτελείας ή απλά οικοδομή. Μικρά παιδιά πουλάνε χαρτομάντιλα και αναπτήρες ακόμη και βραδυνές ώρες, μεσ' στο κρύο. Κάποτε, που καθόμασταν σωστά φίδια -από κάνα joint μάλλον- πέριξ της πλατείας, είχαμε δει ένα πιτσιρίκι, το πολύ εφτά ετών, να πουλάει την πραμάτεια του. Λίγο παρακάτω, το περίμενε ένας τύπος και μόλις είδε ότι προφανώς δεν είχε βγάλει πολλά χρήματα, το σήκωσε στον αέρα από τα...αυτιά του. Δε νομίζω να ξεχάσω ποτέ εκείνα τα παιδικά τσιρίγματα πόνου. Δε θα ξεχάσω, όμως, και τη σύρραξη που έλαβε χώρα μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα. Σα να βλέπαμε αμερικανική περιπέτεια, μια ομάδα φρικιών πετάχτηκε από ένα στενό, ακινητοποίησε τον τύπο και ελευθέρωσε το παιδί. Ντου από παντού, κυριολεκτικά! Το μόνο που δε θυμάμαι είναι πως βρέθηκα κι εγώ με τη φοιτητοπαρέα απ' τη σχολή κινηματογράφου πάνω απ' τον πεσμένο στο έδαφος τύπο και την κλωτσιά που τού 'χωσα στα πλευρά. Ήταν τότε που ο Α. ύψωσε τα χέρια του στον ουρανό και μέσα σε τρανταχά γέλια είπε την ατάκα: Τελικά απόδοση δικαιοσύνης μόνο στα Εξάρχεια μπορεί να υπάρξει!
Τα σημερινά Εξάρχεια με απωθούν. Μου θυμίζουν, όπως και το Πασαλιμάνι του Πειραιά, πράγματα και καταστάσεις που έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Τα ίδια θα λέει μέσα της και η Δέσποινα Γλέζου, όποτε θυμάται τα νειάτα της, σόλο στο Κύτταρο της οδού Ηπείρου και στο Ελατήριο του Φαλήρου. Τι να έλεγε και ο μακαρίτης Ιπποκράτης Εξαρχόπουλος των Νοστράδαμος; Έσβησε στη φυλακή, δέσμιος του χειρότερου ναρκοσυστήματος, που νόμισε ότι μπορεί να παλέψει μαζί του.

Αν είχα γεννηθεί το ΄60 αντί το ΄70, σίγουρα θα είχα προλάβει τις μπουάτ της Πλάκας, όχι τις νεοκυματικές, αλλά τις ροκάδικες, τις αντάρτικες και της νεορεμπέτικες- κι αυτές στο τελείωμα τους. Στα Εξάρχεια έζησα κάποτε το ψυχεδελικό L.A. και τις Συχνότητες, τόσο ώστε να αναρωτιέμαι τώρα αν πηγαίνει κανείς. Τα μπαράκια και τους χώρους νυχτερινών συναθροίσεων τα έκοψα όταν συνειδητοποίησα πως το μόνο που έκαναν όλοι εκεί μέσα ήταν να κοιτάζουν μία την πόρτα και μία όποιον άλλο έμπαινε μέσα.

Ο Δημήτρης Ψαριανός κάποτε είχε μακρυά μαλλιά, φορούσε παλαιστινιακό μαντίλι κι ήταν επιρρεπής στις καταχρήσεις. Μόλις λίγα χρόνια προτού εγώ κλωτσήσω στα μούτρα φασίστες, αυτός πεταγόταν μέχρι τον Πύργο των Αθηνών κι άκουγε με έκσταση τη Φλέρυ Νταντωνάκη με τον Bach στο πιάνο. Σήμερα, απλά θυμάται πως τον πήγε ο Δημήτρης Βερνίκος στον Χατζιδάκι και έγραψαν στο στούντιο τον Μεγάλο Ερωτικό.

Παιδί των Εξαρχείων, παρά τα χρόνια του, παραμένει ο κιθαρίστας Αλέκος Καρακαντάς. Είναι απ' τους λίγους μουσικούς που δεν θα δεις το όνομα τους με τη φάτσα τους σε γυαλιστερές αφίσες, σωστές μοσχαροκεφαλές του άστεως, αλλά σε τοιχοκολλημένες κόλλες Α4, γραμμένες με μαρκαδόρο, ναΐφ, γοητευτικές, προσφερόμενες για ξεκόλλημα και αρχειοθέτηση. Στη χθεσινή προβολή του Ζωντανοί στο Κύτταρο- Σκηνές Ροκ μέσα στο cafe La Favorita, ο μικρός χώρος γέμισε από μια ομάδα νέων παιδιών, όλα τους ερασιτέχνες ηθοποιοί που προβάρουν αυτόν τον καιρό την Καρδιά του σκύλου. Σκηνοθετεί ο Μπάμπης (όχι ο Φλου, αν και θα μπορούσε), ιδιοκτήτης του cafe, ηθοποιός, μέλος κι αυτός της παρέας των Εξαρχείων του ΄80 και του ΄90. Το post αυτό θα ήθελα να διαβάσω σε όλους εκεί μέσα αντί τυπικοτήτων για το πως έφτιαξα την ταινία, πόσο κόστισε, πόσα βραβεία απέσπασε και πόσο άντεξε στις αίθουσες. Δεν πειράζει, σα να τους τα είπα από δω τώρα. Και κάτι ακόμη: Ευχαριστώ θερμά τον Μπάμπη και τον φίλο μου τον Οικονομίδη, όχι τόσο για την τιμητική προβολή, όσο γι' αυτή τη βραδυνή βόλτα στα Εξάρχεια που μου ξύπνησε μνήμες τρομερές, ευχάριστες και μαζί νοσταλγικές.

ζωντανοί-στο-κύτταρο-σκηνές-ροκ-απόψε-στο-la-favorita-των-εξαρχείων

Αυτή τη φορά η πρόσκληση για προβολή του ντοκιμαντέρ μου, Ζωντανοί στο Κύτταρο- Σκηνές Ροκ, ήρθε από τον σκηνοθέτη Γιάννη Οικονομίδη. Ο Οικονομίδης επιμελείται μια σειρά προβολών με σύγχρονες ελληνικές ταινίες στο cafe La Favorita στα Εξάρχεια, λίγα μέτρα παρακάτω από την Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών. Αυτή την ώρα ψάχνω να βρω τον Πουλικάκο, μόνιμο θαμώνα των Εξαρχείων, μπας και παραστεί κι αυτός και γίνει κουβέντα με το κοινό μετά την προβολή. Όσοι βρεθείτε το βράδυ στην περιοχή, περάστε να πιείτε τον καφέ ή το ποτό σας από το La Favorita, να δείτε το ντοκιμαντέρ και να συζητήσουμε περί ελληνικού rock και όχι μόνο.

Ώρα έναρξης: 21.00

Είσοδος: Ελεύθερη

ΠΑΡΑΞΕΝΟ-λέει-ΠΟΥΘΕΝΑ-ΔΕΝ-ΑΚΟΥΓΕΤΑΙ-ΠΙΑ-Η-ΜΟΥΣΙΚΗ-ΜΟΥ...

Ο Μίλτος Σαχτούρης είναι ένα μουσικό σύμπαν από μόνος του. Όλες οι μουσικές ταιριάζουν στον λόγο του: λόγια, έντεχνη, ηλεκτρονική, jazz, ακόμη και λαϊκότροπη. Ο ποιητής αγαπούσε τον παλιό ελληνικό κινηματογράφο, τον Κωνσταντάρα, τον Αυλωνίτη, τέτοιους. Γι' αυτό και τον ακούς να διαβάζει ποίηση του και φαντάζεσαι τη φωνή του να βγαίνει από παλιό nagra με τη σκιά του boom στον τοίχο. Το δωμάτιο γίνεται ασπρόμαυρο, σαν από σπίτι μετεμφυλιακής περιόδου. Ανύπαρκτες ταπετσαρίες ξεκολλάνε την ώρα που ως λούπα κεκεδίζει μεσ' στους ήχους του Σιγανίδη Κύριε, είστε παγωμένος...Κύριε, είσαστε νεκρός; Η Μαύρη Πεταλούδα του Πόρου του εισβάλλει με τα κύματα της θάλασσας, μια καμπάνα, ένα πένθιμο ρέκβιεμ και την εξαιρετική αφήγηση του Νίκου Ξυδάκη. Ο Μάνος Χατζιδάκις τον μελοποίησε πρώτος, όπως και τον Γιώργο Σαραντάρη. Τα Δύο ναυτικά τραγούδια του με τον Σπύρο Σακκά απέδειξαν, αν μη τι άλλο, πως η λαϊκή αποδοχή ήταν κάτι που εξ αρχής άφηνε τον συνθέτη, ενδεχομένως και τον ποιητή, παγερά αδιάφορους. Τα ξαναηχογράφησε πολλά χρόνια μετά η Σόνια Θεοδωρίδου για πιάνο- φωνή, όπως ήταν σχεδιασμένα. Τον Ένα ναύτη τραγούδησε επίσης η Αιμιλία Κουγιουμτζή σε μουσική του Σταύρου Κουγιουμτζή, που μολονότι λαϊκός συνθέτης, ανέκαθεν ψαχνόταν με τους ποιητές. Ο Σαχτούρης, αν και θιασώτης του παράλογου στην ποίηση, ταίριαξε ακόμη και με τις πιο συμβατικές μεν, υπέροχες δε, νεοκυματικές μπαλάντες του έφηβου Νίκου Κυπουργού και του γαλλοτραφή Γιάννη Σπανού. Μόνο σταυρούς σε μνήματα καρφώνω, τραγούδησε ο Κώστας Καράλης συνοδεία κιθάρας και φυσαρμόνικας. Είμαι περίεργος για το πως θα τον μελοποιούσε ο Μίκης Θεοδωράκης, ο νεαρός Μίκης των δεκαετιών 1940 και ΄50, προ Επιτάφιου. Ίσως να προέκυπταν τραγούδια στο ίδιο ύφος με τα Eluard του. Ο Σαχτούρης ξεχώριζε τον Σολωμό, τον Καρυωτάκη, τον Καβάφη, τον Εγγονόπουλο. Εγκατέλειψε γρήγορα τον Ρίλκε, γιατί έβρισκε πολύ ρομαντικά τα ποιήματα του. Άμα ωριμάσει ένας ποιητής, ένας ζωγράφος, ένας γλύπτης- έλεγε- κλείνεται στον εαυτό του, δεν έχει ανάγκη από συζητήσεις και συμβούλια. Εισακούστηκε από τον Κυριάκο Σφέτσα, ο οποίος μελοποίησε τον Τρελό λαγό του, τη Στάχτη, το Τοπίο, τον Κρυμμένο και τον Θρήνο για τη φωνή της σοπράνο Anne Marie Muhle. Ένας κύκλος ατονάλ λυρικών τραγουδιών που κάνουν το σκηνικό της ακρόασης ν' αλλάζει. Το παλιό αθηναϊκό σπίτι της μετεμφυλιακής περιόδου γίνεται μάθημα νυχτερινό σε σκοτεινή αίθουσα ωδείου και το ακροατήριο κάθεται στο πάτωμα. Μέχρι που επανέρχονται οι ήχοι του Μιχάλη Σιγανίδη με τη δική τους έντονη εικονοποιία. Πόσο αγαπημένο έχει γίνει το Τρανζίστορ του με τη Σαβίνα Γιαννάτου ξαπλωμένη στο κρεβάτι να μετράει τους αμέτρητους θανάτους και τον ποιητή να αναγγέλλει την Κυρία Σκατό και το Καρπούζι. Ο λόγος του Μίλτου Σαχτούρη, ώσπου να βγάλει η κόκκινη σελήνη το μαχαίρι της και ν' αρχίσει να σφάζει, θα είναι συνώνυμος με την απόλυτη τραγικότητα, τη λιτότητα και την αφαίρεση, ένας προκλητικός στρόβιλος των αισθήσεων. Ο ίδιος ο Σαχτούρης, δε, ένας ποιητής δύσπεπτος από τη βιομηχανία των δίσκων και ένας πόλος έλξης για μερικούς από τους πιο τολμηρούς Έλληνες μουσικοσυνθέτες.

κκκ

* ακούγοντας το cd Ο μελοποιημένος Σαχτούρης που μου χάρισε χθες ο Λευτέρης Ξανθόπουλος

** ο τίτλος του post είναι στίχοι του Μίλτου Σαχτούρη από το ποίημα Ο Μότσαρτ (Ποιήματα 1945- 1971, Κέδρος 1977)

αντρέας-παγουλάτος:-ένας-χρόνος-μετά

Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης...μια μέρα πριν, μια μέρα μετά...τι σημασία έχει;

Ένας χρόνος πέρασε ακριβώς από τότε που μου τηλεφώνησε ο Ζαχαρίας για να μου πει απλά: Πέθανε...

Την προηγούμενη είχα κατέβει εσπευσμένα από τη Θεσσαλονίκη, αφήνοντας στη μέση το φεστιβάλ ντοκιμαντέρ, στο οποίο συμμετείχα, για να προλάβω να τον δω στο νοσοκομείο...

Δε στάθηκε δυνατό...

Τον ξανάδαμε όλοι οι φίλοι, κάτωχρο και παγωμένο πια, με την Τέταρτη Διάσταση του Γιάννη Ρίτσου στα χέρια του...

Τα μεγάλα πνεύματα δεν ξεχνιούνται ποτέ, λένε...

Ο μηδενιστής Ηλίας, που τον μελοποίησε, ισχυρίζεται πως δεν υπάρχει πουθενά...

Η Λένα, πάντα ποιητική, πιστεύει πως δεν γίνεται να χαθεί τέτοια ενέργεια, πως μεταμορφώθηκε σε δέντρο, σύννεφο, πουλί...

Ο Λευτέρης, όσο δυνατός κι αν δείχνει, δεν αρνείται το κλάμα...

Τον θυμηθήκαμε λίγοι σήμερα, οι στενοί συγγενείς του και πέντε φίλοι όλοι κι όλοι σε μια σεμνή τελετή...

Του αφήσαμε ένα λουλούδι κι ένα τσιγάρο...

Δεν κάπνιζε, αλλά χαιρόταν να βλέπει ανθρώπους να καπνίζουν παθιασμένα...

Επίσης, τον λόγο του Jack Kerouac, που αγαπούσε:

Χαμογελά όλο ακτινοβολία σαν άγγελος μέσα απ' τον σκοτεινό παράδεισο...

Ο ποιητής Αντρέας Παγουλάτος δεν μπορεί να ξεχαστεί...

Αντιθέτως, όσο τα χρόνια θα περνούν και τα πράγματα θα προχωρούν, η απουσία του θα γίνεται πιο έντονη και πιο αβάσταχτη...

η-εκδίκηση-της-γυφτιάς-τι-γυφτιά!-στα-περίπτερα

Μ' αρέσει που είχα ενοχληθεί επειδή ο Κυνόδοντας δόθηκε με το Πρώτο Θέμα, άρτι αφιχθείς από την τελετή των Όσκαρ! Τι να πούμε δηλαδή για σήμερα που ούτε μια εβδομάδα μετά το θάνατο του Μανώλη Ρασούλη, τον κρέμασαν στα περίπτερα; Η Εκδίκηση της γυφτιάς στο Βήμα και το Πότε Βούδας πότε Κούδας στο Πρώτο Θέμα δίνονται μαζί με Γιώργο Νταλάρα και Μιχάλη Χατζηγιάννη, αντίστοιχα. Μα, καλά, εδώ κι αν είναι ν' απορεί κανείς πότε και που τα έψησαν μεταξύ τους...Στο νεκροταφείο άραγε;
Εγώ θυμάμαι τον Ρασούλη να μην έχει καμία πέραση στα περιοδικά και στις προσφορές τους, όσο ήταν εν ζωή. Μόνο ο Μιχάλης Κουμπιός είχε τολμήσει να τον κάνει εξώφυλλο πριν πολλά χρόνια στο δίφωνο μαζί με τον Τζίμη Πανούση. Τώρα που σώπασε για πάντα και που είναι ακόμη φρέσκος ο θάνατος του, σίγουρα θά 'χει πολλά φράγκα να φέρει...Πάντως, γιατί ο Νταλάρας και ο Χατζηγιάννης με φροντισμένο εξώφυλλο κι ένθετο και ο μακαρίτης σε ένα απλό φακελλάκι; Φτήνεια κι άγιος ο θεός εκεί στους Modern Times! Ενώ η MINOS κι η Universal, άλλη ποιότητα, ασυζητητί!

ελένη-μπράτσου:-ο-κάθε-τραγουδιστής-οφείλει-να-εκφράζει-τη-μοναδικότητα-του

Πάνε αρκετοί μήνες που μία νέα τραγουδίστρια μού έστειλε ένα demo-cd της για το ραδιόφωνο, στο οποίο ερμήνευε αναγεννησιακά τραγούδια Δύσης και Ανατολής. Λίγο μετά, όλως τυχαίως, τη γνώρισα προσωπικά ως συνεργάτιδα της Μαρίζας Κωχ στα τραγούδια του Καββαδία και του Lorca. Η νέα αυτή τραγουδίστρια λέγεται Ελένη Μπράτσου, έχει κάνει σοβαρές μουσικές σπουδές στην Ελλάδα και το εξωτερικό και μπορεί ακόμη να μην έχει δισκογραφηθεί η φωνή της, ξεκίνησε όμως ήδη μια σειρά προσωπικών παραστάσεων στο Αλάβαστρον του Παγκρατίου. Όσοι την έχουν ακούσει και δει live, με ενημερώνουν πως η κοπέλα πραγματικά ιερουργεί στη σκηνή σαν άξια επίγονος της Asmahan και της Om Kalthoum στην Αθήνα του 2011. Το πέρασμα μου από το Αλάβαστρον, λοιπόν, επιβάλλεται για μία από τις επόμενες δύο Κυριακές του Μάρτη. Γνωρίστε την Ελένη Μπράτσου μέσα από την ακόλουθη mini συνέντευξη που παραχώρησε στα Άσματα και Μιάσματα.
Ωραίο το ινδοπρεπές look που υιοθέτησες! Μου θυμίζεις τη Ρόζα Εσκενάζυ που τραγουδούσε με ανατολίτικα σαλβάρια. Ενδυματολογική άποψη ή συνηθίζεις να ντύνεσαι κατ' αυτόν τον τρόπο;
Ευχαριστώ για τον παραλληλισμό, η Ρόζα Εσκενάζυ είναι μια από τις αγαπημένες μου μορφές στο χώρο του τραγουδιού. Γενικά μου αρέσει ο τρόπος που ντύνονται οι γυναίκες στην Ανατολή, είναι πολύ θηλυκές και κομψές. Όταν πρόκειται «να ντυθώ», αυτό είναι το στυλ που μου αρέσει.
Έχεις κάνει πολύ σοβαρές φωνητικές σπουδές. Σε ελκύει περισσότερο η ethnic μουσική από την όπερα, ας πούμε;
Έχω σπουδάσει κλασικό τραγούδι και κατά τη διάρκεια της παραμονής μου στο Λονδίνο για σπουδές εθνομουσικολογίας, μελέτησα Περσική φωνητική μουσική. Το πεδίο που κινούμαι είναι οι μουσικές του κόσμου, η προκλασική μουσική και ο ελεύθερος φωνητικός αυτοσχεδιασμός. Δεν είμαι τραγουδίστρια του bel canto, στις μουσικές που επιλέγω όμως φαίνεται ότι έχω καλλιεργήσει τη φωνή μου με βάση την κλασική τεχνική. Η τεχνική εξασφαλίζει την υγεία και τη μακροβιότητα της φωνής και δίνει τη δυνατότητα στον ερμηνευτή να εξελίσσεται και να τραγουδά ρεπερτόρια απαιτήσεων.
Σε έχουμε δει σε συναυλίες της Μαρίζας Κωχ να ερμηνεύετε ντουέτο τραγούδια του Lorca. Πως είναι για ένα νέο τραγουδιστή από επαγγελματικής άποψης να εμφανίζεται δίπλα σ' έναν άλλο με τη δική του μεγάλη ιστορία;
Μεγάλωσα με τραγούδια της Μαρίζας, θυμάμαι μάλιστα να βάζω τους δίσκους και να δοκιμάζω τη φωνή μου πάνω στη δική της. Και ξαφνικά, βρίσκομαι να τραγουδώ το Θεσσαλονίκη ΙΙ –θρυλικό τραγούδι- δίπλα της. Επαγγελματικά σίγουρα είναι σπουδαίο για μένα αυτό, παράλληλα όμως ήταν πολύ συγκινητικό.
Πως μπορεί, πιστεύεις, να στηριχθεί σήμερα μια νέα πρόταση στην ethnic μουσική σκηνή από έναν καινούργιο εκφραστή της; Εννοώ, ερμηνευτικά, σκηνικά, ενορχηστρωτικά.
Πιστεύω ότι για να είναι μια νέα πρόταση δυνατή, θα πρέπει ο ερμηνευτής να έχει γνώση και να διαλέγει πράγματα που του ταιριάζουν και που μπορεί να τα υποστηρίξει. Τότε πείθει. Το ίδιο ισχύει και για το σκηνικό μέρος, οφείλει κανείς να εκφράζει τη μοναδικότητά του. Όσον αφορά την ενορχήστρωση, σημαντικότερη είναι η επιλογή συνεργατών παρά οργάνων. Είναι οι άνθρωποι που κάνουν τη διαφορά και αυτό αντανακλά στο μουσικό αποτέλεσμα.
Πες μας τι ακριβώς θ' ακούσει ο επισκέπτης τις Κυριακές του Μάρτη στο Αλάβαστρον.
Στο Αλάβαστρον θα παρουσιάσουμε ένα πρόγραμμα με τραγούδια από την Ανατολική Μεσόγειο, Σεφαραδίτικα, Αρμένικα και Μεσαιωνικά. Είναι οι μουσικές που με εκφράζουν. Η ποίηση είναι επίσης πολύ δυνατή, συνηθίζω να δίνω το στίγμα των στίχων πριν από κάθε τραγούδι. Τα περισσότερα μιλούν για τον έρωτα, τη χαρά της ένωσης και την αγωνία της προσμονής.
Ας κλείσουμε με δυο λόγια για τους μουσικούς που σε συνοδεύουν.
Με συνοδεύει ο Στέλιος Αντωνόπουλος στο ούτι, ο Αλέξανδρος Σιγαλός στο νέι και στην κιθάρα, η Λουκία Αποστολοπούλου στο κανονάκι και ο Νίκος Σουλιώτης στα κρουστά. Ο Στέλιος και ο Νίκος είναι άνθρωποι που έχουν εντρυφήσει στην Αρμένικη και στην Αραβική μουσική, ενώ ο Αλέξανδρος και η Λουκία έχουν παιδεία από το χώρο της δυτικής κλασικής μουσικής και της ελληνικής και τουρκικής παραδοσιακής. Ο καθένας τους έδωσε τα δικά του δώρα σε αυτό το σχήμα και τους ευχαριστώ. * οι φωτογραφίες του post είναι της Μάρως Κουρή

R.I.P. ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΣΑΓΚΑΣ (1939 - 2011)

Ο Χρήστος Τσάγκας δεν μένει πια εδώ. Έφυγε χθες, ξαφνικά, σε ηλικία 72 ετών και κηδεύεται σήμερα στη Λιβαδειά, την ιδιαίτερη πατρίδα του. Για μένα υπήρξε ο μοναδικός ηθοποιός που καμία τηλεοπτική ή κινηματογραφική του εμφάνιση, όσο επιτυχημένη κι αν ήταν, δεν κατάφερε να ξεπεράσει εκείνη την εντύπωση της μίας και μοναδικής φοράς που τον είδα στο θέατρο. Συγκεκριμένα, στον Ξένο του Albert Camus πριν από μία δεκαετία, ίσως και περισσότερο. Τον θυμάμαι μόνο του, μία ώρα επί σκηνής, να υποδύεται διαφορετικούς ρόλους, να αλλάζει κινησιολογία, εκφράσεις και χρωματισμούς στη φωνή του μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα. Σπουδαίος ηθοποιός! Στο σπίτι του Νίκου Κούνδουρου είχαμε δειπνήσει μαζί, επίσης πριν αρκετά χρόνια, τότε που συνεργάζονταν οι δυο τους στο θέατρο. Γνώριζα πως ο Τσάγκας ήταν ένας δυστυχισμένος άνθρωπος, αφού είχε βιώσει τη μεγαλύτερη τραγωδία που μπορεί να βιώσει γενικά ένας άνθρωπος. Ωστόσο, ο Κούνδουρος του μιλούσε σκληρά, προσβλητικά σχεδόν, κάτι που με έκανε να του ζητήσω, όταν αποχώρησε ο καλεσμένος του, τον λόγο. Ο Τσάγκας είναι τεράστιος ηθοποιός και τον υπεραγαπώ- μού 'χε απαντήσει ο Κούνδουρος- να ξέρεις όμως πως μόνο το χάιδεμα και το ντάντεμα δεν του κάνει καλό μέσα στην απέραντη θλίψη του. Μια θλίψη που, όπως φαίνεται, ο συγκεκριμένος άνθρωπος προσπαθούσε να καταπνίξει μέσα από ποικίλες αξιόλογες δραστηριότητες. Τελευταία, είχε ηχογραφήσει με τη φωνή του και ποιήματα του Κωνσταντίνου Καβάφη σε μία εξαιρετική έκδοση. Ο Χρήστος Τσάγκας σπούδασε στο Εθνικό Θέατρο, συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους θίασους, ενώ ήταν και συνιδρυτής του θεάτρου Κνωσός, όπου παρουσίασε έργα επιλεγμένου κλασικού ρεπερτορίου. Η καρδιά του τον πρόδωσε και έδωσε τέλος στον βασανισμό της ύπαρξης του. Ας αναπαυθεί εν ειρήνη.

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΚΑΤΙΝΑΖ - VOLUME ONE

Ο blogger ασωτος γιος μού έκανε επίθεση από το blog του, υπαινικτικά- και καλά, διότι δεν του άρεσαν οι φωτογραφίες που δημοσίευσα από την κηδεία του Μανώλη Ρασούλη. Χαρακτηριστικά με ειρωνεύθηκε ότι δεν είμαι και το δελτίο του MEGA (μέχρι εκεί, ως φαίνεται, φτάνει η αισθητική του), ότι είμαι δήθεν και ότι φοράω τα μαύρα γυαλιά από δηθενιά και όχι φυσικά λόγω του ηλίου. Δεν θα ασχολιόμουν εάν οι επισκέπτες του blog του δεν φρόντιζαν να με στολίσουν με ωραιότατα κοσμητικά επίθετα, κάτι Coules-ΦΟΥΛΕΣ και κάτι ασήμαντα hamenakormia, που τον διαβάζουν και τον βαυκαλίζουν, αντί να του συστήσουν να ξαναπάει σχολείο να μάθει στοιχειώδη γραφή κι ανάγνωση. Ακόμη χειρότερα, τον σιγοντάρουν στις κατά καιρούς ρατσιστικές ξενοφοβικές κορώνες του, τις οποίες- τσεκαρισμένα- δεν εκτοξεύει από μισανθρωπισμό ή κακία, αλλά από αφέλεια και χαμηλό πνευματικό επίπεδο. Έτσι είναι δυστυχώς, τη μια φωνάζεις να φύγουν οι μετανάστες γιατί βρωμίζουν τη γειτονιά σου και την άλλη, τους πας τσιγάρα και μπουκαλάκια με νερό, ώστε νά 'χεις ήσυχη και τη συνείδηση σου. Σαν τον Γιώργο Καρατζαφέρη ένα πράγμα που καμώνεται πως έχει βαφτίσει πολλά τσιγγανόπουλα κι έτσι νομίζει πως καθάρισε με την ουμανιστική πλευρά του χαρακτήρα του. Από χθες γελάω με το post του ασωτου γιου και με την εναλλαγή των comments, αφού γίναμε μπίλιες με άγνωστο κόσμο. Τελικά έχω πολλούς εχθρούς στη μπλογκόσφαιρα κι αυτό- πιστέψτε με- είναι άκρως κολακευτικό, μην πω καυλωτικό. Φυσικά, δεν θα κάτσω ν' απολογηθώ για τις αναρτήσεις μου. Θα πω μόνο σ' αυτόν τον ανόητο και τους κόπανους που τον περιτριγυρίζουν πως εάν δεν υπήρχαν φωτογράφοι να καταγράψουν την κηδεία του Σεφέρη, λόγου χάριν, δεν θα είχαμε καμία εικόνα από το συγκεκριμένο γεγονός πού 'χε πάρει αντιδικτατορικό χαρακτήρα. Άσ' τα, είπα Σεφέρης και θα κάθεται τώρα να ψάχνει στη wikipedia...Έπειτα, θα το ξαναπώ για εκατομμυριαστή φορά, όποιον ηλίθιο τον ενοχλούν οι φωτογραφίες μου με διάσημους- κολλητοί φίλοι οι περισσότεροι- τον γράφω στ' αρχίδια μου, του απαγορεύω την είσοδο στο blog και γενικώς τον αντιμετωπίζω όπως κρίνω ότι τού αρμόζει. Τέλος, ας γίνει κατανοητό ότι από ΄δω μέσα δεν μπορεί να με γνωρίσει κανείς. Ψοφάω να φιτιλιάζω κόσμο για να γελάω, να σπάω κέφι με τις αντιδράσεις του καθενός που δεν με έχει συναντήσει ούτε μια φορά στη ζωή του. Κι αυτό, γιατί εγώ δεν έχω ενοχλήσει κανέναν, δεν μπαίνω ποτέ σε άλλα blogs, πλην σπανίων εξαιρέσεων, δεν σχολιάζω τις απόψεις άλλων bloggers, αλλά όποτε θίγομαι οφείλω να αντιδράσω. Μάλλον ενοχλούν τα κείμενα μου, η στάση μου, οι φωτογραφίες μου, η φάτσα μου, δεν ξέρω πια κι ούτε με νοιάζει. Το μόνο που με νοιάζει είναι να γράφω καθημερινά ότι μου συμβαίνει κι αν ενδιαφέρεται και κάνας άλλος, όλα καλά και πάμε παρακάτω, στην επόμενη ανάρτηση δηλαδή. Ο bosko δεν είναι ούτε ποιητικίζων λαπάς, ούτε κακογαμημένη ύπαρξη- που λέει κι η Ευσταθία, ούτε αποτυχημένος τραγουδιάρης, ούτε κομπλεξικός ζηλόφθονος, κυρίως δε, στο εξής θα δημοσιεύει μόνο ότι τον φτιάχνει και τον κολακεύει. Γι' αυτό, οι εχθροί ας με διαβάζουν βουβά κι ας βράζουν στο ζουμί τους. Ο bosko τους γαμάει όλους! Έτσι, καφρίλα να 'ουμ! Γιούργια! Πίσω και σας έφαγα! Μπουρλότοοοοο!

...σε καλό μας πάλι τέτοιο γέλιο...

τέρμα-για-σήμερα-ο-μύθος-της-ευσταθίας-που-ακόμη-χτίζεται-επάξια

Η παρουσίαση του βιβλίου της Ευσταθίας στον Ιανό πριν από μερικές ώρες ήταν μία από τις πιο χαλαρές εκδηλώσεις, στις οποίες έτυχε να κληθώ και να μιλήσω. Για πρώτη φορά μάλιστα δεν είχα γραμμένο κείμενο, αλλά είπα μια κι έξω ότι είχα να πω: συγκεκριμένα, για το όταν ρώτησα κάποτε την τραγουδοποιό πώς είναι να καταδιώκεται από ένα...ζαμπόν κι εκείνη ορθώς με παρέπεμψε στη Μαριανίνα Κριεζή, η οποία στα 80s έγραφε για τουρλού και φασολάδες, μα ουδείς την είχε κατηγορήσει! Αναφέρθηκα εκτενώς, επίσης, στα πρωτότυπα στιχουργήματα της Ευσταθίας που κοσμούν το βιβλίο της ως κείμενα ή, σωστότερα, ως πλατωνικά σουρεαλιστικά σεντόνια εποχής Γκάλοπ!
Σκέφτομαι ότι η έκφραση μια κι έξω που χρησιμοποίησα προηγουμένως δεν είναι σωστή, αφού έγινε παρεμβολή από την ηθοποιό Πέγκυ Τρικαλιώτη. Όταν μίλησα, λοιπόν, για το εξαιρετικό μελλοντολογικό κείμενο περί έρωτος με τον τίτλο Αθήνα 2071 μ.Χ., η Τρικαλιώτη από μικροφώνου το διάβασε ολόκληρο στο κοινό. Ξέχασα μόνο να πω ότι βλέποντας κανείς το βιογραφικό της Ευσταθίας στις δυο πρώτες αράδες του βιβλίου, μαθαίνει ότι είναι απόφοιτος της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κάτι που ψυχαναλυτικά έχει ενδιαφέρον αναφορικά με τους στίχους που παρατίθενται και που κοντράρουν στην εντέλεια το προφίλ των σπουδών της (εκφράσεις όπως ειδύλλια του κώλου, κακογαμημένες υπάρξεις, επιδερμική καύλα κλπ.)

Το μουσικό μέρος ήταν εξαιρετικά λιτό και σύντομο. Μόνο ένα βαλς τραγούδησε live η Ευσταθία για πιάνο- φωνή από το τελευταίο cd της. Σωστή κίνηση μάλλον, εφόσον από την ερχόμενη Τετάρτη η τραγουδοποιός και ερμηνεύτρια ξεκινά τις κανονικές ακουστικές παραστάσεις της στο πατάρι του Ιανού.

Στη δική του ομιλία, ο Λουδοβίκος των Ανωγείων (εμένα πάντως ο Βασίλης Χατζηιακώβου με προλόγισε ως Λουδοβίκο των...Εξαρχείων), χαρακτήρισε την Ευσταθία ρακοσυλλέκτρια ακριβών στιγμών. Κι όταν εκείνη σχολίασε πως αμφότεροι είναι ετερόκλητοι καλλιτέχνες, ο Λουδοβίκος διαφώνησε. Αν πας προς τα πίσω- της είπε- προς τη μεριά της μάνας σου, εκεί θα με βρεις!

Πέγκυ Τρικαλιώτη, Ευσταθία και Λουδοβίκος των Ανωγείων, το πρωταγωνιστικό τρίο μιας μικρής γιορτής που έλαβε χώρα στον Ιανό μόλις πριν ένα τρίωρο. Τέρμα για σήμερα ο μύθος λέγεται το βιβλίο της Ευσταθίας, πράξη τολμηρή- θα ισχυριζόταν κανείς- αν υπολογίσει ότι η Ευσταθία μετράει μόλις μια εξαετία στο ελληνικό τραγούδι. Έτσι, με το να αυτοσαρκάζεται και ως ευφυής καλλιτέχνιδα να βάζει κάτω τον ίδιο της τον εαυτό και να τον διαλύει, νομίζω πως βρίσκεται πολύ κοντά στο να χτίσει πραγματικά τον δικό της μύθο.

σήμερα-το-μεσημέρι-στον-ιανό-η-παρουσίαση-του-βιβλίου-της-ευσταθίας

Η τραγουδοποιός και ερμηνεύτρια Ευσταθία μου έκανε την τιμή να θέλει να είμαι εγώ αυτός που θα μιλήσει για το βιβλίο της, όταν με το καλό θα κυκλοφορούσε. Να που τελικά το βιβλίο βγήκε από τις εκδόσεις ΙΑΝΟΣ ο μελωδός και το παρουσιάζουμε σήμερα στις 15.00 το μεσημέρι στον Ιανό της Σταδίου. Ο Λουδοβίκος των Ανωγείων, ο έτερος ομιλητής στο πάνελ για την πρώτη λογοτεχνική έξοδο της Ευσταθίας, προχθές που βρεθήκαμε στην κηδεία του Ρασούλη, θέλησε να μου πει το ακριβές περιεχόμενο της δικής του ομιλίας, μα δεν τον άφησα, για να μην με...επηρεάσει. Αυτή την ώρα ούτως ή άλλως συντάσσω το κείμενο που θα διαβάσω και σκέφτομαι ότι η Ευσταθία είναι ο μοναδικός καλλιτέχνης που νιώθω την ανάγκη να υπερασπίσω κανονικά. Κι όχι γιατί το έχει κι η ίδια ανάγκη ή -προς θεού- μου το ζήτησε, αλλά γιατί εκεί με οδηγεί η γνώση ενός ακήρυχτου πολέμου που φαίνεται να την κατατρύχει, από τους σκληροπυρηνικούς κουλτουριάρηδες (κι εγώ τέτοιος είμαι, αλλά βάζω συχνά νερό στο κρασί μου, ειδικά όταν υπάρχει αξία) και τους πιο alternative συνάδελφους. Κατά τ' άλλα, η Ευσταθία προχωράει, εκδίδει τα δισκάκια της και τα στιχουργήματα της κι ετοιμάζεται μάλιστα για μια σειρά unplugged παραστάσεων, πάντα στον Ιανό. Θα τα πούμε κι αύριο, αμέσως μετά την παρουσίαση του βιβλίου της με τίτλο Τέρμα για σήμερα ο μύθος.

νικόλας-άσιμος-σαν-σήμερα...

Κι έχω μια τελευταία επιθυμία. Γιατί ένας πολέμαρχος πάντα την έχει: αν με σκοτώσει κάποιος- γιατί δεν πρόκειται να σκοτωθώ μονάχος, ούτε να αυτοκτονήσω, όπως προσπάθησαν μερικοί να με δηλητηριάσουν πληρώνοντας τους απατεώνες γιατρούς τους- θέλω να με ξεχάσετε όλοι. Κι ούτε ποτέ να αναφέρετε το όνομα μου, γιατί δε θέλω καμία στρέβλωση και καμία δολοφονία στο όνομα μου...

Νικόλας Άσιμος, από συνέντευξη στην Ελευθεροτυπία, 11 Μαΐου 1987

κκκ

* δέκα μήνες μετά από τη συνέντευξη αυτή, ο Νικόλας Άσιμος βρέθηκε κρεμασμένος στα Εξάρχεια. Το ημερολόγιο έδειχνε 17 Μαρτίου του 1988. Ξεχνιέσαι εσύ, ρε Νικόλα; καλά του τό 'χε γράψει ο άσπονδος φίλος του, Μανώλης Ρασούλης.

άλλο-ο-ανοιχτομάτης-κι-άλλο-ο-αυγουλομάτης

Και ξαφνικά ο Μανώλης Ρασούλης, με νωπό ακόμη το χώμα- μίγμα κρητικής και αττικής γης που τον σκεπάζει, έγινε θέμα στο μεσημεριανάδικο της Τατιάνας Στεφανίδου. Την αφορμή για τη σημερινή εκπομπή- διότι χθες και προχθές έπαιζε πολύ η καραμέλα του έρμου, μονάχου και εγκαταλειμμένου- έδωσε η δημοσιευμένη στα ΝΕΑ επιστολή του εκλιπόντος, που είχε παραδώσει πριν ένα μήνα στον Λευτέρη Παπαδόπουλο, στιχουργό, δημοσιογράφο και υπερήφανα δηλωμένο υποστηρικτή των εκάστοτε κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ. Τη βρήκα την επιστολή του Ρασούλη και τη διάβασα, την άκουσα και προ ολίγου από τα χείλη του ρεπόρτερ της Τατιάνας, που ήταν όλο μεσ' στα σαρδάμ λες και την είχε κακώς αποστηθίσει. Το περιεχόμενο της είναι θλιβερό και κάπου αναμενόμενο για την περίπτωση Ρασούλη: ακόμη ένας διανοούμενος διώκεται από την πολιτεία και καταφεύγει σε έναν φίλο του, πού 'ναι πιο πολύ στα μέσα και στα έξω, για να τον βοηθήσει. Τηρουμένων των αναλογιών, θυμήθηκα την ιστορία με τον Κώστα Ταχτσή πού 'χε πάει κάποτε στον Χατζιδάκι προκειμένου να μεσολαβήσει στον Καραμανλή για να του στείλει μυστικούς μπάτσους να τον φυλάνε απ' τις επικίνδυνες πιάτσες της νύχτας. Ο Χατζιδάκις τότε είχε πει απλά του Ταχτσή να σταματήσει να κάνει πεζοδρόμιο, έστω για κάποιο διάστημα. Εν προκειμένω τώρα, για τον Λευτέρη Παπαδόπουλο, απορώ: Ποια ήταν η πρώτη του αντίδραση όταν παρέλαβε την οργισμένη επιστολή του πικραμένου φίλου του; Τηλεφώνησε την επόμενη του Λιάνη (με τον οποίο συνέτρωγαν όταν έσκασε ο Ρασούλης με την επιστολή ανά χείρας), του Χυτήρη, του Ταγματάρχη κι εγώ δεν ξέρω ποιου άλλου, ζητώντας τους, αν όχι να επαναπροσλάβουν τον μακαρίτη στο ραδιόφωνο, τουλάχιστον να δουν λίγο πιο ευαίσθητα το θέμα του; Ή μήπως έβαλε την επιστολή στο συρτάρι του, αναλογιζόμενος πόσο γραφικός είχε καταντήσει τελευταία ο Ρασούλης κι ότι δεν αξίζει τον κόπο να ασχοληθεί κανείς μαζί του; Έχω γνωρίσει τον Λευτέρη Παπαδόπουλο και τον θεωρώ άνθρωπο με σοβαρότητα κι ευαισθησία κάτω από το προφίλ του ασύστολα βωμολόχου που πλασάρει και που, στην τελική, είναι και με γειά του και χαρά του. Θα ήθελα όμως και να τον ρωτήσω ποιοί λόγοι τον ώθησαν να δημοσιοποιήσει σήμερα από το βήμα του, τα ΝΕΑ, κατόπιν εορτής κυριολεκτικά, την αιτία, η οποία- σύμφωνα με τα κουτσομπολίστικα ΜΜΕ- έστειλε τον Μανώλη Ρασούλη στο θάνατο. Πιστεύω ότι το ίδιο θα ήθελαν να τον ρωτήσουν και πολλοί άλλοι άνθρωποι, συνεργάτες του Ρασούλη, πιθανώς και κοινοί τους φίλοι, που τον γνώριζαν πολύ καλύτερα απ' ότι εγώ. Πάμε τώρα στο άλλο θέμα, την καραμέλα του έρμου, μονάχου και εγκαταλειμμένου, εννοώ. Ένας άνθρωπος που τη μια βρίσκεται στο Ισραήλ και την Κρήτη, και την άλλη στην Αυστραλία και την Ισπανία, δίχως να πει κουβέντα σε κανέναν, που εξαφανίζεται σε κάποιο βουνό για να φιλοσοφήσει ή να γράψει- όπως δήλωσε η μοναχοκόρη του-, που όσο κοινωνικός είναι, άλλο τόσο εσωστρεφής γίνεται, και που εν ολίγοις ζει rock, δηλαδή όχι σαν μικροαστός σύζυγος και μπαμπάς ενός κοριτσιού, απέχει εκατομμύρια έτη φωτός από τους εκπροσώπους των πρωινάδικων και μεσημεριανάδικων, οι οποίοι πουλάνε και τη μάνα τους στο βωμό της τηλεθέασης και του χρήματος. Συμβαίνει επίσης να απέχει το ίδιο ακριβώς διάστημα κι από τους θεατές- καταναλωτές των πρωινάδικων και μεσημεριανάδικων, αυτούς που τον παρακολουθούσαν κατά καιρούς στον Στην υγειά μας, βρε παιδιά του Σπύρου Παπαδόπουλου και που, είτε τον παραδέχονταν ως ιδιαίτερο καλλιτέχνη, είτε απλά έσπαγαν κέφι μαζί του. Όπως είπε χθες χαρακτηριστικά στην κηδεία του ο Βαγγέλης Βέκιος Μα, που ήταν όλοι αυτοί τον περασμένο χειμώνα που έπαιξε ο άνθρωπος κι είχε 60 άτομα από κάτω; Παραδόξως, πάντως, ο τρόπος ζωής του Ρασούλη απείχε εκατομμύρια έτη φωτός κι απ' αυτόν του σημερινού Διονύση Σαββόπουλου, του πρώτου που έσπευσε να μιλήσει στα κανάλια για την απέραντη μοναξιά του συνομήλικου χαμένου φίλου του. Ευτυχώς που ο Σαββόπουλος είναι αυτός που είναι και το έσωσε στο παρά πέντε με την παροιμιώδη ατάκα Καλύτερα να συλληπηθώ εμάς τους ίδιους για τον τρόπο που έφυγε ο Ρασούλης! Τέλος, είναι σχεδόν λυπηρό η Τατιάνα Στεφανίδου, η gossip queen της ελληνικής TV, να ομολογεί πως ο Ρασούλης δεν φώναξε, ούτε διαμαρτυρήθηκε δημόσια για την απόλυση του από την ΕΡΑ, παρά έδωσε απλά μια επιστολή στον Λευτέρη Παπαδόπουλο. Σχεδόν μάθημα ήθους παρέδωσε σήμερα η Τατιάνα μ' αυτή της τη δήλωση, αν το καλοσκεφτεί κανείς...Όσο για τη Ναταλία Ρασούλη, με κάλυψε απόλυτα, χώρια που την κατανοώ απόλυτα κι αυτήν και την αναφορά του πατέρα της προς το πρόσωπο της. Από τον Φασούλα κόπηκε η εκπομπή της στο Κανάλι 1 του Πειραιά, από τον Μιχαλολιάκο, τον νέο δήμαρχο, κόπηκε και η δική μου στο ίδιο μέσο. Δεν ξέρω πως θα αντιδρούσε από ΄κει πάνω ο Μανώλης Ρασούλης εάν έβλεπε τον μεταθανάτιο τηλεοπτικό διασυρμό του, μάλλον όμως θα αφιέρωνε σε όλους μας την πρώτη photo του post κι ύστερα θα γελούσε ως γνήσιος παιγνιώδης...αυγουλομάτης! Το έγραψε άλλωστε: Άλλο ο ανοιχτομάτης, τουτέστιν ο βολεψάκιας και το λαμόγιο, και άλλο ο αυγουλομάτης, δηλαδή ο μοναχικός και ξέγνοιαστος καβαλάρης!

* οι φωτογραφίες του Μανώλη Ρασούλη είναι δημοσιευμένες στο περιοδικό Αυγό και ανήκουν στα προσωπικά αρχεία του Κωστή Δήμου και του Αντώνη Μποσκοΐτη.

με-ένα-ριζίτικο-η-αττική-γη-δέχτηκε-στα-σπλάχνα-της-τον-μανώλη-ρασούλη

Με ένα θρηνητικό μακρόσυρτο ριζίτικο, ένα παρατεταμένο χειροκρότημα και το Όλα σε θυμίζουν του Μάνου Λοΐζου, πλήθος φίλων, συνεργατών, αλλά και απλός κόσμος είπαν το τελευταίο αντίο στον πολυσχιδή καλλιτέχνη Μανώλη Ρασούλη. Προσωπικά, βούρκωσα με τον θρήνο της κόρης του, Ναταλίας, μπροστά από τον ανοιχτό ακόμη τάφο,

δεν μπόρεσα όμως να συγκρατήσω τα δάκρυα μου στη θέα του συντετριμμένου Ρουσσέτου Παναγιωτάκη, φίλου του Ρασούλη από τα έξι τους χρόνια και ίσως του πιο στενού του ανθρώπου. Δίπλα μου, ο Παντελής Θεοχαρίδης προσπαθούσε επίσης να συγκρατήσει τον λυγμό του: Γιατί, ρε Μανώλη; μονολογούσε ο Παντελής κι έπειτα, μήπως τό 'θελες όμως; Ο Μανώλης Ρασούλης, πέραν της καλλιτεχνικής αξίας του, ήταν κι ένας ιδιαιτέρως αγαπητός άνθρωπος, οικουμενικός, θα πρόσθετα. Δεν είναι τυχαίο ότι στην κηδεία του σήμερα συγκεντρώθηκαν άνθρωποι απ' όλες τις μεριές της Ελλάδας. Πρώτα- πρώτα από τη γενέτειρα του, την Κρήτη. Ο μοναδικός επικήδειος που ακούστηκε μέσα στον ναό του Α΄Νεκροταφείου ήταν του δημάρχου του Ηρακλείου, της πόλης που- αν μου επιτρέπεται ένα αυστηρά υποκειμενικό σχόλιο- δικαιούτο απόλυτα να δεχτεί αυτή στη γη της τη σορό του Ρασούλη. Όπως ο Καζαντζίδης είχε ζητήσει να ταφεί στην Ελευσίνα, στο πλάι της πολυαγαπημένης μητέρας του, έτσι και ο Ρασούλης νομίζω θα την αποζητούσε αιωνίως την ένωση με τη λατρεμένη του Κρήτη. Ξαναλέω, όμως, ότι αυτή είναι μια δικιά μου εκτίμηση και δεν κριτικάρω επ' ουδενί τις αποφάσεις των οικείων του εκλιπόντος. Ο κύριος που ατενίζει τον ενταφιασμό λέγεται Βασίλης Σαλούστρος και οι πηγές μου μού λένε ότι πρόκειται για τον άνθρωπο που κάποτε πρόσφερε καλλιτεχνικό βήμα, δηλαδή την ίδια τη ζωή σχεδόν, στον Ρασούλη, στον Άκη Πάνου και όχι μόνο! Τον Ρασούλη αποχαιρέτισε και σύσσωμη η Θεσσαλονίκη διά των πιο εκλεκτών παιδιών της: τον Θωμά Κοροβίνη, τον Γιώργο Ζήκα, τον Αργύρη Μπακιρτζή, τον Γιώργο Λίζο, τους νεότερους Μελίνα Κανά, Λιζέτα Καλημέρη, Ανδρέα Καρακότα, Παντελή Θεοχαρίδη, Μιχάλη Παπαζήση. Κι έτσι, καθώς οδεύαμε στον ανήφορο του νεκροταφείου, με ένα λουλούδι στα χέρια και δάκρυα στα μάτια, κάποιοι λέγαμε ότι μάλλον δίπλα στον φίλο του τον Λοΐζο θα την ξαπλάρει ο Μανώλης, κάτι που τελικά δε συνέβη.
Εδώ, ο Ηλίας Λιούγκος και ο Ανδρέας Καρακότας, αμφότεροι παιδιά του Χατζιδάκι, σε πηγαδάκι. Την πολιτική ηγεσία της χώρας εκπροσώπησε ο Τηλέμαχος Χυτήρης, βουβός παραστάτης στο φέρετρο με τη σορό του Ρασούλη, καθ' όλη τη διάρκεια της νεκρώσιμης τελετής. Πιο πίσω, η συνθέτρια Βάσω Αλλαγιάννη, η, για πολλά χρόνια, σύντροφος του και η Γλυκερία μαζί με τη Χάρη Αλεξίου και τον Αχιλλέα Θεοφίλου.
Πολλά και τα στεφάνια ανθρώπων που δεν μπόρεσαν να παραστούν στο ύστατο χαίρε: του Πρωθυπουργού Γιώργου Α. Παπανδρέου, του Ροβήρου Μανθούλη, του Γιώργου και της Άννας Νταλάρα, της Ελένης Βιτάλη, της οικογένειας Τσιτσάνη, αλλά και της Ελληνικής Ραδιοφωνίας.Εδώ, ο Γιώργος Γαβαλάς με τον Ηλία Λιούγκο, που θυμήθηκαν τη θητεία τους στους Αχαρνής του Σαββόπουλου. Μού είναι τόσο αξιαγάπητη η φιγούρα του Γαβαλά και βέβαια δεν ήμουν ο μόνος που ήξερε πόσο πολύ τον θεωρούσε δικό του άνθρωπο ο Ρασούλης. Κάτι που με εντυπωσίασε σήμερα στον Γαβαλά ήταν η γαλήνη που απέπνεε. Αν εξαιρέσεις το απρόοπτο του φευγιού του, μου έλεγε χαμογελαστός, ο Μανώλης έζησε μια ζωή έντονη και όπως τη σχεδίασε. Τον διέκοψε απότομα ο Θεοχαρίδης: Μην το λες! Ξέρεις πόσα πράγματα είχε σχεδιάσει ακόμη μεσ' στο μυαλό του ο Μανώλης; Στην τάξη μάς επανέφερε ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Νίκος Καλογερόπουλος, άλλη αξιαγάπητη φιγούρα, που αν περνούσε απ' το χέρι του σίγουρα θα το έστηνε το γλέντι επί τόπου στη μνήμη του φίλου του. Ηλίας Λιούγκος και Λουδοβίκος των Ανωγείων ή...Λιουγκοβίκος, όπως τους είχε αποκαλέσει ο Χατζιδάκις, όταν τους είχε παρουσιάσει στον Σείριο μαζί κάποτε. Το θυμήθηκαν και το κλίμα έγινε λίγο πιο ελαφρύ, όπως χρειαζόταν άλλωστε.

Στον καθιερωμένο καφέ της παρηγοριάς με τον Λουδοβίκο των Ανωγείων, τον Λιούγκο, τον Θεοχαρίδη, τον Μπακιρτζή, την Καίτη Κουλλιά, τη Σοφία Παπάζογλου, τον Θανάση Συλιβό και τον Παναγιώτη Κουνάδη, το στιχούργημα Βρε δεν ειν' εδώ το Σούλι, εδώ είναι του Ρασούλη, βρήκε την τέλεια εφαρμογή του. Μνήμες περί του εκλιπόντος ανασύρθηκαν και το κλίμα έγινε αίφνης ακόμη πιο ζεστό και παρεΐστικο. Απίστευτες ιστορίες ακούστηκαν, οι οποίες, πίσω απ' τη φαινομενική τους χαλαρότητα, μεγέθυναν στην ουσία το μέγεθος της απώλειας. Σαν κι αυτήν, με τη Μαργαρίτα Μάτσα και τον Μάνο Λοΐζο. Όταν άκουσε η πρώτη το τραγούδι του δεύτερου με τίτλο Τίποτα δεν πάει χαμένο και με τους στίχους του Ρασούλη που ξεκινούσαν Σχεδόν πενήντα χρόνια βάσανα και διωγμοί, τον κάλεσε και του είπε: Δε γίνεται ν' αλλάξουμε λίγο τους στίχους σ' αυτό να το κάνουμε πιο πιασάρικο, πιο ερωτικό; Δε γίνεται, κυρία Μάτσα- της απάντησε ο Λοΐζος- διότι εμείς, ξέρετε, είμαστε κι αριστεροί! Μιαν άλλη φορά, πάλι, τότε που ο Ρασούλης έβγαζε το περιοδικό Αυγό, πήγαινε κόσμος στο περίπτερο, το ζητούσε, και ο περιπτεράς είχε εξαγριωθεί: Σας παρακαλώ, κύριοι, περίπτερο έχω, δεν πουλάω αυγά! Έπρεπε να περάσει από ΄κει ο ίδιος ο δημιουργός και εκδότης για να του εξηγήσει ακριβώς περί τίνος επρόκειτο. Με την τελευταία ιστορία γελούσε πολύ ο Ρασούλης και του άρεσε να τη διηγείται. Από σήμερα, λοιπόν, ο Μανώλης Ρασούλης αναπαύεται στην αττική γη που τον δέχτηκε στα σπλάχνα της μιαν ηλιόλουστη ανοιξιάτικη μέρα και κυρίως με μια τεράστια αγκαλιά απ' όλους τους φίλους του, τους ανθρώπους που τόσο αγάπησε, περισσότερο κι απ' τα τραγούδια, όπως συνήθιζε ο ίδιος να λέει. Για το ότι θα μείνει αξέχαστος δε χωράει καμία αμφιβολία. Εκτός από τις φωνές των κοινών μας φίλων, εμένα θα μου τον θυμίζουν και τα πρόσωπα τους, σαν τύχει και τους συναντάω κάθε φορά. Ας σας αφήσω αισιόδοξα, υποστηρίζοντας ότι μάλλον δεν κλείνει ακόμη ένα κεφάλαιο του εγχώριου λαϊκού πολιτισμού. Άλλωστε, τα τραγούδια του Μανώλη Ρασούλη δεν έχουν ημερομηνία λήξης, δεν είναι αναλώσιμα προϊόντα και θα τραγουδιούνται μια ζωή ολόκληρη, αυτήν, την επόμενη ή κάποια άλλη- ποιος ξέρει; Για το μόνο που αυτή τη στιγμή νιώθω να με πνίγει η αδικία είναι το γεγονός πως χάθηκε πρόωρα ένας αυθεντικός αγωνιστής, απ' αυτούς που συχνά ο δημόσιος λόγος τους ήταν βάλσαμο μέσα στο απόλυτο πολιτικό-πολιτισμικό-πολιτιστικό μπάχαλο. Στο καλό, τρελοροκά, ρωμαλέε Κρητικέ, εραστή της ζωής. Θα μας λείψεις...

* το τελευταίο αντίο στον Μανώλη Ρασούλη είπαν και οι Διονύσης Σαββόπουλος, Χρήστος Νικολόπουλος, Μαρίζα Κωχ, Ορφέας Περίδης, Πέτρος Βαγιόπουλος, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Λίνα Νικολακοπούλου, Νότης Μαυρουδής, Μίμης Ανδρουλάκης, Νώντας Σκυφτούλης, Περικλής Κοροβέσης, Γρηγόρης Ψαριανός, Θέμης Ροδαμίτης, Πασχάλης Τερζής, Κώστας Μακεδόνας, Μανώλης Λιδάκης, Άγγελος Σφακιανάκης, Βασίλης Νικολαΐδης, Γιώργος Μακρής, Γιώργος Χρονάς, Ευανθία Ρεμπούτσικα, Παναγιώτης Καλαντζόπουλος, Σταύρος Ιωάννου, Βασίλης Χατζηιακώβου, Γιάννης Ζουγανέλης, Γιώργος Παρτσαλάκης, Νίκος Ζιώγαλας, Κώστας Τουρνάς, Ρόμπερτ Ουίλλιαμς, Μιχάλης Κουμπιός, Μπάμπης Τσέρτος, Λάκης Παπαδόπουλος.

** αλησμόνητη θα μου μείνει η εικόνα του τραγουδιστή Αντύπα, του σκυλά, αυτού που κάποτε τραγούδησε Οδηγώ και σε σκέφτομαι, ο οποίος καθόταν μόνος του σε μια γωνιά, σοβαρός και περίλυπος, μακρυά απ' τους κουλτουριάρηδες, όπως ενδεχομένως να έλεγε από μέσα του. Ειλικρινά, μού 'ρθε να πάω να του χτυπήσω την πλάτη φιλικά και να του πω ένα μεγάλο μπράβο που ήταν εκεί σήμερα...

*** οι φωτογραφίες του post είναι του Κωστή Δήμου και του bosko