Πέμπτη 4 Απριλίου 2013

η-μουσική-ανάγνωση-της-μαρίκας-κλαμπατσέα-στα -γράμματα-της-calamity-jane-στην-κόρη-της

Εδώ και χρόνια ήθελα να γνωρίσω τη Μαρίκα Κλαμπατσέα. Για την ακρίβεια, απ' όταν μού'χε πρωτομιλήσει ο ποιητής Αντρέας Παγουλάτος για ένα αβάν γκαρντ φαινόμενο, δυστυχώς άγνωστο στο ευρύ κοινό. Μου την είχε περιγράψει, θυμάμαι, ως κάτι μεταξύ Janis Joplin, Diamanda Galas, αλλά και Chopin! Πέρσι έπεσε στα χέρια μου ο ένας από τους συνολικά δύο δίσκους που έχει κάνει σε μία μικρή ανεξάρτητη εταιρεία, τη Musica Viva, και κατάλαβα πολύ καλά τι εννοούσε ο ποιητής! 
Πριν από λίγη ώρα έγινε στον Ιανό της Σταδίου η συνέντευξη Τύπου για τη συναυλία της Κλαμπατσέα στο Μέγαρο Μουσικής την ερχόμενη Παρασκευή, 12 Απριλίου. Τίτλος της συναυλίας, Calamity Jane - Γράμματα στην κόρη της (1877 - 1902), το project δηλαδή που αποτέλεσε και το υλικό του άλλου δίσκου της, αυτού που μου έλειπε. Τον απόκτησα σήμερα με τέτοια χαρά λες και μου χάριζαν θησαυρό. Και δεν υπερβάλλω καθόλου! 
Στην ομιλία της, η Κλαμπατσέα τόνισε πως η έλξη της για κάθε ανθρώπινη διαφορετικότητα και η εκτίμηση της στους αποκλίνοντες αυτού του κόσμου ήταν οι αιτίες που την έκαναν να ασχοληθεί με την προσωπικότητα της Calamity Jane, μια γυναίκα που προκάλεσε τα ήθη της πουριτανικής αμερικανικής κοινωνίας του 19ου αι., υιοθετώντας ένα ανδρόγυνο look και διαπρέποντας σε κατ' εξοχήν ανδρικά σπορ, σαν τη σκοποβολή και την ιππασία. 
Από το ομότιτλο βιβλίο των εκδόσεων Εκκρεμές στη μετάφραση της Ελένης Ζαχαροπούλου, διάβασε αποσπάσματα η Μάρθα Παπαθανασίου. Επιστολές της Calamity Jane στην κόρη της, μέσα από τις οποίες φανερωνόταν η πίεση του κοινωνικού περίγυρου της εποχής, κυρίως όμως η αγάπη μίας πολύ ιδιαίτερης μάνας προς το παιδί της και τον σύντροφο της, Bill Hickok. 
Η ιστορία έχει τοποθετήσει λάθος την Calamity Jane, τόνισε η Μαρίκα Κλαμπατσέα, αφού δεν μπόρεσε ποτέ να αποδεχτεί τη διαφορετικότητα της - ούτε καν η ίδια η Ιστορία! Και ίσως γι' αυτό το μουσικό concept που εμπνεύστηκε είναι ο ορισμός της πρωτοπορίας.
Εκτός από την ίδια στο πιάνο και το τραγούδι, στον Ιανό βρέθηκε και το κουαρτέτο εγχόρδων, που θα τη συνοδεύσει στο Μέγαρο Μουσικής.Στη γωνία δεξιά διακρίνεται και ο συνθέτης Χρήστος Οικονομίδης μεταξύ των παρευρισκομένων.
Έκανα μερικές ερωτήσεις στη δημιουργό λίγο πριν μας δώσει μια γεύση από τη συναυλία της. Κυρίως για τη μουσική της προσέγγιση. Μου έκανε εντύπωση, π.χ., που μέσα στο project έχουν μπλεχτεί μουσικές του Verdi και του Chopin με το ελληνικό Άσ'τα τα μαλλάκια σου και το παραδοσιακό αμερικανικό, γνωστό από τη Buffy Sainte-Marie, Until it's time for you to go!
Όταν η Κλαμπατσέα πήρε τη θέση της στο πιάνο, συνειδητοποιήσαμε πως ερμηνεύει κάθε σύνθεση σα να είναι ρόλοι διαφορετικοί. Πετυχημένες φωνητικές ακροβασίες, εναλλασσόμενες ερμηνευτικές περσόνες που λειτούργησαν σαν την εξωτερίκευση των εσώψυχων της ηρωίδας της: ο έρωτας, ο θάνατος, η λατρεία για τον Σατανά, το άλογο της, η κραυγή της ενάντια σε κάθε συντηρητικό κοινωνικό καθεστώς. 
Τι κρίμα που δεν έχετε απασχολήσει εσείς τη δισκογραφία, της είπα. Είναι επιεικώς απαράδεκτο να έχετε βγάλει μόνο δύο δίσκους την τελευταία 15ετία...Έλειπα πολλά χρόνια στην Αγγλία, μου απάντησε. 
Εξυπακούεται πως η φράση μου Είναι απαράδεκτο δεν αφορούσε την καλλιτέχνιδα, αλλά τις εταιρείες και τους μανατζαραίους που φρόντισαν να αλώσουν τα πάντα και να αφανίσουν κάθε τι μουσικό που δεν είχε το γαμημένο το ραδιοφωνικό air play τους. Προτού βέβαια αυτοκαταστραφούν μοιραία. Ωστόσο η Μαρίκα Κλαμπατσέα δεν έχει ανάγκη κανέναν για να ασκήσει την εξαιρέσιμη τέχνη της. Είναι εδώ με αθόρυβες μουσικές παραστάσεις, είτε για πιάνο-φωνή, είτε για ορχήστρα, όπως θα συμβεί στις 12 του μήνα στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Δεν το χάνω με τίποτα!

Δεν υπάρχουν σχόλια: