ΟΙ ΗΣΥΧΕΣ ΜΕΡΕΣ ΤΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ ΤΟΥ ΠΑΝΤΕΛΗ ΒΟΥΛΓΑΡΗ & ΤΟΥ ΜΑΝΟΥ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ!

Οι Ήσυχες μέρες του Αυγούστου γυρίστηκαν το 1991- 92, τότε που ήμουν πρωτοετής στη σχολή κιν/φου της Χατζίκου και θυμάμαι τον Παντελή Βούλγαρη να περνάει από κει, μήπως και γύριζε κάποια σκηνή στο κτήριο της λεωφόρου Αλεξάνδρας ή έπαιρνε κάποιους φοιτητές για συνεργείο του. Όταν είδα την ταινία ένα χρόνο αργότερα αυτή που με εντυπωσίασε φυσικά ήταν η μουσική του Μάνου Χατζιδάκι, μελαγχολική, ζεστή και ανθρωποκεντρική, αν υποτεθεί πως χρωμάτιζε με εξαιρετικό τρόπο τις συναισθηματικές καταστάσεις των ανθρώπων- ηρώων της ταινίας μέσα σε μια άδεια και σχεδόν θλιβερή αυγουστιάτικη Αθήνα. Η Αλέκα Παΐζη, ο Θανάσης Βέγγος, η Χρυσούλα Διαβάτη, υπέροχοι όλοι τους, σα να έπαιζαν για πρώτη φορά στο σινεμά και κανείς να μην τους αναγνώριζε! Σημειωτέον ότι σ' αυτή την ταινία έκανε και την πρώτη του εμφάνιση στα καλλιτεχνικά δρώμενα ένας νεαρός Κύπριος ονόματι Αλκίνοος Ιωαννίδης ως βοηθός παραγωγής, αλλά και με ένα ρολάκι ως γκαρσόν. Η συνεργασία βέβαια Παντελή Βούλγαρη- Μάνου Χατζιδάκι είχε ξεκινήσει από το 1972, όταν ερχόμενος από τις ΗΠΑ ο συνθέτης, προέδρευσε της επιτροπής στο φεστιβάλ κιν/φου της Θεσσαλονίκης, στο οποίο ο σκηνοθέτης συμμετείχε με το Προξενιό της Άννας. Τα έχει δηλώσει κατά καιρούς σε συνεντεύξεις του ο Βούλγαρης κι είναι γνωστά τα γεγονότα, αμέσως μετά τη βράβευση του στο συγκεκριμένο φεστιβάλ, του τηλεφώνησε ο Χατζιδάκις ζητώντας του να κάνει μία ταινία βασισμένη στον Μεγάλο Ερωτικό, που μόλις είχε κυκλοφορήσει! Έπρεπε να περάσουν είκοσι χρόνια, λοιπόν, ώστε να ξαναβρεθούν μαζί με αφορμή μία καινούργια κιν/φική εργασία. Τότε ο Βούλγαρης ήταν αυτός που τηλεφώνησε του Χατζιδάκι. Πόσα λεφτά διαθέτει η παραγωγή; ρώτησε ο συνθέτης. Ελάχιστα, απάντησε ο σκηνοθέτης. Κλείσε και σε ξαναπαίρνω, έκανε ο Χατζιδάκις και μέσα σε ελάχιστο χρόνο είχε βρει τη λύση! Είναι κρίμα που η μουσική και τα τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι για τις Ήσυχες μέρες του Αυγούστου του Παντελή Βούλγαρη παραμένουν εκτός δισκογραφίας. Μόνο το 1998 στο cd Η Νένα Βενετσάνου τραγουδάει Μάνο Χατζιδάκι που εκδόθηκε από τον Σείριο υπάρχουν τρία τραγούδια από την ταινία με τη φωνή της Βενετσάνου. Το αριστουργηματικό Μικραίνει το φεγγάρι σε στίχους Νίκου Γκάτσου, το οποίο στους τίτλους έναρξης τραγουδούσε επίσης ο Ηλίας Λιούγκος. Το jazzy Στις ήσυχες μέρες του Αυγούστου σε στίχους του Χατζιδάκι, που πραγματικά σφράγισε η Βενετσάνου, βάζοντας την τεράστια φωνή της σε ένα σύντομο σε διάρκεια τραγούδι, όπου μέσα σε λιγότερο από δύο λεπτά όμως συγχώνευε πολύ επιτυχημένα μνήμες από το ελαφρό ελληνικό ρεπερτόριο, τη μεσοπολεμική jazz και τις μοναδικές χατζιδακικές μπαλάντες. Ακόμη, το Μεσ' στις ζεστές νύχτες του Αυγούστου, το οποίο μέσα στο φιλμ, η Βενετσάνου το τραγουδούσε και ως Μεσ' στη ζεστή νύχτα του Αυγούστου. Το ίδιο τραγούδι, περισσότερο μια πανέμορφη μουσική βινιέτα εκ μέρους του Χατζιδάκι, αποδιδόταν κατά τη διάρκεια της ταινίας και από τη Μαριάνθη Σοντάκη με ελαφρώς αλλαγμένα ακόρντα, αλλά και στίχους. Να πούμε εδώ ότι η Μαριάνθη Σοντάκη, κλασική τραγουδίστρια και συνεργάτιδα του συνθέτη στον Σείριο, λεγόταν Τσοντάκη μέχρι που η Αλίκη Βουγιουκλάκη αφαίρεσε το αρχικό ταυ από το επίθετο της! Μάλλον καλό της έκανε η Αλίκη, αφού ο Βασίλης Γισδάκης θυμάται ακόμη μια μικρή ιστορία με πολύ χιούμορ: όταν βγήκε από τον Σείριο ο πρώτος του δίσκος με τίτλο Ο Δρομέας, το 1991, σε μουσική Νίκου Δανίκα, στίχους Λευτέρη Τηλιγάδα και δ/νση Μάνου Χατζιδάκι, συμμετείχε σε ένα τραγούδι η Σοντάκη, που ακόμη ονομαζόταν Τσοντάκη. Ρώτησε μια μέρα ο Χατζιδάκις: Πόσο ακούγεται ότι πουλάει ο δίσκος; Τόσα, του απάντησαν. Ε, βέβαια, είπε ξανά αυτός, πόσο να πουλήσει ένας δίσκος που τραγουδάνε ένας Γισδάκης και μία Τσοντάκη; Ας επιστρέψουμε στις Ήσυχες μέρες του Αυγούστου του Βούλγαρη και του Χατζιδάκι. Εκτός από τα τρία προαναφερόμενα τραγούδια με τη Νένα Βενετσάνου, υπήρχε μέσα στην ταινία ακόμη ένα: το μονόλεπτο Αυτή η γυναίκα, μια συγκινητική αργόρυθμη μπαλάντα με τον Ηλία Λιούγκο σε εξαιρετικά ώριμο ερμηνευτικό επίπεδο. Αξέχαστα σε όσους έχουν δει την ταινία και τα οργανικά θέματα του συνθέτη: το Ταβερνάκι, λαϊκότροπο με μαντολίνο, το Σταθμός Πειραιά και το Βρέχει. Όλα τα άλλα αποτελούσαν παραλλαγές της μελωδίας του Μεσ' στις ζεστές νύχτες του Αυγούστου, του τραγουδιού- λάιτ μοτίβ της ταινίας. Μιας και όπως είπαμε το soundtrack είναι ακόμη αδισκογράφητο, αναζητήστε τις Ήσυχες μέρες του Αυγούστου. Μετά το Προξενιό της Άννας, θεωρώ ότι πρόκειται για την καλύτερη δουλειά του σκηνοθέτη Βούλγαρη, αξιοπρεπέστατη απόπειρα για μεταφορά ενός ψυχογραφικού, μπεργκμανικής υφής, κλίματος στην εγχώρια κινηματογραφία. Εν όψει του Δεκαπενταύγουστου κιόλας, με μια πόλη που ολοένα και αδειάζει και οι εναπομείναντες άνθρωποι της μοιάζουν να διψούν για αγάπη και επικοινωνία, τσακισμένοι από τη μοναξιά και την έλλειψη των δικών τους...Ακριβώς όπως το περιέγραψαν τόσο ποιητικά, απλά, ευαίσθητα κι ωραία ο Παντελής Βούλγαρης και ο Μάνος Χατζιδάκις!