Δευτέρα 15 Ιουνίου 2009

ΜΙΑ ΑΚΟΜΗ ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΤΟΝ ΜΑΝΟ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ!

κύριε Μάνο Χατζιδάκι,
κατ' αρχάς, σαφώς και ξέρω πως δεν είναι σωστό να προσφωνούμε κύριο κάποιον που δεν είναι εν ζωή, επιτρέψτε μου όμως να πιστεύω μαζί με μερικούς άλλους πώς εσείς δε φύγατε ποτέ απ' τον κόσμο των ανθρώπων κι απ' αυτή τη χώρα, την οποία τροφοδοτήσατε για μισό αιώνα με όνειρα και ευαισθησία. Σας γράφω από τα Ανώγεια της Κρήτης να σας θυμίσω πρόσωπα αγαπημένα και δικές σας δραστηριότητες τον καιρό ακριβώς που διευθύνατε το Τρίτο Πρόγραμμα- ξέρετε εσείς, όταν το παραλάβατε με μηδενική ακροαματικότητα και μέσα σε δύο μήνες το φτάσατε στο 95%! Για ακροαματικότητα μιλάω πάντα, αν και γνωρίζω πως δεν σας αρέσουν τα μεγάλα λόγια, οπότε κινδυνεύω κι εγώ τώρα να γίνω δυσάρεστος.
Κάνατε πολύ καλά τότε και βάλατε την Ελένη Καραΐνδρου παραγωγό σε εθνομουσικολογικές εκπομπές. Χάρη σ' εκείνη και σ' εσάς, βεβαίως, ξανακούστηκαν στο ελληνικό ραδιόφωνο ο Αηδονίδης, οι Χαλκιάδες και η Δόμνα Σαμίου! Όχι με μουσειακό τρόπο, αλλά ενταγμένοι όλοι τους σε μια παγκόσμια μουσική κληρονομιά. Σας κοιτάζω σε μια παλιά φωτογραφία να κάθεστε με την Καραΐνδρου, όχι πολύ μακριά από το internet- cafe που κάθομαι κι εγώ τώρα, έτοιμοι να βραβεύσετε τον μέγα Ψαραντώνη στους Αγώνες Κρητικής Λύρας που εσείς διοργανώσατε!
Θυμάστε πόσο αντεργκράουντ look είχε ο συγγραφέας Βασίλης Βασιλικός όταν έσκασε μύτη στα Ανώγεια το 1979; Θέλετε να σας κάνω να γελάσετε ή να χαμογελάσετε έστω; δεν μοιάζει με τον Ρομάν Πολάνσκι που 10 χρόνια πριν σας είδε έξω από μια βικτωριανή έπαυλη στην Καλιφόρνια να φοράτε βυζαντινή κελεμπία και την επόμενη κιόλας μέρα έραψε τρεις κι αυτός; Μία για τον εαυτό του κι άλλες δύο για την αδικοσκοτωμένη γυναίκα του, τη Σάρον Τέιτ!

Φαντάζομαι δε θα έχετε ξεχάσει καθόλου, όμως, την ομορφιά και το ταλέντο της Λένας Πλάτωνος, της Λένας μας, κύριε Χατζιδάκι! Θα χαρείτε αν μάθετε πώς πέρυσι όλη η Αθήνα μιλούσε γι' αυτήν, για το cd της και για τη συναυλία της στο Ηρώδειο. Δεν πιστεύω να σας ξενίζει η λέξη cd, το είχατε προλάβει κι εσείς και μάλιστα σας είχε εντυπωσιάσει η ευκολία του συγκεκριμένου φορέα ήχου. Ο τότε σύζυγος της Λένας, ο Δημήτρης Μαραγκόπουλος, σήμερα απ' ότι μαθαίνω ετοιμάζεται να ξαναστήσει τη Λιλιπούπολη, επί θεατρικής σκηνής αυτή τη φορά! Το περιμένατε η Λιλιπούπολη, που εσείς διευθύνατε από το Τρίτο Πρόγραμμα, τριάντα χρόνια μετά να θεωρείται must ποιότητας για όλα τα μικρά Ελληνόπουλα; Γιατί όχι, θα μου πείτε...

Οι δικοί σας άνθρωποι που δικαίως πίνουν νερό στο όνομα σας τόσα χρόνια μετά είναι ακόμη ακμαίοι και παραγωγικοί στα πολιτιστικά πράγματα της χώρας: ο συνθέτης Δημήτρης Λέκκας, ο ποιητής και εκδότης Γιώργος Χρονάς, ο στιχουργός Άρης Δαβαράκης, ο μουσικολόγος και ερευνητής Μάρκος Δραγούμης, η συνθέτρια Ελένη Καραΐνδρου. Μόνο ο Αντώνης Σαμαράκης, ο φίλος σας, έχει χαθεί τον τελευταίο καιρό...Αν τυχόν και τον δείτε, μεταβιβάστε του την αγάπη μας.

Πόσο τυχεροί θα ήταν οι άνθρωποι εδώ που σας άκουγαν να τους μιλάτε με τον συνθέτη Γιώργο Κουρουπό δίπλα σας και να παρουσιάζετε τόσο ωραία πράγματα! Ξέρετε, ακούω συχνά τη συναυλία σας από τον Μουσικό Αύγουστο στο Ηράκλειο Κρήτης το ΄81, όπου πρωτοπαρουσιάσατε την Αμοργό του Γκάτσου με τον Σπύρο Σακκά και τα Πινδαρικά με την Κική Μορφονιού. Θα τον συναντήσω σε λίγες ώρες τον Σακκά και να είστε σίγουρος ότι θα μας πιάσει ακατάσχετη πολυλογία γύρω από το άτομο σας και εκείνες τις κοινές ζεστές ημέρες σας στην Κρήτη!

Λέω τώρα να σας αφήσω στην ησυχία σας, κύριε Χατζιδάκι. Πάμε να παραλάβουμε τον κύριο Κλάδο, τον δήμαρχο των Ανωγείων, για να ανεβούμε παρέα στον τόπο που γνώρισε μοναδικές στιγμές εξαιτίας σας! Κάποτε ο κύριος Κλάδος περίμενε εσάς με το αυτοκίνητο του να κάνετε ακριβώς το ίδιο. Δεν ξέρω αν έκανα καλά που ήρθα, μα η 15η Ιουνίου, σας αρέσει- δεν σας αρέσει, έχει επιβληθεί ως ημέρα εθνικής απώλειας. Συγχωρήστε μου το θράσος, αλλά ο καθένας κάνει ότι μπορεί για να σας φυλάει ζωντανό μέσα του. Μη δίνετε σημασία στον Κούνδουρο που κάθε χρόνο από τότε, όποτε πλησιάζει η 15η Ιουνίου, κλείνεται σπίτι του κι ακούει το Για μια μικρή λευκή αχιβάδα, αρνούμενος να μιλήσει σε άλλο άνθρωπο! Ποιος; Ο κοινωνικότατος Κούνδουρος! Άλλοι πάλι βγαίνουν έξω τρεις νύχτες πριν και ρωτάνε δεξιά κι αριστερά αν ζει ο βασιλιάς Αλέξανδρος! Και άλλοι ακούνε για πολλοστή φορά τους Δεκαπέντε Εσπερινούς σας και θυμούνται πως πρέπει επειγόντως να κάνουν έρωτα με το έτερον τους ήμισυ μετά από, ποιος ξέρει, πόσον καιρό! Εμένα, πάλι, με έφερε εδώ ο δρόμος μου, κατόπιν ευγενούς πρόσκλησης ακόμη ενός δικού σας ανθρώπου, του παραγωγού Γιώργου Μητρόπουλου. Ετοιμάζονται πολλά ωραία πράγματα και πάλι, κύριε Χατζιδάκι, συναυλίες, διαλέξεις, σεμινάρια, πράγματα που γουστάρετε! Πώς το βλέπετε, θα μας έρθετε στην Κρήτη κατά τον Ιούλιο;
Γειά σας, κύριε Μάνο Χατζιδάκι, και ελπίζω να με διαβάσετε μέχρι τέλους!
* οι φωτογραφίες είναι του Κώστα Ελευθεράκη, από το προσωπικό αρχείο του Γιώργου Μητρόπουλου εν όψει της έκδοσης από τη Yafka records του λευκώματος με τίτλο Ο Καταστασιακός Χατζιδάκις (φωτογραφικά στιγμιότυπα και τα πρακτικά του συμποσίου Συνάντηση & Διάλογος για τη σημασία μιας λαϊκής παράδοσης στον καιρό μας, Ανώγεια 1979)

9 σχόλια:

Πάνος Χρυσοστόμου είπε...

....και επίσης κύριε Χατζιδάκι θέλω να σας ευχαριστήσω για όλα όσα προσφέρατε στο μουσικό μας γούστο με τις δικές σας μαγικές ... πινελιές, αλλά κυρίως με τη μαγκιά να μην υποτάσεστε σε κανενός είδους εξουσίες παρά μόνο αυτή της δικής σας αισθητικής. Λυπάμαι που μπορεί και να σας λυπήσω -αν και δεν είμαι πολύ σίγουρος οτι αυτό θα συνέβαινε, γιατί ξέρω καλά πως αν βρισκόσασταν τώρα ακόμα εδώ ανάμεσά μας μπορεί και να είχατε αυτοκτονήσει "απο αηδία" που λέει και ο ποιητής.
Βλέπετε, εκτός απο αυτούς που αναφέρει με όλη του την καλωσύνη ο φίλος μου ο Αντώνης, υπάρχουν και οι άλλοι...
Αυτοί που πούλησαν το όνομα σας, που ξεπούλησαν την αύρα και τα οράματά σας, που έχουν το θράσος να σας μνημονεύουν ως επιρροή τους χωρίς να κάνουν όμως τίποτα για να το αποδείξουν στην πράξη, ως θέση και στάση ζωής, όπως εσείς. Μερικοί ελάχιστοι που παίρνουν ...μπόι οταν σας προσθέτουν στο βιογραφικό τους οι κακόμοιροι. Μερικοί, που αν και με την γεναιοδωρία σας ευεργετήσατε, δε στάθηκαν αντάξιοί σας.
Ξέρω, είναι πολύ δύσκολο να μη συμβιβάζεσαι και η ζωή έχει ανάγκες. Και η τέχνη το ίδιο. Οπως κι αν είναι, σας ευχαριστούμε που μας μάθατε οτι υπάρχει και ένας άλλος δρόμος απο εκείνον που αυτές υπαγορεύουν...

BOSKO είπε...

Πάνος Χρυσοστόμου...
είδατε, κύριε Χατζιδάκι;
οι "μερικοί άλλοι" που σας έλεγα στην αρχή της ανοιχτής επιστολής μου!

Ανώνυμος είπε...

Όχι, εγώ δεν γνώρισα ποτέ από κοντά τον Μάνο Χατζιδάκι. Ούτε συνεργάστηκα μαζί του ή υπήρξε ποτέ τέτοιο ενδεχόμενο Δεν άκουσα να λέει κάτι καλό για μένα ούτε έχω κάποια ανάμνηση από αυτόν. Ανήκω, από ό,τι φαίνεται στη μειοψηφία, στην ομάδα «Δεν γνώρισα ποτέ τον Μάνο Χατζιδάκι»… Προς τι τώρα όλη αυτή η ειρωνεία; Όχι, βέβαια προς το πρόσωπο του μεγάλου μας συνθέτη (και όχι ερμηνευτή όπως τον αποκάλεσε ένας πολιτικάντης εν μέσω θερινής συναυλίας αφιερωμένης σε αυτόν…). Απλά, οι ενενήντα εννιά στις εκατό συνεντεύξεις, κυρίως καλλιτεχνών αλλά και ανθρώπων του μουσικού χώρου, έχουν πια και μια αναφορά στον Χατζιδάκι και στη σχέση του με τον συνεντευξιαζόμενο, πως του μίλησε ο Χατζιδάκις, πως τον ενθάρρυνε, πως τον συνεχάρει, αλλά και πόσο είναι επηρεασμένος είναι ο ίδιος ο καλλιτέχνης από τη μουσική του συνθέτη κ.τ.λ. Είναι η αλήθεια; Μακάρι. Η ιστορία όμως και κυρίως η μουσική εξέλιξη πολλών καλλιτεχνών μάλλον δείχνει άλλα. Και αυτοί που ξέρουν δε μιλούν/ στον ύπνο τους παραμιλούν/ για ό,τι θα γίνει. Και αυτό που πάει να γίνει είναι η αυθαίρετη αναγωγή του Μάνου Χατζιδάκι από (καθ)οδηγητή σε αναβαθμιστή καριέρας. Φρένο. Τώρα.

Σπύρος (αναδημοσίευση)

Άρτεμις είπε...

ευχαριστώ κύριε Χατζιδάκι γιατί από τότε που συνάντησα το έργο σας θέλω να γίνομαι καλύτερος άνθρωπος και ν'αγαπώ κύριε Χατζιδάκι.Ευχαριστώ

Αθανασία είπε...

επίσης...σε συμπλήρωση των λεγομένων του απίστευτου κυρίου Χρυσοστόμου,ο οποίος μιλάει απίστευτα και γράφει επίσης απίστευτα θα ήθελα Μάνο μου αγαπημένε...(ναί είδες σου μιλάω στον ενικό!είμαι αναιδέστατη μήπως;;)..αλλά να,θα ήθελα εσύ με την τόοοσο πολύ μεγάλη,σου καλοσύνη και γλυκήτητα που πάντα σε διέκρινε,να μου συγχωρήσεις αυτή μου την αναίδεια..όμως σε νιώθω τόσο δικό μου,τόσο κοντά σε μένα..βλέπεις...μεγάλωσα με τη μουσική σου καλέ μου απίστευτε Μάνο...ακούω τη μουσική σου από μωρό παιδάκι!..ε,νομίζω έχεις γίνει μετά από τόσα χρόνια,κομμάτι δικό μου και του εαυτού μου..βίωμα πλέον..θα ήθελα να σου πώ ένα μεγάλο ευχαριστώ για όσα πρόσφερες σε αυτή τη χώρα,(που είναι πάααρα πολλά),μέσα από το έργο σου για όλη αυτή τη τεράστια ομορφιά που μας χάρισες...αλλά κυρίως για το ότι είχες πάντα τον τρόπο να μας δείχνεις την όμορφη πλευρά της ζωής,να μας διδάσκεις αξίες χαμένες και πολύτιμες όπως είναι ο σεβασμός προς τη τέχνη,η αγάπη,ο έρωτας,το ήθος,η αξιοπρέπεια,η εκτίμηση...και πολλές άλλες που σήμερα στην εποχή μας εκλίπουν..πολλές φορές καλέ μου Μάνο έχω αναρωτηθεί,τι σκέφτεσαι τώρα που είσαι εκεί πάνω,και μας βλέπεις...ελπίζω να μη λυπάσαι με όσα βλέπεις να γίνονται σήμερα σε βάρος της τέχνης...να μη λυπάσαι με τη βρωμιά και τη σαπίλα που κατακλήζει τις ζωές μας....άλλωστε εσύ μας είχες αποδείξει άπειρες φορές ότι δεν είσαι,γεννημένος για νά λυπάσαι,αλλά γιανά γελάς με εκείνο το απίστευτα πανέμορφο χαμόγελό σου...που φώτιζε τα πάντα γύρω του...(αφάνταστα τυχερός όποιος είχε την τύχη,να το δεί και από κοντά!)....σε ευχαριστούμε για όλα Μάνο μας...έυχομαι να είσαι ευτιχισμένος εκεί που είσαι τώρα... τους χαιρετισμούς μου στη Μελίνα μας και στον αγαπητό Ζήλ Ντασσέν.Σ αγαπώ Μάνο...αυτό έχω να σου πώ...και θα σ αγαπώ πάντα..μας λείπεις...μας λείπει η λαμπερή παρουσία σου που ομόρφαινε τον κόσμο μας.Ζείς Μάνο..και πάντα θα ζείς..είσαι ανάμεσά μας...δεν έφυγες ποτέ....Σ'αγαπάμε...πολύ... φιλιά....

"Αισθηματική ηλικία" είπε...

ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ ΣΤΟΝ ΖΥΓΟ

I.

Όταν ένα περιστέρι πάει να χαλάσει τα καλοχτενισμένα μαλλιά σου, κοίταξε να το μεταπείσεις με το στόμα σου. Να το προσελκύσεις να σε φιλήσει. Το χειρότερο θα ‘ναι να το διώξεις με μιά νευρική κίνηση του χεριού σου. Γιατί τότε και τα μαλλιά σου θα ξεχτενιστούν και το περιστέρι ποτέ δεν πρόκειται να σ’ αγαπήσει.

II.

Πηγή της γνώσης κάποτε ξεπήδησε απ’ τη γη σε χώρα αραβική. Όμως κανείς δεν έτρεξε να πιεί και να επωφεληθεί. Κι αυτή, για εκδίκηση, έγινε πετρέλαιο.

III.

Η σημασία των πουλιών δεν φανερώνεται σαν τα φονεύεις με το δίκανο σε φθινοπωρινό κυνήγι. Η σημασία των πουλιών υπάρχει μόνο όταν πετούν. Για να θυμίζουνε τον ξεχασμένο προορισμό μας, που είναι κάποτε να πετάξουμε κι εμείς.

IV.

Μην αποφεύγεις τους ανέμους. Περιέχουν αποκαλυπτικά μηνύματα φίλων νεκρών και συγγενών.

V.

Ανατομικά ο Χρόνος παρουσιάζει τα εξής φαινόμενα. Στην αρχή φανερώνεται ένας μολυβένιος ουρανός. Οι αρτηρίες των ωκεανών φωτίζονται εκτυφλωτικά. Μαύρα πουλιά οι περιφερόμενοι αναστεναγμοί. Σκιές οι θλίψεις των νεκρών. Το χρώμα γίνεται βαθυπράσινο. Μιά κόκκινη κηλίδα από αίμα στο βάθος μεγαλώνει. Μιά κραυγή. Το σχήμα εξαφανίζεται. Και μένει τέλος η απορία των καθηγητών μπροστά σε μία κατάμαυρη πλάκα ακτινογραφίας. Ο σκελετός του Χρόνου δεν έχει φύλλο. Είναι άντρας και γυναίκα μαζί.

VI.

Η αληθινή τέχνη είναι σαν τον Θεό. Περιέχει και σένα αλλά και τον εχθρό σου.

VII.

Οι πέτρες ξεσηκώθηκαν για ν’ ανασάνει ο δυόσμος. Μα φύγαν τ’ άστρα ‘πό τη Γη και δάκρυσεν ο κόσμος.

VIII.

Όταν κοιτάς μιά γυναίκα σ’ εξαφανίζει. Όταν κοιτάς έν’ αγόρι, σ’ ανακαλύπτει.

IX.

Ποιός είναι αλήθεια ο πιό μεγάλος πειρασμός; Ο γιός του γείτονα που τόνε λένε Αριστογείτονα.

X.

‘Οποιος χαϊδεύει το πέος του δεν πάει να πει πως κατ’ ανάγκην αυνανίζεται. Μπορεί και να σκέφτεται. Αλλά, κι όποιος πάλι χαϊδεύει το πέος του δεν σημαίνει πως σκέφτεται. Μπορεί, και μάλλον, αυνανίζεται.

7 Μαρτίου 1982 Μανος Χατζηδάκις
Μυθολογία Δεύτερη, 'Αγρα 1982

BOSKO είπε...

Ανώνυμος...
το γνωρίζω το ωραίο αυτό κείμενο σου, Σπύρο, το είχα διαβάσει μιαν άλλη φορά. Έχεις πολύ δίκιο σε ότι λες. Σου θυμίζω μια τραγουδίστρια του λαϊκο-έντεχνου (νομίζω της έχουμε πάρει κι οι δύο συνέντευξη) που βγήκε και δήλωσε- η επιπόλαιη και ανόητη- ότι την παρακάλαγε τότε στον Σείριο ο Χατζιδάκις να της κάνει δίσκο κι αυτή δεν ήθελε, για να μην κολλάει στο παρελθόν! Δεν είπε μόνο ότι λίγες μέρες πριν τα ξεστομίσει αυτά, παρακάλαγε η ίδια τον Γιώργο Χατζιδάκι να της δώσει άδεια να επανεκτελέσει κάποια σουξέ του μακαρίτη από τον εμπορικό κιν/φο. Απ' την άλλη, εμένα με χαροποιεί ιδιαίτερα, όταν νέοι καλλιτέχνες που εκτιμώ (Raining Pleasure, ΚΟΡΕ.ΥΔΡΟ., Lolek κι ένα σωρό άλλοι)εκφράζουν τις επιρροές τους από τον Χατζιδάκι. Πιστεύω ότι δε θα σταματήσει ποτέ να συμβαίνει αυτό, αναδεικνύοντας και τη διαχρονικότητα των μελωδιών του μεγάλου συνθέτη!

BOSKO είπε...

Άρτεμις...
Αθανασία...
σας ευχαριστώ για τα όμορφα σχόλια σας!

BOSKO είπε...

"Αισθηματική ηλικία"...
δεν πήγαμε Μέγαρο απόψε στη συναυλία με Λιούγκο σε τραγούδια Χατζιδάκι; Έχασες, ο πλέον ακριβοθώρητος χατζιδακικός ερμηνευτής είναι ο Λιούγκος!